پیامهای تسلیت و همدردی به مناسبت درگذشت رفیق عبدالرشید آرین
پیام تسلیت رفیق عبدالرحمن صدری
باتآثر و اندوه عمیق، درگذشت مرحوم محترم عبدالرشید آرین را که از شخصیت های ملی ،اندیشمند ، ترقی خواه و خدمتگذار راستین مردم افغانستان بود به خانواده معزز شان ، دوستان، همکاران و همه ارادتمندان آن مرحوم تسلیت عرض می نمایم. یاد و راه او که آمیخته با تعهد مردم دوستی و تلاش خستگی ناپذیر برای اعتلای کشور بود، همواره در حافظه جامعه ما جاودان خواهد ماند از خداوند برای شان بهشت برین و به خانواده، یاران و دوستانش صبر جمیل استدعا دارم.
روحش شاد و یادش گرامی باد!
پیام همدردی محترم عبدالصمد ازهر
د ارواښاد عبدالرشید آرین درانه شخصيت ته درناوی کوم.
ژوند هر څوک کوي، خو وياړن ژوند د هغه چا دی چې نه يې لاسونه د چا په وينو لړلي وي، نه يې جبونه د خلکو يا د بيت المال له شتمنيو نه ډک کړي وي او نه په فساد ککړ وي.
مرګ هم د هرچا محتوم سرنوشت دی، خو وياړن مرګ د هغه چا دی چې په نېک نامه او د ښو خاطرو په پرېښودوپه ابدي سفر روانېږي.
رشيد آرين د افغانستان د خلکو دموکراتیک ګوند/ وطن ګوند يو متعادل او د روغ ليدلور لرونکی شخصیت و. په لوړو پوستونو کې يې په سپېڅلتيا او وطنپالنې دندې تر سره کړي او د ژوند تر پايه په تش لاس مګر غښتلي وجدان د ربړېدلي ولس تر څنګ پاتې شو او د ټولنيز عدالت د پلي کولو له پاره يې مبارزه وکړه.
زه يې ستايم او د ښادې اروا هيله ورته لرم. د ده درنې کورنۍ، ملګرو او دوستانو ته د زغم غوښتنه کوم.
دمحترم صدیق کاوون دهمدردی پیغام
هره شپه په يوه ستوري پسې ژاړو
هره ورځ د يوه یار د تللو غم دی
يو په بل پسې د باغ گلان رژېږي
په دې کلي کې تمام عمر ماتم دی
***
نن مې د افغانستان د يوه وياړلي سياسي او ټولنيز شخصيت، عبدالرشيد آرين د ابدي سفر تريخ او دردوونکی خبر واورېد.
آرين صاحب خپل ټول ژوند، له زلميتوب څخه تر زړښت پورې، خپل هېواد او هېواد والو ته د خدمت چارې ته وقف کړی و.
هر کله اوهرچېرته چې یې رسمي دنده درلوده، په تاوده زړه او پاک لاس یې خپله وظيفه ترسره کړې. هغه یو باتقوا، متواضع او رښتيني وطنپال وه.
زه د دغه سپېڅلي انسان، زړور مبارز، زړه سوانده ملگري او د هېواد د صادق خدمتگار، د مړينې په ماتم کې ځان شريک بولم او په غم يې غمجن یم..
روح يې ښاد، وياړلی ياد یې تلپاتې او د ابدي سفر لاره یې سپينه اوسه.
غمجنې کورنۍ، عزيزانو او ملگرو ته يې د دې لوی غم د زغملو قوت غواړم.
انا لله و انا اليه راجعون
پیام همدردی محترم همایون تاچ
با اندوه فراوان از درگذشت فقید عبدالرشید آرین، چهره تابناک سیاسی و دولتی نیم قرن اخیر افغانستان آگاه شدم.
زنده یاد آرین شخصیت عالم، کاردان، با تقوا، و انسان درستکار و مهذب بود. وی که پست های بلند دولتی چون وزارت، معاونیت صدارت و ریاست کنترول حزبی را عهده دار بود با صداقت و پاک نفسی تمام وظایف خودرا به نحو شایسته انجام می داد. پاک زیست و از توشه زندگی اندوخته ای نداشت. هموطنان ما شاهد عینی زندگی یک دولتمرد پاک نفس که در سال های اخیر زندگی با دستفروشی امرار حیات می کرد بودند.
درگذشت چنین انسان ضایعه جبران ناپذیر برای افغانستان شمرده می شود.
روانش شاد و نام و کارنامه هایش جاودانه باد.
برای شادروان عبدالرشید آرین طلب آمرزش و برای بازماندگان و عزاداران شکیبایی استدعا می کنم.
