دیدگاه

دکونړ دځنګلونواقتصادی او چاپیریالي ارزښت

محمدعثمان ساپی

کونړ دافغانستان یو له هغو ولایاتو څخه شمیرل کیږی چی هسک او لوړ غرونه یی په شنو او سمسورو ځنګلونو پوښل شوی دي.

وړاندی له دی چی دځنګلونو پهاړه څه ووایو، لازمه ده چی د کونړ ولایت یو لنډ انځور ګرانو لوستونکو ته عرض ورسول شي:

د کونړ ولایت د هیواد په ختیځه دروازه کی موقعیت لری او دتحمیل شوی توری او کرغیړنی کرښی (ډیورنډ لاین) په وسیله د پاکستان سره نښتی دی او له دغه ګاونډی هیواد سره نږدی (۲۴۰) کیلو متره ګډه پوله لری. غوڅ اکثریت خلک یی په کرنه او مالداری بوخت دي او په ټوله کی باید وویل شی چی کونړ، یو زراعتی او مالداری اقتصاد لري. دکونړ ولایت ټوله ځمکه غرونه او سیندونو نیولی ده، نو ددهقانانو دکرلو لپاره په کافي اندازه کرنیزه ځمکه په لاس کی نلري، له همدی امله یي ډیری ځوانان دبیکاری له وجهی نورو ولایتونو او ګاوندیو هیوادونو ته دکار او اشتغال په لټه مسافري کوي، ترڅو دکور لپاره حلاله نفقه لاسته راوړی، مالداری هم ددی ځاي خلکو مهمه پیشه ده، اکثریت خلک لږ یا ډیر دخپل توان سره سمه مالداری کوی.

دلته بیلابیل قومونه میشت دي چی په بیلابیلو ژبو خبری کوي، لکه ساپی، سالارزي، ماموند، مشواڼي، شینواري، ګوجر، نورستاني، کوهستاني، الکوزي او نور چی پرته له ګوجرو، نورستانیو او کوهستانی وروڼو نور قومونه په پشتو ژبه خبری کوي او ګوجر، نورستاني او کوهستاني پخپلو ژبو غږیږی، لنډه دا چی دا یو کثیرالقومي ولایت بلل کیږی، شنی سرسبزی دری او خوږی چینی لري. اوس راځو د کونړ دسرشاره، شنو او سمسورو درو او ځنګلونو اقتصادی ارزښت او د چاپیریال د پاکی لپاره دهغوی ځانګړی نقش ته:

-اقتصادی اهمیت یی.

- د دی ځنګلونو ګټور توب دپاک او سالم چاپیریال لپاره.

- دحیواناتو او د وحشی ژوو لپاره یی اغیزه.

- دهوایی مرغانو لپاره.

- دپاکی هوا دتنفس لپاره.

ددی هر یو ارزښت په اړه په جلا جلا ټوګه په لنډ ډول معلومات وړاندی کیږی:

دکونړ ولایت ځنګلونه یوازی دکونړ دخلک شتمني نه بلکه دا دټول افغان ملت پوری تعلق لری چی دا یوه ملی شتمنی ده، دسردار محمد داوودخان دپنځه کلن پلان پراساس ددی ولایت مرکز اسدآباد ته نږدی په سالار باغ کی ددی ځنګلونو څخه دسالمی ګټی دترلاسه کولو په موخه د حجاری او نجاري دوه فابریکی دقیمتی تیږو د پروسس (سمون) لپاره او دنجاری په موخه تاسیس کړی او په همدی ترتیب یی دچین هیواد څخه دچای دکرلو لپاره دیو قرارداد په ترڅ کی دچای بوټی وکرل، له بده مرغه کله چی دچاي بوټی په حاصل راغلل نو دلته جنگونو او نا امنیو زور واخیست او په پایله کی فابریکی دټولو آثارو سره له منځه ولاړی او هرڅه نیمګړی پاتی شول او له خاورو سره یو ځای شول. که څه هم ددی ځنګلونو قیمتی ونی هماغه دنښتر (ارچی) ونی دي چی دترکاڼی په صنعت کی تری کاراخیستل کیږي چی په دغو ځنګلونو باندی دخپل منځی جګړو په بهیر کی تالان شروع شوی ؤاو په خپل سر یی ونی غوڅیدی خو له بده مرغه، ۱۳۷۱ کال را پدی خوا دداخلی دلالانو او پاکستانی پانګه والو دیو بی رحمانه او ظالمانه اشر په نتیجه کی داسی چور او تالان شوی چی آثار یی هم له منځه ولاړل او دپیښور په بازارونو کی دلیلام په بیه وپلورل شول او پدی توګه ددغی ستری فاجعی په نتیجه کی دیوي ارزښتناکی اقتصادي سرچینی او ملی شتمنی څخه بی برخی شو او بیا هم دپاتی برخی سرنوشت یی معلوم ندی.

