اساسنامه حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان
بسم الله الرحمن الرحیم
فصل اول: اصول عام
ماده اول : مبنی
این اساسنامه در پرتو احکام جز (۱) فقره (۲) ماده (۳۵) قانون اساسی، در روشنایی برنامه حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان به خاطر تنظیم حیات درون حزبی و به مقصد تعریف حقوق، وظایف وصلاحیت های اعضا و ارگان های حزبی وضع می گردد.
حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان که منبعد در این سند بنام « حزب » یاد می شود ، سازمان سیاسی مستقل است و به جنبش ملی مترقی و دموکراتیک وطن ما تعلق دارد. پایه اجتماعی حزب را اقشار وسیع مردم اعم از روشن فکران، متخصصان و کارکنان دولتی و خصوصی، اقشار میانه حال روستایی و دهقانان، کارگران، پیشه وران، کوچیان، مالداران و متشبسین، علما و روحانیون وطن دوست و ترقی پسند تشکیل می دهند.
ماده دوم : اصول
زنده گی تشکیلاتی و سازمانی حزب بر اصول زیرین استوار است :
۱ـ دموکراسی گسترده درون حزبی. مبتنی بر این اصل، همه ارگان های سیاسی حزب از پایین تا بالا انتخابی اند، این انتخابات بر مبنای میکانیزم نامزدی آزاد اعضا و رای گیری سری، آزاد و مستقیم صورت میگیرند.
۲ـ وحدت مرامی. بنا بر این اصل، حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان، حزب برنامه محور است. اعضای آن مکلف اند سیاست ها و تصامیم حزب خود را الی تصمیم جمعی مبنی بر تغیر آنها، اجرا کنند. عضویت در حزب امر فردی است، رهبری حزب امر جمعی است و مسوولیت در اجرا یا عدم اجرای وظایف امر فردی است. حزب توزیع صلاحیت و عدم تمرکز مسوولیت ها را تشویق می کند.
ماده سوم : نصاب جلسات و تصمیم گیری
۱ـ جلسات ارگان های حزبی با حضور اکثریت اعضا رسمیت می یابد و تصامیم به اکثریت آرای اعضای حاضر در جلسه اتخاذ می شود. مگر اینکه در این اساسنامه طور دیگری تصریح شده باشد.
۲ـ تصمیم در باره اخراج از عضویت حزب با اکثریت دو ثلث آرای اعضای حاضر در جلسه اتخاذ می گردد.
۳ـ اقلیت مخالف به طور جمعی وهر عضو به صورت انفرادی حق دارد طرح پیشنهادی خود را به منظور تغیر یا تعدیل تصامیم اتخاذ شده در جلسه، به ارگان بالایی ارایه کند.
۴ـ هیچ کس نمی تواند مانع به اجرا گذاشتن فیصله های جمعی گردد. فیصله های که مطابق احکام این اساسنامه اتخاذ می گردند، مرعی الاجرا می باشد. مگر اینکه مرجع بالاتر حزبی طور دیگری فیصله کند یا اینکه اقلیت مخالف در ادامه تلاش دموکراتیک و مشروع خود و در مطابقت با این اساسنامه، به کسب اکثریت بر علیه آن نایل گردد.
ماده چهارم : تساوی رای
۱ـ اعضای ارگان های حزبی به شمول رییس هنگام بحث روی مسایل مطروحه در جلسه و اتخاذ تصمیم دارای حقوق مساوی و یکسان و دارای حق یک رای می باشند.
۲ـ جلسات ارگان های رهبری کننده، توسط رییس و در صورت غیابت رییس، توسط معاون رییس پیشبرده می شوند.
فصل دوم: شرایط عضویت، حقوقو مکلفیت های اعضا
ماده پنجم : شرایط عضویت
عضویت در حزب داوطبانه می باشد. هر تبعه افغانستان که سن قانونی ( هجده سالگی ) را تکمیل و عضو کدام حزب سیاسی دیگر نباشد، مرام و اساسنامه حزب را قبول نموده، حق العضویت بپردازد و در یکی از واحد های اولیه یا جلسات ارگان های حزبی فعالانه شرکت ورزد، عضویت حزب را کسب کرده می تواند.
