سرنوشت کشورهای منطقه درمسیر استراتیژی قدرت های بزرگ جهانی

عبدالوکیل کوچی

پس از قیام مسلحانه  ثور ۱۳۵۷ در افغانستان و اوج گیری جنبش ملایی در ایران ، غرب نظاره گر سقوط نظام شاهنشاهی و شکل گیری رژیم اسلامی در ایران بود که در یک تحول سیاسی ، نظام شاهی رضا شاه پهلوی ، قوی ترین ژاندارمری منطقه و نزدیک ترین متحد غرب با جمهوری اسلامی عوض گردید. در نتیجه آن خمینی و یاران آخوندی اش به مثابه الترناتیف قدرت درخزان همان سال از قلب اروپا برخاسته و درقلب پرتپش ایران به مسند قدرت سیاسی تکیه زدند .

البته این یک امر تصادفی نبود بلکه پروگرام پلان شده وسنجیده درلابراتوارهای سیاسی غرب با طرح نظریه برتری کاربرد اسلحه تبلیغاتی دینی نسبت به سلاح فزیکی ، تحولات سیاسی ایران را با خوشبینی پیگیری می نمود که دقیقاً همان طورهم شد. چنانچه جمهوری اسلامی در داخل با گروگان گیری کارمندان سفارت امریکا در تهران با شعار نه شرقی ونی غربی وتصفیه بقایای رژیم شاهی وگروه های ترقی خواه و چپ دموکراتیک کار خود را آغاز کرد .

و درخارج ازایران کمپاین نظامی وتبلیغاتی را علیه جمهوری دموکراتیک افغانستان به راه انداخته مهاجران افغانی را زیر نام  دفاع از اسلام  به خاک ایران تشویق وترغیب نموده پس ازتربیه وتسلیح در مشهد به جنگ درافغانستان اعزام می کند. با آمدن قوای محدود نظامی اتحاد شوروی سابق بنا به دعوت دولت جمهوری دموکراتیک افغانستان ، پروسه مخالفت و مداخله تخریبکارانه  ایران به منظور جلوگیری از استقرار نظام جمهوری دموکراتیک درافغانستان قوت گرفته جنگ را درکشورما علیه حاکمیت دولتی افغانستان و قوای نظامی اتحاد شوروی سابق شدت بخشید .

با توجه به اوضاع افغانستان وموضعگیری خطرناک ایران علیه اتحاد شوروی و افغانستان،  برای غرب مساله گروگان گیری وشعار های مرگ بر امریکا و اسراییل  اهمیت چندانی نداشت. زیرا رژیم ملایی ایران با سیاست دوگانه و شعار مرگ بر امریکا عملاً در جنگ افغانستان درکنار امریکا وغربی ها قرار داشت.  پس ازعودت قطعات نظامیان شوروی به کشورشا ن ، دولت جمهوری دموکراتیک افغانستان برغم  تشدید تجاوزات ومداخلات قدرت های بزرگ غربی وعربی درافغانستان توانست چندین سال دفاع مستقلانه را تجربه کند واما تشدید حملات از خارج و دوام جنگ تحمیلی و نابرابر در کشورما منجر به فروپاشی دولت جمهوری دموکراتیک افغانستان گردید .

 با این حال چنین به نظر می رسد که غربی ها عقب نشینی قوت های نظامی اتحاد شوروی این بزرگ ترین حریف شان را از افغانستان و پس از آن تغیر نظام سیاسی درین کشور را نتیجه همدستی ایران و پاکستان با قدرت های غربی وعربی دانسته و تشدید حملات ، تجاوزات وجنگ نیابتی اعلام ناشده و تحمیلی پاکستان و سهم  فعال مداخلات ایران درجنگ افغانستان را که با حرکات غرب همسویی کامل دارد مورد تایید و پشتیبانی شان قرارگرفته است. چنانچه با روی کار شدن دولت مجاهد ین درافغانستان ،  پاکستان متحد اصلی امریکا حضور نامیمون ومداخله گرانه خود را در این کشور به نمایش گذاشت و ایران نیز منحیث رژیم نازدانه و تازه به قدرت رسیده در منطقه اقتدار گرایی را تجربه کرد.

 امریکا  که درطول چندین دهه زمان جنگ سرد ، کشورهای اروپا و خاورمیانه  را از شوروی هراسی در هراس قرارداده  واز مدرک آن سود هنگفتی به دست می آورد. پس از فروپاشی اتحاد شوروی این بارسیاست ایران هراسی را به خاطر ترساندن عرب ها در پیش گرفته فناوری هسته یی آن کشور را محورمخالفت قرارداده  با فروش تسلیحات به کشورهای عربی و حوزه خلیج مزید به معامله سود آور نفت ، صاحب میلیاردها  دالر شدند .

هم زمان به آن در پی حملات امریکا به عراق وپس از ۱۱ سپتامبر داخل شدن قوای نظامی امریکا و ناتو به جنگ تروریزم درافغانستان ، این بار افغانستان درکنار امریکا ، کشور ایران درپهلوی روسیه قرار می گیرد. یعنی همان ایران دشمن دیروزی روسیه شوروی دوست روسیه امروزی . در تحول بعدی سوریه متحد ایران وعراق  گردیده  و کشور ترکیه با هسویی ناتو به جنگ سوریه شتافته و کشور یمن مورد تاخت وتاز عربستان قرارمی گیرد. با استفاده ازشرایط بحرانی بهارعربی در شرق میانه و سرکوب  بعضی از کشورهای عربی ومنطقه خلیج توسط غربی ها این بار دست ایران به کشور های عراق ، سوریه ، یمن ، لبنان ونوارغزه بالا می شود .

دراین بازی سوریه در کنار روسیه  قرار گرفته عربستان ، لیبیا ومصر در کنار غربی ها و به این ترتیب بازی نفت واسلحه وارد صحنه های وسیع تر می شود. اوضاع جاری در منطقه نشاندهنده آنست که ایران با راه اندازی نمایش نیرو ومانورهای نظامی در حوزه خلیج هوای هژمونی را در سر پرورانیده اسراییل وعربستان که از موافقت نامه برجام و بزرگ نمایی ایران در منطقه راضی به نظر نمی رسند اندیشه مشترک را دنبال می کنند .

این را نباید فراموش کرد بآن که سیاست امریکا و ایران درقبال اوضاع جاری درسوریه ویا دیگر کشورهای منطقه ظاهراً متضاد ومخالف همدیگر می نماید  ولی به نظر می رسد که از تحرکات ایران ، حضورامریکا  درمنطقه قوت بیش ترمی گیرد .