دځنګلونو اهمیت دیو سالم چاپیریاللپاره:

دکونړ ځنګلونه دارچی لرګیو پرته ډول ډول نوری میوه لرونکی او بی میوی ونی او کیمیاو بوټی هم په خپل چاپیریال کی لری، په درو کی طبیعی او په هواره کی په عصری توګه داصلاح شویو میوه دارو او بی میوو ونو بوتو باغونه جوړ شوی دي هغه ارزښت چی په چاپیریال باندی یی لری عبارت دی له:- دسیلابونو دراتګ پر مهال داوبو دشدت او زراعتی ځمکو دوړلو مخنیوی کوي –دانسانانو او حیواناتو دتنفس لپاره پاکه هوا تولیدوی او منطقه سړه ساتي –دسون مواد تری لاسته راځي –وحشی او اهلی حیوانات تري د څړ ځایونو لپاره ګټه اخلی –له کیمیاوی بوټو څخه ډول ډول درمل جوړیږي.

دحیواناتو او وحشی ژوو لپاره:

دمناسبو شرایطو په درلودلو سره یو شه بستر بلل شی. دځایي خلکو دمالونو(حیواناتو) لپاره هم په ژمي او هم په اوړي کی دڅر ځایونو څخه اعظمی استفاده کیږي چی په نتیجه کی دحیواناتو له غوښو، شیدو، مستو، کورتو، پنیراو خالصو غوړیو څخه هم ګټور عاید ترلاسه کیږي او هم دکورنی لپاره بهترینه غذا بلل کیږي.

همدارنګه هوایی مارغان هم په ځنګلونو کی ځانونه مصون ګڼي او د ونو په سرونو مستی مستی نغمی غږوی.

البته ددی خبرو څخه علاوه د کونړ غرونه که ځنګل ولری او که سپیره غرونه وي له قیمتی ډبرو څخه دک دي او غلیم او چپاولګر دهغه دلاسته راوړلو او چور او تالان په هیله یو فرصت ته منتظر دی.

دکونړ ولایت دمرکز په ګډون په یو شمیر ولسوالیو کی دنجاری زیات شمیر کارخانی شتون لري چی نږدی (۵۰۰۰) کسان پکی په کار بوخت ؤ، خو له بده مرغه چی دغه کارخانی ددولت د کم توجهی له امله داوس لپاره تړلی دي. د هغه مقدار دارچی لرګي چی د ډیر پخوا څخه دکونړ دسیند په غاړه او یا دسرکونو په غاړه پراته دی که په پخو مواد بدل نشي نو دا لرګی ضایع کیږی او همدارنګه له بده مرغه داخلی تولید هم مخنیوی کیږی.

په داسی حال کی چی دګاونډیانو او نورو هیوادونو فرنیچر دهیواد په ټولو بازارونو کی په آزاده توګه خرڅیږی خو له بده مرغه چی دکونړ دتولید لپاره کومه خاصه پاملرنه نه کیږی.

دیادولو ده چی کله دنجاری فابریکی په کونړ کی فعالیت درلود نو دښونځیو او دولتی ادارو داړتیا وړ میزونه چوکی او الماری ددی فابریکی له خوا تهیه کیدلی.

بامداد ـ دیدگاه ـ ۴/ ۱۹ـ ۱۰۱۱

استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.

یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .

صلح درافغانستان با تغییرراهبرد اسلام آباد ممکن است!

عبدالاحمد فیض

پذیرفتن رسمی نماینده گان طالبان دراسلام آباد دراین اواخر وسفرهمزمان دوکتورخلیل زاد نماینده خاص وزارت امور خارجه ایالات متحده به پاکستان که تحت پوشش مساعی اسلام آباد دررستای دستیابی به یک راه حل صلح آمیزبحران جاری افغانستان انجام یافت، بیشترینه درقالب یک کمپاین کاذب صورت داده میشود تا اداره نظامی اسلام آباد بتوانند ازاتهام وارده مبنی برحمایت ازگروه های تروریستی واعزام ملیشه های مسلح درخاک افغانستان خود را تبریه نموده وازفشارجهانی که نسبت به نقش مخرب اداره جاسوسی وپالیسی ویرانگراسلام آباد علیه افغانستان برپاکستان وارد است، بکاهد.