ماده ششم : پذیرش به حزب
۱ـ پذیریش به عضویت حزب به طور انفرادی از طریق واحد های اولیه و تصویب نهایی شورا های حزبی ولسوالی، ناحیه وی، شهری ( بدون ناحیه ) و ولایتی ( بدون شورای شهری) به اکثریت آرای حاضرین جلسه صورت می گیرد.
۲ـ پذیرش جمعی به عضویت حزب و وحدت با احزاب سیاسی از صلاحیت بیروی اجراییه حزب می باشد. استعفا و ترک عضویت حزب عین پروسه پذیرش به عضویت حزب را طی می نماید.
ماده هفتم : تساوی حقوق و مکلفیت ها
همه اعضای حزب صرف نظر از موقف حزبی خویش در برابر اساسنامه حزب دارای حقوق و مکلفیت های مساوی می باشند.
ماده هشتم : حقوق اعضا
اعضای حزب دارای حقوق ذیل می باشند:
۱ـ ارایه پیشنهاد و ابراز نظر شفاهی و تحریری درمورد مسایل مطروحه سازمانی در جلسات و مطبوعات حزبی تا قبل از اتخاذ تصمیم در زمینه.
۲ـ کاندید نمودن خود و یا دیگران به مقامات حزبی.
۳ـ ابراز آزاد رای به نامزدان مورد نظر خویش به مقامات حزبی.
۴ـ دفاع از حقوق خویش در تمام جلسات و ارگان های حزبی به شمول کنگره درصورت اتلاف حقوق اش.
۵ ـ انتقاد سازنده و مثمر از کار و فعالیت اعضا و ارگان های حزبی.
۶ ـ مستفید شدن از حمایت حزب در امور سیاسی، اجتماعی و فرهنگی.
۷ ـ نامزد شدن با حمایت حزب به کرسی های انتخابی در سطح کشور.
۸ ـ حق آگاهی یافتن از فعالیت ها و تصامیم ارگان های بالاتر حزبی، حق مطلع شدن از اجراات در رابطه به پیشنهادات و نظریات خود.
۹ـ انتخاب شدن به حیث رییس حزب صرف برای دو دوره.
ماده نهم : وظایف اعضا
اعضای حزب دارای وظایف آتی می باشند:
۱ـ رعایت و عملی نمودن اساسات دین مقدس اسلام، احترام به سایر ادیان، احکام قانون اساسی، قانون احزاب سیاسی وسایر قوانین نافذه کشور و احترام به رسوم و عنعنات پسندیده مردم در زنده گی روزمره.
۲ـ فعالیت متداوم و خسته گی ناپذیر جهت نیل به اهداف مندرج مرام نامه و رعایت مطالبات اساسنامه حزب.
۳ـ تبلیغ و توضیح اهداف و سیاست حزب در میان اقشار مختلف مردم و نهادهای اجتماعی، صنفی و فرهنگی.
۴ـ جلب و جذب افراد به صفوف حزب به منظور تقویت تشکیلاتی و سازمانی، گسترش ساحه تاثیر نفوذ، توسعه و تحکیم پایه های اجتماعی حزب.
۵ ـ پرداخت بموقع حق العضویت و اعانه به خاطر تقویت بنیه مالی حزب، مساعد ساختن زمینه تشویق سایر اعضا و هوا خواهان حزب در این مورد.
۶ ـ ارتقای سطح فهم و دانش سیاسی و مسلکی خویش از طریق مطالعه کتب و آثار علمی سیاسی و ادبی.
۷ ـ مبارزه با فساد اداری، مواد مخدر و سایر مفاسد اخلاقی و اجتماعی.
۸ ـ مقدم شمردن و ترجیح دادن به منافع ملی بر منافع شخصی، گروهی، قومی، سمتی، مذهبی، لسانی و نژادی و مبارزه علیه کلیه مظاهر و تمایلات انشعاب طلبی و سایر انحرافات.
۹ ـ اطاعت از دساتیر و فیصله های جمعی شورا ها و ارگان های حزبی.
۱ ـ مبارزه اصولی علیه کمبودی ها و نواقص در کار اعضا و ارگان های حزبی.
