خالق « من لاله آزادم » را گرامى ميداريم
میرعبدالواحد سادات
سوم جدى مصادف به سالروز جاودانه شدن يكى از بهترين فرزانه گان در جمع شور و شر پسندان مى باشد ، كه بخاطر پاسدارى از نهال ازادى قيمت گزاف پرداخته است و پانزده سال از دوره جوانى را در پشت ميله هاى زندان سپرى و داغ حسرت شنيدن اظهار پشيمانى و كم حوصله گى را در دل سياه استبداد گذاشته است :
هرگز نتوانم شد، آن گونه که می خواهند
خوب است همان باشم همواره که هستم من
و تا اخير عمر به همين باور كه زندگى ميدان رزم است ، پايدار ماند :
زندهگی صحنه رزم است صفا آگه باش
که در آیی تو به بازوی توانا در جنگ
همو ازاديخواه بزرگ را تبجيل مينماييم كه در عقب ميله هاى زندان « من لاله آزادم » را همچون نمادی برای فکر آزادی و آزاديخواهى سرود ، ازاده زمانه كه متكى بخود است و منت پذير دستگيرى بيگانه نيست .
به اساس نوشته هاى پژوهشى شاعران ورجاوند و مطرح افغانستان دوكتور اسداله حبيب ، دوكتور لطيف ناظمى و پرتو نادرى « من لاله آزادم » از اثر گذار ترين و پر شهرت ترين اشعار معاصر افغانستان است كه بطور گسترده در ميان أقشار مختلف مردم راه يافته وبر سليقه شعرى شاعران تاثير ژرف داشته است . اين سروده جاودان براى شاگردان معارف وقت پر خاطره و نوستالژيك مى باشد .
« من لاله آزادم » با موسيقى كشور عجين شده و در صداى ملكوتى هنرمندان بزرگ از زنده ياد استاد برشنا تا محترم احمد ولى ، جناب استاد مددى و خانم ازاده و ... بازتاب گسترده يافته است .
محمدابراهیم صفا فرزند مرحوم ناظر صفرمحمدخان امین الاطلاعات زمان امیر حبیبالله خان و نواسه محمد اعظم خان یوسفزایی از متنفذين دشمن استعمار حومهء گلگت چترال هم میباشد كه در تهاجم انگليس از بين رفته و خانه و كاشانه شان نابود گرديده است .
ازين خانواده درد آشنا ، ازيخواهان بزرگ همانند محمد انورخان بسمل و محمد ابراهیم صفا و برادر کوچکترشان، محمد اسماعیل " سودا " ( كه در زندان وفات يآفت ) و ساير اعضاى فاميل شان محمد اسلم بسمل زاده ، محمد طاهر بسمل زاده، محمد نعیم بسملزاده، محمد هاشم اختر و محمد اکبر اختر نیز سالها زجر زندان را متقبِل شده اند .
صفاى فقيد متولد شهر كابل و از فارغان لیسه عالى حبیبیه است كه درهند نيز تحصیل نموده و به به زبانهای انگلیسی، فرانسوی، اردو و عربی تسلط داشت و نوشتهها ، اثار تحقيقى و ترجمههای از او باقی مانده است كه نمايانگر تسلط شان بر ابعاد مختلف علم و فلسفه است .
زنده ياد صفا سند بسيار معتبر و پر ارزش تاريخى «كشفالحال نادر به قلم اعلیحضرت امان الله خان» منتشره در جراید اردوی هند در هنگام سلطه استبدادی جنرال نادر را به درى ترجمه و درجوزاى سال ( ١٣٥٧ ) در روزنامه انيس منتشر نموده است كه توسط فرهنگى نستوه قاسم اسمايى بازتايپ و تدوين ديجيتال و در سايت راه پرچم نشر گرديد .
نشر اين كتاب باب بحث هاى وسيع را در ميان هموطنان علاقمند حقایق تاريخ كشور بوجود اورد و دانشمندان گرامى كانديد اكاديمسين سيستانى ، دوكتور سيد عبداله كاظم ، احسان لمر ، داكتر زمانى و تعداد ديگر نوشته هاى ارزشمند را در معرفى شاه امان اله و نهضت امانى بنشر رسانيده اند .
