پیآمد جهاد طالبان در سوات

نگارنده : سپین کار

در روزگاران پُردرخشش بودیزم در گندهارای تاریخی، سوات را « اودیانا » یا « باغ » مینامیدند.یونانی ها هم این سرزمین شاداب را بنام دریای شفاف آن « سواس تو » یاد کردند که نام کنونی آن سوات بمعنی سفید از همان زمان سر چشمه میگیرد .در تقسیمات اداری صوبه سرحد برای سوات حیثیت « ضلع » را قایل شده‌اند ؛ در حالیکه این منطقه در گذشته دارای صلاحیت های بیشتر بود وانگلیس ها حکمران آن پادشاه صاحب (نام های دیگر او : میاگل ، گل شهزاده ، عبدالودود ) را برسمیت شناخته و حتی به او در سال 1930 میلادی لقب قهرمان امپراتوری بریتانیا را داده بودند .جنرال ایوب خان رییس جمهورپاکستان صلاحیت های والی سوات را تحمل نتوانست و قدرت او را شدیدأ محدود نمود .اکنون سوات دارای ساختار اداری پایین تر از « دیویژن » ( ساختار شبیه ولایت ) بوده و خود به چهار سب دیویژن بنام های شانگله پار، بونیر،مته سب و مینگوره تقسیم می‌شود .باشندگان آنرا قبیله های یوسفزی، افغانان ، گجر ،اباخیل ، کوهستانی ، ملا خیل و سیدان تشکیل میدهد .

در حدود دو سال پیش ایالات متحده آمریکا از بود و باش اسامه بن لادن در ضلع ایبت آباد در همسایگی سوات گزارش داد و جهانیان با تماشا عملیات نظامی آن‌ها به این گوشه نا شناخته جهان متوجه گردیدند .در آنزمان چنان تصور میشد که « ای اس ای» و ارتشیان پاکستان ایبت آباد را احتمالأ بخاطر مصونیت ناشی از دوردستی آن از مراکز نا‌آرامی و گیر ودار بمثابه محل مطلوب رهایش این رهبرالقاعده تشخیص داده بودند. اما رویداد های سال‌های اخیر نشان میدهدکه دیویژن « هزاره » همچوضلع سوات و دیگرایجنسی های صوبه  سرحد از مدت‌ها پیش به میدان جهاد بنیاد گرایان با نیرو های دولتی مبدل گردیده و مناطق شان به آتش جنگ کشیده شده بود .

طالبان پاکستانی در حدود جهار سال پیش کنترول خویش را بر سوات تامین نموده بودند .تسلط روز افزون طالبان بر این منطقه مایه نگرانی ایالات متحده آمریکا گردید و این کشوررا وادار ساخت تا از حکومت پاکستان خواهان عملیات نظامی گسترده در سوات گردد .اردوی پاکستان در ماه می 2009 میلادی به عملیات تهاجمی پرداخت و قرار گزارش‌ها روزنامه‌ها تا دو هزار طالب را به شمول رهبر شان مولانا فضل الله به قتل رسانید .حکومت پاکستان پس از این تهاجم نیز تلاش نمود تا از طریق مذاکره و مصالحه با طالبان به توافقی برسد و امنیت نسبی محل را حفظ نماید .ا گر چه امیال درونی ارتش پاکستان درهمه این عملیات به ارزیابی بیشتر نیاز دارد  ولی ظاهرأ همه تلاش‌های یاد شده به نتاییج مطلوب نیانجامید و فعالیت‌های طالبان مانند گذشته در اینجا ادامه دارد .آنها روز تا روز با حملات تروریستی خود روال زندگی عادی را در این    « باغ سبز » مختل میسازند و ایالات متحده آمریکا هم با حملات هواپیما های بدون پیلوت خود گاه گاهی به پاسخ آن‌ها می‌پردازد .همانطوریکه در گذشته ها طالبان افغانی به سهولت به آنسوی مرز گذر میکردند اکنون طالبان پاکستانی هم به آسانی داخل خاک افغانستان می‌شوند .گفته می‌شود که مولانا فضل الله رهبر آنان هنوز در قید حیات بوده و در صفحات شمال افغانستان زنده گی میکند .نمونه دیگر مولوی فقیرالله یکی از چهره‌های شناخته شده طالبان سواتی است که در ننگرهاردستگیر شد و حکومت افغانستان با وجود تقاضای جانب پاکستانی و انترپول او را به آنکشور تسلیم نمیدهد .