فصل سوم : ساختار تشکیلاتی
ماده دهم : ساختار تشکیلاتی
ساختار تشکیلاتی حزب قرار آتی است:
۱ ـ کنگره ،
۲ ـ شورای مرکزی ،
۳ ـ کنفرانس سرتاسری ،
۴ ـ بیروی اجراییه ،
۵ ـ دارالانشا ،
۶ ـ شورای محل ( ناحیه ، شهر ، ولسوالی و ولایت )،
۷ ـ واحد اولیه.
ماده یازدهم : ایجاد واحد ها و شوراها
واحد اولیه، شورا های محل ( ناحیه وی ، شهری و ولسوالی، به استثنای شورای شهر کابل ) به فیصله شورا های ولایتی و شوراهای ولایتی و معادل آن و شورای شهر کابل به فیصله بیروی اجراییه حزب ایجاد می گردند.
ماده دوازدهم :واحد اولیه
۱ ـ واحد اولیه، حلقه اتصال و ارتباط حزب با مردم بوده و بر اساس محل زیست یا محل کار با تعداد (۳ الی ۱۵) عضو ایجاد می گردد. درصورت ازدیاد اعضا در یک محل چند واحد اولیه تشکیل شده می تواند.
۲ ـ واحد اولیه، دارای رییس و معاون می باشد که از جانب اعضا با رای گیری آزاد ،سری و مستقیم انتخاب می شوند. واحد اولیه در ساحه فعالیت خویش طبق دساتیر مقامات حزبی و مندرجات اساسنامه رهبری می شود.
۳ ـ اعضای واحد اولیه، اهداف حزب را در میان مردم و کلکتیف مربوطه توضیح و تبلیغ نموده، جلب وجذب بهترین ها را به صفوف حزب مورد توجه دایمی قرار می دهند.
۴ ـ واحد اولیه روابط و مناسبات نزدیک و دوستانه را با شخصیت های ملی و فرهنگی، تجاری و قومی ایجاد و تقویت می بخشد.
۵ ـ در صورتیکه در یک محل چندین واحد اولیه وجود داشته باشند، کمیته کار متشکل از روسا و معاونین واحد های اولیه مربوطه ایجاد می گردد.
۶ ـ اعتبار از تدویر کنفرانس وحدت، برای شش ماه در واحدهای اولیه، تمام اعضای هردوحزب همان محل یکجا برای سه الی شش ماه جلسه نموده و جلسات طوردورانی رهبری می شوند، تا شناخت و معرفت لازم میان اعضا به وجود آید وتعداد واقعی حزبی ها درهمان محل تثبیت گردد. بعد از آن، اعضای حزب درهمان سازمان می توانند براساس توافق، انتخابات ویا طورتناسبی رهبری خود را برای مدت الی تدویر کنفرانس جهت انتخاب نماینده گان برای نخستین کنگره حزب تعیین کنند.
ماده سیزدهم : شوراهای محلی
۱ ـ شورا های ناحیه وی، شهری، ولسوالی و ولایتی مسوولیت رهبری واحد های اولیه مربوط را به عهده داشته و تعداد اعضای آنها با درنظر داشت تعداد اعضای حزب در همان محل از (۳ الی ۲۱ ) نفر تعیین و ازطرف اعضای منتخب شورا های محلی در کنفرانس های حزبی از طریق انتخابات آزاد ،سری و مستقیم انتخاب می شوند.
۲ ـ شورا های ناحیه وی شهری، ولسوالی و ولایتی بعد از انتخاب، در نخستین جلسات خود، رییس و معاونین خویش را از طریق رای دهی آزاد، سری و مستقیم به اکثریت آرای اعضای حاضر انتخاب می نمایند.
۳ ـ اعتبار از تدویر کنفرانس وحدت، شوراهای ناحیه وی، شهری، ولسوالی و ولایتی با تعداد مساوی اعضا ایجادمیگردند. جلسات این شورا ها برای شش ماه به طور دورانی رهبری می شوند. بعد از آن اعضای حزب در همان شورا می توانند براساس توافق، انتخابات و یا طور تناسبی رهبری خود رابرای مدت الی تدویرکنفرانس جهت انتخاب نماینده گان برای نخستین کنگره حزب تعیین کنند.
۴ ـ در صورتیکه تعداد اعضای شوراهای ناحیه، شهر، ولسوالی و ولایت از ۱۵ تن زیاد باشد، بیروی اجراییه متشکل از ۳-۵ تن ایجاد می گردد.
