وطن نیاز به اجتماعی سازی نظام اقتصادی دارد

داود کرنزی

جنگ ظالمانه و تحمیلی از برون ، کشتار همه روزه  و بی رحمانه مردم بلاکشیده ، کاستی های بی مانند درنظام اقتصادی و اجتماعی ، تشدید بحران  ، توسعه فقرساختاری درنتیجه گسترش بیماری کرونا  از یک سو ، و موجودیت سیستم ناکارای اقتصاد مصرفی، نبود برنامه های روشن و مردمی برای رشد اقتصادی و اجتماعی ، و بحران سیاسی ناشی از مداخلات و دست درازی های کشورهای همسایه، امریکا و ناتو ازطرف دیگر روز تا روز بر پیچیده گی اوضاع  و مشکلات لایه های کم درآمد و زحمتکش کشور افزوده است .

در چنین وضعی نقش گروه های مافیایی دراقتصاد و اداره دولت ، فرارمنظم سرمایه به کشورهای خلیج و سایرنقاط جهان ، غضب املاک  و موسسات دولتی ، عدم پرداخت مالیه ازکالاهای وارداتی ، عواید و جایداد ها ، و ده ها اقدام زورمندان باعث بی اعتمادی در کشور شده و زمینه جلب سرمایه در بخش های بنیادی و زیر ساخت ها را ضعیف ساخته است .

ما در دوره پساطالبانی شاهد آن بوده و هستیم که زورمندان و صاحبان سرمایه به قانون و مسوولیت اجتماعی شان پابند نبوده و با همه امکانات در پی سودجویی به هرقیمت و به هروسیله بوده و میباشند. گسترش فقرو فساد باعث شده است که کشور درصدر کشورهای قانون ستیز و اختلاس گر جهان قرار گیرد . زورمندان و مافیای حاکم نه مالیه میدهند ، و نه کالاها و فعالیت های اقتصادی و مالی شانرا مطابق قانون ثبت و راجستر مینمایند. این ها حتا بل مصرف برق شانرا نپرداخته  و باوجود سودهای قارونی با زور برچه از انجام این دین شان ابا می ورزند.

این بی بند وباری ، زورگویی و سواستفاده از موقف شان درنهاد های قانونگذاری و اجراییه وی باعث تضعیف نقش دولت و قانون در کشور شده و اثرات مستقیمی بر گسترش فقر و بدبختی مردم دارد. امروز درکشور ثروتمندان دارا ترو توانمند تر، ولی اکثریت مطلق مردم فقیرترشده  میروند .

درچنین وضعی کشنده و دردبارکه اکثریت مطلق مردم که در زیرخط فقر بسر میبرند مساله یافتن راه های حل آینده نگر برای بهبود وضع اقتصادی و معیشتی مردم  دردستور روز قرار میگیرد.

حزب آبادی افغانستان در اصول مرامی خویش مساله « تقویت سکتور خدمات اجتماعی و رفاه عامه » را از یکسو، و «‌ ...توزیع عادلانه ثروت ها و درآمدهای ملی، عدم تمرکز قدرت و ثروت در دست حلقات محدود »  را از طرف دیگر مطرح نموده است .

روزهای کرونایی  و شرایط زنده گی لایه های ناتوان کشور یکبار دیگر بی بنیادی این ادعای نیولیبرالیستی که تنها بازار است که همه مشکلات جامعه را حل مینماید را غلط ثابت نمود . امروز میلیون های زحمتکش کشور که با فقر کشنده دست و گریبان هستند برای پیدا نمودن یک لقمه نان خطر بیماری  کرونا را به جان گرفته و با بی توجه ایی به احکام قرنطین و شلاق  به شهرها رو کرده اند.  

از نظر من و کارشناسان امور اقتصادی و اجتماعی کشور بهترین راه حل تا ایجاد فرصت های کاری برای همه ، درآمد مناسب ، کاهش در سطح قیمت کالاهای  مورد نیاز اولیه مردم و دسترسی به  سرپناه قابل پرداخت ( دولتی و کوپراتیفی ) ، استفاده از اندوخته های بزرگ اجتماعی و اقتصادی در دهه هشتاد و برخی از اقدامات دهه هفتاد میلادی در کشورمیباشد.

درهمین دو دهه مامورین و کارمندان دولت مواد اولیه مصرفی را از طریق کوپون با سبسایدی دولتی بدست آورده،  و بدینگونه با معاش حق و حلال و بدون رشوت و اختلاس می توانستند به زنده گی آبرومندانه ادامه بدهند.