درغایت برای دولت ومراکزعمده قدرت درپاکستان بخوبی قابل درک است که رویکرد تقابل و رویاروی با واشنکتن درمسأله افغانستان به سود آن کشورنبوده لذا آن کشوربا اتخاذ یک سیاست گذرا درقبال جنگ افغانستان سعی خواهند کرد تا گروه طالب را دردورجدید مذاکره احتمالی با امریکا متقاعد نموده تا به روند حل مسالمت منازعه جاری به نحوی بپیوندد که به منافع ونیات راهبردی پاکستان زیانی وارد نگردد.

بدیهی است که خاتمه جنگ و خونریزی های بی وقفه مردم افغانستان با درنظرداشت ماهیت خارجی جنگ بی نیاز ازهمکاری عاملان وحامیان بیرونی بحران بوده نمی تواند که دراین میان جایگاه پاکستان که طراح اصلی سیاست بی ثبات سازی وتداوم ویرانگری درمحدوده جغرافیائی کشورما ازسالهای متمادی بوده ازاهمیت ویژه برخورداراست وازهمین جهت واشنکتن که درصدد تقلیل کمیت نیرونظامی ونیزکاهش هزینه های جنگی است قدم های محتاطانه ای دربرابرپاکستان یعنی کشوری که مهد آرایش جنگی، تربیت شبکه های دهشت افگن وعامل منطقه وی بحران اطراف افغانستان است، بخاطرجلب همکاری پاکستان درروند کنونی مصالحه افغانستان، روی موجودیت کانون های تشنج وحضورشبکه های تروریستی درقلمروپاکستان توجه لازم تا اکنون ازخود متبارزنساخته و یا هم نخواسته است روی فکتورهای اساسی بحران تمرکزنماید.

به باورغالب وبا توجه به موقف حال وگذشته پاکستان درقبال نقش مداخله گرانه آن درامورافغانستان میتوان اذعان داشت که حتا درصورت ایجاد تغییردر رویکرد کنونی آن که بخواهد تحت فشارو یا دربدل امتیازات معین حاضربه همکاری درروند صلح افغانستان گردد وطالبان را به ترک منازعه مجبورسازد، صلح و ثبات که مردم این سرزمین خون وآتش متوقع است بدان دست نخواهند یافت وبی ترید سیاست مداخله وتجاوزاز آدرس پاکستان دروجود سربازان اجیر وحلقات تروریستی دراین نوبت تحت نقاب وپوشش دروغین دیگربرای بی ثباتی سازی افغانستان ادامه خواهد یافت، چنانچه کرستین فیر، محقق وپژوهشگربرجسته غرب درمورد چنین باورش را تبین می بخشد: پاکستان با توجه به عمق استراتیژی اش قبل ازینکه یک کشورباشد، یک تفکرعظمت طلبانه است که برایش مرزهای ایدیولوژیک ازبدوی موجودیتش بمثانه یک واحد مستقل در(۱۹۴۷ ترسایی ) ترسیم نموده وبرای وصول به مرزهای ازقبل تدوین یافته، ارتش آن کشورتوظیف گردیده است لذا ازاین جهت است که ارتش و اداره نظامی دراین کشورهمواره درنقش قدرت اساسی متبارزه بوده است.

لذا برپایه این دکتورین، مرزهای ترسیم شده فکری اداره پاکستان با عبورازمحدوده جغرافیای سرزمینی مخوف بنام پاکستان ، تمام نیم قاره هند ، آسیای مرکزی و وسطی را دربرخواهد گرفت. ارتش ودرپیشاپیش آن نهاد جاسوسی آن ملزم است که به هدف نیل به مرزهای ترسم شده ازطروق گوناگون، روش های متنوع قطع نظرازاینکه با چه اصول وهنجارهای حاکم درجهان مدرن مغایرت دارد، استفاده نماید، فلهذا درفضای کنونی استفاده ازابرازدین علیه کشورها وسرزمین های پیرامون بخش انفکاک ناپذیرراهبرد پاکستان را شکل میدهد، لذا ازهمین جهت است که کاربرد ویا استفاده ازتروریزم دوگانه درسیاست خارجی آن کشور از عناصرمحوری دراهداف راهبردی اش محسوب میگردد.