تقابل طالبان با نظام مدرن ، زنده گی سیاسی را در سوات و دیگر اضلاع و ایجنسی های صوبه سرحد پیوسته رادیکالیزه میسازد .یکی از نمونه‌های خشونت بار طالبان حمله تروریستی بر دختر پانزده ساله سواتی بنام ملالی یوسفزی بود که در ماه اکتوبر سال گذشته در مینگوره اتفاق افتید .ملالی که از حقوق بشر و حقوق کودکان دفاع مینمود مطالبه کرده بود تا دختران بمکتب بروند.اما طالبان در توجیه حمله خونین خود که افکار عامه جهان را برانگیخت اظهار داشتند که این دختر خواهان انتشار سیکولاریزم بود.

رویارویی بنیادگرایان با سیکولاریزم در سوات کار را بدانجا کشانیده است که صد ها هزار انسان و به ویژه نسل جوان مجبور به ترک سرزمین خود میگردند و به کشور های غربی پناه میآورند .همین اکنون گروهی از جوانان پناهنده سواتی در کلیسای « موتیف » شهرویانا دراعتصاب بسر میبرند تا سر نوشت شان معلوم گردد .

موج مهاجرت پناه گزینان صوبه سرحد به خارج تا زمانی ادامه خواهد یافت که  تقابل  بنیاد گرایی با مظاهر زندگی مدرن به درزا بکشد .

فساد گسترده درکشور، فرایند  نطام موجود

فساد درجریان دهسالی که گذشت از شمار مسایلی است که همه روزه در باره آن سخن گفته شده و در باره آن گزارش میشود. چنان که همین سه هفته قبل  اداره مبارزه با جرایم ومواد مخدره سازمان ملل متحد اعلان نمود که : « هزینه مجموعی فساد اداری در سال 2012 ترسایی در افغانستان به سه اعشاریه نه میلیارد دالر امریکایی افزایش یافته است. به اساس سروی، این رقم چهل درصد افزایش را نسبت به سال 2009  نشان می دهد ».

در همین مورد موسسه دیده بان اصالت افغانستان میگوید که : « میانگین رشوت پرداخت شده هر شخص دوصد دالر بوده که حداقل هر شخص دوبار در طی سال دست به این اقدام زده است.» وجان لوک لمایو نماینده منطقوی اداره مبارزه با جرایم و مواد مخدر سازمان ملل متحد فساد را دومین مشکل بزرگ مردم افغانستان خوانده  افزود: « در سال 2012 ترسایی پنجاه درصد مردم افغانستان حین مراجعه به ادارات دولتی رشوت پرداخته اند.».

                چین مروارید های استراتیژیک را درمیکشد

پیکن تلاش دارد تا بدست آوردن امتیاز بندرها ، خطوط آهن و پروژه های کانال، راه‌های صادرات و واردات خود را تامین کند.

ایالات متحده امریکا و هند این فعالیت‌های چین را بدیده نگرانی مینگرند.