۵ ـ شورا های حزب در سطح کشور های دیگر معادل شورای ولایتی حزب می باشند.
فصل چهارم : ارگان های عالی حزب
ماده چهاردهم : ارگانهای عالی
ارگانهای عالی حزب عبارت اند از:
الف – کنگره،
ب - شورای مرکزی،
ج - کنفرانس سرتاسری،
د - بیروی اجراییه،
هـ - دارالانشا .
ماده پانزدهم :کنگره
کنگره عالیترین ارگان حزب است که هر سه سال یک مرتبه به اشتراک حد اقل دو ثلث نماینده گان منتخب کنفرانس های حزبی دایر می شود و تصامیم آن بر اساس اکثریت آرای اعضای حاضر اتخاذ می گردد. کنگره فوق العاده بر اساس تصمیم دو ثلث اعضای شورای مرکزی دعوت می گردد.
اعضای کنگره ازطریق انتخابات آزاد، سری و مستقیم در کنفرانس های ولایتی حزبی و معادل آن انتخاب می شوند. تعداد و نورم نماینده گی برای کنگره و طرزالعمل تدویر انتخابات در کنفرانس های حزبی ازطرف بیروی اجراییه تصویب می گردد.
ماده شانزدهم: وظایف و صلاحیت های کنگره
کنگره دارای وظایف و صلاحیت های ذیل میباشد:
۱ ـ تصویب مرامنامه و اساسنامه حزب.
۲ ـ استماع گزارش کار و فعالیت شورای مرکزی و اتخاذ تصمیم در زمینه.
۳ ـ تعیین تعداد و انتخاب اعضای شورای مرکزی به اکثریت آرای اعضای حاضر درکنگره.
۴ ـ تصویب و تغیر نام ، بیرق و نشان حزب.
۵ ـ بررسی شکایات، انتقادات و پیشنهادات اعضا و ارگان های حزبی.
ماده هفدهم: شورای مرکزی
شورای مرکزی عالیترین ارگان حزب در فاصله میان دو کنگره بوده و هر سال یکبار جلسه می کند. جلسه فوق العاده شورای مرکزی به تصویب بیروی اجراییه یا پیشنهاد دو ثلث اعضای شورای مرکزی دعوت می گردد.
نصاب جلسات شورای مرکزی با حضور اکثریت اعضا تکمیل و تصامیم آن بر اساس دو ثلث آرای اعضای حاضر اتخاذ می گردد.
ماده هجدهم: وظایف و صلاحیت های شورای مرکزی
شورای مرکزی دارای وظایف و صلاحیت های ذیل میباشد:
۱ ـ استماع گزارش کار وفعالیت بیروی اجراییه و اتخاذ تصمیم در زمینه.
۲ ـ تعیین تعداد و انتخاب اعضای بیروی اجراییه، رییس و معاونین حزب از میان اعضای شورای مرکزی به اکثریت آرای اعضای حاضر در جلسه.
۳ ـ معرفی نامزد حزبی و یا حمایت از نامزد دیگری در انتخابات ریاست جمهوری.
۴ ـ اتخاذ تدابیر به خاطر تحقق فیصله های کنگره و تعیین جهات عمده سیاست جاری حزب.
۵ ـ ارتقای برجسته ترین کادرها و فعالین حزب به عضویت شورای مرکزی، در صورتی که تعداد آنها از %۲۰ اعضای شورای مرکزی منتخب کنگره تجاوز نه نماید. سبکدوشی آن عده اعضای شورای مرکزی که در جریان کار شایسته گی و لیاقت کاری لازم را از خود تبارز نداده، به فیصله دو ثلث آرای اعضای حاضر در جلسه.
۶ـ ارایه گزارش کار و فعالیت شورای مرکزی به کنگره حزب .
ماده نزدهم: بیروی اجراییه
بیروی اجراییه ارگان عالی حزب در بین دو جلسه شورای مرکزی بوده و در حالات عادی در هر سه ماه یک مرتبه جلسه مینماید. نصاب جلسات بیروی اجراییه با حضور اکثریت اعضا تکمیل و تصمامیم آن بر اساس دو ثلث آرای اعضای حاضر اتخاذ می گردد. جلسه فوق العاده بر اساس فیصله دارالانشا یا تقاضای اکثریت اعضای بیروی اجراییه دایر می گردد.