همچنان امریکا که بعنوان منافع حیاتی خود درمنطقه حضور دارد این طور تصور می شود  که بزرگ نمایی ایرانی ها هما نند نا فرمانی بخشی از طالبان سرکش ، موجب  نگرانی امریکا وغربی ها نیز می گردد. ایران که به مصلحت جیو پولیتیکی وگذار از پرابلم هسته یی درکنار روسیه  قراردارد؛ دیده شود سیاست حاضر تا چه وقت ادامه داشته این درحالیست که قرارداد های اخیرایران  با دول غربی ، این کشور را به منافع سرشار اقتصادی امید وار می سازد. هکذا عراق و سوریه منحیث گره گاه روابط امریکا وایران علایق  این کشورها را رقم خواهد زد که همین اکنون هردو در آن حضور دارند . مزید بر آن موضیعگیری سیاسی ایران وامریکا نسبت به  تحولات جاری در افغانستان  بر روابط هردو کشور اثر می گذارد .

پاکستان این کشور نامیمون ومیراث خوار استعمار ازهمان آغاز که به منظور جلوگیری از نفوذ اتحاد شوروی به جنوب آسیا ایجاد گردیده بود ، همچنان در راستای دشمنی با کشور ما و نیز پس از رویداد ثور ۱۳۵۷ به خاطر جلوگیری از استقرار نظام دموکراتیک  و ملی در افغانستان جنگ اعلام ناشده را بر کشور ما تحمیل کرد . و این کشور بنا به خواست غربی ها به لانه جاسوسی ، تربیت گاه  تند روان اسلامی و مرکز خطرناک تروریزم مبدل گردید .

پاکستان با راه اندازی جنگ تحمیلی در افغانستان وترغیب مهاجران افغانی در زیر نام دفاع از اسلام پس از تربیه نظامی در پشاور گروه های  خرابکار و دهشت افگن را پس از تسلیح وتجهیز به جنگ افغانستان فرستاد که در نتیجه آن تمام بنیادهای عام المنفعه تاسیسات زیربنایی ، اقتصادی و فرهنگی کشور به دست پرورش یافتگان آی اس آی  از بین رفت واز ریشه نابود گردید ودر نتیجه جنگ و دهشت افگنی اسلام گرایان تندرو در افغانستان  صدها هزارنفرکشته ،صدها هزار دیگرمعیوب ومیلیون ها نفر از وطن مهاجر شدند در ادامه جنگ نابرابر ودر اثر حملات پی درپی با پشتیبانی دول غربی که به سقوط دولت دموکراتیک و مردمی افغانستان منجرگردید ، پاکستان در ازاُ جنگ با افغانستان صاحب سلاح اتمی و ثروت سرشار از اعطای مزد کارش ازجانب غربی ها وعرب ها شد .

از گسترش جنگ و تحولات جاری درمنطقه به نظرمی رسد که افغانستان باردیگر به میدان جنگ قدرت های بزرگ مبدل خواهد شد؛ چنانچه در مقاله عزیز آریانفر تحت عنوان نقش قدرت های بزرگ چنین میخوانیم : انگلیس برای جلوگیری از رسیدن روسها به آب های گرم و رهیابی به سرزمین هند ، پاکستان را ایجاد کرد. روسیه در آستانه ترک افغانستان سیاست کشاندن پای امریکا به باتلاق افغانستان ودرگیر ساختن آن کشور دریک جنگ فرمایشی بی پایان در نوار قبایل خشن مرزی را روی دست گرفت . اکنون کما کان چنین سیاستی را با همه نیرو به پیش می برد .

مقاله راجع به سیاست چین در افغانستان چنین مین گارد که سیاست چین در محور افغانستان پاکستان متوجه بیرون راندن امریکایی ها و تثبیت کنترول خود شان به افغانستان است. درمقاله مرکز پژوهش های استراتیژیک در رابطه به ایران ، روسیه  و امریکا میخوانیم: ... باید به خاطر داشت که واشنگتن ومسکو در چهار چوب سیاست های کلان واستراتیژیک به مشارکت همدیگر نیازمند اند ولی سیاست تاکتیکی آنها  در باره برخی  مسایل متفاوت است .

با توجه به تحلیل یک روز نامه صیهونیستی در مورد استراتیژی جدید غرب برای خاور میانه آمده است : ...در کنار منافع استراتیژیک وتاریخی ایران در سوریه امریکا نگرانی های را نیز در مورد حضور نظامی انحصاری روسیه در سوریه دارد و به دنبال راه حل دیپلوماتیک برای کاهش نفوذ روسیه دراین کشوراست .ازهمین رو اتحاد های تازه ای در قبال اوضاع شرق میانه شکل می گیرد که از یک طرف روسیه ، سوریه ،ایران ،عراق و حتا لبنان ـ از طرفی عربستان وکشور های عربی . جانب سوم غربی ها ،عربستان واسراییل.

گذشته از آن قرار گزارش مجله امریکایی : ...ده جنگ بالقوه در سال ۲۰۱۶ ترسایی عمدتاً در شرق میانه رخ خواهد  داد .(اخبار وبگردی ) به قول این مجله سیاست خارجی امریکا لست ده جنگ احتمالی در طول ۲۰۱۶ را منتشر کرد .این مجله بر جسته ترین مناطق برای جنگ در سال جاری میلادی را سوریه ،عراق و یمن وهمچنین جنوب سودان ، افغانستان ، چاد ولیبیا اعلام کرد همچنان به جنگ احتمالی داخلی ترکیه وبروندی ودرگیری در جنوب دریای چین که در آن پکن  واشنگتن طرف درگیر هستند را می توان گفت که خطرناکترین درگیری های سال ۲۰۱۶ می تواند باشد .

واما افغانستان به نقل از سایت کابل پرس در بخشی از مقاله تحت عنوان « بررسی نسبی عمق استراتیژی امریکا در افغانستان » می خوانیم غرب و امریکا در منطقه و افغانستان بصورت بسیار مرموزی سیاست می کند. خواست واستراتیژی آنها نه تنها برای صاحب نظران بلکه برای اولیای امور سیاسی قابل درک نیست. درجای دیگر همین مقاله می خوانیم امریکا بعد ازجنگ دوم جهانی در شرق دور وخاور میانه وارث مناطق استراتیژیک کشورهای بریتا نیا و فرانسه گردید آهسته آهسته خاور میانه منحیث خط سرخ منافع امریکا شناخته شد .