نوشته : جانی ارلینگ از پیکن

برگرداننده : بامیک

گزمه های کشتی‌های جنگی و تحت البحری های چین در بحیره جنوب و شرق چین نشانه ای از نقش جدید چین بمثابه قدرت دریایی توسعه یابنده است که دورتر از مرز های آنکشور از منافع کشوری و اقتصادی آن حفاظت میکند .نخستین کشتی هوا پیما بر چین نیز بیانگر این قدرت است .در این اواخر دسته‌ای از کشتی‌های جنگی چین از بندر « کینگ داو » در شرق چین بسوی خلیج عدن براه افتیده اند و هیچ کشوری همچو چین در مبارزه بین المللی علیه دزدان دریایی سهم فعال نداشته است.چین برای چهاردهمین بارعملیاتی را در سواحل سومالیا انجام داده و در آنجا هنوزهم باید کشتی‌های جنگی کشتی‌های تدارکاتی را بدرقه نمایند .جمهوری مردم چین تا اکنون در بیرون از سرزمین خود دارای پایگاه های نظامی دریایی نمی باشد ؛ مگر این امر میتواند به زودی تغیر یابد زیرا پیکن برای دسترسی به پایگاه های بندری بمنظور تجارت و تأمین مواد خام و انرژی زمینه‌های را ایجاد نموده است .

بزرگترین شرکت کشتی رانی چین بنام « کشتی رانی اقیانوسیه چین ـ کوسکو » در سال 2010 ترسایی توجه عامه را زمانی به خود جلب نمود  که این شرکت با شاخه « کوسکو ـ پاسفیک » خود با سرمایه‌گذاری ملیارد ها دالر مدیریت بندر کانتینری مدیترانه را در شهر پیریوس یونان بدست گرفت .بدیترتیب کوسکو نه تنها بسوی اروپای شرقی راه گشود، بلکه راه‌های کشتی رانی به بحیره سیاه ، آسیای مرکزی و روسیه را نیز بدست آورد .

اکنون پیکن میخواهد با گام پُرسر و صدای دیگر اداره بندر « گوادر » پاکستان را بدست گیرد .در این اواخر اعلامیه ای مبنی بر چنین تصمیمی رسمأ با اشتراک آصف علی زرداری رییس جمهور پاکستان انتشار یافت .قراردادی در این زمینه باید تا یکسال دیگر آماده و نهایی گردد .بدین اساس « کمپنی هولدینگ بنادر آنسوی ابحار » چین اداره بندر گوادر را از دفاتر بندری سینگاپور ( پ اس ای ) که حکومت پاکستان قبلأ به آن این  امتیاز را داده بود کسب خواهد نمود.

« انگیزه خالص اقتصادی »

رادیوی دولتی چین گزارش داد که بدست آوری امتیاز اداره بندر گوادر تنها یک محاسبه صاف و پاک اقتصادی است .بندر « گوادر » برای داد و ستد اقتصادی چین و واردات انرژی آن یک دهلیز خشکه را میگشاید که فاصله را چندین هزار کیلومتر کوتاه تر میسازد .با این بندر، ناوگان تجارتی چین  مستقیمأ به بحیره عرب، راه هرمز و مواد خام آفریقا و شرقمیانه دسترسی پیدا میکند و ولایات کمتر رُشد یافته غربی چین میتوانند در آینده راسأ از طریق خشکه و خط باربری آهن از بندر « گوادر » با تیل و مواد خام دیگر اکمال گردند. پیکن که باید شصت در صد نیازمندی های نفتی خود را از بیرون تورید نماید  در سال 2012 ترسایی به پیمانه دو صدو هفتاد میلیون تن نفت از سراسر جهان وارد نمود.

غرب شدیدأ احساس خطر میکند

روز نامه حزبی « گلوبال تایمز » چین در سر مقاله‌ای تضمین نمود که در کسب امتیاز اداره بندر « گوادر » تنها مساله « نفت » مطرح است و نگرانی‌های نظامی ـ استراتیژیک پیرامون پروژه بندر کاملأ بی‌اساس می‌باشد .تامین انرژی برای رُشد چین دارای نقش تعین کننده است ولی هرگاه منافع انرژی چین در بیرون مطرح می‌شود غرب بی اندازه احساس خطرمیکند .درست است که هر بندری یک اندازه دارای ارزش پوتنسیال نظامی است ؛ ولی چین پیرو هیچگونه استراتیژی محاصره و مستعمره سازی مناطق آنسوی بحرها نیست .

