کاستی های اصلاح تشکیل اداری درکشور

اصلاح تشکیل اداری سبب بیکاری و خالی شدن صدها دسترخوان خانواده های بی بضاعت شده است .

عبدالصمد حکیمی

طوریکه به نظر رسیده اخیرا یک تعداد وزارتخانه ها حکومت به بهانه آوردن اصلاحات درهمکاری با کمیسیون اصلاحات اداری و خدمات ملکی پروسه یی را زیرنام اصلاح تشکیلات در ادارات آغاز کرده است .این پروسه بر اساس مصوبه های شماره پنج و یازده ماه های اخیر۲۰۲۰ کابینه و هدایت ریس جمهور کشور صورت میگیرد و ظاهرا هدف آن از میان برداشتن تورم تشکیلاتی در ادارات حکومتی گفته شده است. هر چند تشکیل ادارات حکومتی دچارتورم غیرقابل تحمل است اما برای تحقق مصوبه های کابینه میباید ساز و کارها ، شیوه ها و مکانیزم های مشخص و معین در نظرگرفته می شد تا این پروسه از یک سو به طور شفاف پیش برده می شد و از سوی هم بدون موجب بست های کارمندان دولت مورد تنقیص قرار نمی گرفت. بدبختانه کمیسیون اصلاحات اداری که خود به منبع بزرگ فساد در کشور تبدیل گردیده است در هماهنگی با مسوولان درجه یک ادارات حکومتی ( وزرا ) بدون درنظرداشت هیچ نوع کار شیوه مشخص و از پیش تعین شده بطور بسیار عجولانه به تنقیض برخی از بست ها در وزارت خانه های کار و امور اجتماعی، فواید عامه، معادن و پطرولیم، معارف ...وغیره پرداخته که در نتیحه صدا ها تن از کارمندان پایین رتبه در مرکز و ولایات کشور از کار بیکار و سبب خالی شدن دستر خوان صدها خانواده ها بی بضاعت شده و آنها را در وضعیت بدی اقتصادی و اجتماعی قرارداده است .

وزارت کار و اجتماعی که خود منبع کار آفرینی برای واجدان کار در کشور است اخیراْ در همکاری و هماهنگی با کمیسیون اصلاحات اداری برخی از ریاست های مهم و تخنیکی وزارت کار را به بهانه اصلاحات تشکیل تنقیص و ده ها تن از کارمندان را از کار بیکارو درحالت بی سرنوشتی قرار داده است. همچنان وزارت های فواید عامه، معادن و پطرولیم و معارف صد ها تن از کارمندان شان را به بهانه اصلاح تشکیل دریک برخورد سلیقه یی و بدون هیچ گونه دلیل موجه و انجام ارزیابی از کار برکنار و خانه نشین نموده اند . به همین ترتیب وزارت فواید عامه اخیرا بیش از۴۵۰ تن از کارمندان اش را بدون اینکه به تجارب وسوابق کاری آنها توجه نماید به بهانه ۱۲پاس و۱۴پاس بودن از بست های شان تنقیص، و راهی صف بیکاران کشورکرد .در حال حاضرعده از کارمندان وزارت های فواید عامه ومعادن پطرولیم خیمه تحصن برپا نموده واذهان داشتند تا زمان برآورده شدن خواست ها به تحصن شان ادامه خواهند.

این در حالیست که یکی از تعهدات رییس جمهورغنی درجریان مبارزات انتخاباتی اش ایجاد یک میلیون شغل برای مردم بود اما متاسفانه آقای ریس جمهورغنی نه تنها که به وعده هایش عمل نکرد، بلکه در طی دو دوره زمام ریاست جمهوری اش هزاران تن کارمندان پایین رتبه از کار بیکار و راهی صف بیکاران نموده وتورم بزرگ بیکاری را در کشور بوجود آورد . درحالیکه کشور ما افغانستان پس از امنیت ، بیکاری دومین عامل بی چاره گی و ناتوانی مردم به حساب رفته است.

درچنین وضعیت که بازارهای غیررسمی کار در اثر شیوع ویروس کرونا از کار افتیده و بر اساس آمارهای نشر شده نزدیک به هشتاد فیصد مردم کشور زیرخط فقر دارند. تنقیص و بیکارسازی کارمندان خدمات ملکی یک کار به شدت غیرعقلانی و غیرمنصفانه، خلاف قانون اساسی، قانون کار کشور وکنوانسیون های حقوق بشر ملل متحد بوده ، و بیکاری کارمندان مصیبت های لاعلاج دیگری را برای جامعه ما به بار خواهد آورد .