ماده بیستم: وظایف و صلاحیت های بیروی اجراییه
بیروی اجراییه دارای وظایف و صلاحیت های ذیل می باشد:
۱ ـ استماع گزارش کار وفعالیت د ارالانشا و اتخاذ تصمیم در زمینه.
۲ ـ عین تعداد و انتخاب اعضای د ارالانشا از بین اعضای شورای مرکزی.
۳ ـ تصویب طرزالعمل تدویر کنفرانس ها و انتخابات حزبی.
۴ ـ توزیع کارت های عضویت حزبی و یا تفویض صلاحیت به ارگان های حزبی در زمینه.
۵ ـ تعیین موقف حزب در رابطه به انتخابات و سایر مسایل اهم ملی و بین المللی.
۶ ـ عرفی نامزدان حزبی ویا حمایت از نامزدان دیگر در انتخابات ولسی جرگه.
۷ ـ در صورت وحدت با احزاب سیاسی دیگر توسعه شورای مرکزی وبیرواجراییه الی %۲0 فیصد.
۸ ـ بررسی مسایل مربوط به عواید و مصارف و نظارت از تطبیق طرزالعمل امور مالی حزب.
۹ ـ تعمیل سایر صلاحیت ها جهت تحقق اهداف حزب و مصوبات کنگره و شورای مرکزی به استثنای صلاحیت های خاص شورای مرکزی.
۱۰ ـ ارایه گزارش کار وفعالیت بیروی اجراییه به جلسه شورای مرکزی.
ماده بیست و یکم: د ارالانشا
۱ ـ د ارالانشا متشکل است از رییس ، معاون و اعضای می باشد.
۲ ـ د ارالانشا ارگان رهبری کننده دایماً فعال حزب بوده که امور یومیه حزب را به پیش می برد و از طریق شعبات و کمیسیون های مرکزی و محلی، شوراهای حزبی را د ر جهت تحقق اهداف مندرج مرامنامه و مطالبات اساسنامه حزب رهبری می نماید.
۳ ـ د ارالانشا در هر (۱۵) روز و در صورت ضرورت بیشتر از آن جلسه می نماید.
۴ ـ تمام فیصله های د ارالانشا به دو ثلث آرای اعضای حاضر جلسه صورت می گیرد.
ماده بیست و دوم: وظایف و صلاحیت های د ارالانشا
د ارالانشا دارای وظایف و صلاحیت های ذیل می باشد:
۱. ـ چگونگی تطبیق درست و به موقع تصامیم و فیصله های حزبی.
۲ ـ رهبری اجراات شعبات، کمیسیون ها و شورا های حزبی در جهت کار سیاسی، تبلیغاتی و فرهنگی.
۳ ـ رهبری کار شورا های حزبی در رابطه به پذیرش به صفوف حزب.
۴ ـ تنظیم امور پرداخت حق العضویت و جمع آوری اعانه و تقویت بنیه مالی حزب.
۵ ـ تامین روابط با سایر احزاب، سازمان ها ی سیاسی و نهاد های جامعه مدنی و ارگان های حکومتی به منظور تامین شرایط مساعد کار برای سازمان های حزبی جهت عملی نمودن اهداف حزب.
۶ ـ تامین روابط حسنه ومتقابلاً مفید با نهاد های بین المللی به منظور معرفی حزب در سطح جهانی.
۷ ـ استماع گزارشات کار و فعالیت شعبات و کمیسیون های مرکزی و شوراهای محلی حزب.
۸ ـ صدور مصوبات و رهنمود ها جهت رفع نواقص کار.
۹ ـ معرفی کادر ها به مقامات حزبی و ارگان های دولتی.
۱۰ـ رهبری شعبات و کمیسیون های مرکزی توسط برخی اعضای د ارالانشا .
۱۱ ـ ایجاد و الغای شعبات و کمیسیون های مرکزی و محلی حزب بر اساس پیشنهاد شعبه تشکیلات وتصویب دارلانشا.
۱۲ ـ تصویب لوایح وظیفه وی شعبات و کمیسیون های حزبی.
۱۳ ـ عین مسوولین و اعضای شعبات و کمیسیون های مرکزی حزب.