سیاست امریکا در منطقه وافغانستان یک سیاست زمانگیر است و یک مدت طولانی باید در افغانستان حضورداشته باشد زیرا امریکا بالای پاکستان و کشورهای عربی اعتماد ندارد طالبان هم انتخاب مقبولی برای امریکا نیست صرف به حیث وسیله فشار در معادلات قدرت از ایشان استفاده می شود .امریکا از افغانستان خارج نمی شود و افغانستان درعمق استراتیژی امریکا قرار ندارد ؛ بلکه عمق استراتیژی غرب عبارت از منابع آسیای میانه ، کنترول و نظارت پرتحرکات چین درمنطقه و به بحران کشاندن آن ، جلوگیری ازایجاد یک حکومت قوی در روسیه و محاصره این کشور از طریق خشکه وبحیره سیاه .موقعیت جغرافیای افغانستان برای امریکا مهم بوده افغانستان جز مناطق اورآسیا می باشد واین مناطق مرکز توجه ابر قدرت های جهان است. از سوی دیگر افغانستان به صفت راه عبوری آسیای میانه و در خط منافع امریکا قرار دارد. به گفته نویسنده مقاله پس می توان گفت که کشور ما در بدترین و خوب ترین نقطه جهان قرار دارد. امریکا سرمایه گذاری درآسیای میانه و ترانزیت کشور ما در واقعیت آن استراتیژی غرب که قدرت بزرگ جهان به شمار میرود این را تعقیب می نماید .

در هرحالت ما منتظر تحولات درآن سوی دریای آمو باید باشیم که تحولات مناطق اورآسیا سرنوشت سیاست جهانی را رقم می زند وکشورما هم از آن متاثر می باشد .با توجه به عوامل فوق دیده شود که موضع گیری روسیه در قبال تحرکات جوامع قدرتمند در سرنوشت آینده کشورهای منطقه چه نقش و تاثیری خواهد داشت.به هر صورت برای کشورما وهموطنان عزیزما  اتحاد وهمبسته گی آگاهانه ، هوشیارانه ، هدفمندانه ، ترقی خواهانه ومسولانه یگانه راهیست که سرنوشت افغانستان را رقم خواهد زد .

بامداد ـ سیاسی ـ ۲ /۱۶ ـ ۱۰۰۲

تازی های سعودی درپی شکار(!) شیرهای شام

اسد کشتمند

شیخکهای سعودی اعلام کرده اند که نیروهای ویژه خود را به سوریه برای مبارزه (!)علیه داعش اعزام می دارند. کمتر کسی در دنیا پیداخواهد شد که به صداقت ادعای سعودی ها مبنی برمبارزه برعلیه داعش صحه بگذارد.
این امریکایی ها که سردمداران دنیای یک قطبی هستند عجب مسخره بازی هایی در می آورند؛ آنان تازی های سعودی را با ادعای بسیار رسوا و شناحته شده و دروغ مبارزه علیه داعش، به شکار شیرمردان سوری می فرستند. این دیگر واقعاً مسخره است:

نخست به علت اینکه سعودی ها که پشت سرداعش ایستاده اند، به چه دلیل وچه گونه برعلیه آن خواهند جنگید وبعدازآن چه باشند که به مصاف ارتش شیران سوریه فرستاده شوند؟  

