فرهنگی و اجتماعی

تجلیل ازدهسالگی « شورای سراسری زنان افغان درکشورهالند » و روزجهانی زن

گزارشگر: یاسمین همسنگر سکرترمسوول شورا

بتاریخ ۲۹ فبروری سالجاری ازدهمین سالگرد بنیانگزاری شورای سراسری زنان افغان درکشورشاهی هالند و روزجهانی زن ، بهمکاری انجمن فرهنگی افغان های شهرو نواحی شهرآرنهم طی محفل شکوهمندی باشعاربرگزیده همایش اروپایی زنان افغانستان که «زنان افغانستان خواستار صلح پایدار، توسعه وحقوق انسانی وشهروندی هستند»تجلیل وگرامیداشت بعمل آمد.

محفل باسخنرانی مختصروگرداننده گی محترمه بانو یاسمین همسنگرومحترمه بانویاسمین زیارمل آغازگردیده ودرابتدا محترمه بانوسهیلازحمت رییس شورا دررابطه به کارکردهای ارزنده وتلاش های هدفمند شورا طی ده سال گذشته که تصاویری ازجریان فعالیت های شورا ازطریق ویدیو نمایش داده می شد ، مفصلاْصحبت نموده وضمن عرض تبریکی بدین مناسبت و روزجهانی زن ازسهمگیری فعال وهمه جانبه هیات رهبری ، فعالین وهواداران شورا وهمکاری دایمی نهادها وبویژه اتحادیه انجمن افغانهادرهالند،انجمن فرهنگی افغان های شهرو نواحی آرنهم وانجمن زنان ملتو کلتور «انجمن زنان ملیت مختلف مقیم هالند» یادهانی نموده و یکباردیگربه تعهد شورا درامردفاع گسترده ازحقوق ،آزادی وبرابری زنان درهمه زمینه ها تاکید ورزید.

بعدامحترم ولی محمد شاهپوررییس اتحادیه انجمن افغانها درهالند طی صحبتی دهسالگی شورا ، و روزجهانی زن را به اشتراک کننده گان محفل تبریک وتهنیت گفته ودررابطه به کارو تلاش وسیع زنان درعرصه های گوناگون وپیرامون تغیرات اوضاع درکشورمطالبی را بیان داشت.همچنان طی این محفل محترم شفیق احمدی مسوول کانون فرهنگی حافظ عبدالمجید پیام کانون مذکور را بخوانش گرفت. به تعقیب آن محترمه سعیده طلوع معاون شورا و رییس انجمن همبستگی زنان شهر اندوفن پیام زنان ولایت ننگرهار را به مناسبت روزجهانی زن قرایت نمود.

قابل یادآوریست که به مناسبت های مذکور پیام های تبریکه ازجانب محترمه داکترشفیقه رزمنده رییس همایش اروپایی زنان افغانستان ،اتحادیه فرهنگی سراسری ا.د.گلخوشه ها و فوزیه زرین معاون رادیوی نوین عنوانی شورا مواصلت ورزیده. درادامه محفل ازمحترم ولی محمد شاهپورریس اتحادیه انجمن افغانها درهالند بخاطرکارکردهای هدفمند فرهنگی واجتماعی وهمکاری شان باشورا با اهدای آوارد تقدیربعمل آمد.

درضمن بپاس قدردانی ازخدمات وکارکردهای موفقانه شورا آواردی ازجانب ولی محمد شاهپورریس اتحادیه انجمن افغانهادرهالند به نماینده گی ازهیات رهبری برای محترمه بانوسهیلا زحمت مسوول شورا اهدا گردید که با تشکری پذیرفته شد.

درضمن ازهیات رهبری شورا که هریک درسمتدهی فعالیت های زنان نقش ارزنده داشته اندبا اهدای آواردهای که ازطرف شورا آماده گردیده بود برایشان اهدا شد.

