نقض قانون اساسی و شکست نظام جمهوری 

 میرعبدالواحد سادات

بزرگترین دستاورد دو دهه اخیر و آنهم بعد از دهه انارشی تنظیمی و استبداد طالبان ، انفاذ قانون اساسی است ( بررسی مندرجات آن قانون بحث جداگانه راایحاب مینماید . )

بخش اصلی که همیشه مورد تایید است ، همانا فصل دوم قانون اساسی است که حقوق و آزادی ‌های شهروندان را مسجل ساخته است .

همچنان باید متذکر گردید که بزرگترین نقص در دو دهه اخیر نقض مستدام آن قانون اساسی است که به استثنایی چند مواد آن در عمل رعایت نگردیده است .

نقض قانون اساسی باعث گردید که به عوض حاکمیت قانون ، فساد در دولت حاکم و شرکت سهامی مستقر گردد و به عوض دموکراسی ، نوعی سیطره مافیا و کلیپتوکراسی بوجود آید .

شکست ارزشهای دموکراتیک مندرج در قانون اساسی تا بدانجا رسید که در دو انتخابات اخیر ریاست جمهوری ، حاکمیت ملی را که بر حسب ماده چهارم قانون اساسی به ملت تعلق داشت و مردم با رای خود آنرا اعمال نموده بودند ، براساس نسخه وزیر خارجه امریکا بین گروه های انتخاباتی تقسیم نمودند و حتا در یک روز و یک ارگ دو مراسم تالیف انجام یآفت .

نتیجه این قانون شکنی های مرکزگریزان فاسد و قانون شکنان مرکزگرا ، جمهوریت که در وجود همین دو حاکمیت :

 - حاکمیت قانون

-  حاکمیت ملی

دموکراسی و حق شهروندی معنا پیدا مینماید ، بی اعتبار گردد .

عوامل فوق ، اساس داخلی شکست دولت قبلی را توضیح مینماید و سومین تجربه هولناک سقوط نظام مبتنی بر قانون اساسی در یک قرن است (۱۹۲۹ م ، ۱۹۹۲ م ، ۲۰۲۱ م )

در نتیجه سقوط دولت و تعلیق قانون اساسی بحران بزرگ حقوقی در کشور مستولی گردید و طالبان که در یک معامله و موافقه با جانب دولت امریکا در دوحه بقدرت رسیدند ، با فقدان مشروعیت مواجه اند و دراین یکسال و چهار ماه و چهارده روز نتوانستند ، دولت را شکل دهند و ملاکراسی شانرا حکومت موقت میخوانند .

افغانستان که متاسفانه مقدرات تاریخی آن در کشمکش های قوی رقبای جیوپولوتیک منطقوی و بین المللی رقم میخورد و کماکان آماج تروریرم بین المللی قرار دارد ، با بحرانات بزرگ مواجه است .

مقابله با این بحرانات فقط در وجود دولت مشروع و مقتدر ملی قانون محور و منبعث از اراده آزاد مردم  ممکن میگردد و چنین دولت تنها در وجود قانون اساسی میتواند ، شکل بگیرد .

بدینرو :

بخاطر جلوگیری از رفتن افغانستان به باتلاق جنگ داخلی و سوریه شدن ، با انفاذ قانون اساسی بحران حقوقی مهار و راه کسب مشروعیت از طریق اعمال حق حاکمیت ملی در تبارز اراده آزاد مردم در تعین نظام دلخواه شان میسر گردد .

حقوق و آزادی مردم و تامین واقعی حقوق زنان در وجود قانون معنا پیدا مینماید ، حواله دادن این حقوق به شکل عام و شریعت ، در عمل سپردن « سوته حافظ » بدست منسوبان اداره « امر با المعروف و نهی از منکر » است که بدلخواه شان بر فرق زن و مرد مظلوم فرود آورند .

البته قانون اساسی تحفه غرب و محصول سیطره امریکا قلمداد نمودن ، به معنای چشم پوشی از تاریخ بیشتر از یک قرن اخیر است که افغانستان شش قانون اساسی را تجربه و مردم بخاطر نفاذ ان متحمل قربانی های زیاد گردیده اند .