دیگر اینکه با این عمل یک بار دیگر پیشینه بسیار بدی در روابط میان ملل وکشورها گشوده می شود. مسکو اعلام داشته که ورود نیروهای سعودی به سوریه بدون اجازه مقامات سوریه و سازمان ملل متحد به عنوان اعلام جنگ تلقی خواهد شد.
نباید لحظه ای از یاد برد که این وضع ناجورناشی ازتبعات همان دنیای یک قطبی است. گرچه دنیای یک قطبی آخرین نفس ها را می کشد ولی امریکا هنوز هم در فکر اینست که کسی را یارای ایستادن در برابر او نیست و کماکان قانون جنگل را که بسیار بر اندامش تا کنون زیبیده است بر همه وهمه جا، جاری نگه می دارد و در نتیجه چنین بی پروا شیخکهای تازی را می تازاند.
اصل کلی درسیاست امروز جهانی با درنظرداشت تناسب نیروها دراینست که ایجاد یک پیشینه عملی نمی تواند حریف را از استفاده از شیوه ای که در این پیشینه به کار رفته است منع کند. پیشینه «کوسووو» واکنش « اوسیتیای جنوبی » را درپی داشت و دست درازی های هوایی بر سوریه ، پای روسیه را در دفاع ازرژیم قانونی ومشروع سوریه کشانید که هوشدارباش دیگری راهم درپی داشت: روس ها وانمود کردند که در صورت توسعه این وضع درعراق به عملیات نظامی خواهند پرداخت ودر افغانستان هم نشان دادند که با طالبان وهر نیروی دیگری برای ضربه زدن به حریف داخل معامله خواهند شد. دنیای سیاست همین است: هم بده و بستان دارد وهم نقطه ضعیف دشمن را پیدا کردن وبرآن ضربه زدن . این یک واقعیت است اما مشکل کار در اینست که جانب امریکایی هنوز از خواب شیرین دنیای یک قطبی بیدار نشده است وفکر می کند که روسیه همان روسیه دوران یلتسین بدکاره است. امریکا می کوشد در همه جا به انحای مختلف و بار، بار روسیه را بیازماید گویی فکر می کند امکانات روسیه در حال ته کشیدن است. مشکل دقیقاً درهمین جا ودر همین اشتباه محاسبه وی است.
اگر از بدِ روز گارسعودی ها بر سوریه  بتازند بازهم پیشینه بدی برای امریکا که جلودار آن هااست وارد عرصه می شود. به این معنا که درآن صورت، چه کسی میتواند جلو روسیه رابگیرد تا در آنجایی که نقاط ضعف امریکا است، به شیوه خودش ضربه وارد نکند؟ در این صورت دیگرمرزها وحاکمیت ها ودولت هاهرچه بیشتر معنا خود را از دست می دهند.
حضورامریکا به اشکال و به شیوه های مختلف در منطقه و در سوریه متاسفانه از بقایای  دوران دنیای یک قطبی است اما تحرکاتی از قبیل تجاوز سعودی ها برکشور سوریه (اگرصورت پذیرد) از جنس دیگری است که در آن قالب قدیمی نمی گنجد. پای سعودی ها در کفش بزرگ « پدرخوانده »  امریکایی بسیار کوچکی می کند. اگر چنین اتفاقی بیافتد دراین صورت در روابط بین ملل ودولت های جهان هیچ کس به هیچ کس بدهکار نیست واز سازمان ملل متحد هم جز اسکلیت بی جان ونحیفی چیز دیگری به جا نخواهد ماند. چه گونه می توان تصور کرد که سعودی ها بدون اجازه کشور سوریه و اقلاً ملل متحد دراین کشورنیرو پیاده کنند واز نظر جامعه جهانی ( به معنی واقعی کلمه- یعنی تمام مردمان جهان) با بی تفاوتی نظاره شود. گذشته از همه ارتش سوریه که دربرابر هجوم همه بدکاران دنیا در طول پنج سال تمام با دلیری ایستاده است، می تواند برای لحظه ای هم حضور نیروهای عربستان این عقب گرا ترین، سیاه ترین وبنیادگرا ترین رژیم جهان را بپذیرد؟ چنانچه وزیرخارجه سوریه اعلام  داشت که سربازان سعودی دوباره درتابوت ها به وطن شان برخواهند گشت. درنهایت این سوال مطرح می شود که درچنین وضعی هواپیماهای پیشرفته روسی با پشتیبانی S300 وS400 فقط نظاره گراوضاع خواهندبود؟ منطقاً که نه! می بینیم که قدم به قدم ناتو با تحریک پادوهای منطقه ای خود جهان را به لبه پرتگاه نیستی یک جنگ جهانی نزدیک تر می سازد. به صراحت دیده میشود که قصد امریکا ازاعزام نیروی زمینی ترکیه وعربستان، آزمایش درجه بردباری روسیه است وبس ؛ ورنه در مقام مقایسه قابل تصورخواهد بود که مثلاً ایران و یا تاجیکستان در افغانستان نیرو بفرستند به بهانه اینکه می خواهند با طالبان بجنگند بدون اینکه در نظر بگیرند که افغانستان تحت پوشش ناتو و امریکا قرار دارد آن سان که سوریه تحت پوشش دفاعی روسیه قرار گرفته است؟ مگر نیروهای ریاض دربرابر نیروی هوایی روسیه چند روز می توانند مقاومت کنند؟ مثل این نخواهد بود که رژیم قرون وسطی ای ریاض برای ارضای توقعات بادار ماورای ابحار خود گورستان بی در و پیکر عظیمی راب رای سربازان خود در خاک سوریه تدارک می بیند؟
اگر چنین اتفاق بدی رخ بدهد که شیخکهای سعودی نیروهای خودرا به مصاف ارتش سوریه بفرستند، با درنظر داشت همین پیشینه، چه کسی می تواند فردامانع پیاده شدن نیروهای روسی دریمن و یا درعراق و یا لیبیا و یا جاهای دیگرشود؟ می بینیم که از روزی که امریکا مدت ها قبل درافغانستان و بعداً عراق بدون هیچ مجوزی به تهاجم پرداخت وبه ویژه در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۴ تصمیم به یاغی گری بی سابقه ای گرفته واعلام کرد که برای ضربه زدن (!) به داعش بدون اجازه دولت سوریه به عملیات نظامی هوایی درسوریه اقدام می  ورزد، قانون وروابط بین المللی پایمال شده و در وضع ناجوری قرارگرفته است و این تحرکات اخیر ادامه همان سیاست سرتمبگی بی جای سردمداران ناتو است که جهان را گام به گام به سوی خطر نیستی می راند. امرآشکاری است که امریکا نقاط ضربه پذیرو ضعیف فراوان دارد. در صورت توسعه رودررویی ها مگر روس ها عقل ندارند که از نقاط ضعف امریکایی ها استفاده کنند؛ از افغانستان گرفته تا عراق تا کوریا تالیبیا وبسی جاهای دیگر؟ اینست مقتضیات جنگ سردی که امریکایی ها باتوسعه بی بند وبارانه ناتو به سوی شرق وانجام کودتای فاشیستی دراوکرایین به راه انداختند. منطقاً درنهایت کسانی که چنین پیشینه ای ایجاد می کنند مقصراصلی اوضاع بعدی و پیآمد های آن هستند.
وضع جهان و رودررویی های نوین مارا به نقطه ای رسانیده است که اکنون دیگر دوران بی نظمی و بی قانونی جهانی که درلفافه حریری « نظم نوین جهانی »  پوشیده شده بود و با فروپاشی شوروی ولجام گسیخته گی بی مرز ناتو و امریکا به میان آمد و اکنون در اوج بحران قراردارد، به علت ظهور روسیه جدید و مقابله آن با این بی نظمی ها، تجاوزات وقانون گریزی ها، زنگ آغاز روند دشوار مقابله جمعی دربرابر آن به صدا درمی آید و این خود برای سردمداران دنیای یک قطبی بحرانی است دردناک و کمرشکن. این« بحران » قربانی های فراوان خواهد گرفت. نیروهای بسیار پرقدرتی وارد میدان بازی هستند ومنافع عظیمی در معرض برد وباخت قرار دارد؛ در حقیقت آقایی وتسلط  « قانون امریکا » برجهان در حال افول است وامریکا با چنگ و دندان به آن چسبیده است. آیا روسیه در این نبرد دهشتناک جان به سلامت خواهد برد؟ اینست سوال اساسی دروان ما. اگر سازمان همکاری های شانگهای، کشور های سازمان بریکس، چین، مصر، ایران وهند ؛ و همچنان کشورهای امریکای لاتین وکشور های کوچک، که همه در پایان بخشیدن به آقایی امریکا برجهان و ابراز هویت واستقلال خود منفعت دارند، محکم تر در کنار روسیه بایستند، به یقین دنیای ما رنگ بهتری خواهد داشت؛ رنگ صلح بیشتر و عدالت پا برجا تر و بالاخره حکمروایی قانون. اما به هرحال ودر هر صورتی نظمی نوین در جهان پا گرفتنی است. جابجایی در نظم کنونی جهان به  تدریج و با درد و عذاب میلیونها نفرچون زایمانی پراز درد به وقوع خواهد پیوست. واقعیت این است که اوضاع سوریه به گره گاه و نقطه عطف دگرگونی در روابط میان نیروها وقدرت های جهانی و نظم مسلط برجهان، مبدل شده است.
بهرحال ترفند به میدان کشیدن پای سعودی ها دراین مقطع از درگیری ها نشانه نیات پنهانی چند پهلو است؛ باجدیت و اطمینان می توان گفت که طولانی تر ساختن این مناقشه در سرخط این اقدام فتنه انگیزانه قرار دارد. دیگر این که امریکایی ها با این ترفند می خواهند پای روس ها را عمیق تر در این ماجرا بکشانند که یقیناً استراتیژیست های روسی در این دام نخواهند افتاد و اشتباه پیاده نمودن نیروی زمینی در سوریه را مرتکب نخواهند شد. شاید امریکایی ها این گزینه را با طرح و یا احتمالاً سروسامان دادن به تجاوزنیروهای زمینی ترکیه وعربستان به سوریه، آزمایش می کنند ولی آنچه  در پشت پرده این اقدام جنون آمیز وجود دارد، بدون تردید، نیت تشدید وخامت اوضاع و جلوگیری از حل و فصل سریع معضله سوریه است. روسیه هم اکنون به کمک ایران و حزب الله لبنان و تاحدی هم عراق شرایط حل مناقشه سوریه  را آسان تر ساخته و این به مذاق امریکایی ها خوش نمی آید. این« آقایان جهان » نمی توانند هضم کنند که یکی ازپرغرورترین پروژه های تاریخی آنان یعنی به زانو در آوردن خلق های منطقه زرخیر و پرماجرا وتاریخی خاور میانه تحت نام پروژه «خاور میانه بزرگ » با پادرمیانی قدرت هیبت ناک هوافضای ارتش روسیه در نیمه راه به ناکامی کشیده می شود. در همین راستا باید گفت که به درازا کشیدن مناقشه سوریه برای امریکایی ها هیچ «خرجی » نداشته و برعکس بسیار بارآور هم است. امریکایی هاشاید در فکر این هستند که با کش دادن به مناقشه سوریه، روسیه را از لحاظ اقتصادی ازپا خواهند انداخت. ولی بعید به نظر می رسد که استراتیژیست های روسی درگیری در سوریه را با تمام ابعاد آن از قبل نسنجیده باشند. این درست است که مصرف راکت های کروز و پرواز های بیشمار جنگنده ها وبمب افگن های روسی بارگرانی است که بر اقتصاد روسیه  فشار وارد می کنند. درست است که به کاربرد این سلاح ها در سوریه بسیار گران قیمت است ولی ازیاد نباید برد که در دوران شوروی برای مقابله با امریکا چنان ذخایری ازانواع مختلف سلاح ها ایجاد شده بود که به این آسانی هم تمام شدنی نیست. پس بسیار محتمل خواهد بود که کش دادن فتنه آمیز جنگ در سوریه  قادر نشود حل مناقشه سوریه را به ناکامی بکشاند.