خوشبختانه پسر ارجمند زنده ياد صفا ،جناب محمد يوسف صفا در فيسبوك حضور دارد و در نشر اشعار و اثار شاعر فقيد و ازاديخواه سترگ افغانستان كه نام بزرگش جاودان باد ، كوشا مى باشد .
من لاله آزادم ، خود رویم و خود بویم
در دشت مکان دارم، همفطرت آهویم
آبم نم باران است، فارغ ز لب جویم
تنگ است محیط آنجا،در باغ نمی رویم
من لاله آزادم ، خود رویم و خود بویم
از خون رگ خویش است،گر رنگ به رخ دارم
مشّاطه نمیخواهد زیبایی رخسارم
بر ساقه ی خود ثابت ، فارغ ز مددکارم
نی در طلب یارم ، نی در غم اغیارم
من لاله آزادم ، خود رویم و خود بویم
هر صبح نسیم آید، بر قصد طواف من
آهو برهگان را چشم، از دیدن من روشن
سوزنده چراغ استم، در گوشه ى این مامن
پروانه بسى دارم ، سرگشته به پیرامن
من لاله آزادم ، خود رویم و خود بویم
ازجلوه سبز و سرخ ، طرح چمنى ریزم
گشته است ختن صحرا ، از بوى دل آویزم
خم مى شوم از مستى،هرلحظه و مى خیزم
سر تا به قدم نازم ، پا تا به سر انگیزم
من لاله آزادم ، خود رویم و خود بویم
جوش مى و مستى بین، در چهره گلگونم
داغ است نشان عشق، در سینه پرخونم
آزاده و سرمستم ، خو کرده به هامونم
رانده ست جنون عشق، از شهر به افسونم
من لاله ى آزادم ، خود رویم و خود بویم
از سعى کسى منّت بر خود نپذیرم من
قید چمن و گلشن، بر خویش نگیرم من
بر فطرت خود نازم ، وارسته ضمیرم من
آزاده برون آیم ، آزاده بمیرم من
من لاله آزادم ، خود رویم و خود بویم.
بامـداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۱/ ۲۲ـ ۰۲۰۱
استفاده ازمطالب بامداد با ذکرماخذ آزاد است.
Copyright ©bamdaad 2022
« سل په لالي پورې دا يوه يې د بنگړو»
شپه ده
شپه ده، باران دی، د توبې د ماتولو شپه ده
په سرو شرابو د گناه د پرېمينځلو شپه ده
هوس پروره مسته راغله سپخېدلې گروې
د ښايستونو د رازونو د سپړلو شپه ده
له مستو سترگو نه يې ووري د سپرغيو باران
د شنې تقوا د درمنده د سوځولو شپه ده
د مخ گلاب يې د راغي پسرلي وږم راووړ
د تمام عمر د خزان د رژولو شپه ده
په سرکو شونډو يې ځلېږي د هوس سکروټې
د اوږدو شپو، سړو شيبو د تودولو شپه ده
ساقي ته وايه د پيالو په سخاوت نه کيږي
جامونه لرې که ، د خُم د تشولو شپه ده
شمع کړه بله، د سرو ميو ډيوې ولگوه
د تورو تپو تروږميو د شړلو شپه ده
پښې ورته ټينگې که زما گناه پرسته زُهده
د گمراه عقل د زندان د نړولو شپه ده .
( صدیق کاوون )
بامـداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۲/ ۲۱ـ ۲۲۱۲
استفاده ازمطالب بامداد با ذکرماخذ آزاد است.
Copyright ©bamdaad 2021
روز جهانی حقوق بشر و تراژيدى آن در افغانستان
چرا روزجهانى حقوق بشر براى افغانان و افغانستان داراى اهميت حياتى است ؟
براى اينكه مندرجات اعلاميه جهانى حقوق بشر كه در آن به حفظ كرامت انسانى در راستاى حق زنده گى ، آزادى ، برابرى ، برادرى ، مساوات ، عدالت ، آزادى وجدان ، دين و انديشه بحساب حق ذاتى انسان ، بدون هرنوع تبعيض و تمايز ، مسجل گرديده و در ميثاق ها و اسناد بعدى تكميل شده است با تاريخ ، ارزش هاى فرهنگى و دين و آيين مردمان شرق ، حوزه تمدنى و كشور كهن و باستانى ما همخوانى دارد .
