به پیشواز صدمین سالگرد فروریزی اولین حلقه استعمار انگلیس درجهان
( استرداد استقلال افغانستان)

محـمـد ولـی

دوجنبش چـپ در اوایل قرن بیستم و پیآمـد هـای آن:

جنبش چپ در افغانستان صد سال قبل از امروز به دو شکل ؛ یکی مشروطه خواهی ودیگری چپ کمونیستی که اولی عرصه وسیعتر داشت ودومی خیلی ها محدود بود چهره کشود.
مشروطه خواهی بحیث تفکر ترقی خواهانه آن زمان، در بطن سلطنت سراج الملت والدین امیر حبیب الله که اساسگذار آن عمدتآ غلام بچه های دربار بودند شکل گرفت.
غلام بچه ها فرزندان خانواده های صاحب رسوخ وخوانین بودند که از ولایات بدو منظور بدربار سلطنتی اورده میشدند ؛ یکی بحیث گروگان ها تا پدران شان را از شورشهای ضد سلطنت باز دارند و یا هم بحیث یک امتیاز به فرزندان خوانین غرض آرام نگهداشتن ایشان .

و دوم به منظور تربیت وآموزش انها برای امور حکومت داری که سلطنت های فیودالی آنها را تحت تربیه وپرورش قرار میدادند ، مانند محمد ولی خان دروازی پدر ( شاه ولی ترانه ساز) که در عهد سلطنت امان الله خان تا مقام های وزارت حربیه، وزارت خارجه ، نماینده خاص شاه برای معرفی استقلال افغانستان به کشورهای اروپایی وامریکا وکفیل سلطنت رسید.
این جنبش علیه اعمال مقام سلطنت حبیب الله خان مبنی بر اطاعت از انگلیس ، تعیش وخوشگذرانی شاهانه از پول مالیات کمر شکن وعواید ناشی از استثمار مردم، استبداد وخود کامه گی امیر وملهم از تحولات جهانی ومنطقوی در روشنی امکانات دسترسی شان به کتب ونشرات وقت بود .
در زنده گی نامه مرحوم میر سید قاسم خان یکتن از علمای جید وقت و ازجمله موسسین مشروطیت ذکر شده است: « جریده حبل المتین که در کلکته از طرف سید جلال الدین ودیگر فراریان ایرانی انتشار می یافت وبعضا صور اسرافیل دهخدا از ایران در دو نسخه به افغانستان وارد میشد وصرف به مطالعه شاه و عبدالقدوس خان اعتمادالدوله میرسید، این نسخه با مشکلات توسط میر احمد شاه خان مصاحب خاص شاه بدسترس میر سید قاسم خان غرض مطالعه مخفی داده میشد » وایشان محتوای آنرا که عمدتآ روی تجدد ونو گرایی ، مشروطیت، و ضدیت با انگلیس میچرخید بدیگران میرساندند.
حلقه مشروطه خواهان دربار با استادان لیسه حبیبیه وبرخی شخصیت های خارج ازاین هردو وصل شده حزبی بنام « جمعیت سری ملی» تاسیس شد که هدف ان حصول استقلال ، تاسیس شاهی مشروطه و تعمیم معارف جدید بود .
اما این حزب تحت ضربه شاه قرار گرفته تعداد زیاد اعضای ان کشته و زندانی شدند وموقتآ این جریان به خاموشی گرایید.
استبداد سلطنتی چراغ برافروخته مشروطیت را برای همیشه خاموش نتوانست وپس از یک وقفه دو ساله مجددآ به فعالیت آغاز کرد . این بار علامه محمود طرزی با داشتن نقش در دربار بحیث نقطه تجمع مجدد روشنفکران وارد صحنه مشروطه خواهی شد که حمایت شهزاده جوان عین الدوله امان الله خان را هم باخود داشت. نکته تاکید در مشروطیت دوم بازهم استقلال کشور و تاسیس رژیم شاهی مشروطه بود.