هند همسایه پاکستان این مساله را نقادانه طور دیگر میبیند: وزیر دفاع هند انتونی کورین اراکا پرامبیل در شروع ماه فبروری سال روان خاطر نشان ساخت که اگر چین درآینده مدیریت چنین بندرمهم آب عمیق و استراتیژیک مانند گوادر را بدست گیرد، خیلی تشویش آورخواهد بود .روزنامه های هند نیز به یاد آوردند که چین در ماه می 2011 ترسایی به وزیر دفاع آنوقت پاکستان احمد مختار پیشنهاد کرده بود تا در بندر گوادر یک پایگاه نیروی دریایی را ایجاد نماید .

ایالات متحده امریکا نیز با دقت ناظراست که در گوادرچه میگذرد . « گردنبند مروارید» یا مقوله پُر شاخ و برگ پیکن که در سال 2004  بکار گرفته شد تا هنوز بر آمریکا اثر میگذارد .« گردنبند مروارید » در نزد چینایی ها مجموعه از ابتکاراتی بود که این کشوردرامتداد سواحل آسیا، شرق نزدیک وافریقا رویدست گرفته بود .در این زمینه چین از یک الگوی تاریخی پیروی میکند ؛ راه های کهن دریایی که دریا نورد  دوره خاندان مینگ امیر البحر ( ادمیرال ـ ب ) ژنگ هی در سفر خود از ملاکا به هرمز و شبه جزیره عرب و از ایران تا به شرق افریقا تثبیت نموده بود با مسیر حیاتی بحری و انتقالاتی کنونی برای اکمالات چین از ناحیه نفت و مواد خام همسانی دارد .پیکن از راه تماس های تجارتی ، قرضه های سخاوتمندانه و اعمار بندر ها و ساختارهای ترانسپورتی به امتداد سواحل ، مراکز مقدماتی استراتیژیک را ایجاد نموده است .این چنین مروارید ها که ابتکار چین آن‌ها را به درخشش می‌آورند، میتوانند آنچنانی که ایالات متحده آمریکا بیم دارد روزی به پایگاه های نیروهای دریایی مبدل گردند.

راه ژنگ هه

ژنگ هه* در سفر چهارم خود ( او جمعأ هفت سفر داشت ) در سال 1415 ترسایی از سواحل گوادرعبور کرد .بندر جدید ( گوادر ) غربی ترین مروارید درگردنبند هند است .مروارید دیگر در نیپال قراردارد .چین با مصرف چهارده میلیون دالر امریکایی « بندر خشکه » در « لارشه » نیپال اعمار نموده است .پیکن همچنان آرزو دارد تا فرمایش ساختمان یک بندر آب عمیق به ارزش پنج ملیارد دالر را در خلیج بنگال  ( بنگله دیش ) بدست آورد.چین درسریلانکا با قرضه هنگفت اعمار بندر آب عمیق « همباتوتا » را تمویل نمود .کمپنی های چینایی از ماه مارچ 2002 ترسایی بدینسو ساختمان بندر کانتینری آب عمیق و نفتی گوادر را توسعه بخشیدند .بقول از روزنامه « دیلی چینا » پیکن هفتادوپنچ در صد سهم تمویل اولیه یا دو صد و پنجاه ملیون دالر امریکایی را به عهده گرفته‌اند .بندر گوادر در سال 2007 ترسایی تکمیل گردید .درحال حاضر به جز از یک جاده ای که به کراچی منتهی میگردد ،اتصالات دیگر در شبکه ترانسپورتی، میدان هوایی و یا خط آهن ( در پاکستان ) وجود ندارد . همین کمبود باعث گردید تا شرکت ب اس ای سینگاپوری با شکست مواجه گردد .