تحقق اين اصول دستيابى به حقوق و آزادي هاى انسانى را ميسرميسازد و اعمال حق حاكميت ملى را كه بطور انحصارى بمردم تعلق دارد ، را ضمانت مينمايد .
بدينرو، كماكان براى مردم افغانستان مبرميت خاص دارد .
تا اكنون هيچ دليل مقنع درتوضيح مخالفت و يا تناقض معيارهاى مندرج در اعلاميه جهانى حقوق بشر را با اصول بنيادى دين مقدس اسلام ارایه نگرديده است .
البته استفاده ابزارى و با معيار دوگانه ازاين اعلاميه و يا نقض صريح و خشن احكام آن توسط مدعيان غربى نمی تواند برهان قاطع نفی مواد سى گانه اين اعلاميه جهانشمول گردد .
درسال قبل و زمان تسلط دولت جمهورى اسلامى ، بمناسبت روز جهانى حقوق بشر ، با بدعت و سنت شكنى نوشتيم كه :
« از روز جهانى « نقض خشن » حقوق بشر بايد « تجليل » نمود !
و در« روزملی قربانیان جنگ » به اين حقيقت تلخ اعتراف نمود كه :
ما با تداوم تراژيدى ، فاجعه و نقض مستدام حقوق بشر مواجه هستيم .
حدود نيم قرن مى شود كه ، افغانستان با نقض مستدام حقوق بشر مواجه است و كشور ما در دو دهه اخير و در سايه تسلط « حاميان » اعلاميه حقوق بشر به « قبرستان » ارزشهاى حقوق انسانى مبدل گرديده است و تمام موارد سى گانه مندرج در اعلاميه جهانى حقوق بشر به درجات مختلف در افغانستان نقض و با تهديد مواجه است .
با كمال تاسف ، موارد فوق در افغانستان حالت خوفناک « نقض مستدام حقوق بشر»
( continuing human right violation ) را مستولى ساخته است . دوام جنگ خانمانسوز ، حملات انتحارى ، انفجار ، ترور ، بمبارد هاى شبانه ، كشتار اهالى ملكى و حمله بر تاسيسات ملكى موسسات خيريه خارجى و ...و وقوع روزمره جرايم هولناک كه مطابق به احكام ميثاق هاى جهانى و منجمله كنوانسيونهاى چهار گانه ژنیو :
- جنايت جنگى و جنايت عليه بشريت رديف بندى گرديده اند كه :
- دولت ، قواى نظامى ناتو و امريكا ، طالبان و گروه مسلح دهشت افگن القاعده و داعش و ...
هر كدام و البته با تفاوت ها در رابطه ملزم و مقصر ميباشند .
تراژيدى افغانستان ، داستان غم انگيز نقض مستدام حقوق بشر ميباشد كه با شدت و در اشكال متفاوت تداوم دارد و كشورما را به بزرگترين قربانى ارزش هاى آن مبدل ساخته شده است .
و اما امسال و در عروج دوباره امارت اسلامى طالبان كه اعلاميه جهانى حقوق بشرو ميثاق هاى جهانى ناشى ازآنرا قبول ندارند و حتا به اعلامیه حقوق بشر اسلامی نیز تمکین ندارند ( که این موضوع یکی از دلایل سازمان ملل متحد در عدم برسمیت شناختن دولت دفکتوی طالبان است ) ، بمناسبت اين روز جهانى چه ميتوان گفت ؟
دراين چند ماه تسلط طالبان نبود جنگ و كساد شدن بازار تابوت فروشان مايه شادمانى است و اما :
به اين حقيقت تلخ بايد آگاه بود كه :
افغانستان تا رسيدن به صلح واقعى و پايدار كه با مفاهيم آزادى ، مصوونيت و عدالت پيوند دارد ، فرسخ ها فاصله دارد .