تقدیرشده گان دراین بخش قرارذیل اند:

محترمه سهیلازحمت مسوول شورا،محترمه سعیده طلوع و محترمه یاسمین زیارمل معاونین شورا،محترمه بانویاسمین همسنگر سکرترمسوول، محترمه فخریه مسوول مالی محترمه بانو زلیخا پوپل،محترمه عزیزه عنایت ،محترمه بانوزیبا یارزی ومحترمه بانوقریش نوروزی اعضای رهبری شورا.

هکذا برای تعدادی از زنان متعهد وپیشتازنهضت زنان افغان که مسوولیت نهادهای کاربا زنان را دارند به ترکیب زیر آواردهای شوراتقدیم گردید:محترمه صالحه واهب واصل مسوول کمیسون سراسری اتحادیه انجمن افغانها درهالند ،محترمه بانوگلچهره نعیم مسوول نهاد همیاری افغانستان و محترمه بانوگل مکی آرشید مسوول انجمن زنان زندام .

درجریان محفل بیوگرافی یک تعداد دختران شایسته به خوانش گرفته شد و آواردهای شورا به آنها اهدا گردید.

محترمه سودابه بایارآرشید، محترمه فرشته نوری ،محترمه نرگس تاج،محترمه صدف عبرت ،محترمه سانگه صدیقی،محترمه بهیجه نورانی ،محترمه فرشته عمر،محترمه جمیله نصیرکریم، نیلوفرعطایی ،محترمه فریده عطایی ،محترمه منیژه سادات،محترمه فریده شاهپور،محترمه رمزیه رحمانی ، محترمه سارا برومندچاوش، محترمه تهمینه فایز ، محترمه صفیه، محترمه زهره منگل ،محترمه نجیبه سادات.

یک تعداد ازفعالین شورابه ترکیب ذیل مورد تقریرقرارگرفتند:

محترمه رویا منگل،محترمه ریتا رحیمی ، محترمه هوسی توده یی ، محترمه لینا طلوع، محترمه نیلوفرزیارمل ،محترمه الهه همسنگرومحترمه سونیا زحمت.

دراخیردسته های گل بمناسبت دهسالگی شورا وروزجهانی زن ازطرف برخی اشتراک کننده ها به محترمه بانو سهیلا زحمت مسوول شورا اهداگردید که باتشکری پذیرفته شد.

محفل باصرف غذا واجرای کنسرت جالب و دیدنی توسط محترم غفارامینی هنرمند محبوب کشوربپایان رسید.

بامداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۲/ ۱۹ـ ۰۵۰۳

گـاهِ انـدوه

گاه چنانی میشود انـدوه، انـدک مهـربان

گاه زِ اندک مهربانی، دردِ رنجَش بیکران

گاه به جان و دل زنـد با سـوزِ دردِ ناروا

گاه زدل آه میکشد، گاهی سرودِ جاویدان

گاه همانی میشود، چـون تنورِ داغِ داغ

گاه چو برفِ سرد سردِ قله های بامیان

گاه گلوی آرزوهـا می سرایـد چـند سـرود

گاه خموش و گاه مبهوت، ناتوان و ناتوان

گاه به فکر شان و عزت یا اسیر ناز و نعمت

گاه به رو افتاده در خـاک، گاه سریرِ آسمان

گاه فریاد و ندامت، سر بیــرون آرد ز دل

گاه آرام، گاه ناآرام، گاهی هم شادی کنان

آرزوها در به در، هــردم ز دل آرد چو سر

بغض و ناله میشوند فر، در هوای بوستان

گاه نصیب است، دردِ غم گاهی هم بیچاره گی

گاه حـرمـت، گاه غربـت، گاهی هـم بی آشیان

گاه چو « گهریک » میتوان بود در نبردِ روزگار

گاه ز خــود بیگانه و مست، گـاه مرید عــارفان

( سید عارف گهریک )

بامداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۲/ ۱۹ـ ۰۴۰۳

شماره تازه «ماهنامه حقیقت زمان» بنشر رسید

شماره دهم و یازده ام ، سال هفتم « ماهنامه حقیقت زمان » ارگان نشراتی حزب آبادی افغانستان با مطالب ارزشمند و متنوع دراین روزها ازچاپ برون شد .