بامـداد ـ دیدگاه ـ ۱/ ۲۱ـ ۱۸۰۱

مضمون اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .

خداحافظی رسمی از اتحادیه اروپا

برگزیت چه چیز هایی را برای بریتانوی ها تغیر میدهد ؟

هنگامی‌ که عقربه ساعت روی نیمه‌ شب اروپا ، و ساعت ۱۱ شب پنجشنبه بریتانیا قرارگرفت، اروپا به سال نو‌ مسیحی و بریتانیا به یک عرصه جدید سیاسی وارد ‌شد. بیش از چهار سال پس از رفراندومی که در آن مردم بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپا رای دادند، دوره انتقالی برگزیت به‌ طور‌رسمی خاتمه یافت و بریتانیا دیگر موظف به رعایت قوانین اروپایی نخواهد بود. این روند از روز نخست جنوری ۲۰۲۱ ترسایی چه تغییراتی در زندگی متعارف شهروندان این کشور ایجاد خواهد کرد؟

درمان های پزشکی

بریتانیایی‌ها دیگر قادر نخواهند بود حین سفر در اروپا از کارت بیمه درمانی اروپایی (ای ‌اچ ‌ای ‌سی) استفاده کنند‌ اما از کارت ‌های موجود تا تاریخ انقضای آنها همچنان می ‌توانند‌ استفاده‌ کنند. با انقضای کارت‌های «ای ‌اچ ‌ای ‌سی» می‌ توانند کارت‌های بیمه درمانی جهانی «جی ‌اچ‌ ای‌ سی» را خریداری کنند که به آنها امکان می ‌دهد به درمان های اضطراری عمومی (نه خصوصی) حین سفر در همه نقاط جهان دسترسی داشته باشند. در این میان، هرچند کارت‌ های «ای ‌اچ‌ ای‌ سی» و «جی‌ اچ ‌ای ‌سی» در اغلب نقاط جهان پذیرفته می ‌شود اما کشورهای ناروی، ایسلند، لیشتن ‌اشتاین یا سوییس از این قاعده برکنارند و هنگام سفر به این نقاط باید بیمه درمانی جداگانه تدارک دیده شود. نشریه «بریتیش مدیکال ژورنال» پیش ‌تر پیش ‌بینی کرده بود که از روز اول جنوری بریتانیا با کمبود دارو روبه ‌رو خواهد شد. مقررات جدید مرزی و کاغذ پرانی‌های مربوط به آن، از ساعت ۱۱ شب ۳۱ دسامبر ۲۰۲۰ که بریتانیا بازار مشترک اروپا را ترک می ‌کند، احتمالا در ابتدا موجب اختلال در مرز بریتانیا و فرانسه خواهد شد و می‌ تواند به کمبود دارو منجر شود. دولت بریتانیا از شرکت‌ها خواسته بود به‌ منظور جبران کمبود احتمالی دارو برای بیماران، داروهای اروپایی را انبار کنند. همچنین توافق بازرگانی که « در آخرین لحظات » میان بریتانیا و اروپا امضا شد، به معنای آنست که تبادل مواد غذایی میان دو طرف از تعرفه ‌های بازرگانی مستثنا خواهد بود، بنابراین در‌حال ‌حاضر دلیلی برای افزایش بهای مواد غذایی در بلند مدت وجود ندارد‌ اما فدراسیون مواد غذایی و مشروبات بریتانیا هشدار داده است که ماهیت توافق بازرگانی که در آخرین لحظات ضرب‌الاجل برگزیت به آن دست یافته ‌اند، به معنای آنست که موانع جدید گمرکی همراه با هرج ‌ومرج‌های اخیر در مرز به‌خاطر همه‌ گیری کرونا همچنان می ‌تواند به افزایش قیمت‌ها منجر شود.