بامداد ـ سیاسی ـ ۲ /۱۶ ـ ۰۸۰۲

افغانستان با تروریسم دولتی پاکستان درگیر است

داکتر حبیب منگل

تروریسم دولتی اصطلاحی است که برای دخالت دولت یا دولت هایی در امور دولتی دیگر ازطریق راه اندازی ، اجرا و مشارکت در عملیات تروریستی یا حمایت از عملیات نظامی برای زوال، تضعیف و براندازی دولت مذکور انجام می‌ شود. کمک های مادی و معنوی و تسلیح وتجهیز حمایت سیاسی به گروه های مخالف دولت و تمویل ؛ جاه دادن درخاک خود ؛ تسلیح وتجهیزانان و مشارکت در عملیاتی چون بمب گذاری، حملات بر تاسیاست دولتی ؛ ماین گذاری بنادر و سواحل، آدم ربایی، هواپیما دزدی و ترور مقام های عالی مملکتی، نمونه‌هایی از تروریسم دولتی است.
برایان جنکینس که از خبرنگاران مشهور در معضل تروریسم است از تروریسم دولتی به عنوان «جنگ از طریق قایم مقام» یاد می ‌کند.

وی می‌ گوید: « این کشورها ( پیروان تروریسم دولتی ) بر محدودیت های جنگ های متعارف واقف اند. بنابراین ترجیح می‌ دهند از امکانات سازمان های تروریستی، که خود راساً آن ها را ایجاد کرده اند یا تغذیه مالی آنها را بر عهده دارند، برای تهدید دشمن یا اخلال در ثبات سیاسی و اقتصادی آن کشور یا ایجاد بی ثباتی سیاسی و اقتصادی در آن مملکت بهره گیرند». جنکینس معتقد است که این شکل از تروریسم به سرمایه گذاری بسیار کمتری نسبت به یک جنگ متعارف نیاز دارد، دشمن را از پای می ‌اندازد و می‌ توان ارتباط با تروریست ها را به طور کلی منکر شد. مجری و طراحی اعمال تروریستی دولتی، یک دولت یا چند دولت خاص هستند. علاوه بر این دخالت دولت یا دولت ها در اعمال تروریستی دو گونه ‌است:
ـ به صورت مستقیم؛ یعنی خود دولت اعمال تروریستی را علیه دولت دیگر انجام می‌دهد.
ـ به صورت غیرمستقیم؛ یعنی به وسیله فرستادن کمک های مادی مانند این که اسلحه، مهمات و وسایل پیشرفته نظامی در اختیار گروه های مخالف دولت مذکور قرار داده شود یا گستردن چتر حمایت معنوی از گروه های مزبور مانند حمایت سیاسی یا اقتصادی یا تبلیغاتی .
نمونه   زنده این نوع تروریسم دولتی اینک تروریسم دولتی پاکستان علیه افغانستان می باشد که به هدف بی ثباتی و ایجاد حکومت دست نشانده  در کابل؛ و دستیابی به عمق استراتیژیک درافغانستان که از ا۴ سال پیش آغاز نموده است و تا اکنون ادامه می دهد . واین حقیقت تروریسم دولتی پاکستان علیه افغانستان را در سخنان جنرال ضیاالحق که گفته بود « یا ایجاد حکومت دست نشانده پاکستان در کابل و یا به آتش کشیده شدن کابل » و هم چنان در سخنان نوازشریف به پارلمان پاکستان که می گوید: « من مجهز ترین ومهتمرین اردوی افغانستان که خطر کلانی به امنیت ملی ما به‌ حساب می‌ رفت را از هم پاشیدم؛ و تضاد های قومی را ایجاد  کردم دیگر پاکستان از من چی می خواهند ؟»  وهم چنان سخنان جنرال حمید گل و اخیراً جنرال مشرف و جنرال نورانی در حمایت آن کشور از طالبان به وضاحت می توان دریافت .