از سوی دیگردولت و موسسات عام المنفعه با ساختمان کارته های مامورین و خانه های دولتی برای افسران ، مامورین دولتی ، کارگران ، معلمین و... قمیت سرپناه را کنترول ، و هزاران تن را ازبی سرپناهی حلاص نماید.علاوتا موجودیت بیمارستان های دولتی ، کلینیک های صحی ، بیمه های مامورین وکوپراتیف ها ، موجودیت لابراتوارهای مجهز و سایر خدمات بهداشتی توانست جان هزاران انسان را ازنابودی نجات داده و برای صحت و سلامتی مردم کمک های بزرگی را انجام دهد. لیست این دستاوردهای سودمند و ضروری طولانیست . جا دارد تا این اقدامات آینده نگر و مردمی یکباردیگرشامل برنامه کاری دولت شده و بدینگونه ازگسترش فقر، بدبختی و فرار مردم به کشورهای همسایه جلوگیری صورت گیرد.

هنوزبخشی از این موسسات عام المنفعه و مردمی از دست چپاولگران درامان مانده است . از جمله سلیوی مرکزی درکابل و سیلوها در برخی از ولایات کشور .

اگر دولت برای کارمند اش کوپون مواد خوار و بار سبسایدی شده را از سربگیرد ، این موسسات میتوانند زمینه ساز کاربرای هزاران  جوان بیکارکشور گردند. درپهلوی آن هزاران دهقان و مالدار ما میتوانند به راحتی و با اطمینان محصولات شانرا بدون دست درازی محتکرین و دلالان بالای دولت فروخته و ازخدمات و مساعدت های دولتی مستفید گردند.

تجربه اروپا و بسا کشورهای دیگرسرمایه داری جهان در این روزهای دشوار پاندمی کرونا نشان داد که تنها خدمات اجتماعی دولتی و نظام اقتصادی با رویکرد اجتماعی ، تضمینات دولتی و بیمه های اچتماعی میتوانند با بحران های کشنده و ویرانگر از نوع کرونا مقابله و رویارویی کنند.

چنانکه در بالا اشاره شد سیاست های اجتماعی و اقتصادی حزب آبادی افغانستان با منافع زحکتشان و لایه های ناتوان کشورسخت گره خورده است که برای تطبیق آن درعمل باید کار و پیکارهمه جانبه ، پیگیر و باوقف صورت گیرد.

بامداد ـ دیدگاه ـ ۲/ ۲۰ـ ۲۰۰۵

 اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .

Copyright ©bamdaad 2020

علل وعوامل سربازگیری طالبان از اقوام مختلف کشور

نجیب الله عظیمی

از زمانیکه طالبان ظهور نمودند و بعداْ هم در دوران حاکمیت شان و در حال حاضر هم از دو دهه به اینطرف، طالبان چطور توانستند، به شکلی از اشکال از میان اقوام مختلف کشور سرباز گیری نمایند؟

حضور، دوام و بقای نظامی طالبان در میدان های نبرد مقابل نیروهای امریکا و ناتو برای بسیاری از مردم افغانستان و خصوصاْ برای نیروهای روشنفکر کشور به یک پرابلم خیلی ها سوال برانگیز و حساسیت آفرین مبدل گردیده است؟

گرچه که عده بزرگی از مردم حال دیگر عقیده برآن دارند، که در عقب طالبان، هم دولت و هم امریکایی ها قرار دارند؟

ولی از جانب دیگر پذیرش، باور و قبولی این مفکوره "پرادوکس سرگیچ کننده" را در طی این سه دهه میان ملتی که از دانش و سواد بلند علمی و سیاسی نیز برخوردار نبوده و نیستند، پیوسته به نمایش گذاشته و ملت و مردم بیچاره افغانستان را، نه تنها به تردد و دو دلی، بلکه به سردرگمی گیچ کننده کشانیده است؟

گرچه که بسیاری از روشنفکران افغانستان بر این باورند، که: (« هنوز هم پیوند های جدی میان تعدادی از سران جریان های افراطی به ویژه نیروهای طالبان و القاعده با نیروهای امنیتی امریکا و غرب وجود دارد و از طریق همین ارتباط ها است، که جریان های تروریستی تبدیل به آلت دست امریکا و کشورهای غرب گشته و در راستای منافع آنها عمل می کنند.»)

اگر اعترافات خانم هیلیری کلنتن در مورد " چگونگی جهاد افغانستان" را بیاد بیآوریم، بکلی روشن و هویدا میگردد، که گفته بود:

" زمانی که درگیر جنگ سرد با شوروی بودیم و شوروی افغانستان را اشغال کرده بود و ما نمی خواستم شاهد کنترول شوروی برآسیای میانه باشیم. رییس جمهور ریگن با تایید کنگره به پشتیبانی ارتش و سازمان استخباراتی پاکستان پرداخت. بعداْ هم مجاهدین افغان را به تجهیزات جنگی مجهز کردیم. حتا از عربستان سعودی کمک مالی و انسانی گرفتیم و اجازه دادیم، اسلام وهابی درافغانستان رشد کند، تا ما به توانیم شوروی را شکست دهیم و البته موفق هم شدیم. شوروی میلیارد ها دالر از دست داد و در نهایت امپراطوری شوروی ازهم پاشید. برای همین خیلی ها معتقد اند، این کار سرمایه گذاری بدی برای ما نبود."