خطوط مرامی مشروطه خواهان عبارت بود از بدست اوردن « حقوق ملی ومشروطه ساختن رژیم تحت نظر نماینده گان ملت» ، تامین «حاکمیت ملی وحکم قانون» ،« حسن تفاهم میان اقوام وقبایل غرض تحکیم وحدت ملی »، « اصلاح ملت ازراه صلح واشتی ونه دهشت افگنی واستعمال سلاح » ، « حصول استقلال وازادی افغانستان » وگسترش « روابط سیاسی واقتصادی با دنیای خارج» ، « بست مدنیت جدید» ، « صنعت » و« اب وبرق».
ازروی این خطوط مرامی میتوان درک کرد که بیش از یکصد سال قبل کشور ما برخوردار از مغز های متفکر و مردان صاحب اندیشه وعمل ترقیخواهانه بوده است که تا امروز اصول مطروحه شان بکر وتازه است .
مشروطه خواهان دوم حزبی به نام « جوانان افغان » تشکیل دادند که محصول آن سقوط سلطنت استبدادی امیر حبیب الله واسترداد استقلال کشور بود.
تمام محافل عقبگرا اعم از روحانیون مرتجع و وابسته به انگلیس ، مرتجعین دربار سلطنتی وانگلیس ها علیه این نهضت صف مشترک ساختند « ای. اچ. گرانت مسوول امور خارجه هند برتانوی در یادداشت ۲۱ جولای ۱۹۱۵ نوشته های سراج الاخبار را قابل تشویش خوانده بود » وازامیر تقاضای توجه در مورد نموده بود. سراج الاخبار ناشر اندیشه های استقلال طلبی ومشروطه خواهی بود.
با به سلطنت رسیدن اعلیحضرت امان الله خان که خود در حلقه مشروطه خواهان و« جوانان افغان » جاداشت اولین خواست این جنبش مبنی بر حصول استقلال کشور به جا شد. اقدامات عاجل بخصوص در عرصه معارف ، نهضت زنان، آغاز زنده گی مدرن طبق امکانات وقت ، رفع غلامی وکنیزی ، فرستادن جوانان غرض تحصیلات عالی به خارج و پلان تاسیس بانک دولتی، روی دست گرفته شد .
کار در عرصه مطبوعات بحیث رکن اساسی بیداری ملت رونق گرفت ۹ جریده دولتی، ۴ روزنامه دولتی، ۲ مجله دولتی، و ۳ جریده ملی آزاد به نشرات میپرداختند . کتابخانه ملی تاسیس شد و برای اولین بار یک باب سینما در شهر کابل ویک تیاتر در پغمان باز گردید.
اما همه اقدامات با مقاومت سرسخت زمینداران، روحانیون ودرباریان منفعت باخته ومراجع انگلیسی مواجه گردید. آنها نگذاشتند تا آغاز نیک امتداد نیک یابد وبه انجام نیک برسد .
سلطنت امانیه سقوط داده شد ودوره سیاه سقوی ها بحیث برزخ میان دوره مدرنیزه سازی افغانستان و اسقرار استبداد نادر شاهی روی کار شد وتا توانست دم از دمار مشروطه خواهان واستقلال طلبان براورد، باقیمانده ها را محمد نادر مطابق میل وهدایت انگلیس وهمکاری وفتوای روحانیت عقبگرا ونوکر لندن با خشن ترین شکل سر کوب کرد.
جنبش مشروطه خواهی وآغاز ریفورم های امان الله خان با سلاح بنیاد گرایی مذهبی به شکل بلوای سقوی ، تحریکات وشورشهای محلی که دست حمایت انگلیس در عقب ان بود به ناکامی کشانیده شد . روحانیت زیر فرمان انگلیس این جنبش وشخص امان الله خان را به کفر والحاد وبلشویزم وکمونیزم متهم کرده عقب گروهی از اوباشان ورهزنان به نام سقوی ها قرارگرفتند وضربه زدند.