با امعان به مطالب فوق ، صلح درافغانستان زمانی تحقق خواهد یافت که قدرت های موثر،نهادهای مسوول بین المللی منجمله شورای امنیت ملل متحد، ایالات متحد وقدرت های منطقه وی با توجه به خطرات فوق العاده جدی که ازناحیه نقش منفی پاکستان که تروریزم وبنیاد گرایی برخاسته ازآن کشورامنیت جهانی را به مخاطره روبروساخته است، در مواجهه با اداره اسلام آباد صادقانه و مصرانه ازابزارهای لازم حقوقی، دیپلوماتیک و اقتصادی که بکارگیری ازین ابزارها لازمه نظام ها و دولت های یاغی است استفاده نماید و آن کشور را به ایجاد تغییرات بنیادی در راهبرد آزمندانه اش که مشمول برچیدن پایگاه های امن تروریستی مستقردرخاک پاکستان، تاسیسات آموزشی وهمکاری های اطلاعاتی به مزدوران چند ملیتی میگردد، مجبورسازند ، لذا درصورت تدوام سیاست چشم پوشی دربرابرحکومت پاکستان که با تالم بدلیل نوع تعامل وتضادهای منافع قدرت ها ازسالهاست ادامه دارد، کشانیدن این ویا هم فلان تشکیلات مسلح به روند مصالحه در افغانستان تاثیری چندانی برکاهش بی ثباتی درین کشورنخواهد داشت.

بامداد ـ دیدگاه ـ ۱/ ۱۹ـ ۱۰۱۱

استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.

آیا سعودی ازحق دفاع بعد ازحمله برتاسیسات نفتی اش برخورداراست؟

عبدالاحمد فیض

بامداد چهاردهم سپتامبردردوحمله جداگانه وپیهم پالایشگاه نفتی بقیق وخریص آرامکوعربستان سعودی که حوثی های یمن یعنی پیکارجویان درحال منازعه مسلحانه با ایتلاف سعودی ، مسوولیت حملات را بعهده گرفت، منهدم گردید.این دوپالایشگاه نفتی که گفته میشود بعد ازانفجارعرضه پنج درصد مجموع نفت جهان مختل شد،بزرگترین تاسیات نفتی درسعودی است که زیان اقتصادی عظیمی ازخود بجا گذاشت. بعد ازوقوح حملات که توسط پهپادها انجام شده بود ، مقامات سعودی با برگزاری کنفرانس خبری با ارایه شواهدی چند ازمحل انفجارمسوولیت چنین حملات را با این ادعا که حوثی های یمنی درحال منازعه با آن کشورقادربه انجام حملات سنگین ازفاصله های دورنبوده وعلی الرغم پذیرش مسوولیت حمله ازسوی حوثی ها، به ایران نسبت داده ازمتحدین جهانی خود بویژه ایالات متحده خواست تا دربرابراین تجاوزرژیم ایران درهمکاری با دولت سعودی به اقدامات مقتضی ومتقابل مبادرت ورزند.

مقامات ایرانی با شدت تمام اتهامات وارده سعودی را رد نموده ومدعی است که حوثیها یمن ازتوانمندیهای بالای تسلیحاتی برخورداربوده وقادرهستند که هرهدفی را درداخل سعودی مورد حمله قراردهند. اما کاخ سفید وریاض حملات برتأسیسات نفتی سعودی را که به ادعای آنها ایران درعقب آن قراردارد، اقدامات تحریک آمیزخطرناک برای امنیت منطقه خوانده است.بربنیاد گزارشات رسانه های امریکائی به نقل ازمنابع دولتی، درجلسه شورای امنیت ملی امریکا به پنتاگون علاوه براعزام نیروهای نظامی وارسال سامانه دفاع مشکی وتسلیحات اضافی درمنطقه،گزینه های مختلف نظامی منجمله فهرست ازاهداف معین درداخل ایران به هدف راه اندازی حملات هوایی هدایت داده شده است.