پس با درنظر داشت اعترافات خانم کلینتن در بالا، و اعترافات بعدی او را در مورد تشکیل گروه طالبان را منحیث فاکتورهای اصلی حضور دوامدار طالبان قرارداده و از نظر بگذرانیم،  با اطمینان کامل می توان گفت، که دلایل خیلی ها  فراوان و روشن غرض بقا و دوام طالبان در میدان های جنگ و حضور آنها در صحن سیاست افغانستان وجود داشته و دارند.

از همین لحاظ است، که دهن کجی طالبان مقابل ملت رنجدیده و اقوام ستم کشیده افغانستان، نه تنها سوال برانگیزگردیده، بلکه بیک معضله پرخاش برانگیز میان بسیاری از روشنفکران کشورنیزمبدل گردیده است.

معمای دوام و بقای طالبان نزدیک است، که جامعه کثیرالملیت افغانستان را ازهم بپاشاند؟

زیرا کتله بزرگی از مردم و حتا بسیاری از روشنفکران کشورهم عقیده برآن دارند، که طالبان متشکل از یک قوم، یعنی پشتون بوده و به لحاظ ارتباط اتنیکی و قومی خویش می جنگند.

عده دیگری را هم عقیده برآنست، چونکه قوم پشتون از ظرفیت های تعلیمی و تحصیلی پایین برخوردار بوده و خیلی ها عقب نگاه داشته شده اند، بناْ به جز ازجنگ کدام پیشه و یا مصروفیت دیگری ندارند.

عده یی دیگری هم وضعیت را چنین توضیح می دهند، چونکه پشتون ها مسلمان سنتی اند و طالبان دولتی را که یکبار درکشورحاکم گردانیدند، جوابگوی خواست های عمومی پشتون ها را می نمود، بناْ اکنون هم بسیاری از پشتون ها به طرفداری طالبان برای برقرارهمان حاکمیت می جنگند.

در حالیکه در میان نیروهای جنگی طالبان نماینده گان اقوام دیگر نیز دیده شده و حضور دارند.

مثلاْ حضور یک نفر از هیات بلند پایه گان طالبان، که من شخصاْ اسمش را نمی دانم، ولی ظاهرآ شباهت های فراوان به ملیت برادرهزاره داشت، که غرض گفت و گو با خلیل زاد در قطر آمده بود و مصاحبه های را هم با آژانس های مختلف انجام داد.

هموطنان عزیز!

بیایید، که پی این مصیبت واقعاْ موجود در کشور را بگیریم.

چرا این پرادوکس در این سرزمین فلک زده وجود دارد و دوام می یابد؟

علل و عوامل دوام این دایره خبیثه را باید، که در میان جامعه خود جست وجو نماییم.

اگر طالبان با استفاده از نام اسلام سربازگیری می نمایند، پس در اسلام که در میان جامعه و مردم ما جریان دارد، مشکلی وجود دارد.

اگر طالبان از بی سوادی و کم سوادی مردم سواستفاده نموده و آنها را به طرف خود می کشانند، باید که غرض برهم زدن این تاکتیک آنها چاره جویی کرد.

اگر طالبان مردم را بزور وادار به همکاری می نمایند، پس باید راه بیرون رفت از آنرا جست وجو نمود؟

اگر طالبان با تادیه پول مردم را وادرا به جنگ می نمایند، باید راه حل و راه بیرون رفت از این معضله را بالاخره جست وجو نموده و پیدا کرد.

اگر طالبان مردم را انگیزه میدهند، پس باید علل و عوامل و نوعیت این انگیزه را کشف و آنرا خنثی نمود.

اگر طالبان درمیان مردم جا دارند، باید رازاین موفقیت آنها را کشف نمود و تدابیری را علیه آن سنجید.

راه حل برای این تناقض جاری در کشور درکجاست و چاره چیست؟

چرا چنین است؟

مشکل در کجاست؟

غرض جمع بندی این قضیه و جست و جوی راه حل برای این مشکل دوامدر در جامعه می خواهم، توجه همه را به این نکات معطوف نمایم و آن اینکه:

دقیق ترین توضیح در مورد حضور، دوام و بقای طالبان همان، همانا موجودیت تکیه گاه های مطمین در خارج از مرزهای افغانستان برای طالبان می باشند.