بامداد ـ سیاسی ـ ۳ /۱۶ ـ ۰۸۰۲

احتمالات و چالش ها درفراراه مذاکرات صلح با طالبان

بصیر دهزاد 

در هفته های اخیر مساٌله مذاکرات صلح با طالبان و پیش زمینه های آن از طریق مذاکرات چهار جانبه، خبر ساز بوده است. سه دور مذاکرات انجام یافت. دولت افغانستان تا هنوز بر حرف خود مبنی بر احترام و رعایت قانون اساسی توسط طرف مقابل تاکید می کند؛ ولی طرف طالبان از شرط ایجاد یک دولت بر بنیاد شریعت اسلامی گذشت نکرده اند. شریعت طالبانی همان دساتیر خشن مانند لت و کوب درمحضر عامه، امتناع از حقوق اولیه انسانی ،اجتماعی و سیاسی زنان، ریش گذاشتن جبری مردان، بریدن دست و پای مرتکبین جرایم جنائی، دره زدن و در نهایت سنگسار و سربریدن است و این طالبان غیر ازهمین وسایل تسلط به شیوه قرون وسطایی در ارایه یک بدیل دیگری که در چوکات احکام قران و تطابق آنان با تمدن معاصر بشری باشد ، عاجر اند و تنها بر دادن فتوای علمای دین تکیه دارند. متاٌسفانه برای آنان فتوای ملا های ( علمای دین و شیخ الحدیث) که در توضیح، تفسیر و تطابق نصوص یا آیات قران با واقعیت های جامعه مدرن بشری و یک اسلام واقعیت پذیر یعنی دین الهام بخش صلح، ترحم، گذشت و سازش مشروع، خیلی ها بیگانه وعاجز اند، تکیه دارند. من تا به حال درکدام تحلیل و تفسیر از این فتوا دهنده گان در وسایل اطلاعات جمعی نخوانده ام که تمدن مدرن اسلام معاصر را بتواند معرفی نماید. دلیل آن در این است که بیشترین شان در مدارس آن سوی سرحد تنها دروس دینی خوانده اند و نسبت شرایط  جنگی و سایه منافع  سیاسی- نظامی پاکستان وهابیت عرب تنها درس منعیات ( نهی)، غزا با کفار، قتل ملحدین و قطع اعضای بدن مفسدین و دزدان و سنگسار زنان را فرا گرفته اند و بدون شک از آموزش ارزش های اجتماعی و علوم عقب نگهداشته شده اند.
دولت افغانستان اکنون در واقعیت با یک موجود در یک پروسه مذاکره داخل می گردد که به مانند یک « دیو دوسره » از یک سر آن استخبارات پاکستان به طرف ملت و مردم ما آتش و ماتم می پاشد؛  و از سر دیگر آن همان طالبان که دست بسته در خدمت این ژاندارم منطقه و تطبیق کننده سیاست های دشمنانه بر علیه صلح ، حاکمیت و تمامیت ارضی ما و نیروهای عقب پرده آن عین آتش و ماتم را بر به طرف ملت مظلوم ما زبانه کنان می پاشند.
مذاکرات چهارجانبه و موضوع مصالحه با طالبان قبل از آنکه به کدام مسیر مثبت آن انکشاف نماید، هم اکنون به مغلقیت های جدید ، نظر به اوضاع سیاسی – نظامی ، مواجه است. من مشابهات زیادی را بین این مذاکرات و مذاکرات فرسایشی ژنیو در دهه ۸۰ میلادی روی حل مساله افغانستان قبل از خروج قوای اتحاد شوروی وقت می بینم و یک راه حل کوتاه مدت مساله و آغاز مذاکرات رویاروی و مستقلانه طالبان با دولت افغانستان را مشکل می دانم.
کدام مشابهت ها:
- پاکستان مستقیماٌ در مذزاکرات و چانه زنی ها از طالبان نماینده گی می کند که خود شان صلاحیت مستقلانه در پیشگام شدن برای مذاکره را ندارند. مذاکرات ژنیو سال های دهه ۸۰ عین پروسه پیچیده بوده است که پاکستان در مذاکرات از گروه های تنظیمی نماینده گی می کرد و تنظیم ها هم کدام صلاحیت و استقلالیت مذاکرات رویا رو را نداشتند.
- پاکستان و امریکا بیشتر در پی اهداف و منافع خود اند و از راه این مذاکرات تلاش دارند تا منافع و اهداف خویش را تضمین نمایند. این عین تکرار پروسه فرسایشی مذاکرات ژنیو سال های دهه ۸۰ است.
- در جریان مذاکرات کنونی امریکا و شرکایش تلاش دارند تا توانائی نیرو ها مسلح افغانستان را دست کم گرفته و برای نامطمین ساختن روان عامه و ایجاد وحشت از شدت جنگ در سال آینده و همچنان قدرتمند نشان دادن طالبان که گویا سی فیصد کشور بدست آنان است، فقط روان عامه را برای پذیرش موجودیت دایمی خود آماده می سازد و کوه های صعب العبور و دشت های سوزان و بدون انسان را نیز جز ساحات تحت نفوذ طالبان در حساب و محاسبه خود میآورد. این عین محاسبه دهه ۸۰ است و ممکن دها مشابهت های دیگر.
موضوع اساسی از نظر نویسنده در آن است که در این مذاکرات ممکن چالش های بی شمار قبلاٌ فورمولبندی و پلان شده باشند تا راه های حل پیشنهادی که بتواند به یک راه حل آبرومندانه و در نظر داشت منافع ملت و مردم افغانستان بیانجامد، را قبلاٌ به معضله مواجه سازند.
این سوال مطرح است که کدام طرف کدام مقاصد و اهداف خود را با خود در این مذاکرات، تحت نام صلح افغانستان مطرح خواهند نمود. طرح این سوال و حدس و گام نمی تواند دوراز درس ها و تجارب روند های باشد که افغانستان در چهل سال گذشته با آن دست و گریبان است. این ب]خاطری که:
۱ـ پاکستان به حیث دشمن عنعنه وی و دایمی افغانستان هیچ گاهی برای حل صلح آمیز افغانستان صادق نبوده و در طول همین چهل سال وسایل ابزاری ( مقطعی) را آماده، تربیت، تجهیز و برای تخریب کاری به افغانستان گسیل نموده است. زمانی هفت تنظیم اسلامی حیثیت هفت ستم پایه منافع پاکستان بوده اند. پاکستان همیشه در حسرت دوستی عنعنه وی و همکاری های حیاتی برای افغانستان با هند بوده سوخته و تشنه برآورده شدن آرزوی اش مبنی بر هم زدن این مناسبات است. این احساس دشمنی پاکستان با کشور دوست هند و هم چنان همسویی با شیادان پاکستانی در میان بعض حلقات تنظیم های جهادی هم کم نیست.