۱۴ ـ قرر کادر ها به پست های حرفوی حزبی و معرفی نامزدان به ارگان های دولتی.
۱۵ ـ تعمیل سایر صلاحیت ها غرض تحقق اهداف برنامه یی حزب به استثنای صلاحیت های اختصاصی بیروی اجراییه.
۱۶ ـ ارایه گزارش کار و فعالیت د ارالانشا به بیروی اجراییه حزب.
ماده بیست و سوم : رییس حزب
رییس حزب دارای وظایف آتی می باشد:
۱ ـ ریاست اجلاس کنگره، کنفرانس سرتاسری، شورای مرکزی، بیروی اجراییه و د ارالانشا ،
۲ ـ ماینده گی از رهبری حزب در همآهنگی و آگاهی قبلی د ارالانشا ،
۳ ـ تامین هماهنگی در کار ارگان های رهبری کننده حزب،
۴ ـ رهبری کلی امور شعبات و کمیسیون های مرکزی حزب،
۵ ـ رهبری مستقیم امور مالی حزب.
فصل پنجم: احکام متفرقه
ماده بیست و چهارم: حزب و انتخابات
۱ ـ هرعضو حزب حق دارد با حمایت حزب به حیث نامزد در انتخابات ریاست جمهوری، ولسی جرگه، شورا های ولایتی، شورا های ولسوالی، شورا های قریه، مجالس شاروالی و شاروال ها شرکت نماید.
۲ ـ اعضای حزب در انتخابات تعهد، تحصیل، تجربه، تخصص، لیاقت و شایسته گی نامزدان را درنظر گرفته از آنها حمایت می نماید.
۳ ـ نامزد حزب برای انتخابات ریاست جمهوری از جانب شورای مرکزی، نامزدان حزب برای انتخابات ولسی جرگه ازجانب بیروی اجراییه در مشوره با شورا های ولایتی ، شورای شهر کابل و معادل آنها و برای انتخابات سایر مقامات و نهاد های انتخابی از جانب شورا های حزبی مربوط معرفی می شوند.
ماده بیست و پنجم : امور مالی
حزب از جهت مالی متکی است بر :
۱ ـ حق العضویت اعضا که نورم و طرز پرداخت آن توسط طرزالعمل جداگانه تنظیم می گردد،
۲ ـ اعانه و کمک های مالی اعضا و هوا داران،
۳ ـ عواید نشرات و مطبوعات،
۴ ـ وعواید تشبثات اقتصادی.
ماده بیست و ششم : تشبثات اقتصادی
حزب همزمان با فعالیت های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی می تواند به ایجاد موسسات تولیدی، تجارتی و اقتصادی مبادرت ورزد.
ماده بیست و هفتم: بیرق، نشان، مهر و ارگان نشراتی
حزب دارای بیرق، نشان، مهر و ارگان نشراتی مشخص خود می باشد. اتخاذ تصمیم در مورد ارگان نشراتی و ممیزات مهر، صلاحیت بیروی اجراییه حزب است.
ماده بیست و هشتم: حزب و جامعه مدنی
حزب به منظور پرورش سالم جوانان، زنان و سایر اقشار جامعه و آماده نمودن آنها برای پاسداری از حقوق قانونی شان به ایجاد شورا ها و اتحادیه های مربوطه مساعدت می نماید. حزب استقلال سازمانی ساختار های متعلق به جامعه مدنی را رعایت نموده، آنها را در امور مربوطه یاری و کمک می رساند.
ماده بیست و نهم: کنفرانس سرتاسری حزب
شورای مرکزی می تواند به خاطر تصمیم گیری در موارد خاص، کنفرانس سرتاسری حزب را دعوت نماید.
اشتراک کننده گان کنفرانس سرتاسری حزب را اعضای شورای مرکزی، روسا و معاونین شورا های ولایتی و معادل آن و شورای شهر کابل تشکیل می دهد.
ماده سی ام: مکافات ومجازات
الف ـ اعضای حزب در صورت تبارز لیاقت و شایسته گی در اجرای وظایف حزبی و مبارزه صادقانه و برجسته در جهت تحقق مندرجات مرامنامه و اساسنامه حزب، بر اساس پیشنهاد شوراهای مربوطه و تایید ارگان های رهبری حزب مورد تقدیر قرار می گیرند.