بحث دیگری که طالبان را به "چارمغز سخت" تبدیل نموده، همانا پشتیبانی دوامدار مالی و پولی کشورهای کوچک و بزرگ خلیج از طالبان و همسایه های حسود افغانستان از آنها می باشند.

موضوعی دیگری که باعث حضور، دوام و بقای طالبان گردیده، عبارت از تادیه پول کافی از جانب طالبان برای جنگ جویان شان میباشد، که تا اکنون آنرا از کشورهای خلیج بدست می آورند و در پهلوی آن واگذاری بعضی از امتیازات ساحه وی برای جنگ جویان شان در مناطقی که در اثری جنگ ها تحت کنترول آنها قرار می گیرند.

در پهلوی اینهمه دستگیری ها، که به اصطلاح وطنی ما طالبان را به " پشک هفت جان" تبدیل نموده، همانا کمک های استخباراتی کشور های منطقه و همسایه های حسود افغانستان بوده، که برای دوام و بقای طالبان خیلی ها موثر واقع گردیده اند.

و بالاخره هم سواستفاده طالبان ازکم سوادی و بیسوادی و فقرجانکاه که از چندین دهه به اینطرف در افغانستان وجود داشته و هیچگاهی هم برطرف نگردیده است، این فقر دوامدار زمینه سربازگیری مداوم را برای طالبان باز نگاه داشته و مساعد گردانیده است.

امید که توانسته باشم، در گره گشاهی گوشه از این معضله حاد و بنیاد برانداز جامعه شدیداْ صدمه رسیده و درد دیده افغانستان سهم ناچیز خود را گرفته باشم.

موخذ: ویدیو کلیپ اعتراف بزرگ کلینتون ، وزیر خارجه مریکا گفت که بخشی از آن چه امروز در حال مبارزه با آن هستیم، ساخته دست خودمان است. خبر گذاری صدای افغان، ۲۳ عقرب سال۱۳۸۹  

بامداد ـ دیدگاه ـ ۲/ ۲۰ـ ۰۵۱۸

 یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .

Copyright ©bamdaad 2020

 پاندمی کرونا و مشکلات ناشی از آن

دوکتورعبدالولی سمندری*

می خواهم تذکر بدهم که آمار مبتلایان به ویروس کووید ۱۹ در افغانستان نسبت به کشورهای انکشاف یافته مثل امریکا، انگلستان و سایر کشورها که شماری ملوث شده ها به ویروس کرونا روزانه به هزارها تن مبتلا و تعدای دیگر آنها جان های خود را از دست می دهند درحد بسیار پایین و غیرقابل مقایسه می باشد**. اگرچه باید اذهان نمایم که در کشور ما بالخصوص در ولایات کابل، هرات، بلخ بیمارستان های که به تشخیص ویروس نامبرده اختصاص داده اند در۲۴ ساعت هر کدام ظرفیت تشخیص بیشتر از ۲۰۰ تن را دارا نمی باشند، احتمال زیاد وجود دارد تعداد مبتلایان به کووید ۱۹ درشهرهای بزرگ‌‌ کشور مخصوصآ کابل بیشتر از آمار باشد که وزارت صحت عامه تاکنون آزمایش گرفته و تشخیص نموده، در بعضی این مراکز گزارش های وجود دارد که به کمبود کیت های تشخیصی ویروس کووید ۱۹ مواجه اند و یاهم در بخشی از این لابراتوار ها نمونه های گرفته شده به موقع انجام نمی شود روزها را در برمی گیرد تا نتایج آن اعلام گردد. بعضآ گزارش وجود دارد نمونه آزمایش یک شخص با کسی دیگری عوض شده یا همچنان ادعا می شود اشخاص دولتی و زورمندان خود و خانواده خود را با فشار دست داشته خود آزمایش ویروس کرونا را انجام می دهند که فرصت برای گرفتن نمونه از اشخاص عادی کشور کمتر مساعد شود و در بعضی حالات این وضعیت سبب خشم مردم شده که به این سبب باعث لت و کوب شماری دوکتوران گردیده است .

قبل از شیوع ویروس کرونا در کشور و روز های اول اپیدمی آن در افغانستان مبارزه با این ویروس در محراق توجه همه مسوولین قرارداشت، در راس حکومت، وزارت صحت عامه و کمیته های ویژه بخاطر مبارزه با ویروس کووید ۱۹ خیلی جدی بودند، جلسات فوق العاده و متعددی برگزار می شد اما متاسفانه اخرآ یا شاید بدلیل چالش ها سیاسی مبارزه علیه این پدیده را از نظر دور انداخته باشد، اکنون بحث کووید ۱۹ در حکومت و کمیته های آن به سردی مواجه شده است .