ازادی مسافرت و حرکت در اروپا

پس از پایان دوره انتقالی، بریتانیا دیگر مشمول قوانین اروپا درباره حرکت آزاد شهروندان نخواهد بود‌. محدودیت سفر برای شهروندان بریتانیا به ‌معنای آنست که آنها اکنون می‌ توانند تنها سه ماه از هر شش ماه را در یک کشور اروپایی سپری کنند. برای اقامت طولانی‌ تر در یک کشور عضو اتحادیه اروپا، کار، تحصیل یا سفرهای تجار‌ی احتمالا به روادید یا مجوز خاص نیاز خواهد بود. البته قوانین کشورهای بلغاریا، کرواسی، قبرس و رومانیا در این زمینه متفاوت است. اقامت طولانی ‌تر در اروپا به‌ منظور تحصیل، کار یا سفرهای تجارتی نیازمند ویزه یا مجوز خاص است. شهروندان بریتانیا همچنان آزاد خواهند بود بدون مجوز در جمهوری ایرلند زنده گی، کار و تحصیل کنند. دارنده گان پاسپورت بریتانیایی دیگر قادر نخواهند بود به آزادی در کشورهای اروپایی اقامت کنند و بسیاری از آنها باید برای کار یا اقامت مجوز داشته باشند. از سوی دیگر، مسافرانی که برای خرید شخصی به اروپا سفر می‌ کنند، با محدودیت ورود الکل و دخانیات روبه ‌رو خواهند شد.

نرخ استفاده از تیلفون‌ همراه

شبکه‌ های تیلفون‌ همراه آزاد خواهند بود نرخ استفاده از خدمات مکالمه، فرستادن اس ام اس یا دسترسی به اینترنت را برای مسافران بریتانیایی در اروپا تغییر دهند و هزینه‌های رومینگ را به آن بیفزایند، اما تعدادی از شبکه‌ های تیلفون‌ همراه در بریتانیا پیش ‌تر اعلام کرده‌اند که پس از نهایی ‌شدن برگزیت، هیچ ‌گونه طرحی برای بازگرداندن هزینه‌ های رومینگ و افزایش نرخ استفاده از تیلفون‌های همراه یا اینترنت در اروپا در نظر ندارند.

تحصیل

بریتانیا از این پس عضوی از «ایراسموس»، برنامه مبادله دانشجوی اروپا، نخواهد بود. این برنامه به دانشجویان بریتانیایی امکان می‌ داد بخشی از تحصیلات خود را با استفاده از کمک ‌هزینه دانشجویی در اروپا بگذرانند. دولت گفته است برنامه دیگری موسوم به «طرح تورینگ» با صد میلیون پوند بودجه جایگزین «ایراسموس» خواهد کرد که از ماه سپتامبر به ۳۵ هزار دانشجوی بریتانیایی امکان خواهد داد بخشی از تحصیلات خود را در دیگر نقاط جهان بگذرانند. این برنامه به یاد الن تورینگ ، نام‌ گذاری شده است که (در دوران جنگ جهانی دوم) رییس تیم کدشکن‌های «بلِچلی پارک» بریتانیا بود. راهنمای دولت درباره سفر به اروپا می ‌گوید ممکن است تحصیل در کشورهای اروپایی مستلزم اخذ ویزا باشد./شرق

بامـداد ـ دیدگاه ـ ۴/ ۲۱ـ ۱۴۰۱

سوله که جګړه ؟

فاروق دهقان زاده

جګړه هغه بده اوناخوښه لفظ دي چه د یوي تولنی اکثریت خلک هغه نه خوښوی او کرکه تري کوي. دسولی، امنیت او آرامه ژوند غوښتونکی دي خو یوتعداد محدود کسان دي چه خپل ګتي د جنګ په ناروا پروسه کي وینی او د جګړي پلویان دی او دسولی د راوستلو په لاره کي خندونه اچوي.

که دخپل گران هیواد اقتصادی او انکشافی مسایلو ته توجه وکړو دا را په ګوته کیږی چه زمونږ د بودیجي زیاتی پیسی په نظامی چارو کی مصرفیږي چه دا کار د یوی خوا د پرمختګ مخنیوی کوي او د بلی خوا زمونږ ځوانان او هیوادوال شهیدان اومعیوبیږی زیات کسان په جنګونو او یو تعداد ځوانان د کار موندلو لپاره په مهاجرتونو کی خپل ژوند له لاسه ورکوي او په سلګونو کورنیو کی د غمونو تغر خپروی او همدارنگه زیاتره وطنوال مو د روحی امراضو سره مخامخ دي .