به باورآگاهان امورخاورمیانه وبا عطف توجه به آرایش توان نظامی ایران وکشورهای پیرامون، ایالات متحده جز تهدید ایران به اعزام نیروهای نظامی با تسلیحات سنگین به هدف تغیرراهبردی درتناسب قدرت نظامی دراین حوزه پرتشنج جهان راه دیگری نخواهد داشت واعمال تحریمات متنوع گزینه استثنایی خواهد بود که ایالات متحده درپاسخ به تحولات جاری دراختیاردارد واما اگرگزینه نظامی و توسل به اقدامات زور رویدست باشد، بدیهی است که ایالات متحده ناگزیرخواهد بود تا قبل ازهرگونه اقدام نظامی با ارایه اسناد و شواهد انکارنا پذیرتجویزحقوقی شورای امنیت ملل متحد را مبنی برحق توسل بقوه علیه ایران دراختیارداشته باشد، که با درنظرداشت موقف ضد امریکایی روسیه وچین وحسن مناسبات میان ایران واین دوکشورعضودایم شورای امنیت صدورمجوزحقوقی مبنی برحق توسل بقوه علیه ایران بربنیاد ماده (۴۲) منشورمقدورنخواهد بود وهرگونه تصمیم شورا دایربرطرح کاربرد زوربا ویتو مواجه خواهد شد.

محتمل مینماید که واشنگتن درصورت عزم قوی و تحت فشارمحافل معین جنگ طلب و رادیکال داخلی، رژیم اسراییل وسعودی با پیروی ازتجاروب حملات تجاوزکارانه گذشته ، به اقدام نظامی تحت پوشش دفاع مشروع دربرابرایران مبادرت ورزد، که دراین صورت شروط حاکم برحق دفاع به مثابه یک اصل الزامی درحقوق بین المللی وارد صحنه میگردد که حق دفاع را درصورت تجاوزبالفعل، متناسب به اندازه تجاوز، همزمان ومحدودیت دفاع مسلحانه با زمان ومکان حمله وجاهت می بخشد، لذا برمبنای شروط حق دفاع هیچ منطقی دال بردفاع مشروع وجود نداشته وعناصر تکمیل کننده حق دفاع دراقدامات احتمالی ایتلاف واشنگتن- سعودی بروفق ماده (۵۱) منشورملل متحد بوضوح محقق نخواهند شد.

فلهذا روش دیگری که ایالات متحده وسعودی بدان استناد خواهند نمود، حملات تلافی جویانه (انتقامگیری) بوده می تواند که چنین نحوه اقدام بقوه را درپراتیک روابط بین المللی درموارد متعدد شاهد هستیم اما پرسشی ازمنظرحقوقی در زمینه مطرح میگردد که آیا حملات تلافی جویانه جایگاهی درحقوق بین المللی دارد ویا دولتها حق دارند درصور ت مواجهه با تجاوزکه حق دفاع مشروع درآن منتفی گردد،بدان مبادرت ورزد؟

اذعان باید داشت که حمله تلافی جویانه درحقوق بین المللی مشروعیت نداشته وهیچ نورم و یا معیاری درحقوق بین المللی معاصروجود ندارد تا با استناد بدان هجوم نظامی راعلیه یک حاکمیت مستقل دیگرزیرلوای اقدام تلافی جویانه توجیه پذیرسازد یا بعبارت دیگرتوسل بقوه دربرابرعنصرمتجاوزکه تجاورقبل برین خاتمه یافته است، تجاوزتعریف میگرد وچون وچرای مبتنی برارزشهای حقوق بین المللی درزمینه وجود ندارد.

درغایت آنچه که سعودی و ایالات متحد در وضعیت سیاسی وحقوقی موجود دراختیاردارند ، تعقیب راه حل سیاسی وحقوقی موضوع بعد ازمستند سازی عملکرد تهران درقبال ریاض ازمجرای شورای امنیت خواهد بود، این شورا صلاحیت دارد تا با پیروی ازمفاد مندرج درمواد(۴۱-۴۲) منشوربه شکایت ریاض رسیده گی نموده وبا اتخاذ تدابیر تنبهی یا حمایت ازلزوم تشدید تحریمات واشنگتن برضد تهران، به حل قضیه اقدام نماید.

به پنذاراین قلم وبه اهتمام برمجموع دلایل فوق بعید به نظرمیرسد که ایالات متحده دراین منطقه حساس و پرآشوب جهان که ازمنظراقتصادی، راهبردی و زایش بنیاد گرایی دینی نقطه عطف بحساب میآید، درعدم دلایل مشروع به اقدامات نظامی متوسل شده وبا گشایش یک صفحه جدید جنگ که محدود نخواهد بود، بهای اشتباهی را بپردازد که معیارها واصول نافذ جهانی به ممنوعیت آن حکم نموده است.