همچنان در اوایل شیوع این ویروس به اساس پشنهاد وزارت صحت عامه و منظوری کابینه افغانستان قیود گشت و گذار، رخصتی مکاتب، پوهنتون ها برای یک ماه صورت گرفت که بعدآ این معیاد تمدید گردید و تا حالا ادامه دارد. به وزارت امور داخله کشور دستور داده شد به صورت جدی از گشت و گزار بی مورد مردم‌، تجمعات، به ویژه در شهرهای بزرگ نظارت نموده و جلوگیری کنند، اما در روزهای آخر در شهر کابل نظر انداخته شود از روزهای عادی چندان فرق ندارد مردم بصورت معمولی از تنگ دست و مستحق تا شخص دارا همه درشهر و بازار به گونه چشم گیر دیده می شوند، که این خود با تاسف زنگ خطر را برای شیوع بیشتر ویروس در کابل و سایر نقاط کشور به صدا می آورد، تنها فرق که با روزهای عادی دارد اینست که ادارات دولتی رخصت اند و شماری مامورین مصروف تعطیلات اند. قیود گشت و گزارهم در قسمت تمدید مرحله دوم رخصتی از طرف وزارت امور داخله کشور نسبت به گذشته چندان جدی گرفته نمی شود. سخنگوی این وزارت طارق آرین به رسانه گفته که مردم با ما همکار نیستند و مسوولیت قیود گشت و گزار بدوش ما نمی باشد. دیده می شود با چنین بی مسوولیتی نهادهای مختلف دولتی کشور، هر روز آمار مبتلایان به ویروس کووید ۱۹ رو به افزایش است، در روز های آخر روزانه بیشتر از ۳۰۰ تن به کووید ۱۹ ملوث شده اند، وزارت صحت عامه گزارش داده از ۵۰۰ تن که در شهر کابل به شکل میدانی نمونه گیری کرده نصف آن اشخاص به کرونا مبتلا گردیده اند. بر اساس این نمونه گیری می افزایند که شاید ۳۰ درصد مردم کابل به این ویروس مصاب شده باشند، دلیل اینکه تا هنوزعلایم کرونا در وجود سایر افراد تبارز ننموده ممکن این باشد که اکثریت نفوس کشور را جوانان تشکیل می دهد، بنابرین طبقه نامبرده بدلیل سیستم قوی معافیت شان توانسته اند در مقابل ویروس مبارزه نموده و آن را سیستم دفاعی شان سرکوب کرده باشد و علایم خفیف را نشان داده و یا هم هیچگونه نشانه یی را از خود تبارز ندهند، یعنی ویروس سیر مخفی خود را سپری نموده و افراد در مقابل آن معافیت حاصل نموده، شفا یاب گردیده اند.نگرانی دیگر اینکه در ولایات بلخ و ننگرهار قیود گشت و گزار از چند روز به اینطرف کاملآ برداشته شده و مردم بصورت کتلوی به شهرها بعدی بیشتر از یک ماه هجوم آورده و این وضعیت خود سبب گسترش کووید ۱۹ در بین مردم شود. نگرانی درقسمت توزیع کمک های که به مردم ناچار و تهی دست جامعه تخصیص داده شده  است به مستحقین واقعی نمی رسد.

بطورمثال توزیع نان خشک  که ازسوی شهرداری کابل دراین شهر شروع گردید. قراراطلاع چند روزقبل رییس جمهور داکترغنی اعلام نمود روزانه از طرف خبازی ها به افراد فقیر و کم درآمد شهر۱۰ قرص نان خشک توزیع می شود و شهرداری کابل از این پروسه نظارت می کند. با تاسف پروسه نظارت شاروالی هم کدام تاثیر مثبت تا اکنون درقبال نداشته و جدول مستحقین که از طرف ملا امامان مساجد، وکلای نواحی ترتیب گردیده پراز نواقص می باشد. قابل ذکر می دانم من در یکی از نواحی شهر کابل زنده گی می کنم در خبازی رفتم تا نان خشک بیآورم ، اشخاصی را دیدم کارت برای نان رایگان دریافت نموده اند که بلند منزل دارند و اصلآ به ۱۰ قرص نان نیاز ندارند و در ناحیه که تذکر دادم توزیع نان به اشخاص مستحق اصلآ توزیع نمی گردد. نهادهای ناظرمیگویند قرار اطلاع آنها مسوولین مصرف کننده این کمک ها به حکومت گزارش می دهند که کمک روزانه به هر فرد مستحق در حدود ۶۰۰ افغانی تمام خواهد شد، در حالی که حتا روزانه ۱۰۰ افغانی ده قرص نان خشک هزینه می بردارد و آنهم به اشخاص که واقعآ نیازمند باشد نمی رسد. باید  اذعان نمود که  شیوع ویروس کووید ۱۹ در کشور برعلاوه ضربه اقتصادی به مردم ، برای کسانی هم  به گاو شیرده تبدیل شده که حکومت باید توزیع این کمک ها را کنترول نموده و از مصارف گزاف و بی مورد که به نیازمندان اصلی نمی رسد اجتناب نماید، به خصوص از شهردادی کابل حساب گیری شفاف صورت گیرد که چرا در قسمت توزیع کمک ها روش درست روی دست نمی گیرد و پول ملت حیف و میل اشخاص بی نیاز قرار گرفته و می گیرد.

