اشک دامنگیــر

            د ل به فــریــاد آمــده از شــئـون  زنجــــیر او

            سینه کــوه میشگا فــــد  نـا لــۀ شـــب گـــیر او

            ظلم و استبــداد،هـردم روح او پــژمرده اسـت

             کس نــدانـد چیست د یگربعدازاین تقــــدیر او

             درلبش مهرسکوت وعاجزاست ازشرح حا ل

             لیک رنگ و اشـک خــو نینش کـنـد تـفسیراو

              کی تـوان بگشـود عـزیـزی آن درء بــیداد را

              تــا بپــرســـد، حـــال زارودرد بـی اکسـیـراو

              گـاه سنـگسارش نمایـند، گـاه زنـده پـای گـور

              زانکـه نامش زن بـود، ورنه بگـوتقصیـراو؟

              تـیـرآهـش در د ل شـب بـگــذرد از آسمــا ن

              ای ستـمگـر بــرحــذر، از آه عا لــم گـیـر او

              تــا بـد ل دارم (عزیزه ) غصۀ دخــت وطـن

              نــا قــرارم همچــو اشک  داغ و دامنگیــراو

                      عزیزه عنایت

بامداد ـ فرهنگی ـ۷ / ۱۴ـ ۰۷۰۳

مقام زن

خورشید گرم پرتومهر و فاست زن    کانون رازهستی ورمزبقاست زن

اعجاز آفرینش و مبنای خلقت است    اکسیر زندگانی و هم کیمیاست زن

زنمادراست آنکه نخستین معلمست     آموزگارحرف گپ نکته هاست زن

در کار زار تر بیت عنصر جوان     پیوندعصرحاضروآینده هاست زن

زن مظهراراده وافکارمردمیست      بنیا نگذار جامعه و رهنماست زن

چشم چراغ خانه وخورشیداجتماع     گرمی نورتابش خورشیدهاست زن

فهمخردخجسته شودزینفرشته خو       برچشم اهل دانش فن کیمیاست زن  

آنجاکه زن بدانش اندیشه ملهمست     فرهیخته ومبارزوروشنگراست زن

درانتخاب راه بمیدان جنگ صلح        برضدجنگ درپی صلح صفاست زن

در سنگر دفاع چو مدافع قهرمان     فولاد ناب و افسر کل  قواست زن

درپرتگاه ساحل گرداب وموجها      در کشتیء امید وفا نا خداست زن

در تنگنای حادثه  و رنج  بیکران     درمان دردمرهم زخم وداست زن

با اینهمه خجستگی و افتخار  زن      درداکه درکشاکش درماجراست زن

جایی بدیل مال ومتاع میشوداسیر     جایی شریک زندگیءخلقهاست زن

آنجاکه نیستدانش قانون علم وفن       محکوم بند ورنج والم سالهاست زن

وآنجاکه فقرجبرجهالت مسلطست       آماج تیروخنجر و سنگ جفاست زن

ظلمتچراهمیش به زن سایه افگند       جرمش چیبوداینکه بغم مبتلاست زن

راه نجات چیست بگو ناجی  بشر      تاکی باینمصیبت واین رنجهاست زن

   راه    نجات جنبش   آزادی   زن است

 پیروزی از شماست که حق با شماست زن

عبدالوکیل کوچی 

بامداد ـ فرهنگی ـ۱ / ۱۴ـ ۰۷۰۳ 

هشتم مار چ زور زن را گرامی میداریم

انجمن حقوقدانان افغان در اروپا هشتم مارچ، روز زن و همبستگی بین المللی زنان جهان را به تمام زنان و بخصوص زنان افغان صمیمانه شادباش گفته و این روز پرمیمنت را گرامی میدارد.

بهترین نحوه گرامیداشت از این روز آن است تا قبل از همه به مقام والای انسانی زن صادقانه احترام نماییم و کرامت انسانی زن ( این بهترین و آخرین تحفه آسمانها) را که نیمی از پیکر بشریت و جامعه ما است، پاس داریم و از زن که مادر ( این پرغروترین عشق آدمی زاد) است و بقول پیغمبر بزرگ اسلام ، جنت در زیر پای آنان است، تبجیل بداریم.

زنان شجاع افغان که در طول تاریخ متحمل مشقات فراوان گردیده، در چند دهه اخیر بار اساسی جنگ و مصایب را متحمل میگردند.

آنان در حالی به استقبال هشتم مارچ میروند که به برکت شجاعت، دلیری و استقامت شان ، در برابر تاریخ استاده اند و حق شان را که به قول معروف « گرفته میشود » ، بدست میآورند.

با وجود تغیرات در زنده گی زنان ، متاٌسفانه حقوق و آزادی های آنان با چالش های بزرگ مواجه میباشند، جنگ این برگه نامیمون تاریخ، عدم امنیت ، عقب مانده گی فرهنگی، جهل و رسوم ناپسندیده و آلام فراوان را بر زنان تحمیل مینماید. متاٌسفانه افزون بر آن زنان بی شمار قربانی پدیده شوم خشونت میگردند.