بامداد ـ دیدگاه ـ ۱/ ۱۹ـ ۹۲۶۰

استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.

آیا افغانستان همیشه مستقل بود؟

عبدالاحمد فیض

چندی قبل مصاحبه که حاوی نظریات دلچسپی درزمینه استقلال افغانستان است شنیدم، دراین مصاحبه آقای وحیدالله (وحید) دیپلومات ملل متحد دربخش حل منازعات به مناسبت صدومین سالروزکسب استقلال ملی که آقای ناصرخالد مسوول تلویزیون امید-۲۴میزبانی میکرد، چنین علاوه داشت:(افغانستان همیشه یک کشورمستقل بود ازاینروکاربرد واژه استرداد استقلال کشوردر زمینه غیرواقعی واشتباهی بیش نیست، زیرا درافغانستان قبل ازسال (۱۹۱۹) مانند سایرسرزمین های تحت استعمار، حکام استعماری مانند نیم قاره هند وجود نداشت، بلکه افغانستان با داشتن حکام داخلی ازداشتن آزادی محروم بود.

موصوف سلب استقلال یک کشوررا محدود ومنوط بحضور واداره استعماری عنوان داشته وبا یاد آوری ازداشتن یک اثرش درین خصوص برمستقل بودن افغانستان دردوران سلطه استعمارتاکید نموده است. لذا بمنظوروضاحت موضوع لزومأ بایست پیرامون جوانب سیاسی وحقوقی واژه زیبای استقلال به تفحص پرداخته تادرپرتوآن مشخص ساخت که آیا افغانستان همواره مستقل بوده است ویا بعد از شکست استعماربه استقلال ملی دست یافته است؟

استقلال دارای مفاهیم سیاسی، حقوقی، فرهنگی وتاریخی است که تعریف ومعنی جزء خود ارادیت، عدم وابستگی وحق حاکمیت ندارد یا بعبارت دیگراستقلال بازتاب حق حاکمیت ملی واعمال حاکمیت درعرصه داخلی وتمثیل آن دربیرون ازمرزهای ملی بدون مداخله عنصرخارجی است، هکذا استقلال تجلی قدرت، توانمندی، اراده وتمایلات یک ملت درراستای تحقق اهداف ملی است که بدون دخالت ، انقیاد ووابستگی به عنصربیگانه درسطوح داخلی و امورخارجی ازآدرس دولت متبارزمیگردد.

بربنیاد تعاریف فوق یک کشورزمانی مستقل تعریف میگردد که دولت یا نظام حاکم دراعمال قدرت وحاکمیت خود بدون دستورخارجی وبصورت آزادانه عمل نماید،لذا تبعیت ازدستورواراده خارجی دراعمال حاکمیت،استقلال وحق حاکمیت را بصورت قطع منتفی مینماید.

بایست اذعان داشت که مبارزات مستدام وبی وقفه مبارزان راه استقلال ورهای ازسلطه استعماربخش ازصفحات درخشان تاریخ ملل تحت اشغال پنداشته میشود که درطی سده ها علیه اشغال وبخاطررسیدن به استقلال ملی جریان داشت اما موضوع استقلال وحق حاکمیت ملی زمانی وارد فازنوین خود شد که وقوع جنگ دوم بین المللی تمهیدات قابل توجهی برای برچیدن بساط وفروپاشی استعماررا فراهم نمود،لذا بارنخست بود که موضوع استقلال به گفتمان غالب درمحافل سیاسی، حقوقی ونهضت های ملی ضد اشغال واستعمارمبدل شد، فلهذا درین برهه تاریخی بود که برچیدن و درهم کوبی قدرتهای استعماری دربخشهای وسیع جهان یعنی ازآسیا تا افریقا وامریکای لاتین بمثابه اقدام مشروع دراختیارجنبش های نجات بخش ملی خلقهای تحت استعمارقرارگرفت وباعث شد تا استقلال به مفهوم حق تعیین سرنوشت وحق حاکمیت ملی بدون تبعیت وانقیاد ازقدرتهای خارجی تبین بیشتریابد.