اما چپ کمونیستی:

سابقه این جنبش نیز بیک قرن قبل میرسد که بسیار محدود توسط افغان های مقیم بخارا و تحریک دفتر کمینترن در ترکستان روسی اساس گذاشته شد.
درآن زمان اتحاد شوروی میخواست از افغانستان بحیث دهلیز عبوری بسوی هند استفاده کرده انقلاب پی درپی را عملی سازد و از آن دو منظور داست:
۱- ضربه بر امپراطوری انگلیس در هند بحیث قدرت استعماری.
۲- پیروزی انقلاب سوسیالستی درهند وگسترش آن در آسیا.
انقلاب سوسیالیتی در بخارا چنین ذهنیت ایجاد کرده بود که این نمونه میتواند درسایر کشورهای شرق توسعه یابد.
برطبق ذکر اسناد دفتر کمینترن در کتاب نبرد افغانی استالین ترجمه محترم آرینفر « انتر ناسیونال کمونیستی یا کمینترن شاخه ترکستان شروع به فعالیت در مورد افغانستان کرد وبا جذب عده ای از افغانها در بخارا " کمیته انقلابی افغانستان " را به مقصد آزاد سازی توده های ستمدیده افغانستان ایجاد کرد».
این کمیته که در اکتوبر سال ۱۹۲۱ ایجاد شده بود اهداف ذیل را تعقیب میکرد:
- نابود سازی ساختار استبداد .
- ایجاد جمهوری شوروی بر بنیاد اصول انتر ناسیونال دوم واز میان برداشتن تضادهای طبقاتی.
- واگذاری زمین به دهقانان.
- توسعه صنعت وتجارت.
زیر این خطوط مرامی شخصی به نام یعقوب که درتاریخ نام ونشانش معلوم نیست در راس کمیته انقلابی قرارداده شد.
نخستین ورق پخش شده از سوی این کمیته بر ضد امان الله خان بود ودرآن نگاشته شده بود: »حکومت افغانستان تنها برای ان است که بیک مشت پدر کشان ، زمینداران و نظامیان امکان بدهد از کیسه مردم فربه شوند».
دفتر کمینترن سازمانهای مخفی را در هرات ، میمنه ، مزار شریف وبرخی قریه جات همسرحد با ترکستان روسی ایجاد کرد.
این کمیته در صدد نفوذ میان قبایل سرحدی هند وافغانستان نیز بود ازین جهت از تشکیل « انجمن انقلابی هند » در کابل حمایت کرده به اثر کار میان قبایل دو باشنده قبایلی را به نام عبد القیوم دولت خیل و اکبر شاه با نام مستعار سلیم جذب کرد . آنها با کمینترن کار میکردند . عبدالقیوم دولت خیل در سال ۱۹۲۰ ترسایی کارت شماره یک حزب کمونیست هند را بدست آورد.
تلاش شوروی ها بسوی هند به حدی بود که در منطقه ( کان گرم) پکتیا که از لحاظ شرایط زنده گی دشوار بود قونسلگری ایجاد نمایند.
با پی بردن امان الله خان به اهداف کمیته انقلابی افغانستان ، کمینترن برای جلوگیری از پیچیده گی روابط با افغانستان از حمایت کمیته دست کشید وسرنوشت آن معلوم نشد.
به این ترتیب آنچه انگلیس ودستیاران داخلی اش برعلیه مشروطه خواهان تبلیغ میکردند آدرس را غلط گرفته بودند ، یک جنبش ترقیخواه را ناکام ساختند وشاه محصل استقلال را آواره سرزمین بیگانه نمودند.
چنانچه این عمل را ا مریکا بوسیله جنایت کاران ذو القرنین ( مجاهدین و طالبان) از دهه هشتاد قرن ۲۰ وحالا که دهه ۲۰ قرن ۲۱ است درحق عناصر وطنپرست وخدمتگاران صادق کشور کرده و میکنند.
بادریغ و تاسف که بنابر پلاهای شوم و شیطانی امریکا وانگلیس ودستیار منطقوی شان پاکستان پس از گذشت یک صد سال محافل روحانی وطنفروش و وابسته به خارج یکبار دیگر فعال ساخته شده اند وبا همان فتواهای کفر والحاد عرصه سیاسی کشور بروی شان باز گذاشته شده است. آنها با استفاده از ذهنیت عقب مانده مردم مخصوصا در ساحات خارج از کنترول دولت به زهرپاشی وتخدیر مردم می پردازند که احیای این وضع درقرن ۲۱ لکه ننگ بر پیشانی دموکراسی امریکا میباشد.
قابل تذکار است که ح.د.خ.ا.ازبدو تاسیس خودش را وارث سنن پر افتخار مبازرات آزادیخواهان ، مشروطه طلبان وترقی پسندان افغانستان گفته در بیانیه های مقامات رهبری پیوسته به این اصل اتکا شده است ویادی از کمیته انقلابی افغانستان وجنبش کوچک کمونیستی آن زمان ننموده است.

 بامداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۱/ ۱۹ـ ۳۱۰۷

 یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .

استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.

 Copyright ©bamdaad 2019

بازگشـت بـه خــود

گیرم شعار ناب تو الله اکبر است

اما چه سود از آنکه دلت مثل کافر است

گیرم که ریش وسبحه ز آداب سنت است

 اعمال تان ولیک خلاف پیمبر است

گیرم طلسم قدرت تان بشکند کنون

اما مصیستش تا دوسه قرن دیگر است

بار گنه بدوش نگیری بزعم خویش

مردم گواه جرم شما تا به محشر است

خاری که کاشتی بسر راه مردمان

خود بدروی کنون که همش تیغ خنجر است

رویکرد تان جنایت قرن است کان وطن

پا مال جانیان تروریست پرور است

راه نجات گشته به بنبست روبرو

هر روز دیگری پس هرروز بدتراست

از فرط کین وجهل ونفاق و تعصبات

خرمهره پیش چشم تو با دربرابراست

دزدان قاتلان رها ، عاجزان به بند

این خصلت شریرعوان ستمگر است

میل تفنگ قاضی وقانون جنگل است

چونکه تبر مدافع کاج وصنوبر است

در زیر نام دین ز کفر و جنایت

مردم  بخون نشسته و با دیده تر است

گرمومنی ترور و مسلمان کشی زچیست؟

گر برده ی کفر شده یی کار دیگر است

از جهل و ساده گی خلایق شدی امیر

طرح نوی تو نیز سیاهی لشکر است

بر مهره های سوخته طمع بسته یی مگر

چیزی رسد از آنچه ، که تصویب قطراست

از« کار و معشیت » همه را دست بسته یی

چشمت بسوی کمک بیگانه هردراست

یک قرن پیش ساده دلی نیز گفته بود

هرچیزمیرسد،  چه غم کار وکارگر است

جولای ماست انگریز، دهقان ماست روس

موچی ما فرانسه ، دلاکم پشا ور است

حالا چه شد که آنهمه بادار تو شدند

یا علتش جهالت و تاثیر دالر است

بس کن اسیر وبرده بیگانگان مشو

رنج خودی زکمک بیگانه بهتر است

برخیز هموطن که وطن میرود زدست

در اتحاد ما ، نجاتش مسیر است

برخیز شور جنبش هستی بنا کنیم

از دشمنان خاک وطن را رها کنیم

در سنگر مبارزه جان را فدا کنیم

بر دشمنان صلح محشر بپا کنیم

مگذار که این وطن بکف دشمنان فتد

استاره مبارزه از آسمان فتد

تا پرچم مبارزه افراشته وبپاست

پیروزمیشویم ،پیروزی ازآن ماست

(عبدالوکیل کوچی )

بامداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۱/ ۱۹ـ ۲۶۰۷

استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.

 Copyright ©bamdaad 2019

کتاب و جوانان

روزبه

تاریخ سوم ثور ۱۳۹۸ خورشیدی مصادف بود با روز بین المللی کتاب . ازاین روز در تمام کشورهای جهان به شمول افغانستان ، تجلیل بعمل آمد و روز کتاب را گرامی داشتند.