که په عمومی توګه نظر واچول شي جنګ اوجګړه دهیواد او تولني پراقتصادی، صنعتی، فرهنگی ترانسپورتي تولنیز مذهبی او د ژوندانه په نورو برخو کښي منفی اغیزه لري د پرمختګ او ترقی مخنیوی کیږي .

وددی تپل وی جګری څخه دخلاصون یوازنی لاره دتولو مترقی، دموکرات اوسوله غوښتونکو قوتونو او سیاسی سازمانونو ترمینځ د یووالی او پیوستون عمل دي . له دی طریقه کیدای شي یو سالم ملی او دموکراتیک دولت جوړ، او د یو منظم برنامی له مخی دهیواد ستونزي او مشکلات حل ،او تولنه کی د واقعی دموکراسی او تولنیزعدالت شرایط برابر شي .

په هیواد او نړی کښی د دایمی سولی په هیله !

بامـداد ـ دیدگاه ـ ۱/ ۲۱ـ ۱۳۰۱

بازهم هیاهوی حکومت موقت

محمد ولی

دراین شب و روز در فضای مطبوعات مخالفت وموافقت با تشکیل حکومت موقت موج میزند . دو شاخه جمعیت اسلامی افغانستان با تشکیل این حکومت موافقت کرده اند.

آغای صلاح الدین ربانی وآغای عطا محمد نور رسمآ از تشکیل آن جانبداری نمودند ویکی دو چهره دیگر هم به همین منوال سخن گفتند .

از ظواهر بر می آید که بعد ازبازدید خلیلزاد با برخی حلقات سیاسی در کابل این طرح بین عده ای از تنظیم ها و چهره های سیاسی شدت گرفته است . شاید این حکومت تشکیل شود یا نشود زیرا سیاست های مرموز و پنهانی امریکا نمی گذارد مردم به حقایق دست یابند.

برای تشکیل چنین حکومتی هر گوینده طبق میل تبلیغاتی اش دلایل ارایه کرده است: مثل نبود امنیت ، دوام جنگ و خونریزی ، تامین صلح ، فقر ، فساد اداری وده های دیگر.

آغای ربانی بعد از استیضاح در مجلس نماینده گان سه سال قبل در ضدیت صریح با یک موضع معین دوامدار با حکومت آغای غنی در مخالفت قرار گرفت وتا اکنون ادامه دارد.

آغای نور بحیث یک ثروتمند که همه خوب وبد سیاست را در معیار منافع خودش می سنجد بعد از برکناری وزیر صحت عامه (از افراد مربوط خودش ) در مخالفت با رییس جمهور از تشکیل حکومت موقت حمایت کرد. گفته میشود که پسرش از هیات مذاکره کننده در دوحه حذف شده واین هم عامل رو گردانی اش از آغای غنی شده است گویا بخاطر یک حشره پوستین را آتش میزند .

کسان دیگری که در مطبوعات با تشکیل چنین حکومت سر می شورانند چندان جایگاه قوی سیاسی واجتماعی در جامعه ندارند عمدتآ روی اختلافات و عقده مندی های شخصی از سقوط حاکمیت موجود خوشنود میشوند یا هم سخنگویان مراجع طرح کننده این حکومت در پاکستان اند .

آغای غنی وطرفدارانش زیر نام خطرات ناشی از سقوط حاکمیت استدلال دوام کار ریاست جمهوری را تبلیغ میکنند. طالبان هنوز موضع رسمی شانرا در مورد ابراز نکرده اند .

آیا تشکیل حکومت موقت خواهد توانست صلح را تامین کند ، فقر را بزداید ، امنیت بیاورد ، فساد را کاهش دهد یا ریشه کن سازد ؟

رهبران جمعیت اسلامی در دور اول آمدن طالبان روی یک تاکتیک از آمدن آنها به کابل استقبال کردند تا بتوانند مخالفین شانرا ضربه بزنند ، باحزب وحدت ، حزب اسلامی و جنبش ملی اسلامی افغانستان در جنگ پنج ساله درگیر بودند ، موقف شان در داخل ضعیف ودر سطح جهان بدنام شده بود ، فکر میکردند اگر با سازش با طالبان مخالفین شان از سر راه برداشته شود میتوانند با طالبان جور آمده حاکمیت مشترک تشکیل دهند واز ملامتی سمتی وقومی هم به سلامت برسند.