افزون برین مفهوم استقلال درجهان کنونی که روند گلوبالیزم یا جهانی شدن، عرصه های گوناگون حیات بشری را شدیدأ تحت الشعاع قرارداده است ودستآوردهای بشری درزمینه فن آوری ها که به انقلاب اطلاعاتی انجامیده است، دگرگون گردیده و بوضوح مفهوم کلاسیک استقلال که براصل حاکمیت مطلق دولت وعدم وابسته گی آن تاکید داشته است، برپایه اصل تعهدات ووابسته گی های متقابل تحدید میگردد وهکذا محدودیت مفهوم استقلال درچهارچوب معیارها واصول حقوق جهانشمول به هدف منا فع جمعی وتعهدات متقابل درقالب معاهدات بین المللی دیگرازدایره اصل حق حاکمیت مطلق خارج، محتوای سنتی استقلال ملی بسود مصالح جمعی درمناسبات بین المللی سمت مییابد ، اما علی الرغم تحدیدات وارده برمفهوم استقلال دردوران کنونی، عنصرتغییرناپذیری که میتوان درمحتوا کلی استقلال و آزادی ملی دریافت، همانا عدم تبعیت وپیروی ازدساتیر بیگانه درتمثیل حق حاکمیت وآزادی ملی در امورات داخلی وخارجی است.

باید متذکرشد که واژه استقلال با آزادی نه تنها مترادف نبوده بلکه آزادی به موضوع حق حاکمیت نه بلکه بیشترینه به حقوق وآزادی های فردی و اجتماعی مفهوم میگردد مانند آزادی های سیاسی، حقوق وآزادی های مدنی وغیره وازجانبی هم استعمارانگلیس روابط خارجی افغانستان را بصورت کامل تحت کنترول داشته و زمامداران افغانستان بوضوح تا قبل ازحصول استقلال ملزم به کسب استهذان ازحکام هند بریتانوی بود یا بعبارت دیگراستعمارنه تنها روابط خارجی این کشوررا زیرنظرداشت بلکه مداخلات استعمارمبتنی بررویات، اسناد ومدارک معتبرتاریخی درکلیه امورات این کشورانکارناپذیراست که ازذکرمستندات متعدد ومعتبرتاریخی درزمینه به هدف جلوگیری ازطوالت موضوع اجتناب میگردد.

درنتیجه موجزمیتوان تصریح نمود که این کشوردرامتداد سده نزدهم آماج تجاوزات پیهم استعمارگران وقدرت های اشغالگرقرارداشته و بدون ابهام تا دهه دوم سده بیستم به دلیل وابسته گی های گسترده وعدم حق تمثیل حاکمیت درروابط خارجی، کشورفاقد استقلال و آزادی ملی بوده که درنتیجه مجاهدت،رشادت وجانبازیهای مبارزان راه استقلال وآزادی ملی درسال (۱۹۱۹) به عنوان یک کشورمستقل ودارای حاکمیت ملی اعلام موجودیت نمود.

بامداد ـ دیدگاه ـ ۲/ ۱۹ـ ۱۰۰۲

استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.