فشار ایالات متحده آمریکا

اینکه شرکت ب اس ای سینگاپور در سال 2007 ترسایی  برکنسرن بندری چین ترجیع داده شد، امرغیرمترقبه بود ؛ زیرا رییس جمهورآنزمان پاکستان جنرال پرویز مشرف در نتیجه فشارآمریکا وادار به چنین امری گردید .حکومت فعلی پاکستان در پایان ماه جنوری 2013 ترسایی تصمیم گرفت تا امتیاز شرکت ب اس ای را بازگیرد و این را به گروپ چینایی واگذار گردد.

کنترول بر راه‌های ترانسپورتی و کشتی رانی تهدیدی است برای اینکه روزی ابحارجهانی به مناطق داغ تشنج جدید مبدل شوند . تیوریسن نظامی ایالات متحده آمریکا دی کاپلان در این رابطه در سال 2005 ترسایی هشدار داده بود : تسلیحات دریایی چین قوای آنکشور را چه زود و چه دیر به بحر آرام و به « جنگ سرد » با آمریکا بخاطر تسلط بر این منطقه خواهد کشانید. کاپلان تزهای خود را زمانی ارایه داشته بود که رهبری چین ساختن کشتی‌های هواپیما بر و توسعه نیرو دریایی خود را به سبک بزرگ شدیدأ رد مینمود .در آنزمان  هنوزاحساسات دربحیره شرق و جنوب چین چنین نمی جوشید .

 یادداشت بامداد :

 *ژنگ هه یا چنگ هو در سال 1371 در ولایت یون نان در جنوب چین زاده شد .او در جوانی به اسارت سربازان اردوی مینگ در آمد و به خواجگان در بار پیوست .در دربار  یونگ لو  که در نتیجه قیام درون دربار و خلع برادر زاده اش به قدرت رسیده بود، ژنگ توانست مورد اعتماد قرار گیرد .در سال 1405 ترسایی یونگ لو فرمان داد تا نیرو ی دریایی برادرزاده فراریش را که در سرزمینی در آنسوی اقیانوس زندگی میکرد دستگیر نماید . عملیات تجسسی تحت رهبری ژنگ هه آغاز گردید.این فرمانده در سال 1405 ترسایی با 62 کشتی از بندری در نزدیک شانگهای امروزی با باد های موسومی تابستانی بسوی جنوب براه افتید و در هندوچین، جاوا ، سوماترا ، سری لانکا و کالیکوت لنگر انداخت و ازسی کشور و جزیره دیدن نمود .ناوگان قیصر چین نمونه‌ای از بزرگترین قدرت دریایی بود.در این دریا نوردی بیش از 37000 تن در تحت قومانده ژنگ هه قرار داشت و دسته وی در برگیرنده  317 کشتی تدارکاتی ، جنگی و باربری بود .شاید پیش از ژنگ هه چینایی ها به آفریقا رسیده بودند ؛ زیرا جغرافیا دان معروف عرب الادریسی در سال 1154 ترسایی از تاجران چینایی در بازار های آفریقا سخن گفته است .سفر بیست ساله در یایی ژنگ یکی از جالبترین راهنوردی های جهانی است که در آن نه انگیزه اقتصادی و نظامی و نه رسالت مذهبی نقشی داشت .یکی از نمونه‌های انعطاف و مدارا سنگ نبشته ای در سریلانکا ست که در سال 1409 ترسایی سفر ژنگ هه را بزبان های چینایی ، فارسی و سریلانکایی بیان میدارد و به ستایش بودا ، الله و ویشنو می‌پردازد . ژنگ در راهپیمانی های خود به اروپا و استرالیا نزدیک شده بود و میتوانست بخوبی به قاره امریکا نیز برسد . اما مرگ یونگ لو مانع این جهانگشایی ها گردید .مامورین پیروکنفوسیوس که خواجگان را بد میدیند ترجیع دادند تا چین پول خود را در پروژه های عام المنفعه بکارگیرد ودراعمار کانال‌ها و اعمار جاده های داخلی مصرف کند .چین به یکباره گی پس از سال 1433 ترسایی از جهان روی گرفت و شدیدآ مانع سفر و جهانگردی گشت .ژنگ هه درهمین سال از جهان در گذشت و با نابودی بیشترینه بخش سفرنامه هایش اونیز آهسته آهسته فراموش گردید .