تاحدی به هدف رسیدند ، عبدالعلی مزاری به چنگ طالبان افتید وبه قتل رسید ، حزب اسلامی از موضع چهار آسیاب فراری شد و ضربه برداشت ، جنبش ملی اسلامی هم زیر فشار سقوط قرارداده شد . چند روزی پوسته های جمعیت اسلامی با مفرزه های پیش رانده شده طالبان وظایف امنیتی مشترک را درکابل اجرا کردند و رفت وآمدها ودعوت های نان شب درارگ میان طرفین صورت گرفت اما با رسیدن قوای طالبان به مراجع کلیدی شهراز کابل جانب شمال عقب نشینی کردند تا اینکه محدود به ولسوالی خواجه بهاالدین در تخار شدند .

اگر آن عمل جمعیت اسلامی با مراجع خارجی پلان شده بود یا تاکتیک خود شان اشتباه بزرگ را مرتکب گردیدند که هم حاکمیت را از دست دادند وهم کشور را بدست نیروهای عقبگراتر از خود سپردند ونتیجه کار شان به اَشغال افغانستان انجامید .

حالا میخواهند باز با طالبان همسویی کنند وچهره مخالف شان آغای غنی را از ارگ برانند اینکه آینده چه میشود تحلیل ندارند . نشود که باز مرتکب همان خطایی شوند که ۲۵ سال پیش شده بودند و کشور را به سراشیب مصیبت های راندند که تا اکنون ادامه دارد .

سوال این است که :

- مکانیزم تشکیل حکومت موقت چه است وچه کسی آنرا تشریح کرده تا در محافل وحلقات سیاسی مورد غور ومداقه قرار گرفته حسن وقبح آن بر معیار منافع ملی بیان شود ؟

- این حکومت از کی ها تشکیل خواهد شد؟ پیشبینی میتوان کرد که همین های که ۲۰ سال در حاکمیت بوده اند و عاملین مفاسد اند چه جهادی چه تکنوکرات برگشته از امریکا به شمول رییس جمهور قبلی وفعلی جمع چند تن از ریزرف های امریکایی بحیث چهره های جدید .

- حکومتی که هنوز مکانیزم تشکیل آن به کسی معلوم نیست ، با عجله و بدون سنجش مانند بن اول به میان آید میتواند معجزه گرحل همه مشکلات زنده گی از اجتماعی - سیاسی تا امنیت وجنگ وصلح باشد .

این حکومت متشکل از همین مفسدین ۲۰ ساله و وابسته گان شرق وغرب چه طلسمی خواهد کرد که بگوید ( چف بنام خدا جنگ بند ، امنیت تامین ، فساد ختم واقتصاد بلند وهمه چیز گل وگلزار ) .

طالب حاضر به آتش بس نیست حکومت موقت کجا میتواند درزیر رگبار مرمی و انفجارات کاری بکند که در ۲۰ سال گذشته نشده بود و ایا این مفسدین وچپاولگران معلوم الحال که درآن شرکت داشته باشند کدام تغیراعجازآمیزی در مفکوره و عمل شان ایجاد میشود که چون گذشته عمل نکنند یا اینکه بخاطر انتقام کشی و حفظ منفعت ها وثروت ها و مقام ها ، درد و رنج مردم ، صلح وآرامش ، امنیت وغیره را بهانه ساخته اند . عاملین درد و رنج و فقر و فساد و بد بختی که همین ها بوده اند .

چه تضمین وجود دارد که تشکیل حکومت موقت باعث فروپاشی دست آوردهای ناچیز ۲۰ ساله نگردد ؟

شاید تشکیل حکومت خالص طالبانی بنابرعوامل داخلی ، منطقه وی و جهانی مقدور نباشد اما جنگی که قریه به قریه وشهر به شهر و ولایت به ولایت ادامه دارد چگونه خاموش شده میتواند درحالیکه مراجع امریکایی بارها گفته اند این جنگ تنها مربوط به طالبان نیست ، القاعده و داعش و سی گروه تروریستی عمدتآ وابسته به پاکستان هم در جنگ داخل اند.

با تاسف که سیاستگران بر مبنای منافع ملی سیاست نمی کنند بلکه زیرنام منافع ملی منافع شخص و گروهی و عقده کشی های شخصی ، ملت را به بربادی سوق میدهند .