بنیاد گرایی برخاسته از دیوبند و قم و دهشت افگنان عرب تهدید اساسی در برابر مجموع جامعه و بخصوص زنان پنداشته میشود. نه تنها طالبان و سایر نیروهای تروریست قرون اوسطایی، بلکه ذهنیت طالبانی و تمام اخلاف ملای لنگ ناقضان حقوق زن میباشند.

در حالیکه افغانستان سال پر آزمون و سرنوشت ساز را سپری مینماید، نمیتوان این حقیقت را نا دیده انگاشت که حقوق زنان هنوز بسیار شکلی و در محدوده شهر های بزرگ مطرح میباشد. حتا در کارزارهای جاری انتخاباتی دشمنان آزادی زنان ماسک دین برخ میکشند و از تاٌمین حقوق زنان در قالب «  شرعیت اسلامی »  حرافی مینمایند.

بدین رو بسیار ضرور است تا بخصوص در احوال فعلی بخاطر دستیابی به برابری و تامین حقوق واقعی زنان ، خواستار بلاشرط ارزش های مندرج در قانون اساسی افغانستان ( که اسلامی ترین قانون اساسی در کشور های مماثل است) ، باشیم.

انجمن حقوقدانان افغان در اروپا تامین حاکمیت قانون و کارایی اورگانهای حراست حقوق و قوه قضاییه مستقل را پیش زمینه اساسی  بخاطر اشتراک زنان در حیات اجتماعی ، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی قلمداد مینماید.

انجمن در راستای حقوق زنان یکبار دیگر انفاذ کامل قانون منع خشونت علیه زنان را تقاضا نموده و همچنان طی مراحل نهائی لغو تعدیل قانون اجراات جزایی را خواستار میباشد.

انجمن با مراجعه به سازمان ملل متحد و جامعه بین المللی ، متقاضی است تا کمک های شان را به افغانستان مشروط به تامین حقوق زنان و تطبیق کنوانسیون « محو کلیه اشکال تبعیض و خشونت علیه زنان »  و سایر ارزش های مندرج اعلامیه جهانی حقوق بشر سازند .

انجمن حقوقدانان افغان در اروپا در گرامیداشت از هشتم مارچ لازم میداند تا به زنان بزرگ تاریخ و منجمله آنانکه در صد سال اخیر ، از نهضت امانی تا کنون و از ملکه ثریا ( این سمبول و مبارز آزادی زنان) و سایر رهبران و پیشگامان و مبارزین جسور و پر افتخار کنونی قدردانی نماید.

شورای رهبری انجمن حقوقدانان افغان در اروپا

بامداد ـ اجتماعی ـ ۳ / ۱۴ـ ۰۷۰۳

رشد جهانگردی در ازبکستان

سال گذشته بخش گردشگری ازبکستان شاهد ۱۶ درصد افزایش بوده است و تقریبا دو میلیون گردشگر خارجی از این کشور دیدن کرده اند.

ماکسیم ینی سیف

موقعیت مکانی ازبکستان و تاریخ غنی آن باعث شده اند تا این کشور به محل جذاب برای گردشگران خارجی تبدیل شود. شهرهای تاریخی سمرقند، بخارا و خیوه و جاده تاریخی ابریشم از جمله نقاط برجسته این کشور هستند اما دولت امیدوار است تا گردشگران به نقاط دیگر نیزسر بزنند.

کامله بایسانگروا سخنگوی ازبک توریزم گفت: « تعداد گردشگرانی که از ازبکستان دیدن می کنند دایماً در حال افزایش است. در آغاز دهه ۱۹۹۰ میلادی  هر سال تنها چند صد گردشگر از ازبکستان دیدن می کردند، امروزه وضعیت بطور کامل تغییر کرده است. دولت گردشگری را به عنوان یک منبع درآمدی می شناسد و دایما در برنامه های  مختلف سرمایه گذاری می کند تا آن را توسعه دهد.»

بر اساس آمار رسمی سال گذشته تقریبا دو میلیون خارجی به این کشور سفر کرده اند که ۱۶ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۱۲ داشته است.

یولدوز اسدوا کارمند شرکت خصوصی « آرکتوریا تراول » که دفتر آن در تاشکند است گفت: «تعداد زیادی از گردشگران از فرانسه و جاپان می آیند . این کشورها بطور سنتی به آثار باستانی و فرهنگی ما علاقمند هستند.»

اسدوا گفت که علاوه بر تورهای سازمان دهی شده معمولی، مسافران ماجراجوی بیشتری نیز به کشور سفر می کنند. او گفت که این دسته افراد شامل مسافران با کوله پشتی، بایسکل سواران، موترسیکل سواران و اتومبیل سواران می شوند.

خاطرات ماندگار

گردشگران تجربه های فراموش نشدنی را گزارش می دهند اگرچه تعداد کمی از آنها پیشنهاداتی برای بهبود وضعیت دارند.