پاکستان با آنکه در بخش بزرگ اقتصادی با افغانستان امروز و اقتصاد دور نمایی کشور منافع بزرگ خود را می بیند، اهداف نظامی ( ژاندارم منطقه که ادامه منافع ارتجاع عرب ، سیاست جیوپولیتیک و جیو استراتیژیک انگلیس و امریکا یعنی همان اهداف تسلط جویی سال های بعد از جنگ دوم جهانی ) معین خود را نیز درمنطقه دارد. این کشور با روپوش تعلقات زبانی با پشتون های افغانستان احتمالاٌ اجندای وسیع را با خود در روند مذاکرات مطرح سازد.
۲ـ چین نه تنها به حیث رقیب با هند و با داشتن روابط خوب سیاسی و اقتصادی با پاکستان همان طوری که سیاست محافظه کارانه در برابر سیاست های جهانی و منطقه وی داشته است، اکنون از جهتی در برابر قوی شدن داعش در افغانستان و خطرات (جدی) برای امنیت ایالت سنکیانگ اجباراٌ در قضیه افغانستان یک طرف فعال موضوع مذاکرات صلح است. چین می داند که امریکا و انگلیس در همکاری با پاکستان مشغول پختن آشی اند که در قدم های اولی تهدید برای ناامنی و در درازمدت به خاطر فروپاشی چین و روسیه طرح یک پلان را از نظر دور ندارد. در عین حال چین تلاش می نماید تا بازارهای کشورهای این خطه با اهمیت اقتصادی را در آینده ها تحت نفوذ خویش درآورد.
۳ـ ایالات متحده امریکا به هیچ صورتی نمی خواهد که گلیم موجودیت نظامی اش در افغانستان برچیده گردد. امریکا هیچگاهی حاضر نخواهد بود که کدام معامله بدون در نظر گرفتن منافع و اهداف طویل المدت اش در این منطقه مهم استراتیژیک به وجود آید. امریکا و انگلیس بدون شک حلقات مزدور و حافظ مانفع اش را هم درمیان طالبان و هم در درون دولت کنونی افغانستان دارند که مذاکرات صلح با طالبان را در موقع لازم با چالش بتوانند بکشانند.
حالا نباید دیگر شک و کمان در ایجاد ، تمویل انتقال و زمینه سازی دایره تسلط داعش از عراق، سوریه و لیبیا و اکنون درافغانستان توسط دستگاه های استخباراتی و نظامی امریکا و شرکایش داشت. پالیسی « نفوذ از طریق تروریزم اسلامی» یکی از پالیسی های موفقانه غرب در این مناطق مهم ، استراتیژیک و دارای منابع بزرگ زیرزمینی شرق و جنوب آسیا است. باید دیگر این مساٌله را به وضاحت مطرح نمود که داعش ساخته شده از یک پالیسی طویل المدت و استراتیژیک امریکا  و انگلیس است که توسط کشورهای همدست ژاندارم آنها مانند عربستان سعودی، قطر، اسراییل، پاکستان ، ترکیه و امارات متحده عربی تجهیز، تمویل و تسلیح گردیده اند. استراتیژی پیشبرد اهداف طویل المدت به وسیله ایجاد گروه های تروریست درکشورهای اسلامی ، توسط دول اسلامی و بر ضد خود دول اسلامی با در نظرداشت اهداف عقب پرده انگلیس و امریکا است که ابعاد آن از شمال آفریقا در امتداد یک خط از لیبیا ، سوریه، عراق ، ایران، افغانستان، چین، کشور های آسیای میانه و سرزمین بزرگ طلای سیاه و زرد و سفید یعنی روسیه امتداد خواهد داشت.
با آن که ایران در مذاکرات صلح افغانستان هنوز جای پای ندارد و آغاز به چانه زدن نموده است ، منافع ایران نیز در قضیه افغانستان قابل محاسبه است. ایران در صدد به دست آوردن تضمین های برای حفظ سرحدات خود و جلوگیری از نفوذ داعش در کشورش است که امریکا و انگلیس و شرکا درسدد طرح و عملی بعدی داعش در آن کشور خواهد بود. ایران هم تحت یک روپوش مذهبی یعنی دفاع از منافع شیعه های افغانستان و هم منافع اقتصادی اش را در آینده افغانستان عامل و دلیل زیربط بودنش در پروسه صلح می داند. ایران در چهل سال اخیر به خصوص جنگ ها ی بین سال های ۱۹۸۰- ۱۹۹۲ و جنگ های میان تنظیم ها یکی از طرف های عامل بی ثباتی و جنگ در افغانستان بوده است که هشت گروه تنظیمی را تحت قیمومیت ، مسلح سازی و تشویق به ادامه جنگ نموده است و از آن طریق به قدرکافی سرمایه گذاری سیاسی و اطلاعاتی در میان اپارات دستگاه دولت نموده است.
پس اکنون سوال در اینجا است که موقف دولت وابسته به کمک ها و دهان پرآب افغانستان و نقش طالبان که خود را غیروابسته می دانند و لی عملاٌ وابسته به پاکستان اند ،چه خواهد بود؟
در مورد دولت افغانستان باید چند نکته زیر را در نظر داشت:
۱ـ یک فیصدی قابل ملاحظه اراکین دولت شامل مقام های رهبری ، کادر های دولتی، آپارات ریاست جمهوری و حکومت، وکلای پارلمان در حقیقت مهره های اصلی تطبیق و یا پیشبرنده سیاست های چند بعدی طرف های زیربط قضیه افغانستان اند. یکی از عوامل سیاست پاسیف، سیمبولیک بعض مقام های مهم دولتی مثلاٌ موقعیت وزارت خارجه و وزارت دفاع افغانستان در مقایسه با عین مقام ها در پاکستان مثالی روشن در بیان این مدعا است.
۲ـ ایالات متحده با ادامه کمک های مالی برای نیروهای مسلح افغانستان استقلالیت دولت افغانستان را در اتخاذ یک سیاست مستقل و بر بنیاد منافع « خاص » ملی اش چنان در تار های عنکبوتی خویش پیچانیده است که دولت را مجالی گذاشتن یک قدم مستقل و بدون مشورت با آنها نمی دهد. هرگونه اقدام مستقل ( حتا گفت و گوی مستقلانه میانه دولت و طالبان) ممکن به ایجاد فشارهای مالی و از دست دادن مناطق کشور به دست گروه های مسلح مخالف دولت ( بی چاره و دست و پابسته) افعانستان بیانجامد.