چاره چیست حالا ثروت ، قدرت ، سلاح وحمایت امریکا و پاکستان با همین هاست نیروی ثالث بالخیر و مستقل را نمیگذارند سر بلند کند .

با همه موانع اگر صف وسیع تبلیغاتی با موضعگیری سالم دفاع از وطن و حاکمیت ملی در برابر عقب گرایی ودسایس بیگانه ایجاد شود میتواند تاثیرات مشهود بر روند دگرسازی سیاست های منفی بجا بگذارد .

بامـداد ـ دیدگاه ـ ۲/ ۲۱ـ ۱۳۰۱

برخورد علم و جهل

میرعنایت الله سادات

وضع موجود امنیتی درافغانستان ، روزتاروزبه وخامت می گراید. خشونت ها ، ابعاد گسترده بخود گرفته اند ، ولی محتوی عملکرد و انگیزه مخالفان مسلح علیه دولت افغانستان مانند گذشته است . اگراعمال و خواست شورشیان امروز را با کارنامه های بغاوت کننده گان صد سال قبل دربرابراصلاحات امانی وهمچنان طی نیم قرن گذشته به مقایسه بگیریم ، مشابهت های زیادی میان آنها به مشاهده میرسد.

صد سال قبل درمخالفت با برنامه های اصلاحی دولت امانی ، ازهرگوشه وکنارجامعه ما ، چهره های معلوم الحال سربلند کرده و تکفیرغازی امان الله خان را فتوا دادند. زیرا او پس از تحصیل استقلال افغانستان ، کارترقی و پیشرفت جامعه خود را روی دست گرفته بود. اولین اقدام امان الله خان ، مطرح ساختن حاکمیت قانون درجامعه افغانی بود. تا مردم از قید سنت های عقب نگهداشته شده ، رهایی یافته وبه امثال شهروندان جوامع پیشرفته درراه تمدن وترقی کشورشان گام بگذارند. بخاطر براورده شدن این مامول ، قوانین تنظیم کننده نظام برای عرصه های مختلف تنفیذ شد. منجمله در هماهنگی با احکام اسلامی که طلب علم را برهمه مسلمانان فرض میداند (۱) ، باب اماکن فراگیری علم و دانش بطور یکسان برای مرد و زن گشوده شد. تعلیمات ابتدایی ، اجباری اعلان شده و مکاتب ابتدایی و متوسط در ولایات افتتاح شد. ظرفیت های تعلیمات عالی درمرکز توسعه یافته وامکان تحصیل در خارج نیز فراهم گردید. همینطورتعداد زیادی ازجراید و روزنامه های شخصی و دولتی به نشرات اغازکردند.

متاسفانه دربرابر این همه اقدامات نیک دولت ، بزودی مخالفت ها سازمان یافت. مخالفان ، فی الواقع همان عقب گرایانی بودند که به حمایت استخبارات انگریز در لباس به ظاهراسلامی ، ولی درمغایرت با دساتیر اسلامی ، علیه ترویج علم و معرفت ، دست به خرابکاری زدند.

بسال ۱۹۲۳ ملاعبدالله معروف به ملای لنگ ، بمقابل مواد قانون جزای دولت اعتراض نموده و زیرنام « شریعت خواهی » در پکتیا دست به شورش زد .اوبا ظاهرشدن در جمع معترضان ، مردم را علیۀ قوانین نافذه مدنی تحریک کرده و با برچسپ زدن های فتنه گرانه ، آنرا مغایر اسلام معرفی میکرد(۲). بعد ازاندک زمانی ، منافقینی دیگری هم به اوپیوستند. اما دولت به سرکوب بغاوت کننده گان درپکتیا فایق شد.

بخاطرمعرفی کنه این قضیه برای نسل های اینده ، دولت امانی ، علامتی را درناحیه دهمزنگ شهرکابل به یادگار گذاشته است که بنام « منارعلم وجهل » یاد میشود.

شبکه های تخریبی انگلیس نه تنها از شورشیان درپکتیا حمایت میکردند ، بلکه تحریکات مخفی شان را درولایت مشرقی وحتا ولایت کابل سازماندهی نمودند.