نوع و سطح تقدیر توسط طرزالعمل جداگانه از جانب بیروی اجراییه حزب تعیین و مشخص می گردد.
ب- اعضای حزب نسبت عدم رعایت مطالبات اساسنامه و تخلف از اصول، موازین و دساتیر حزبی ذیلاً تادیب و مجازات می شوند:
ـ توصیه ،
ـ اخطار ،
ـ اخراج ازعضویت حزب.
چگونه گی تادیب و مجازات اعضای حزب توسط طرزالعمل جداگانه از جانب بیروی اجراییه حزب تنظیم و مشخص می گردد.
ماده سی و یکم: دفاتر حزبی
مقر شورای مرکزی حزب در شهر کابل بوده و دفاتر و نماینده گی های حزبی آن در واحد های اداری و محلات ایجاد می گردند.
ماده سی و دوم :انحلال حزب
در صورت بروز اوضاع نامساعد که تداوم کار حزب در جهت تحقق اهداف مرامی آن نا ممکن گردد، موضوع تعلیق قسمی یا کلی فعالیت ها، ختم کار یا انحلال حزب در جلسه فوق العاده شورای مرکزی تحت غور و بررسی قرار گرفته، تصمیم نهایی در زمینه به دو ثلث آرای اعضای حاضر در جلسه اتخاذ و موضوع طی اعلامیه رسمی به آگاهی اعضای حزب، سایر هموطنان و وزارت عدلیه رسانیده می شود.
ماده سی و سوم: احکام انتقالی
الی تدویر کنگره رفیق پوهاند داکترمحمد داوود راوش به صفت رییس؛ و رفقا عبدالحی مالک و انجنینر محمد کبیر به صفت معاونین حزب توظیف گردیدند.
بامداد ـ اسناد ـ ۳/ ۱۶ـ ۱۹۰۶
خطوط اساسی پالیسی حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان
حزب متحد ملی ترقی مردم افغانسان امتداد بیداری سیاسی مردم ماست و در اطراف اندیشه های ترقی خواهانه و عدالت جویانه مردم افغانسان و ارزش های مشترک بشریت تشکیل می یابد.
حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان سازمان تجدد گرا ، تحول طلب ، دموکراتیک ، ترقی خواه و طرفدار عدالت اجتماعی است. استقرار دولت حقوقی ،اصل تقسیم قدرت میان ارکان ثلاثه دولت و ادرات مرکزی و محلی ، برابری هموطنان در برابر قانون و قضا ، اصل مسوولیت دولت ، جامعه و فرد در برابر همدیگر را از اولویت های مبارزه سیاسی خود می شمارد.
حزب متحد ملی ترقی مردم افعانستان با تکیه بر مطالبات مرام و مندرجات اساسنامه خویش بر مسایل آتی الذکر منحیث پالیسی های مرعی الاجرا تاکید می ورزد:
۱ـ حزب متحد ملی ترقی مردم افعانستان ، حزب دموکرات است و با تحمیل جبری هر گونه ایدیولوژی بر نظام سیاسی و حیات اجتماعی سازگار نبوده با افراط چپ و راست و خشونت سیاسی در هر شکل آن مخالف است و حل تضاد های سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی را تنها از طریق مسالمت آمیز ، قانونی و علنی و از طریق جلب مردم به اندیشه ها و سیاست های ترقیخواهانه و داد خواهانه ممکن می داند.
۲ـ حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان برابری حقوقی زنان را با مردان سنگ محک هر گونه حرکت معقول و پایه ایجاد جامعه دموکرات می داند و در راه تساوی حقوق سیاسی اجتماعی و مدنی زنان با مردان در چوکات قانون مبارزه میکند.
۳ ـ حزب برای انکشاف متوازن ملی برای تقسیم عادلانه امکانات انکشافی دربین مناطق و ولایات، رشد فرهنگی همه هویت های قومی ، زبانی ، مذهبی به خاطر تقویت و غنای فرهنگ ملی کشور و دیالوک و مبادلات شهروندانه بین این هویت ها تلاش می ورزد .