در این شماره مطالب ارزشمند سیاسی ، فرهنگی ذیل را میخوانید :

زنده گی سازمانی :

ـ گزارش در مورد توزیع کارت های عضویت حزب آبادی افغانستان

ـ کنترول و نظارت حزبی و اهمیت آن در حزب آبادی افغانستان ، محراب الدین صمدی

مسایل سیاسی:

ـ تامین صلح ، فریت عاجل و مبرم در کشور ، سرمقاله

ـ افغانستان در قطار فاسد ترین کشور های جهان

ـ تروریزم و مبارزه با آن ، میرمحمد شاه رفیعی

ـ چگونه می توان به صلح پایدار دست یافت ؟ ، دکترعبدالرشید جانباز

مسایل اقتصادی و اجتماعی:

ـ آلوده گی هوا ، مرگ خاموش ، اختر محمد

ـ اقدامات یکجانبه اقتصادی علیه کشورها محکوم گردید.

ـ علت افزایش فقردرکشورچه میباشد ، دردمند

ـ د خان عبدالغفارخان فخرافغان ژوند

ـ به مناسبت یادبود ازکارنامه های عبدالهادی داوی ، شاعر، ادیب و سیاستمدار

ـ گفتار بزرگان

اعضا وهواداران حزب آبادی افغانستان ، وعلاقمندان نشرات حزب میتوانند شماره تازه ماهنامه را از دفترهای حزب در مرکز و ولایات وغرفه فروش کتاب و نشرات موسسه بیهقی بدست آورند .

بامداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۲/ ۱۹ـ ۲۱۰۲

د مينې کـرښــه

که د مينې کرښه ، لاره د انسان شي
د ژوندون دښته به ټوله گلباران شي

که د شنې وږمې بهير نَفَس تازه کړي
سور دوزخ به ، د سرو گلو گلستان شي

خو که باد د سرو غوټيو ساتندوی شي
شين چمن به ، د اغزيو بيابان شي

ته به څومره بدقسمته يې هېواده
که واکدار دې د ستم د کلي خان شي

هر بدنامه ، بد عمله ستا په غېږ کې
د ولس په وينو رنگ شي ،« قهرمان » شي

ږيره پرېږدي ، د «جهاد » پر دوکان کښېني
يا « امير » شي ، يا وزير ، يا قومندان شي

د دښمن اورونه خپل کاله ته راوړي
اور لړونی د پرديو د دېگدان شي

هغه ماته بېړی نه رسي ساحل ته
که د وينو سوداگر يې کشتيوان شي!

( صدیق کاوون »

بامداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۲/ ۱۹ـ ۲۳۰۲

بمناسبت روز بین المللی زبان مادری

بصیر دهزاد

اداره یونسکو ملل متحد از سال ۲۰۰۰ م بدینسو همه ساله ۲۱ فبروری را بحیث روز جهانی زبان مادری تجلیل مینماید. از نظراین سازمان، اهمیت تجلیل از روز زبان مادری در آن است که زبان یکی از فکتورهای حفظ میراث های فرهنگی در جوامع اند که در آنها کثرت زبان، کلتوررنگین و تعدد گروه های متنوع اتنیکی وجود دارند. البته با تنوع ارزش های معنوی در زبان و کلتور، همه افتخارات را با زبان های مادری میتوان حفظ نمود.

از لحاظ تاریخی ۲۱ فبروری بحیث روز بین المللی زبان مادری ، یاد بود ازمبارزات و استقامت بنگالی زبان های پاکستان ( بخش سابق پاکستان شرقی و بنگله دیش کنونی) است که در سال ۱۹۵۲ م در جریان تظاهرات تعداد زیاد محصلان دانشگاهی کشته شدند. خواست مظاهره چیان این بود که باید زبان بنگالی بحیث ششمین زبان بزرگ در جهان برسمیت شناخته شود.