سازمان یونسکوی ملل متحد در سال ۱۹۹۵ ترسایی تصمیم گرفت تا از روز جهانی کتاب وحق نشر ، طی این روز تجلیل گردد. با پیروی ازاین فیصله ی یونسکو ، همه ساله درهمین روز ، روز جهانی کتاب در تمام کشور های جهان با تدابیر معین وعرضه خدمات علمی وفرهنگی ونشر آثار جدید نویسنده گان ، مورد استقبال قرار می گیرد.

کتاب ، نام آشنا و زیباییست که انسانها از زمانه های دور و تاریخی ، با آن سروکار دارند ، ازآن فیض برده اند ، از آن دانش آموخته اند ، با مطالعه آن مرزهای دور را عبور کرده و بدور دست های جهان وطبیعت ، دست یافته  اند. کتاب ، وسیله ، افزار و اثرگران بهابیست که دانش ، آگاهی ، معرفت وعلوم مختلفه را برای انسان ارایه می دهد، کتاب آیینه ی تمام نمایی است که انسان ها می توانند بوسیله آن ، با جهان و طبیعت زیبا ی ما حول خود آشنابی حاصل نمایند . کتاب بسان بال های توانا ونیرومندیست که به انسان ها توان پرواز را تا بلندی های بلند علم و دانش داده و انسان ها را توانایی دانستن وآموختاندن می بخشد واین حق را به انسان ها می دهد تا زمانی که انسان ها خواسته وبخواهند ، می توانند کتاب را باخود داشته واز آن مستفید گردند. کتاب انسان ها را با تمدن ها ، فرهنگ ها و تاریخ آشنایی می بخشد ومیان انسان ها ودست آورد های علمی آنها ، روابط  استوار وپایدار ایجاد می نماید.

کتاب گنج بی پایان وگران بهایی است که با مطالعه و آموزش آن برای انسان ها چنان ثروت بزرگ می بخشد که باگذشت هرروز حجم وپهنای آن گسترده تر شده و انسان عالم را می توان توانا گفت وهر چه ازاین ثروت بدیگران انتقال گردد ، از آن نه تنها کم نمی گردد بلکه در آن فزونی عاید می گردد.

 از آن جاییکه کتاب می تواند  به بالیدن انسان ها کمک کند ، کتاب به رشد جوامع انسانی نیز یاری می رساند ، پس جا دارد وشایسته وسزاوار است که کتاب را گرامی داشت .

« با خواندن کتاب، زبان  رشد می کند ودارای توانایی های بیشتری می شود. دایره واژه های ما نیز گسترده تر می گردد. توانایی ما برای شنیدن ودرک صداهای دیگران نیز افزایش می یابد. کتاب به درک وشناخت ما از فرهنگ های دیگران نیزکمک می کند.»

زمانی که از کتاب و روز جهانی کتاب می گوییم ومی نویسیم ، افغانستان بحیث یکی از مراکز تمدن های بزرگ گذشته در ذهن هریک ما تداعی می گردد  و ما را به این باور می رساند که افغانستان سرزمین علم و دانش بوده ، هست وخواهد بود. افغانستان مهد پیدایش وپرورش علما، دانشمندان ، نویسنده گان ، اهل فضل ومعرفت وشعرای بزرگ بوده که در طول تاریخ چون ستاره گان درخشان در آسمان علم و دانش درخشیده و از نور علم ومعرفت آن ها بسا هموطنان ما ومردمان منطقه وجهان  فیض برده ونام نامی شان در تاریخ ، افکار وخاطره ها تا هنوز زنده وماندگار بوده وجایگاه علمی وفرهنگی آنها برای همیشه محفوظ خواهد بود.

به همین گونه جریان آموزش وپرورش در طول تاریخ در کشورما ، در قید شرایط مختلف ادامه داشته  واز کتاب با انواع مختلف آن ها ، استفاده بعمل آمده و مردم به اشکال مختلف وامکانات گونه گون ، به کتاب دسترسی حاصل نموده وبه مطالعه و آموزش آنها پرداخته اند.

دولت ها نیز به نوبه خود در تهیه وچاپ کتاب اقدام نموده ونیازمندان کتاب را یاری رسانیده  ودرایجاد کتابخانه ها در مرکز و ولایات کشور اقدام نموده اند که می توان از کتابخانه عامه شهرکابل و کتاب خانه های سایر ولایات نام برد که موجودیت این کتابخانه ها با کتب مختلف ، قابل قدر می باشد.