۴ ـ حزب ما درحالی که اقتصاد بازار را واقعیت عینی سازماندهی کنونی حیات اقتصادی می داند، بدین باور است که انسان و خوشبختی او باید در محور هر گونه سیاست اقتصادی قرار داشته باشد ، بنآ از سمتدهی اجتماعی اقتصادی بازار حمایت کرده و خواهان ارتقای نقش دولت در سمتدهی آن به نفع مردم می باشد.
۵ ـ حزب ما درحالی که اساسأَ، مخالف حضور نظامی دایمی نیروی های خارجی در کشور ماست ، ادامه همکاری جامعه بین المللی را برای تضمین امنیت کشور ما در چارچوب منافع ملی با تعهدات روشن متقابل و میکانیزم های نظارتی توافق شده برای اجرای این تعهدات ضروری و مشروع می داند.
۶ ـ حزب ما از سیاست بی طرفی مثبت و فعال خارجی غرض تامین مناسبات دوستانه مبتنی بر اعتماد و همکاری متقابل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با کشور های جهان به خصوص کشورهای اسلامی ، منطقه و همسایه گان بر بنیاد اصول مساوات و احترام به استقلال ،حاکمیت ملی ، تمامیت ارضی و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر پیشتبانی می نماید.
۷ ـ حزب ما باوصف اینکه به تمام جنبش ها و جریانات دموکراتیک تاریخ کشور ارج می گذارد و به زحمات و تلاش های رهبران احزاب سیاسی در جهت آبادی و شگوفانی افغانستان عزیز احترام می نماید. ولی با درنظرداشت شرایط و اوضاع کنونی کشور، منافع نهضت و حزب ما و خیر و فلاح مردم رنج دیده و سربلند میهن باستانی ما تصمیم در مورد تدویر ویا عدم تدویر محافل یادبود از آنها به اتفاق آرا دارالانشا حزب صورت می گیرد.
۸ ـ رهبری وکادرهای حزب حق ندارند درنشست ها ، مصاحبه ها و ملاقات با رسانه ها مغایرمطالبات مرام و اساسنامه حزب صحبت وموضعگیری نمایند. ارتکاب چنین اعمال عدول ازاصول حزبی بوده و متخلف مورد بازپرس قرارمیگیرد.
۹ ـ حزب ما طبق احکام قانون اساسی خواهان حاکمیت مردم بر سرنوشت شان است و ازدولت منتخبی که اصول زرین مندرج قانون اساسی را که همه شهروندان کشور رامتساوی الحقوق دانسته وتامین عدالت را در تمام شوون حیات سیاسی، اقتصادی ، و فرهنگی افغانستان یک امر ضروری برای تامین صلح و ثبات، ترقی میهن و رفاه مردم تلقی نموده رعایت نماید ، پشتبانی می کند.
۱۰ ـ حزب ما تشکیل های سیاسی را که درراستای شگوفای میهن وتامین رفاه مردم گام برمیدارد، وسایل موثر دانسته و جهت تامین تقویت وارتقای نقش آنها درمسیر یاد شده مبارزه می کند، سعی وتلاش همیشه گی خود را در جهت تامین هماهنگی وهمسویی نیروهای همفکر، تجدد طلب، دموکرات وترقی پسند از طریق تجمع آنها درجبهه ها، ایتلاف ها و وحدت های سیاسی ـ سازمانی با شجاعت وگذشت های معقول ومثمر ادامه می دهد. وهمسوی با نیروهای ضد ملی وعقب گرا را درشرایط فعلی ضرور ندانسته وهرگونه تبانی دراین نیروها را مغایر اصول واهداف حزب ومنافع مردم شمرده مردود می داند
۱۱ ـ حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان تامین روابط مفید و کاری بااحزاب صلح طلب ، ترقی خواه وبشردوست را درسطح منطقه و جهان ضروری دانسته چنین روابط را با رعایت احکام قانون اساسی ، قوانین نافذه کشور با درنظرداشت منافع علیای مردم و مصالح ملی تامین می نماید.
۱۲ ـ حزب ما ازحق تعیین سرنوشت ملل توسط خودشان حمایت نموده همبسته گی خویش را با مبارزات استفلال طلبانه ودادخواهانه بر حق مردمان منطقه وجهان درسرخط سیاست خارجی خود قرارمی دهد.
بامداد ـ اسناد ـ ۲/ ۱۶ـ ۱۸۰۶