صدای آشنا در مورد لغو انتخابات ریاست جمهوری

محمد ولی

با وجودیکه آماده گی های انتخاباتی وکمپاین های مربوط به آن درروزهای آخر نزدیک شده است ، صدای برخی طالب گراهای معلوم الحال اما فساد سالار و چپاولگر درمورد لغو انتخابات ریاست جمهوری بالا میگردد ولی نمیگوید بدیل ان چه بوده میتواند؟
این صدا کشی عاری ازدو هدف نیست:
۱- یکدست ساختن قدرت سیاسی آینده افغانستان بربنیاد تفکر ، عمل وسیاست طالبانی.
۲- جلو گیری از یک دولت سر برآورده از ارای مردم که مشروع و قانونی باشد.
عیب این دو هدف درچه است ؟
به هیچکس پوشیده نیست که ذهنیت عام مردم باحفظ صدمات برداشته از حاکمیت ۱۸ ساله آماده نیست حاکمیت خالص طالبانی امتحان شده درگذشته را بپذیرد ، مگر اینکه در حالت مجبره ناشی از سقوط حاکمیت موجود (وسلمو تسلیما) گفته آن جام زهررا بنوشد.
تحولات ودگرگونی های اخیر درعرصه های فرهنگی، سیاسی و روانی مردم صفحه جدیدی از اندیشه ، خواست و آرزو را برای خانواده ها و نسل جوان بازکرده است که نمیشود این تمنیات تحول طلبانه وامید رسیدن به یک زنده گی بهتر را با اجبار مذهبی نوع سلفی مبادله کرد.
مناسبات بیرونی با انعقاد قراردادها، معاهدات اعم ازسیاسی ، اقتصادی و تجارتی ، کنفرانس های بین المللی در مورد افغانستان این کشوررا ازحالت تجرید وانزوا بیرون آورده ممالک ذیعلاقه نخواهند خواست ونخواهند گذاشت این مناسبات، تعلقات ومصارف پولی توام با تلفات جانی منجربه برقراری امارت طالبانی گردد ، امارتی که با مظاهر تمدن ، حقوق بشر، موقف زن در اجتماع ، تعلیم وتربیه وغیره درتضاد باشد.
اگر مراجع خارجی ایکه نفع شانرا از لحاظ راهکاری یا راهبردی دروجود این امارت ببینند ، شخصیت های با نفوذ، احزاب تاثیر گذار ومحافل جانبدار تمدن و نوگرایی آن کشورها با چنین موضعگیری توافق نخواهند کرد که فشارهای وارده بر ترامپ وانصراف وی از امضای معاهده با طالبان والغای مذاکرات با ایشان شاهد این اصل است.
آنانیکه ازسبوتاژ حرکت های دموکراتیک دست بر نمیدارند باید به خود آیند وبیشترازاین از مخالفت با روند جاری که تقریبآ روند مسلط بر جامعه است ابا ورزند . سهم شان در سیاست اینده افغانستان بنا بر فساد سالاری گذشته و صف ارایی درمقابل جریانات روان در حال اختتام است ، بی جا دست به اخلال واخلالگری نزنند و افتضاحات دیگری را ثبت زنده گی نامه سیاسی شان نسازند.
کسانیکه بنابرعواملی چون حفظ پول وجایداد دست آورده سرراه یک دولت برآمده از ارای مردم سنگ اندازی میکنند منظور دیگری جز بلند نگهداشتن دست طالب در پروسه های بعدی مذاکره وصلح ندارند ، میخواهند طالب ها با بهانه عدم مشروعیت وعدم قانونیت دولت ومذاکره کننده گان دولتی بر مشروعیت کاذب شان که ازجنگ وفشار جنگی منشا میگیرد بیافزایند وخود را صاحب سهم بلند در حاکمیت بعدی به حساب فیصدی قدرت وانمود سازند وبه تدریج با قبولاندن طرحهای شان زیر نام « اسلامی وعنعنوی» برهمه نوآوری ها خط بطلان کشیده گویا از راه مذاکره ومشروعیت در دیپلوماسی ایجاد امارت اسلامی را قانونیت بخشند وبعدها با انفاذ قوانین دلخواه مردم را در گرو انفاذ احکام جزمی ، دایمی ولا یتغیر گیر آرند.
درحالی که دولت برآمده ازارای مردم به حکم مشروعیت وقانونیت میتواند جانب مقابل را برمیز مذاکره با دست بالاترحاضر سازد و وادار به صلح و مصالحه گرداند‌.
درحق این مردم جفاهای زیادی صورت گرفته جفاهای بزرگتر از قتل های عام هردو طرف جنگ و قوای ناتو و امریکا، خانه خرابی، سربریدن ، گرسنگی ومحتاجی ، اعتیاد به مواد مخدر، و جفای ناروا تر ازسلب حق انسانی زن و مرد دیگر چه باقی مانده است که براو تعمیل گردد؟
جفا کارانی که ازچپاول حق سرباز ، یتیم و بیوه زن صاحب زنده گی های جبروتی ناز و نعمت شده اند دیگر ازاین ملت چه می خواهند که ازحق انتخاب زعامت شان هم دستبردار نیستند و زیر نام مصلحت نمایی وخیرخواهی دروغین دست بسته آنرا بدام امارت می اندازند و مانع حرکت بسوی آینده خوب و مطمین میگردند.
اگرخواهان افغانستان آرام وعاری از جنگ هستند بجای تخریب وسنگ اندازی بر آتش بس عمومی و آغاز مذاکرات بین الافغانی در وجود یک دولت با صلاحیت قانونی و مشروع پافشاری کنند.
ودرصورت داشتن حسن نیت ومصلت جویی وخیرخواهی به تشویق مردم درسهمگیری در انتخابات و آرزوی انتخابات شفاف بپردازند وبا خیرخواهی و نیک اندیشی از خطر بروز حوادث منفی بد اندیشان از اعلان نتایج انتخابات جلوگیری کنند.

بامداد ـ دیدگاه ـ ۴/ ۱۹ـ ۹۲۵۰

استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.

More Articles...