۳ ـ دولت افغانستان مجال آنرا ندارد که خطوط اصلی و با اهمیت مذاکرات صلح و مسایل دارای اهمیت منافع ملی و اجتماعی و حقظ ارزش های قانون اساسی و دستآورد های مثبت را در معرض آرا عامه قرار دهد. این مساله ممکن به شکل سمبولیک در یک لویه جرگه مطرح گردد که این چنین لویه جرگه ها کمتر جایگاه اصلی و واقعی تبارز آرای ملت بوده اند.
در مورد طالبان باید متذکر گردید که اکنون طالبان خود نمی توانند در واقعیت امریک طرف اصلی ( به مفهوم اصلی کلمه) مذاکرات صلح باشند. زیرا:
۱ـ طالبان بعد از افشای کشته شدن ملا عمر در پاکستان در برابر یک معادله جذری قرا ر گرفته اند که اولین انشعاب دو گروه آغاز مساٌله خواهد بود.
۲ـ طالبان همان طوریکه نویسنده در یکی از مقالات قبلی تذکر داده بوده، به هیچ صورت در مقایسه با نیروهای مسلح افغانستان و روحیه جنگی شان قابل مقایسه نیستند. من بدون شک این ضریب مقایسه را « ۸ در برابر ۲ » میدانم. طالبان با آنکه با اشکال نا مشروع از احساسات مذهبی و منطقه وی و تعلقیت قومی مردم به نفع خود سواستفاده می کنند، اکنون دارند دیگر آن منافع را هم از دست دهند، زیرا آنها عین جنایات در برابر مردم عامه را درمناطق پشتون نشین انجام دادند که در دیگر مناطق کشور این جنایات ضد انسان و انسانیت را مرتکب گردیده اند.
۳ـ طالبان با آنکه حرف از یک دولت خالص اسلامی می زنند، توانمندی ارایه یک بدیل را برای یک اداره سیاسی دولتی را ندارند. طالبان با آن شیوه های خشن و دیکتاتورمنشانه که بیش از شش سال بر افغانستان قهراٌ و جبراٌ حکومت کردند، دیگر برای ملت و به خصوص نسل جدید مسخره و خنده آورند. طالبان باید این واقعیت عینی را در نظر داشته باشند که درجه پیشتیبانی واقعی مردم از آنها از ۲۰ فیصد بالا نخواهد بود.
۴ـ طالبان بر علاوه اینکه در جنگ یک سال گذشته کدام موفقیت قابل محاسبه در مذاکرات صلح را نداشته اند و همچنان که در انشعاب به گروه ها چندگانه مواجه اند، اکنون با انتقال هزاران داعشی از مسیر پاکستان به افغانستان، سرخور جدید برای خود شان پیدا نموده اند که اکنون راه دیگری جز مفاهمه و گزینش مصالحه با دولت ناممکن به نظر می رسد.
۵ـ طالبان با آنکه شعار یک دولت بر بنیاد اخوت اسلامی و قوانین شرعی ارایه می کنند ولی آنان از احساسات قومی مردمان مربوط به پشتون ها و درمناطق پشتون نشین ساحه نفوذ نظامی خود را گسترش دادند. بدین مفهوم که حتا مردمان اقوام کشور را در برابر یک دیگر قرار دادند. ولی در نتیجه جنایات مربو ط به ترور، دهشت افگنی، انفجارات کنار جاده های مواصلاتی ، بم گزاری ها و انتحار ها دیگر آن مصوونیت را در آن مناطق نیز دارند از دست می دهند. قیام های مردمی در ولایات ننگرهار، زابل، کنر و چندید مناطق دیگر کشور اثبات این ادعا می باشد. آنان می دانند که چگونه سربازان اردوی و پولیس ملی افغانستان از اقوام مختلفه منجمله سربازان پشتون در برابر طالبان با روحیه وطن پرستی و ضدپاکستانی و دفاع از ناموس وطن می جنگند
۶ـ جنایات شدید جنگی که طالبان در سال های اخیر در کشور مرتکب آن گردیده اند، حتا در یک پروسه مصالحه هم مورد احترام مردم قرار نخواهند گرفت. آنها در تاریخ افغانستان نه به حیث مبارزین راه دین و خدا بلکه به حیث عمال پاکستان و عقب گرا و عقب مانده ترین گروه تروریستی در ذهنیت مردم افغانستان باقی خواهند ماند.
۷ـ طالبان در طول سالهای اخیر با ادامه یک جنگ بی مفهوم و تحت نام جنگ با کفار و صلیبی ها نه تنها خود عامل ادامه موجودیت و بقای ناتو و اخصاٌ حضور دایمی آمریکا و انگلیس شده اند، بلکه ملت که در رشد سریع آگاهی قراردارند، می دانند که احتمالاٌ اگر یک نفر از « صلیبی ها » در کشور باقی هم نمانند، طالبان برای کسب قدرت و ادامه منافع نامشروع پاکستان و ایجاد ترور و اختناق سیاسی در وجود یک حکومت استبدادی که درآن دره، سوته ، ریش اجبار بر مردم حاکمیت نماید، به جنگ ویا استبداد ادامه خواهند داد.
نویسنده نظر به اهمیت و خواست ملت مظلوم که چهل سال را در بی ثباتی، جنگ و خون ریزی و صد ها مصایب دیگر ناشی از جنگ و کشتار سپری کرده و اکنون خسته از جنگ اند، ضرورت هر چه سریعتر مذاکرات رویا روی صلح که در آن هیچ گونه نفوذ و اهداف جانبی غیرسایه نیافگند ، را میان نماینده گان دولت و گروه های طالبان یک قدم با مسوولیت در بیان صداقت به منافع ملی - وطنی و مردم می داند. هر دو طرف باید دریک مصوونیت کامل فزیکی و روانی رو در رو به خاطر ملت، برای ملت و در داخل کشور با هم به مذاکره بپردازند. این ملت حق دارد روزی بدون تشویش از جنگ و محرومیت های ناشی از جنگ تبسم بر لبان داشته باشد و به مانند دیگر انسان ها از حق خوشبخت بودن و مصوون بودن استفاده نماید.

بامداد ـ سیاسی ـ ۱ /۱۶ ـ ۰۸۰۲