درحالیکه شاه امان الله طی مسافرتش بسال ۱۹۲۸ درکشورهای مسلمان به حیث یک مجاهد بزرگ و در اروپا به حیث فاتح جنگ علیه استعمار انگلیس تقدیر میشد ، ولی در داخل وطنش ، اماج دسایس دشمن قرارگرفت . وابستگان انگلیس با روآوردن به جهالت ، راه مقابله با علم و معرفت را در پیش گرفتند.آنها به حبیب الله کلکانی لقب « خادم دین رسول الله » داده و با دامن زدن اشوب ها ، او را جانشین غازی امان الله نمودند. کلکانی پس ازنشست اش برتخت کابل ، فرمان داد که مکتب ها مسدود گردد ونباید محلی برای تعلیمات کفری وجود داشته باشد.

سالها پس ازاین حوادث ، با سواستفاده از فضای آزاد دهه مشروطیت (۱۹۶۳-۱۹۷۳ )، مخالفین اساسات زنده گی مدنی باردیگرزیرپوشش شعارهای اسلامی ، به نام « اخوانی ها » در جامعه ظاهرشدند. آنها موجودیت خود را با ضدیت علیه آزادی زن آغازکرده وبه این وسیله ، توجه جامعه را به خود جلب میکردند .آنان برزنان بدون برقع تیزاب باشی مینمودند . دوصد زن با جراهات سوزنده داخل بستر شدند….(۳)

با ختم دهه مشروطیت و رویکارآمدن نظام جمهوری ، اخوانی ها فرصت را مناسب دیده و به پاکستان فرارکردند. تا از آنجا ضدیت شان را با ترویج اساسات مدنی در جامعه افغانی ، بیشتراز پیش ادامه دهند.

با پایان دادن خونین جمهوری محمد داود خان بوسیله حفیظ الله و باندش ، تعرض و تعدی علیه علم ومعرفت نیزافزایش یافت . زیرنام های « اسلام » و « انقلاب » ، چیز فهمان زیادی روانه کشتارگاه ها و زندان ها شدند. با ظهوراین توطیه ها وشدت یافتن بحران سیاسی درافغانستان ، پای ابرقدرت ها درقضایای افغانستان بیشتراز پیش کشیده شد. این حالت به ناراضیان مستقردرپاکستان و ایران ، زمینه آنرا مساعد ساخت تا عملکرد های شان را زیرپوشش « جهاد » شدت دهند.

طبق ارقام ارایه شده دربیانیۀ وزیرخارجۀ افغانستان در اسامبلۀ ملل متحد (سال ۱۹۸۷) بیش از دوهزارمکتب ، ۳۵۰ پل وپلچک ،۴۰۰ مرکز فرهنگی و ۲۲۴۰ مسجد و اماکن مقدسه ، ۲۵۸ دستگاه تولیدی ، هزاران کیلومتر سرک ، لین برق و تیلفون و هزاران عراده لاری تخریب و به اآتش کشیده شدند. این خسارات معادل سه بر چهار حصه تمام سرمایه گذاری های انکشافی افغانستان در پنجاه سال قبل از اپریل ۱۹۷۸ میباشد. (۴)

درسال ۱۹۹۲ داعیان تاج و تخت ، کابل تاریخی را به آتش توپخانه و راکت بسته و حاضربه تشکیل یک حکومت تفاهم ملی نشدند. درشهرکابل و بیرون از آن ، تنظیم ها مقابل هم سنگرگرفتند .زیربنای اقتصادی و سیستم معیشیتی شهرتخریب گردید. تمام مراکزکلتوری (تیاتر ، صالون های کنسرت و سینما ) ، مکاتب ، مؤسسات تحصیلات عالی و پوهنتون مسدود شدند. گنجینه های تاریخی موزیم کابل ، چپاول گردید. زنان و مردان تعلیم دیده نه تنها محلات کارشان را از دست دادند ، بلکه خطرمرگ نیزآنها را تهدید میکرد. طبق احصاییه های منابع معتبر بین المللی ، بیش از شصت و پنج هزاراهالی کابل کشته و اضافه از یکصدوسی هزار آنها معلول گردیدند.

پس ازبدنام شدن تنظیم های جهادی ، همچنان با انحلال اردو وفروپاشاندن قدرت دولتی افغانها ، پاکستان فرصت را مساعد ساخت ، تا چهره های جدیدی ازعقبگرایان را به داخل افغانستان نموده و تاج وتخت مملکت را به آنها بسپارد. طالبان در ابتدای رسالت شان را ، بدرقه کاروان های تجارتی قلمداد نمودند. ولی به زودی برفساد ، مردم آزاری و جنگ های قدرت فی مابین «مجاهدین » انگشت انتقاد گذاشته ، واگذاری قدرت را از تنظیم ها به خود شان مطالبه نمودند.