12ميليارد ايرو سود خالص توتال فرانسه



بروز  14 فبروری 2013 شرکت «توتال» که پنجمين شرکت نفتی جهان است، مجمع عمومی سالانه خود را تشکیل داد. در این مجمع صورت وضعیت قراردادهای امضا شده و پیشرفت پروژه ها و در آخر تراز مالی شرکت و سود و زیان در سال 2012 به اطلاع عموم سهامداران رسید.

به گزارش روزنامه «الشرق الاوسط» در حاشیه این مجمع «کریستوف دو مارگوری» مدیر اجرایی این کمپانی در مصاحبه ای با خبرنگار این روزنامه نسبت به حل اختلاف مابین حکومت اقلیم کردستان و حکومت مرکزی عراق ابراز امیدواری کرد. در سال گذشته شرکت توتال فرانسه سه قرارداد نفتی با حکومت اقلیم کردستان به امضا رسانده که در این قرارداد شرکت توتال در تولید و استخراج نفت با حکومت کردستان عراق مشارکت می کند اما این قراردادها مورد تایید دولت مرکزی عراق نبوده و سبب بروز تنش هایی بین حکومت کردستان و دولت مرکزی عراق شده است. همچنین این شرکت یک قرارداد نفتی با حکومت مرکزی عراق در مورد استخراج نفت از میدان نفتی فیحا در جنوب عراق منعقد کرد. مطابق مفاد قراردادی که مابین طرفین در کردستان عراق به امضا رسیده شرکت توتال از تولید هر بشکه نفت دو دلار سهم خواهد برد اما در قرار داد با دولت مرکزی عراق تنها نیم دلار از تولید هر بشکه از نفت عاید این کمپانی خواهد شد.

توتال درعربستان انتظار روزهای خوبی را دارد. به گفته ماری دوبان، مدیر بخش پالایشگاهی و شیمیایی شرکت توتال «پالایشگاه بزرگ جبیل در سه ماهه دوم امسال به بهره برداری می رسد و در حال حاضر 95 درصد از کارهای اجرایی این پالایشگاه انجام شده است.» شرکت توتال با همکاری شرکت آرامکوی عربستان سعودی این پروژه 10میلیارد دالری را به اتمام رسانده است.

  مطابق ترازنامه مالی ارایه شده از طرف هیات مدیره، شرکت توتال صاحب 4/12 میلیارد ایرو سود خالص شده که نسبت به سال قبل یعنی سال 2011  شاهد رشد هشت درصدی بوده است. البته این افزایش سود هشت درصدی مطابق پیش بینی های این شرکت نبوده و شرکت انتظار سود بیشتری را داشته است. از عواملی که باعث شد شرکت توتال به سود پیش بینی شده خود در سال 2012 نرسد گسترش جنگ داخلی و در نتیجه توقف صادرات نفت از سوریه و دیگری ناامنی در یمن بوده که باعث کاهش صادرات گاز طبیعی از این کشور شد.

دو مارگوری برای سال جدید با پیش بینی قیمت نفت خام شمال با قیمت حداقلی بشکه ای 110 دالرانتظار سال مالی خوبی را برای شرکت متبوع خویش دارد. علاوه بر این مشارکت این شرکت در پروژه های پالایشگاهی حاشیه سود امنی را برای این شرکت فراهم آورده است و همچنین سرمایه گذاری 17میلیارد  ایرویی این شرکت در پروژه های نفت و گاز در سال گذشته سبب افزایش سود خالص دو الی سه درصدی حاصل از این سرمایه گذاری ها در ترازنامه این شرکت خواهد بود.