به همین ترتیب ، موسسات ونهاد های تحصیلات عالی ، مسلکی ، لیسه ها ، متوسطه ها وسایر نهاد های علمی وآموزشی در زمینه ایجاد وتقویت کتابخانه های خود تلاش نموده ودانش آموزان را در مورد ، همکاری نموده ومی نمایند.

هم چنان ما شاهد کتاب فروشی های زیاد در شهر کابل وشماری از ولایات کشور می باشیم که کتاب های مختلف را به قیمت های مختلف در اختیار ضرورتمندان قرار می دهند ومصروف کارهای علمی وفرهنگی درجامعه می باشند.

چندی قبل به همکاری وزارت اطلاعات وفرهنگ ، پوهنتون کابل وموسسات نشراتی کشور ، نمایشگاه کتاب در پوهنتون کابل دایر وبرای مدتی بروی علاقمندان کتاب باز بود که این اقدام فرهنگی قابل قدر بوده ودر عرصه علمی وفرهنگی کشور قابل قدر می باشد. 

هم چنان درنظر است تا طبق تقویم سال ۱۳۹۸ خورشیدی ، دراخیر ماه ثور ، روز کتاب در کشور تجلیل گردد که تجلیل ازین روز می تواند احترام وارجگذاری مراجع علمی وفرهنگی ، علما ، دانشمندان و رهروان راه علم و فرهنگ را به کتاب وکتاب خوانی ، بازتاب بدهد وبیانگر ارزشدهی به کتاب ونویسنده گان آن باشد ویکباردیگر توجه مردم وبه ویژه جوانان را به کتاب وکتاب خوانی بطور گسترده جلب نماید.

زمانیکه از کتاب نام می بریم ، موضوع برسمیت شناختن واحترام به آنهایی که  اثرهای  علمی بوجود می آورند وبه جامعه علمی و فرهنگی ما  ارایه می نمایند ، مطرح می گردد.

آنهایی که اندوخته ها ، اندیشه ودید گاه های  علمی شان را در قالب آثار می ریزند و ارایه می دهند ، در حقیقت دیگران را از فیض علوم خود بهره مند می سازند ونیازمندی علمی وفرهنگی جامعه را مرفوع می سازند.

برای حزب آبادی افغانستان جای مسرت است که رفیق پوهاند داکتر محمد داود راوش رییس حزب آبادی افغانستان که سمت استادی را درپوهنتون تعلیم وتربیه استاد ربانی دارند، درکنارنوشتن مقاله ها و انجام مصاحبه های رادیویی وتلویزیونی ، به تهیه ونشر آثارعلمی شان اقدام نموده که تا اکنون چهار اثرعلمی شان چاپ وبمراجع علمی کشور ارایه شده ودو اثر علمی دیگر شان نیز تحت چاپ قرار دارد.

هرکتاب خواننده را به عمق اندیشه ها ، نظریات و دیدگاه های علما و دانشمندان می برد. کتاب بر خواننده اثربخشی خود را داشته و بسان مشعل فروزان خواننده را در راه پرخم وپیچ زنده گی ، بسوی اهداف وآرمان های نجیبانه وانسانی رهنمون می گردد.

علما ودانشمندان با آثار علمی شان در دل زمانه ها وسده ها با توده ها زیست می نمایند، کتاب ها وآثار شان همچوگنجینه های بی پایان ، ثروت های علمی جوامع انسانی را می سازند  و مردمان هرعصر را از آن مستفید می سازند.

حزب آبادی افغانستان بحیث حزب ملی ، دموکراتیک وترقی خواه کشور که در راه آزادی ، دموکراسی ، ترقی وعدالت اجتماعی به مبارزه عادلانه خود ادامه می دهد ، روز جهانی کتاب را گرامی می دارد وبمناسبت این روز از تمام شوراهای  ولایتی و شورای شهر کابل حزب  تقاضا می نماید تا درحدود امکانات در زمینه ایجاد کتاب خانه ها بمنظور استفاده اعضای حزب ومردم از کتاب ، اقدام نمایند. 