اتنولیکت مفهوم یا بیان تنوع زبانهاست که دربین مردمان گروه های اتنیکی زبان گفتاری، تبادل احساس و پیام انسان با انسان با اشارات معین و کلمات و جملات مانند ضرب المثل و گفتارهای عامیانه و رابطه اجتماعی صورت میگیرد.

زبان مادری جنبه های سنتی جامعه یعنی شیوه رفتار، عادات و باورهای سنتی یک گروه اتنیکی را در قالب کلمات یا مفاهیم عامیانه بیان مینماید که در واقعیت داشته های تاریخی و میراث فرهنگی اند که از نسل ها بیکدیگر انتقال نموده اند.

موضوع زبان مادری را نباید تنها بحیث یک مسآله ذوقی و یا با کلمات زیبا متبارزساخت و یا بحیث یک وسیله سیاسی از آن بهره گیری نمود، بلکه آنرا بحیث یک حق داشتن ارزش تاریخی، حق طبیعی، حق اجتماعی، حق اساسی بشری و حق سیاسی به بحث ، تحلیل و نتیجه گیری گرفت و مسوولانه بدان برخورد نمود. همچنان باید اهمیت موضوع را در روی دیگر مساله نیز مورد توجه قرار داد و آن این است که :

- یک طفل حق دارد تا به هیچ محدودیت آموزش و میدان مکالمه با همان زبانان مادری اش مواجه نگردد.

- زبان مادری وسیله تبارز و تبادل احساسات درونی با فرد و جامعه است که متعلق به همان جامعه و گروه اتنیکی بوده خود با همزبانان خود تبادل ، مفاهیم ، معانی ، رابطه و احساس مینماید.

- زبان مادری مقدمترین ، کاراترین و موثرترین وسیله رشد ذکاوت، استعداد و انکشاف مغزی فرد است.

- زبان مادری وسیله شناخت کلتور، فرهنگ و سائر بخش های روان اجتماعی است که فرد در آن به انکشاف جسمی و روانی خویش نایل گردیده است.

- زبان مادری بحیث بخشی از روان اجتماعی تعین کننده بخشی از کرکتر اجتماعی فرد میباشد.

- زبان مادری وسیله حفظ و تداوم رسوم، عنعنات و افتخارات تاریخی یک گروه اتنیکی است.

- بلاخره زبان مادری بخشی ازهویت و اتکای روانی فرد در اجتماعی است که از زاویه همان هویت و ارزش اجتماعی اش داخل ارتباط اجتماعی میشود و در آن مناسبات خود را روانن مصوون احساس مینماید.

پس زبان مادری عبارت از وسیله شناخت و درک اولین پدیده ها و مفاهیم اند که انسان از طفولیت و قبل از آموزش مکتبی آنها را فرا میگیرد ، بدان فکر میکند، تصورات اش را شکل میدهد و تبارز احساسات در رابطه اجتماعی مینماید.

انسان وقتی از عمق قلب میخنند که یک شوخی و یا بذله را در ذهنش درک کرده ،نتیجه گیری کند و احساس درونی اش را بدان پیوند دهد، وقتی متاثر میشود که حرف و یا احساس طرف مقابل و یا یک حادثه را در ذهنش و به همان زبان مادری که فراگرفته است، در قالب زبان و احساسات بیان مینماید.

یک مثال روشن، درک و هدف یک فکاهی، یک ضرب المثل و یا یک کنایه طرف مقابل را وقتی دقیق درک نموده عکس العمل نشان میدهید که آنها را به همان زبان و احساس اولین تان در ذهن تان ترجمه مینمایید.