در آخرمی خواهم نظر به صحبت های معین وزارت بهداشت جناب بشیر نورمل در رادیو بی بی سی باری دیگر تذکر بدهم، اینکه ایشان گفتند همین اکنون ویروس کرونا در کشور بخصوص کابل سیر صعودی خود را سپری می کند، یا به همان اوج خود رسیده است. درصورتی به توصیه های بهداشتی در دو هفته باقی مانده از قرنطین توجه جدی صورت گیرد و افراد که مستحق نیستند در خانه ها خویش بمانند می توان گفت که ویروس کرونا در کشور دوباره سیر نزولی را به خود اختیار نمود و شیوع ویروس کووید ۱۹ در کشور کاهش خواهد یافت.

*  یادداشت :

نویسنده ، مقاله خود را با این جملات آغازمیکند : « در نخست جا دارد از مسوولین سایت وزین بامـداد بخصوص رفیق بزرگوار و ارجمند داکتر صاحب اسد محسن زاده  سردبیر تارنما سپاس و امتنان خود را بخاطر اینکه شما همه روزه مطالب مفید و متنوع درمطابقت با موضوع روز را به نشر می سپارید، و شما مصاحبه هایی با رفقای اهل مسلک در امور مختلف انجام نموده اید مخصوصآ در زمان همه گیری ویروس کووید ۱۹ در جهان این فعالیت تان بیشتر و چند برابر گردیده و هنوزهم  ادامه خواهد دارد.».

ما از اعتماد و برداشت مثبت رفیق داکتر سمندری گرانقدر سپاسگزاری خود را ابراز نموده ، خاطرنشان میسازیم که درتلاش های روشنگرانه نشراتی پیوسته منافع حزب و مردم را درنظر داشته و به آن  پابند میباشیم  ـ مدیرمسوول تارنمای بامداد

 **

ارقام امروزی بیماران مبتلا به  کرونا بر اساس امارهای دانشگاه جانز هاپکین:

جهان :    ۴۸۰۶۲۹۹

ایالات متحده امریکا : ۱۵۰۸۹۵۹

روسیه : ۲۹۰۶۷۸

انگلستان : ۲۴۷۷۰۹

عربستان سعودی : ۵۷۳۴۵

پاکستان : ۴۳۹۶۶

قطر : ۳۳۹۶۹

امارات متحده عربی : ۲۴۱۹۰

کویت : ۱۵۶۹۱

افغانستان : ۷۰۷۲

( بامداد )

بامداد ـ دیدگاه ـ ۴/ ۲۰ـ ۱۸۰۵

 اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .

Copyright ©bamdaad 2020

بحران ویروس کرونا،  از تجارب و آموزه ها  امروز تا پیشگیری های فرداها

بصیر دهزاد

بروز و شیوع ویروس کرونا در مدت بیش از سه ماه  جوانب مختلفه زنده گی اجتماعی، اقتصادی جامعه بشری را با شدت بی سابقه متاثر و آسیب پذیر ساخته است. ویروس کرونا با سرعت سرسام آور بیشتر از  به چهار میلیون انسان را در 206 کشور جهان به خطرات صحی تا سطح مرگ میر مواجه ساخت، بحران های اجتماعی و اقتصادی را درکشور ها شدت بی سابقه بخشید و یک حالت ترس، تشویش ، اضطراب و عدم اطمینان نسبت روزها و هفته های پیشرو را به وجود آورد.  گویی جهان درحالت اضطراری وقوع یک جنگ جهانی بدون تعریف قرار دارد.

بروز و شیوع ویروس کورونا را میتوان یک آسیب طبیعی نامید  ولی نقش  انسان ها،  موسسات علمی و تحقیقاتی ، دولت ها و جامعه جهانی میتوانند  با اشتباهات  انسانی ناشی ازعدم وضاحت در مسوولیت مبنی بر جدی گرفتن، عدم موجودیت  قواعد نورماتیف دراتخاد تدابیر سنجیده شده و به  موقع و عدم استفاده از فرصت زمانی، بزرگترین فاجعه انسانی را در کره خاکی ما به وجود بیاورند.