رهبر اولین نهضت مشروطیت افغانستان ، مولانا محمد سرور خان ‌واصف قندهاری بخاطر همین خواست ، توسط پادشاه وقت اعدام گردید .

بدینترتیب :

بسیار ضرور است تا :

با عبرت از تجارب دردناک تاریخ ، بخاطر انفاذ قانون اساسی تلاش گسترده صورت گیرد و این میراث مشروطه خواهان را دراین جدل تاریخی مشروطه و مشروعه پاس داشت .

دراین ارتباط انجمن حقوقدانان افغان طی بیشتر از یکسال اخیر و طی فراخوان های متعدد ، ضرورت عاجل انفاذ قانون اساسی و استمرار قوانین را مطرح و بخاطر تحقق این مامول سترگ ملی ، در کنفرانس های کوپن هاگ ( اول اکتوبر ) و آمستردام ( دهم نوامبر ) سال روان میلادی ، بر راه اندازی نهضت گسترده و سراسری مدنی تاکید نموده است.

بامـداد ـ دیدگاه ـ ۲/ ۲۲ـ ۲۶۱۲

Copyright ©bamdaad 2022

 درحاشیه رخدادهای خونین پیرو

رییس جمهور چپ گرای پیرو ششمین رییس دولتی کشور است که طی شش سال گذشته توسط پارلمان برکنار می شود. او هفده ماه پس از انتخاب اش درمقام ریاست جمهوری دستگیر شده است. رقابت در حزب او و اردوگاه او مانع از تشکیل جبهه متحد علیه بورژوازی شد. بر اثریک کودتای پارلمانی بدون تانک یا اسلحه، پدرو کاستیو ، از مقام خود خلع شد.

۷ دسامبر امسال، در پایان یک روز باورنکردنی، رییس جمهور چپ گرای پیرو به مدت پانزده روز در پایگاه نیروهای ویژه پولیس لیما بازداشت شد. زندانی که درحال حاضر یک زندانی دیگر، رهبر سابق کشور، آلبرتو فوجیموری (راست افراطی) در آن نگهداری می شود. تا آخرین لحظه، رییس دولت، که اقلیت نماینده گان را در پارلمان دارد، همه تلاش خود را برای نگهداری مقام خود انجام داد. در کشوری که در بحران دایمی سیاسی قرار دارد، او ششمین رییس جمهور در شش سال گذشته است که برکنار می شود. او که در جولای ۲۰۲۱ ترسایی انتخاب شد، با سومین استیضاح پارلمانی روبرو گردی د. تقریباً جای تعجب است که او برای مدت طولانی در مقابل جبهه دایمی که هم رسانه‌ها و هم بورژوازی آنرا رهبری می ‌کردند، ایستاده گی کرد.

لیسل کویروز، استاد مسایل امریکای لاتین، در دانشگاه سرگی، پاریس تحلیل می‌ کند که در پارلمان پیرو، محافظه‌ کاران تمام ابزارهای قانونی و اداری را به مدت هفده ماه، از جمله دو تلاش دیگر برای استیضاح، برای جلوگیری از اجرای برنامه اجتماعی اقتصادی پدرو کاستیو، به کارگرفتند. با اعلام نتیجه رای گیری، نماینده گان پارلمان علیه رییس جمهور اتحادیه های کارگری در اعتراض به این تصمیم مقابل مجلس تجمع کردند. اما آنها فقط توانستند چند صد شرکت کننده را بسیج کنند.

پدرو کاستیو ، انحلال پارلمان را بصورت غیرقانونی اعلام کرد. رییس ‌جمهور برای رهایی از این وضعیت ، « دولت اضطراری » اعلام کرد وهمچنین تمایل خود را برای تشکیل مجلس موسسان « در اسرع وقت » اعلام کرد. با پخش پیام زنده تلویزیونی، ۱۰۱ نفر از ۱۳۰ نماینده مجلس، از جمله ۸۰ نماینده به مخالفت با او برخاستند و خواهان برکناری او شدند. در این روند، دینا بولوارته، معاون رییس جمهور، ازحزب « پیروی آزاد »، حزب سیاسی الهام گرفته از مارکسیست که پدرو کاستیو در ماه جون از آن اخراج شده بود، به عنوان رییس جدید دولت انتخاب شد، سمتی که او باید تا سال 2026 ترسایی عهده دار شود. دینا بولوارته ، درگردهمایی با همکاری جناح راست و سازمان کشورهای امریکایی، تلاش برای کودتا را محکوم کرد. مساله ای که نه درنهادهای دموکراسی و نه در خیابان بازتاب یافت. شامگاه چهارشنبه، لوی څارنوالی  دستور بازرسی از کاخ ریاست جمهوری را صادر کرد و تحقیقاتی برای به اصطلاح « شورش » پدرو کاستیو با شش اتهام مالی آغاز شد.