بامطالعه کتاب و فراگیری اندیشه های علما ودانشمندان بزرگ عرصه های سیاسی ، اقتصادی واجتماعی ، می شود هم درخود تغییرات مثبت آورد وهم از طریق مبارزات عادلانه ای احزاب وسازمان های سیاسی و ترقی خواه در جامعه تغییرات مثبت و بزرگ را بوجود آورد .

کتاب آن دوستی است که متناسب به آرزوی انسان ، مورد مطالعه  واستفاده قرار می گیرد وچگونگی استفاده از کتاب ، میزان آرزومندی ما را برای کسب وحصول دانش هم در حیات ما وهم در حیات سیاسی ، اقتصادی واجتماعی جامعه مشخص می سازد. چه زیباست که با کتاب دوست بود ونسبت به مطالعه آن با خود تعهد وپیمان  داشت و زنده گی  را در روشنی آن زیبا ساخت. 

 از آن جاییکه آینده کشور ما ، به جوانان  تعلق دارد وجوانان ما می توانند در ترقی وپیشرفت افغانستان عزیز اثرگذار باشند ، لذا جوانان باید به کتاب اهمیت  فراوان قایل گردند وبمطالعه دقیق و دوامدار کتاب بپردازند ومشعل فروزان علم ودانش را در کشور ، همیشه روشن نگهدارند واین مسوولیت انسانی را موفقانه ایفا نمایند.

منبع : شماره ۷۴ ، ماهنامه حقیقت زمان ، ارگان نشراتی حزب آبادی افغانستان

 بامداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۲/ ۱۹ـ ۲۹۰۷

استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.

 Copyright ©bamdaad 2019

کـابـل

بيا ژړا ده د کابل هره کوڅه کې
واويلا ده د کابل هـره کوڅه کې
يزيدانو هــره خوا تورې اېستلي
کربلا ده ، د کابل هره کوڅه کې
***
شنې لوخړې پورته کيږي کابل سوزي
د پغـمان اوښـکې بهيـږي کابل سوزي
آسمايي  په چيغو  چيغو داسې وايي :
کابل سوزي ، ايرې کيږي کابل سوزي
***
کابل ژاړي ، نازولی کابل ژاړي
دښمنانـو زورولـــی کابل  ژاړي
چې مدام به يې خوله ډکه له خندا وه
اوس غمونو دردولی کابل ژاړي
***
يه زخمي زخمي کابله درنه جارشم
د افغان د پگړۍ گله درنه جار شم
د وحشت په اورکې سوزې ، ايرې کېږې
دود دې پورته له گوگله ، درنه جار شم
***
څومره خوار ، څومره بې وسه شوې کابله
چې آزار له هره خسه شوې کابله
د ماتم په ورځ دې هيڅوک په کار نه شول
ترخو پېښو ته بې کسه شوې کابله
***
پر کابل بلا  پرېوتې  وطنوالو
پر هر کور ژړا پرېوتې وطنوالو
هره خوا د وينو بوی ، د مرگ آواز دی
پر وطن وبا پرېوتې وطنوالو
***
کابل سوزي ، سرې لمبې دي ، کابل سوزي
کور په کور باندې جگړي دي ، کابل سوزي
سپن ديوان ورته د خير پر غونډۍ ناست دي
د سکروټو سلسلې دي ، کابل سوزي
***
تا په کومه گناه وژني وطنداره
قرباني يې بيا د کوم غاصب لپاره
ستا له ورانو کنډوالو نه نور څه غواړي
چې لاس نه اخلي دښمن دې له آزاره

***
د وحشي ستم دوران دی په وطن کې
هر قاتل اوس قهرمان دی په وطن کې
د وطن لمنه سره ده په سرو وينو
جوړ د سرو وينو باران دی په وطن کې .

( صدیق کاوون )

بامداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۱/ ۱۹ـ ۰۱۰۷

استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.

Copyright ©bamdaad 2019