با قدرت گرفتن طالبان ، حق تعلیم و کاربیرون منزل از زنان گرفته شد. نصاب درسی و زمینه های تعلیم وتربیه پسران نیزمنوط ومحدود به احکام « امارت اسلامی» گردید. طالبان درمخاصمت با اثارفرهنگی و تاریخی ، از کارنامه های «مجاهدین » سبقت جستند. اگر «مجاهدین » غناییم موزیم کابل را دزدیدند ، اینها مجسمه های تاریخی ، بشمول تندیس بزرگ بودا را دربامیان ویران کردند.

گرچه نزده سال میشود که طالبان از قدرت مرکزی کنارزده شده اند ولی تاهنوزدر مناطق تحت سلطه خود ، امکانات فراگیری درس و تعلیم را ازدختران و پسران گرفته اند. در آنجا ها تبارز پدیده های فرهنگی و هنری ممنوع بوده وفضای ماقبل التاریخ را برجامعه حاکم ساخته اند. همینطوردرمناطق خارج از ساحۀ تسلط خود ، با راه اندازی حملات تروریستی برمنورین ، مراکزعلمی و فرهنگی ، مرتکب جنایات نابخشودنی میشوند . حملات آنها دراین بخش بی شمار بوده و دراین مقال نمی توان به همه آن اشاره کرد. اما بخاطرشناخت ماهیت آنها ، لازم است تا از جنایات اخیرشان علیه علم ومعرفت بطور نمونه یاداوری شود :

ـ ترور پنج شخصیت دانا ، برازنده و محبوب عرصۀ ژورنالیزم در طی دوماه ( یما سیاوش ، الیاس داعی ، رحمت الله نیکزاد ، ، فردین امینی وملاله میوند)

ـ انفجارموترحامل چهار دکتورطب ، که ازخانه های خود بطرف محلات کارشان درحرکت بودند.

ـ ترورچهره های فعال مدنی وحقوق بشر( محمد یوسف رشید رییس ، بنیاد انتخابات آزاد وعادلانۀ افغانستان ، وفرشته کوهستانی فعال مدنی درولایت کاپیسا )

ـ درهمین مدت ، حملات بر پوهنتون کابل ، مرکز اموزش کوثر ومراسم ختم قران کریم درغزنی انجام شد که سبب مرگ وزخمی شدن بیش ازدوصد جوان معصوم ودانش اموزگردیده است.

با شنیدن این همه اخبارغم انگیز، سوال مطرح میشود که هدف آنها از راه اندازی این همه جنایات وکشتارانسان های بی گناه چیست ؟ پاسخ این است که سازمان دهنده کان وعاملان این جنایات ، دشمنان انسانیت وفاقد علم ومعرفت اند.

اگربه حوادث صد سال گذشته مرور شده وبه یکی از جهات آن (مدنیت ستیزی) که دراین مقال برجسته شده است ، تعمق صورت گیرد ، تشخیص دیگری به دست نمی اید . غیراز اینکه انرا تسلسلی از » برخورد علم و جهل » نام بگذاریم.

۱ ـ علامه محمد باقرمجلسی ، " بحارالانوار" ، " طلب العلمُ فریضته علی کل مسلم ومسلمته "، اصفهان ، (1006- 1077)

۲ ـ غبار، میرغلام محمد " افغانستان در مسیر تاریخ " ، کابل 1965صفحۀ 807

۳ ـ کاکر ، حسن ." سقوط منارشی افغانی در1973" ، " ژورنال بین المللی مطالعات شرق میانه" ، انگلستان ، 1978 ، صفحۀ 203

۴ ـ سادات ، میر عنایت الله ، " افغانستان سرزمین حماسه و فاجعه" ، شهربن ، 1998 ، صفحۀ 189

بامـداد ـ دیدگاه ـ ۳/ ۲۱ـ ۱۱۰۱

خداحافظی رسمی از اتحادیه اروپا

برگزیت چه چیز هایی را برای بریتانوی ها تغیر میدهد ؟

More Articles...