یک اصل مهم در آن است که هر فردی خود را در جمع همزبانان با کلتور ، عادات و سایر پدیده های روان اجتماعی در بیشترین مصئونیت روانی توآم با ارزش هویتی در میابد و خود را در روان و احساسات اجتماع حل شده تلقی نموده یک بخشی از آرامی روحی را بدست میآورد و با همه انسان های هموند زبان و روان از لذت روانی بهره مند میشوند. من خودم و ممکن همه آنانکه در جوامع بیگانه زنده گی میکنند، اینرا بیشتر درک کنند. روی همین دلیل اکثراْ بیگانه ها درکشور بیگانه ، و زبان بیگانه، بیگانه باقی میمانند. به بیان دیگر آنها با جامعه و جامعه با آنها بیگانه باقی میمانند.

شما این مثال را مرتبط به اقوام کشور خود هم با وضاحت دیده و درک میداشته باشید که جوشیدن روانی و زبانی دوهموطن از شمال و جنوب و یا دو قوم متفاوت با زبان وعادات و سنت های و گفتار های عامیانه مسلط متفاوت خیلی ها زمانگیر میباشد.

در بسیا ری از اسناد حقوقی بین المللی حق آموزش به زبان مادری برای اقلیت های اتنیکی ، مانند ماده ۳ و ۲۷ اعلامیه جهانی حقوق بشر اعلامیه جهانی حقوق زبانی، بندهای ۳و ۲۷ ۴, ماده ۳۰کنوانسیون ۱۹۹۸ حمایت حقوق طفل، ماده۲۷ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و… مورد تاکید قرار گرفته است. ولی سوال در این است که موضوع حرمت و تمکین بر حق داشتن و آموزش به زبانهای مادری در افغانستان چگونه است.
در قانون اساسی افغانستان ، مواد ۴ و ۱۶ موضوع اقوام یا گروه های اتنیکی کشور را با زبان های مروج کشور بیان نموده است و مکلفیت های دولت در قبال آنها نسبی توضیح شده است ولی زبانهای محلی که اطفال در آن دوره قبل از مدرسه و دوره تحصیلات اپتدائی را بحیث یک حق سپری نمایند، بحیث زبانهای سوم برسمیت شناخته است. در ماده ۴۳ این قانون تنها امکانات تعلیم و تربیه به زبانهای مادری را تذکر داده است ولی بحیث یک حق داشتن امکانات تعلیم و تربیه اپتدائی بزبان مادری را مکلفیت دولت ندانسته همچنان مکلفیت دولت در حفظ و تداوم زبانهای مادری روشن نشده است. کاربرد زبان مادری بحیث زبان سوم در قانون اساسی کاربرد دقیق به نظر نمیرسد. بلکه با حفظ جایگاه معنوی و ارزش تاریخی و فرهنگی یک زبان مادری / محلی از زبانهای رسمی میتوان حرف بعمل آورد.

مبرهن است که در کشور کثیر القومی وباموجودیت بشتر از ۱۵ قوم با زبانهای مختلف ، موجودیت زبان های محلی و مادری این مردمان بخشی از تاریخ ، کلتور و فرهنگ پرغنا و افتخارآمیز ملی ما را تشکیل میدهند . ارجگزاری، حرمت و پذیرش حق خفظ، تداوم و انکشاف زبان های مادری خود بیان داشتن احساس ملی و اندیشه فراقومی و فرا زبانی، ملت مشترک، کلتور مشترک و وجوه ملی مشترک ما میباشند. پذیرش ارزش های متذکره تنها در فکر و اندیشه ملی، داشتن غرور و افتخار ملی تبلور کرده میتواند.

این همان افتخار و غرور است که با هرگونه تمایل و تبارزتفوق و تبعیض در برابر زبانهای دیگر در تقابل و تضاد قرار دارد و در نهایت اصل و معیار انتخاب تمکین و احترام، وسعت نگری و روشنگری در برایر تاریک اندیشی، جهل و بی فرهنگی میباشد.

روز ببن المللی زبان مادری پر ارج و خجسته باد!

بامداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۱/ ۱۹ـ ۲۱۰۲

More Articles...