اوو مورالس، رییس جمهور سابق بولیوی که خود در سال  ۲۰۱۹ ترسایی سرنگون شده بود، واکنش نشان داد: او گفت :« باصطلاح» جنگ ترکیبی «در امریکای لاتین (...) برای متهم کردن و برکناری رهبرانی که از مردم دفاع می ‌کنند و با سیاست‌های نیولیبرالی (که باعث ایجاد گرسنگی می ‌شود) مخالف هستند دنبال می ‌شود». او افزود: «ما در الگویی هستیم که از بسیاری جهات با وضعیت سالوادور آلنده در دهه ۱۹۷۰ در شیلی ارتباط دارد.»

رییس جمهور منتخب برازیل، لوییز ایناسیو لولا داسیلوا نیز به نوبه خود گفت : «همیشه مایه تاسف است که یک رییس جمهور منتخب دموکراتیک به چنین سرنوشتی دچار میشود » و در عین حال وانمود شود که این روند در چارچوب قانون انجام شده است. در کشوری که آواره ها پشت دروازه های پایتخت  لیما ، جمع شده اند، محصول خالص استعماراست. نخبه گان هرگز انتخاب معلم و عضو اتحادیه کارگری پدرو « کاستیو » را هضم نکردند. او که در اصل اهل منطقه « آند  » بود، توسط مردم فقیر و نادیده گرفته شده به قدرت رسیده بود. در این منطقه است که جنبش اجتماعی همچنان زنده است. پدرو کاستیو، چندین سفر انجام داد تا جبهه ای را سازماندهی کند که با کمک آن بتواند قدرت را دراختیار خود نگهدارد. طی این دیدارها که او را به دلیل مشکلات حمل نقل گاهی چندین روز از  لیما پایتخت دور می کرد، دست راستی های فراطی برای کودتا علیه او دست شان باز بود . در مدت کمترازیک سال و نیم، پدرو کاستیو چهار جابجایی وزیران را انجام داد.

چپ شکست خورده و ضعیف شده توسط "فوجیموریزم" و نیز از اختلافات داخلی خود رنج می برد. رییس ‌جمهور سابق در تشکیلات حزب پیرو آزاد خود به رهبری ولادیمیر سرون ،از رقابت‌های سیاسی داخلی رنج می ‌برد.

همچنین او با مشکل تشکیل اتحاد با چپ اصلاح ‌طلب « ورونیکا مندوزا » نزدیک‌ تربه نظریات گابریل بوریک درچیلی که عمدتاً جوانان شهری از طبقات متوسط را از طریق مضامین اجتماعی هدف قرار داده است... روبروست. لیسل کویروزخاطرنشان میکند: « اتحادها بر اساس منافع ایجاد ومتلاشی می شوند» علاوه بر تظاهرات، جایی که بورژوازی از پرداخت پول به اراذل و اوباش برای تشدید هرج و مرج دریغ نکرد، پدرو کاستیو با شورش حمل و نقل خصوصی و کشاورزان علیه افزایش قیمت سوخت مواجه شدند. راست با همه اجزایش، حالا با وجود تقسیماتش، کارتی برای بازی دارد. از دموکراسی مسیحی گرفته تا فوجیموریست‌ها. ماه‌های آینده احتمالاً کشور با جنگ‌های شدید قدرت همراه خواهد بود. "کیکو فوجیموری"، که سه ‌بارکاندیداتوری ریاست ‌جمهوری بود و پیگرد قانونی علیه او به اتهام فساد 30 سال زندان را در پی دارد، از رییس جدید دولت خواسته است تا دولت وحدت ملی تشکیل دهد.  لیسل کویروز، خاطرنشان می کند: « در کشوری که یک بحران دایمی سیاسی را تجربه می کند، او برهرج و مرجی که چپ در آن فرو رفته است اصرار می ورزد و لباس ناجی، نظم و ترقی را به تن خواهد کرد».