بحران بزرگ حقوقى ، فقدان مشروعيت ملى و بين المللى و نبود دولت مسوول و مورد شناخت رسمى جهانى زمينه سازمشكلات بزرگ گرديده است .
عدم وضاحت در مورد نظام حقوقى طالبان و تاكيد عام بر تطبيق شريعت ، موضوع حاكميت قانون و حاكميت ملى را زير سوال برده است .
حق زنده گى ( حق حيات ) افغانان ( بمثابه اساسى ترين و بنيادى ترين حق بشر ، حق ذاتى و طبيعى بشر ) كه در حقوق اسلام ، شامل حق الهى تعريف گرديده و اساس فلسفه حقوق بشر را تشكيل ميدهد ، در معرض نابودى قرار دارد :
خطر سقوط اقتصادى درحاليكه افغانستان با آفات و بليات جانكاه و وايروس كرونا مواجه است از وقوع فاجعه هولناک بشرى در افغانستان هشدار ميدهد .
همين اكنون ( ٨ ، ٣١ ) میليون انسان در تحت فقر و ( ١٣ تا ١٤ ) میليون در معرض قحطى و هلاكت قراردارد .
در چنين شرايط حقوق نصف نفوس جامعه ( زنان ) زير سوال رفته و بخش هاى بزرگ آنان از حق كار ، تحصيل و اشتراک درحيات سياسى جامعه محروم گرديده اند .
فاجعه غم انگيز بيرون شدن صد ها هزار افغان از كشور شان و احوال دردناک بيجا شده گان داخلى ، تداوم حملات انتحارى داعش و كشتار اهالى ملكى ، قتل ها ، تخويف و تهديد ها گوشه هاى ديگر تراژيدى حقوق بشر در افغانستان است .
بررسی اتهامات و حوادث نقض حقوق بشر ایجاب مینماید که سازمان ملل متحد ، موسسات بین المللی و دیدان جرایم بین المللی در افغانستان حضور فعال داشته باشد .
بدون شک تحقق ارزشهاى حقوق بشر در افغانستان آرمان بزرگ تاريخى و ملى است كه تحقق آن مستلزم تلاش گسترده و دوامدار مدافعان حقوق و آزادى مردم مى باشد و بايد در دفاع از حق و حقوق مردم صداى خود را رساتر بسازيم .
دفاع از حق حيات و زنده گى افغانان در دستور كار قرار دارد .
انجمن حقوقدانان افغان در اروپا با درک از همين واقعيت تلخ ، از « جامعه جهانى » كه تراژيدى افغانستان محصول مداخله و تجاوز شان و مكلفيت اخلاقى (Moralobligation ) شان در قبال افغان و افغانستان اظهرمن الشمس است ، خواستار كمک هاى عاجل و وسيع بشرى به مردم افغانستان مى باشد.
با حرمت
شوراى رهبرى انجمن
مير عبدالواحد سادات رييس انجمن
بامـداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۱/ ۲۱ـ ۱۰۱۲
استفاده ازمطالب بامداد با ذکرماخذ آزاد است.
Copyright ©bamdaad 2021
پیام انجمن حقوقدانان افغان در اروپا بمناست روز جهانی مهاجران
۱۸ دسامبر۲۰۲۱
روز جهانی مهاجرت روز تجلیل از کنوانسیون بین المللی حمایت از حقوق همه کارگران مهاجر و خانواده های آن هاست که در ۱۸ دسامبر ۱۹۹۰ توسط سازمان ملل متحد به تصویب رسیده است. هدف از تجلیل از این روز تآکید مجدد بر کسب کلیه حقوق مهاجران در سراسر جهان نیز میباشد.
مردم افغانستان در بیش از چهل سال اخیریکی از بزرگترین فیصدی مهاجران در سطح جهان را تشکیل میدهد که به نسبت جنگ طولانی و فرسایشی، از روی اجبار، عدم مصوونیت جانی ، عدم اطمینان نسبت به آینده خود و خانواده های شان، راه مهاجرت را به کشورهای دیگر برگزیده اند. مهاجرت میلیون ها هموطن ما در دوره های مختلف و به نسبت عوامل سیاسی ـ جنگی و عدم بهبود شرایط اقتصادی در کشور صورت گرفته است. هم اکنون صد ها هزار هموطن ما در کشور ایران بحیث کارگران در پایین ترین سطح درآمد و زنده گی قرار دارند.