مرتبط به بروز و شیوع ویروس کورونا ،عدم توافقنامه ها در سطح بین المللی مبنی بر تبادل معلوماتهای علمی و تحقیقاتی  بخاطر پیشبینی و جلوگیری از خطرات احتمالی بشری ، الزامیت دولت ها و جامعه جهانی، مسایلی گرهی اند که درس ها و آموزه های جدید و مهم را به نسل بشر، سازمان ها، دولت ها و جامعه جهانی ارایه نموده است که حفاظت و بقای نسل بشر بدان گره خورده اند. البته دو اصل حقوقی در بررسی مساله ویروس کورونا قابل بحث و درک است، یکی ایجاد خطر ناشی از یک  "فاجعه طبعی و خارج از اراده " مطرح است  و دومی وقوع  "حالات غیر قابل پیشبینی".

تجربه شیوع سریع کرونا نشان داد که چگونه جوامع ملی و بین المللی در یک شرایط غیر قابل پیشبینی و غیر قابل جلوگیری میتوانند قرار گیرند که در مدت کوتاه:

-  ویروس با اثرات کثیرالجوانب آن با سرعت غیرقابل تصور درسطح جهانی فراگیر میگردد،

- سرحدات کشورها بین یکدیگر مسدود میگردند،

- روابط اجتماعی در بین مردمان از قریه، شهر تا کشور قطع میگردد،

- انسانها از ترس ، واهمه و عدم اطمینان  نسبت به آینده به بازار های مواد اولیه یورش میبرند و دوکانها و فروشگاه ها خالی میشوند،

- موسسات تولیدی اعم از دولتی و سکتور خصوصی بسته و ورشکست میگردند،

- بیش از 20 فیصد نفوس فعال جامعه به لشکر بیکاران اضافه میشوند و میزان فقر ناشی از بیکاری دامنگیر میلیون ها خانواده در سطح جهان میگردد.

- تجارت بین کشورها در عرصه بین المللی شدیداْ آسیب می بیند.

- ترانسپورت هوایی و کانال های انتقال مواد اولیه  که صریحاْ میتوانند داخل عملیات رسانیدن کمک ها گردند،  تقریباْ به صفر تقرب مینماید،

- عدم مواد کافی وقایوی و حفاظتی  برای جلوگیری از مبتلا شدن به امراض و ویروس های خطرناک جهان را به بحران صحت جسمانی مواجه و موسسات بین المللی را در وضعیت فوق العاده ، خارج از اراده و کنترول قرار میدهد،

- تبلیغ ذهنیت های ناشی از عقب مانده گی اجتماعی و پیشداوری های  خلاف علوم و تجارب معاصر در میان مردمان عمیقاْ مذهبی میزان  خطرات ابتلا و مرگ و میر را بالا میبرد،

- سود جویان حریص با احتکار و سودجویی بیشتر در حالت بحران، خوف و وحشت از بروز بحران را شدید تر و عمیق تر میسازند و ده ها مسائل دیگر که دراوضاع کنونی ناشی از بروز، شیوع و ابتلای  ویروس کرونا تجربه گردیدند و درس های جدید را به نسل بشر ارایه داده است.

با درنظرداشت  تجارب و درس های ناشی از آن باید به  چند اصل زیرین  دقت و توجه نمود تا کدام اقدامات درسطح جوامع ملی و بین المللی میتوانند،  زمینه های پیشگیری و جلوگیر از مصایب یاد شده بالا  مورد  نتیجه گیری، بررسی و تعمق قرار گیرند و در مورد کدام اقدامات ضروری را باید روی دست گرفت.

مبرمیت مساله در آنست که  چه تدانیر و عملکرد های ضروری باید طرح ریزی و مورد تطبیق قرار داده شوند که جامعه جهانی و دولت ها بتوانند در حالات مشابه به وضع کنونی ، به موقع و با تدابیر قانونی ، اقتصادی و اجتماعی نایل گردند.

- مقدم ترین و ضروری ترین مسآله تدویر یک کنفرانس بین المللی بخاطر بررسی ها، نتیجه گیری ها و اقدامات پیشگیرانه و الزامیت  دول در سهمگیری بدون قید و شرط شان در این اقدامات، در یک سند کنوانسیونی  تدوین گردد.

-از آنجائیکه ماده 12 کنوانسیون بین المللی سال 1966 نیویارک  حقوق اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی یکسان دولت های عضو را بحیث حق بشری دانسته و تاکید نموده که همه افراد حق یکسان دارند تا از صحت جسمانی و روانی برخوردار باشد، ولی حالات غیر قابل پیشبینی مانند بروز و شیوع امراض مانند کورونا  پیشبینی نشده است و دولت ها و جامعه جهانی ملزم به رعایت تدابیر عاجل، همکاری بین المللی و ارائه کمک های ضروری به مو قع نشده است . در حالیکه تجربه کنونی کرونا ضروت تکمیل این موافقتنامه را در چوکات یک ضمیمه جدید متبارز و ضروری میسازد.