در فضای بی ‌طرف‌گرایی که به نفع راست ‌های افراطی است، تنها راه نجات، راه‌ اندازی مجلس موسسان، همانطور که پدرو کاستیو پیشنهاد کرده بود، خواهد بود./ر.ت

*در تظاهرات ضد کودتاچیان در پیرو تنها دیروز ۱۲ دسامبر۵ شهروند این کشورکشته شدند. بامداد

بامـداد ـ دیدگاه ـ ۱/ ۲۲ـ ۱۳۱۲

Copyright ©bamdaad 2022

ایران ، عربستان و مساله گردش به شرق

سفر رییس جمهور چین به عربستان سعودی و استقبال کم سابقه رهبران این کشور از وی و همچنین امضای قرارداد سرمایه گذاری ۳۰ میلیارد دلاری چین در عربستان اهمیتی تاریخی داشت. در ایران کسانی که قبلا پیشنهاد سرمایه گذاری ۴۰۰ میلیارد دلاری چین در ایران را « مخاطره » و تبدیل شدن ایران به مستعمره چین معرفی می کردند و اجازه آن را ندادند، ابتدا سرمایه گذاری ۳۰ میلیاردی چین درعربستان را به معنای دور زدن ایران و سپس با امضای بیانیه ای که در آن از حل مسالمت آمیز اختلاف های ایران با امارت بر سر جزایر ایرانی خلیج فارس سخن گفته شده بود به معنای خیانت تفسیر کردند.

اردوگاه موسوم به اصلاح طلب که در گذشته مخالف سرسخت سرمایه گذاری ۴۰۰ میلیارد دلاری چین در ایران بود و اصولگرایانی که در مدیریت ها دربرابر آن کار شکنی می کنند هر دو هم وابستگی خود به مافیاها و الیگارش ها و هم عقب مانده گی مطلق خود از واقعیت های جهان را در نوع برخورد با چین نشان دادند. ما در گذشته هم در راه توده نوشتیم که گردش به شرق یک روند عینی تاریخی است که همه کشورها را از درون و بیرون به مدار خود خواهد کشاند و به مرز اصلی میان جریانات سیاسی تبدیل خواهد شد. پیوستن حکام عربستان و امارات و شیخ نشین های خلیج فارس که گفته می شد عقب مانده هستند به این روند و واکنشی که در داخل ایران علیه چین به راه افتاد درستی این نظر را تایید کرد. اکنون گرایش به شرق هم می رود که به یک روند جهانی تبدیل شود و هم به معیار مرزبندی جریان های سیاسی داخلی درهرکشور.

غربگرایان و غرب شیفته گان ایرانی نشان دادند که سطح درکشان از جهان حتا از شیوخ خلیج فارس هم عقب مانده تر است. حتا اینها هم فهمیده اند که امریکا و غرب رو به افول است و آنها هنوز نفهمیده اند. مشکل شان هم فقط نفهمیدن نیست، منافع شخصی و خصوصی و حساب های بانکی و فک و فامیل و اعضای خانواده آنها در غرب و وابسته گی های آنها به مافیاهای اقتصادی و دست و دلبازی های اتاق بازرگانی طوری بر آنها تاثیر گذاشته که نمی توانند واقعیت های بدیهی جهان را هم ببینند و بفهمند. از بی اعتنایی مطلق آنها به منافع ملی ایران سخن نمی گوییم.

با اینحال هم جنجالی که درست کرده اند و هم کاخی که روی آن برپا کرده اند پوشالی است و بزودی همه آن فرو می ریزد. تنها کشورهایی در جهان که سرمایه دارند و حاضرند در ایران سرمایه گذاری کنند کشورهای شرق و از جمله چین و روسیه هستند. کشورهای غربی نه سرمایه ای دیگر دارند و نه اصلا اراده ای برای سرمایه گذاری در ایران. انها یک ایران ضعیف و تجزیه شده می خواهند. بنابراین رهبری ایران اگر کشوری ضعیف و تجزیه شده نمی خواهد ناگزیر است که با چین و روسیه و مشابه آنها کار کند. همه داد و قال های رسانه های داخلی هم جز به تاخیر انداختن این همکاری ها و محروم کردن ایران از دستاوردهای آن نتیجه ای نخواهد داد.