موج تازه مهاجرت ده ها هزار افغان از ماه اگست امسال بدینسو، با تسلط دیکتاتوری خشن طالبان ، بار دیگر آغاز و ادامه یک بحران مهاجرت هموطنان ماست که در حالت عدم وضاحت و اطمینان از سرنوشت و آینده شان در کشورهای مختلف بسر میبرند و در انتظار کسب اقامت و حق پناهنده گی میباشند. سلب آن حقوق حد اقل مردم ، بخصوص زنان کشور که طی سالهای اخیر شکل گرفته بودند، یکبار دیگر با سیاست خشن و ضد ترقیخواهی طالبان ، خود انگیزه انتخاب ترک مامن آبایی شان گردیده است.
قرار معلوم ده ها هزار هموطن ما هم اکنون در امارات متحده عربی، قطر ، ترکیه تاجیکستان و حتا در کشور اندونیزیا در بی سرنوشتی قرار دارند.
با آنکه بخشی از مهاجران افغان در تعداد از کشورهای جهان از حق پناهنده گی برخوردار گردیده اند ولی شرایط اقتصادی، اجتماعی محدود از یک جانب و شکل گیری و تحرکات ضد خارجی و تبعیضی مانند فاشیزم نوین و سایر ایده ها و عملکرد های تبعیضی از جانب دیگر، موقعیت حقوقی و اجتماعی آنها را دشوار و در رده بندی های پایین اجتماعی قرار میدهد که از این ناحیه محرومیت های اجتماعی را در این جوامع بر آنها تحمیل مینماید.
آنجمن حقوقدانان افغان در اروپا متکی بر حقوق شناخته شده بشری مسجل در کنوانسیون های ملل متحد بر این اصل حقوقی تاکید مینماید که باید جامعه بین المللی ، با درنظر داشت وضعیت آسیب پذیر مهاجران افغان که به طور فزاینده ای به طرف وخامت میگراید، باید تدابیر جدی و جدید برای خاتمه درد پناهجویان افغان که در بی سرنوشتی بسر میبرند، از جانب کمیساری سازمان ملل متحد روی دست گرفته شود. باید با حالت وخیم و غیرانسانی آنعده از هموطنان ما که روی سیاست های غیرانسانی حکومت های پولند و رسیه سفید در بند اسارت قرار دارند و زمستان سرد زنده گی شان را در معرض خطر یک فاجعه بشری قرار داده است ، نکته پایان گذاشته شود.
انجمن نسبت به سرنوشت هزاران کادر متخصص و صد ها حقوقدان، قاضیان و څارنوالان کشور که یا در داخل کشور در خوف و هراس از قتل های هدفمند قرار دارند و یا در کشورهای سومی در انتظار انتقال به کشور های امن و کسب حق اقامت پناهند گی قرار دارند ، ابراز تشویش و نگرانی جدی خویش را ابراز مینماید.
انجمن با تکرار و تاکید از سازمان ملل متحد و بخصوص کمیساریا ی ملل متحد در امور پناهنده گان و سازمان بین المللی مهاجرت آی او ام و اعضای اتحادیه اروپا تقاضا مینماید تا با چشم بینا بر حالت رقتبار این هموطنان ما بنگرند و با گوش شنوا صدای نا امیدی و بی اطمینانی و رنج های طولانی روانی آنها را بشنوند.
خجسته باد روز ۱۸ دسامبر زور بین المللی مهاجران!
با حرمت
شورای رهبری انجمن حقوقدانان افغان در اروپا
میر عبدالواحد سادات رییس انجمن
بامـداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۲/ ۲۱ـ ۲۰۱۲
استفاده ازمطالب بامداد با ذکرماخذ آزاد است.
Copyright ©bamdaad 2021
بامـداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۴/ ۲۱ـ ۰۹۱۲
استفاده ازمطالب بامداد با ذکرماخذ آزاد است.
Copyright ©bamdaad 2021