- با در نظرداشت اینکه بالاثر شیوع سریع کرونا در مدت سه ماه ده ها میلیون کارگر به لشکر بیکاران و تهیدستان در بیشترین کشورها عرض وجود نمود، ده ها هزار موسسات تولیدی به خطر ورشکست شدن مواجه گردیدند و اقتصاد کشورها  مواجه به بحران غیر قابل پیشبینی گردید، ضرورت تصویب ضمیمه ها در قوانین کار و کارگر و کنوانسیون های بین المللی مربوطه بخاطر پیشبینی و پیشگیری از آسیب های آنی ناشی از شیوع امراض ساری و خطرناک درعرصه های مختلف اقتصادی ملی و بین المللی ، ضروری به نظر میرسد.

- از اینکه جهان کنونی با پیشرفت سریع در عرصه تخنیک، ترانسپورت،  تکنالوژی مدرن  و سیبرنتیک در یک روابط نزدیک و سریع قرار دارد، منجمله  ترانسپورت هوایی و آبی  انکشاف بزرگ و قابل اهمیت را کسب نموده است، ایجاب توافقنامه های جدید را ضروری میسازد تا در صورت  بسته شدن سرحدات، انتقال مواد ضروری و خدمات با وسایل ترانسپورت هوایی و آبی به سرعت داخل عملیات عاجل شده بتوانند.

 - بروز و شیوع کرونا را میتوان در ردیف آفت های طبیعی حساب نمود، ولی  نقش انسانها، نهاد های علمی وتحقیقاتی عرصه خدمات صحی در سرعت و یا جلویگیری از شیوع ویروس های مانند کورونا باید قویاْ اثر بخش باشد. اشتباهات، عدم برخورد محتاطانه و عوامل و اهداف دیگر که زنده گی افراد بشر را در سطح ملی و بین المللی به خطر اندازد ، باید از زوایای حقوق بین المللی مورد بررسی قرار گرفته ، دولت ها باید در چهارچوب موافقتنامه های بین المللی تعهدات دولت ها، منجمله دولت های که با بلند ترین امکانات  مالی و تخنیک پیشرفته مجهز اند، مکلف به ارایه معلومات های قبلی از چنین پروژه ها، مانند ساخت واکسین ها گردند. نظر به اثرات منفی و خطرناک مانند ویروس کورونا ، باید دول زیربط به مانند کنوانسیون ها و موافقتنامه های بین المللی مربوط به استفاده از انرژی اتومی ، تعهدات شان را در قالب یک کنوانسیون جدید تدوین نمایند تا الزامیت دول  مشخص و قابل تطبیق باشد. مهم است تا نهاد های بین المللی مانند سازمان صحی جهان باید صلاحیت دسترسی به معلوماتهای امنیتی و مصوونیتی مبنی بر پروژه های تحقیقاتی صحت وقایعوی را داشته باشد.

- همه دولت ها و موسسات بین المللی برای پیشگیری از بحرانات اقتصادی ناشی از کمبود مواد اولیه  باید به امکانات مواد ریزرفی برای مدت زمان  که تدابیر عاجل جلوگیری از شیوع  ویروس های مانند کورونا ، رویدست گرفته میشوند، دسترسی داشته باشند.

- از آنجاییکه در مراحل بحران اقتصادی و یا تهدید به چنین بحرانات جرایم احتکار بخاط منفعت غیرمشروع میتواند، حق حیات گروه های مردم مانند فقراو سایر تهیدستان را  به مخاطره جدی قرار دهد، باید این چنین جرایم در سطح ملی و بین المللی بحیث جنایت ضد بشری  و ضد امنیت ملی در قوانین ملی و کنوانسیونهای مجازاتی بین المللی قابل پیش بینی گردند.

- داشتن دین و مذهب حق بشری جامعه بشری است و حرمت، رعایت آن در اکثریت قوانین کشورها و کنوانسیون بین المللی حقوق بشر تسجیل یافته اند، ولی  تبلیغات مذهبی نهاد ها و یا رهبران دینی و مذهبی درحالات بحرانات که در فوق از آن تذکر داده شده است، باعث تشویق، تحریک انسان ها درایجاد موانع از تدابیر پیشگیری از شیوع  ویروس های خطر ناک و کشنده مینمایند، متکی بر قوانین مجازاتی مورد تعقیب عدلی و قضایی قرارگیرند.

بامداد ـ دیدگاه ـ ۱/ ۲۰ـ ۰۵۱۶

 یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .

Copyright ©bamdaad 2020