گسترش روابط چین با عربستان و کشورهای خلیج فارس به سود ایران است زیرا موجب خروج و ضعیف شدن امریکا در منطقه خواهد شد و هرچه امریکا در منطقه ضعیف تر شود امنیت ایران بیشتر خواهد شد. عصبانیت چین ستیزان ایرانی هم از این سفر درست به همین دلیل است. آنها با معرفی کردن امریکا بعنوان قدرقدرت و ترساندن مردم از این قدرت می خواهند منافع خود را که درابطه با غرب و حاکمیت دلار است به جای منافع ملی جا بزنند. بنابراین آنها که ملی و ایرانی فکر می کنند از سفر رییس جمهور چین به کشورهای عرب خلیج فارس و دستاوردهای آن بسیار خشنود هستند و آن را گامی در راه تنش زدایی در منطقه و بهبود روابط ایران با کشورهای عربی می دانند که یک نیاز ملی و منطقه ای است.

ولی سفر رییس جمهور چین به عربستان نشان داد که رهبران چین و همه کشورهای دنیا منتظر نمی مانند. حکومت ایران باید تصمیم خود را بگیرد. یعنی باید به دودوزه بازی خاتمه دهد. با همان قاطعیتی که مخالفان روابط ایران با چین و روسیه و شرق سخن می گویند با همان قاطعیت باید از این روابط دفاع کند و میدان را برای حامیان روابط با شرق که تعداد آنها کم نیست و استدلال های آنها از استدلالهای مخالفان این روابط به مراتب مستحکم تر است باز کند. هر زمان که چنین تصمیمی گرفته شد و با همان قاطعیت از این روابط دفاع شد این هجوم تبلیغاتی ضد ملی علیه چین و روسیه و شرق مانند برف در خنکای بهاری آب خواهد شد. زمان بازی های دوگانه به پایان خود رسیده است.