یوناس شوارتز یک گردشگر آلمانی با شنیدن خاطرات دوستش تشویق شده است به ازبکستان سفر کند و از اینکه در سال ۲۰۱۳ به خیوه سفر کرده است «اصلا پشیمان نیست.»

او گفت: «ازبکستان قیمت های ارزان، مردمی عالی و آب و هوایی دلپذیر دارد» و از «غذاهای بسیار خوشمزه محلی» تعریف کرد.

بیرسن توسون یک گردشگر ترکی در ابتدا از صف طولانی کنترل گذرنامه در فرودگاه بین المللی تاشکند ناراحت شده بوده است.او در مورد سفر سال ۲۰۱۳ خود به ازبکستان گفت: «اما  شهر آسیایی حیرت انگیز سمرقند، قطار پرسرعت پیشرفته و مهمان نوازی مردم محلی باعث شدند تا من بخش منفی را فراموش کنم.»

بایسانگروا با اشاره به اولین نمایشگاه گردشگری این کشور، قطارهای گردشگری جدید و یک برنامه تبلیغات تلویزیونی خارجی گفت که سال گذشته، صنعت گردشگری ازبکستان شاهد چندین نقطه عطف در تاریخ خود بود. دولت نیز شروع به اجرای برنامه ای برای توسعه گردشگری در استان های خوارزم، سرخان دریا، تاشکند و کاشکا دریا کرد.

ناظران می گویند که مکان هایی که قبلا گردشگر نداشتند اکنون در نتیجه این سرمایه گذاری ها میزبان گردشگران هستند. بایسانگروا گفت: «در سال ۲۰۱۳ سه هزار خارجی از ولایت آندیجان دیدن کردند که بسیار دورتر ازمکان های معمولی گردشگری هستند.»

او گفت: «در حال حاضر، گردشگران عموما می خواهند از شهرهای مشهور  مانند بخارا، سمرقند و خیوه دیدن کنند، اما استان های دیگر نیز بسیار دیدنی هستند. دولت ۲۵۰ میلیون دلار (۵۵۳.۸ میلیارد سوم ازبکستان) برای سال های ۲۰۱۸-۲۰۱۳  جهت توسعه زیرساخت استان هایی که از آنها کمتر دیدن می شود اختصاص داده است. این بودجه صرف ساخت هوتل، جاده، محل های بازی ویدیویی و تفریحی و دیگر تجهیزات و اجرای برنامه های برند و تبلیغات برای استان ها خواهد شد.»

انگیزه های اقتصادی و الکترونیکی

دولت همچنین سال گذشته برای تشویق ایجاد شرکت هایی بیشتر مرتبط با گردشگری معافیت های مالیاتی اعمال کرده و وام های کم بهره عرضه نمود.

عبدالرشید میرزاکریموف سخنگوی اتحادیه آژانس های خصوصی گردشگری ازبکستان گفت: «در ابتدای سال ۲۰۱۴ در حدود ۹۰۰ شرکت آماده کار با توریست خارجی بوده اند. بطور متوسط  هر کدام از این شرکت های در سال به حدود ۲۰۰۰ جهانگرد خارجی رسیدگی می کنند.»

او افزود که دولت برای افزایش تعداد شرکت ها و کیفیت خدمات، در سال جاری شرکت های را قادر ساخته است تا مجوزهای تجارت گردشگری را بطور الکترونیکی دریافت کنند، بدون اینکه «از پشت کامپیوتر خود بلند شوند. این مساله برای نواحی دور افتاده بسیار اهمیت دارد.»

اسدوا گفت: «گردشگری آسانترین راه برای امرار معاش نیست. تقاضا  بسیار زیاد است، اما به همان نسبت رقابت زیاد است. ما می کوشیم تا  تورها و برنامه های ممتازی درست کنیم. برای مثال، شرکت ما تورهای اسب سواری در دریاچه های آلپ و تورهایی برای کوهنوردان و علاقمندان به ورزش های زمستانی تدارک دیده است. این تورها مشهور هستند. روی هم رفته، ازبکستان در کنار آثار تاریخی، دارای مناظر طبیعی شگفت انگیز ، کوهستان ها، بیابان ها، دریاچه ها و رودخانه های زیادی است.»

شرکت های ازبک به توسعه توریزم داخلی برای کودکان نیز علاقه نشان داده اند. بسیاری از کارآفرینان به این بخش روی آورده اند.

میرزاکریموف گفت: «سال گذشته ۱۲ میلیون دلار (۲۶.۶ میلیارد سوم ازبکستان) به توسعه گردشگری برای کودکان اختصاص داده شده بود که پول زیادی برای این کشور است. در حدود سه صد هزارکودک توانستند تعطیلات تابستان را در خارج از منزل بگذرانند. او افزود: « توسعه گردشگری داخلی از جمله گردشگری برای کودکان یک اساس مفید برای شرکت هایی است که بطور همزمان برای جذب گردشگران خارجی و ازبکستان تلاش می کنند.»

بامداد ـ فرهنگی ـ ۲/ ۱۴ـ ۰۴۰۳