بامـداد ـ دیدگاه ـ ۲/ ۲۲ـ ۱۶۱۲

Copyright ©bamdaad 2022

 آیا ایران «گشت ارشاد» را منحل کرده است؟

جو بایدن رییس جمهور ایالات متحده امریکا اخیراً برای جلوگیری از ادامه برنامه هسته ای ایران پیشنهاد انجام عملیات نظامی را مطرح کرد. وی اعلام کرد که اگر تحریم ها و دیپلوماسی نتیجه مطلوب را نداشته باشد، امریکا آماده حمله نظامی است. این چیزی است که رابرت مالی، نماینده ویژه امریکا در امور ایران در مصاحبه با فارین پالیسی در اواخر نوامبر اعلام کرد.
ایالات متحده امریکا در واقع اخیراً علاقه چندانی به راه اندازی مجدد توافق هسته ای ایران نشان نداده است ( به ویژه پس از آن که ایران توسط موجی از ناآرامی ها از اواسط سپتامبر دچار آشوب شد. )
رابرت مالی روز شنبه بر تنش افزود و گفت ایالات متحده امریکا اکنون به جای متوقف کردن مذاکرات هسته ای و رسیدن به توافق هسته ‌ای برای احیای صلح بین المللی، که دچار اشکال شده است، ترجیح می دهد بر «فروش تسلیحات ایران به روسیه » و «حمایت از معترضان ایرانی» تمرکز کند.
به نظر می رسد که پس از شکست مرحله اول کمپاین سازماندهی شده و رسانه ای اعتراضات در ایران، ایالات متحده امریکا درحال سرمایه گذاری برای دور جدیدی از ناآرامی هاست. پس از آنکه یک زن ۲۲ ساله ایرانی ( که گفته می‌شود دربازداشت پولیس) در تهران درگذشته، غرب از اواسط سپتامبر یک کمپاین رسانه‌ای بی ‌سابقه راه‌اندازی کرده بود، از جمله استفاده از ربوتر ‌ها و حساب ‌های جعلی رسانه‌ های اجتماعی و اخبار جعلی، برای ارایه نادرست دامنه و ماهیت اعتراض‌ها در ایران. رسانه های غربی که از آن زمان این حادثه را «جنایت» توصیف کرده بودند، روز یکشنبه کمپاین مشترک جدیدی را علیه ایران آغاز کردند و آن را «انحلال گشت ارشاد» نامیدند.
رسانه های غربی در آخرهفته به اتفاق آرا گزارش دادند که پولیس گشت ( گزمه ) ارشاد در ایران منحل شده است. در غرب، این گزارش توسط رسانه های اصلی دستکاری شد و به عنوان « پیروزی مرحله ای جنبش اعتراضی» در ایران جشن گرفته شد. گشت ( گزمه )  ارشاد به عنوان عامل و راه اندازی ناآرامی‌ های ذکر شده در ایران در کانون گزارش های رسانه ای قرار دارد. جو سازان اقدام قوه قضاییه برای انحلال گشت ( گزمه )  ارشاد را نشانه ضعف دولت تفسیر کنند:
«این اقدام به تنهایی نشان می دهد که رژیم دیگر کنترول اوضاع را در دست ندارد. جنبش اعتراضی علیه رژیم با این جان تازه‌ای گرفته است.»
براساس گزارش روزنامه زود دویچه ، دولت رییسی با دادن این امتیاز می خواهد اعتراضات سراسری را که برای روز دوشنبه اعلام شده است را تضعیف کند.
اما در واقع در ایران چه تصمیمی گرفته شده است؟
محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور، شنبه در همایشی در پاسخ به سوالی درباره تعلیق « گشت ارشاد» در تهران گفت که «گشت ارشاد» ربطی به قوه قضاییه ندارد و توسط همان مرجعی که در گذشته راه اندازی شده بود از آن استفاده کرده است منحل شده. گشت ( گزمه )  ارشاد عملاً زیرمجموعه پولیس ایران است و در سال های اخیر اهمیت و عملکرد این نهاد محل مناقشه در دولت ایران بوده است.  در ابتدا در زمان محمود احمدی نژاد، رییس جمهور پیشین ایران بنیان نهاده شد. ایران پیش از این از تشکیل کمیته تحقیق برای روشن شدن دلایل ناآرامی های اخیر در کشور خبر داده است.
اما بر خلاف ادعاهای اخیر رسانه های غربی، ایران در مورد «هسته اصلی ایدیولوژیک» خود هیچ امتیازی نداده است. از مدت ها قبل نهاد منفور گشت ارشاد به یک نقطه ضعف تبدیل شده بود و اینگونه بنظر میرسد ایران از این فرصت استفاده میکند تا قوانین مربوط به وظایف ارشاد را سازماندهی جید کند.
برای غرب، « تبعیض علیه زنان» فقط بهانه ای برای تحریک ناآرامی درایران است، درست مانند « اقدامات سختگیرانه کرونا» در چین. چرا که شاهدیم برای رسانه های غربی وضعیت زنان درعربستان سعودی و یا اقدامات و مقررات واکسیناسیون کرونا در کانادا اصلا اهمیتی ندارد.
به نظر می رسد ایران در تلاش است تا با این راهکار فرصت استفاده از موضوع زنان را به عنوان اهرمی در چارچوب ایجاد تنش های ژیوپولیتیکی از غرب خارج کند.
بازگشت به موضوع مذاکرات هسته ای:
ایالات متحده امریکا در حال حاضر چندان علاقه‌ای به احیای توافق هسته‌ای برجام از خود نشان نمی دهد این می تواند به این دلیل باشد که ایران در برنامه هسته‌ای خود به نقطه حساسی رسیده است که بازگشت از آن تقریباً غیرممکن می باشد و یا اینکه ایالات متحده امریکا به طور کامل از توافق هسته‌ ای دست کشیده است.
یک راهکار دیگر آنها می‌ تواند این باشد که پس از شکست سیاست «فشار حداکثری»  دوران ترامپ بر ایران حالا این کشور سعی دارد با ایجاد ناآرامی ها و اجرای سناریوی «سوریه سازی» از ایران دست بالا را در مذاکرات هسته ‌ای داشته باشد و بتواند خواسته های خود را بر ایران دیکته کند./ مجله هفته

بامـداد ـ دیدگاه ـ ۳/ ۲۲ـ ۰۵۱۲

Copyright ©bamdaad 2022