پیام غمشیریکی رفیق محمد امین پرتو
بادرد و تاسف امروز اطلاع حاصل نمودم که محترم عبدالرشید آرین یکتن از پیشکسوتان راه آزادی و عدالت اجتماعی، عضو رهبری حزب دموکراتیک خلق افغانستان ،از اثر مریضی به حق پیوستن
انالله و انا الیه راجعون
نبود آرین صاحب یک ضایعه جبران ناپذیر به نیروی های دادخواهانه کشور است.نقش وی ، موضعگیری قاطع شان در حل مسایل بسیار محسوس بود ، عمر گرانبهای آرین صاحب در راه خدمتگذاری به مردم رنج کشیده کشور صرف گردید .
به همه رفقای رزمنده ، جنبش دادخواهی کشور ، نیروهای مترقی ، فامیل و دوستان شان تسلیت ابراز نموده صبر جمیل استدعا دارم.
د ملگری عبدالرحمن بسام پیغام
په ډیر خواشينۍ سره دهیواد نوموتۍ علمی سیاسی شخصیت پخوانی دعدلیی وزیر عبدالرشید آرین داوږدې ناروغۍ له امله وفات شوی۔الله ج دی ارواښادلریو
دمرحوم جنازه د۱۴۰۴کال دعقرب دمیاشتی په ۱۷نیټه دشنبی په ورځ دماسپښين پر ۲ بجو دلمړی مکروریان د۵۵ بلاک د ارواښاد له کوره اخیستل کیږیو دجنازی لمونځ یی دعیدګاه په جومات کی ادا مکروریان ته نزدی دسمنټ خانی په هدیره کی خاوروته سپارل کیږی۔
د ملگری داود کرنزی د همدردی پیغام
إنّا لله وإنّا إليهِ رَاجعُون !
په ډیر خواشينۍ سره دهیواد نوموتۍ علمی ـ سیاسی شخصیت، پخوانی دعدلیی وزیر عبدالرشید آرین داوږدې ناروغۍ له امله وفات شوی.
الله ج دی ارواښاد لری.
دمرحوم جنازه د۱۴۰۴کال دعقرب دمیاشتی په ۱۷نیټه دشنبی په ورځ دماسپښين پر۲بجو دلمړی مکروریان د۵۵ بلاک د ارواښاد له کوره اخیستل کیږی. دجنازی لمونځ یی دعیدګاه په جومات کی ادا مکروریان ته نزدی دسمنټ خانی په هدیره کی خاوروته سپارل کیږی.
نوت :
مراسم فاتحه فردا ازساعت ۱و۳۰ دقیقه الی ۳ و۳۰ دقیقه مسجد حضرت ابوبکر صدیق پهلوی شفاخانه شیون زاده سرک میان مکروریان سوم وچهارم برگذار میگردد.
پیام همدردی رفیق زبیر شیرزاد
غم نامه !
غم ما را آرام نمی گذارد و مرا به سوگ نشاند. این بار، ستارهای درخشان از آسمان ترقیخواهان و زحمتکشان کشور فرو افتاد و نسلی از میهن پرستان و ترقی خواهان را به سوگ نشاند. آن ستاره درخشان رفیق عبدالرشید آرین است. رفیق آرین ویژگیهای ممتازی داشت. او یکی از کتاب خوانهای نسل دیروز بود. من با مرحوم آرین در یک کتاب فروشی آشنا شدم و کتاب خریدم. او معاون نخست وزیر بود و من سرباز وطن. همیشه او را درمقابل پشتنی تجاری بانک می دیدم که کتاب می خرید و از این کار لذت می بردم. ما آنجا با هم آشنا شدیم. او از آن دسته افرادی بود که قناعت می کرد. به کسی دست نیاز دراز نمی کرد. هرگز از زندگی سختی که داشت شکایت نمی کرد. روزی که به دلیل انتقادات فراوان رفقایی که با من در ارتباط بودند، نام حزب مردم که به حزب آبادی تغییر یافت، بسیار بی قرار بودم و به تک تک آنها قول داده بودم که به کابل می روم و با رهبری تماس می گیرم. زمستان سردی بود. به کابل آمدم و به دفتر حزب رفتم. همه آنجا دور بخاری جمع شده بودند. من انتقادات رفقا را مطرح کردم. به جای ریس حزب، رفیق دکتر راوش، رفیق آرین دور بخاری پهلوی یک دیگر نشسته بود.رفیق جنرال مختار هم نشسته بود، رفیق آرین مرا دعوت کرد و با سخنان حکیمانه اش آن شیرزاد بی قرار و پرخاشگر را چنان آرام کرد که از آن روز به بعد دیگر هرگز انتقاد نکردم. او به من گفت که برنامه مهم است، نام تغییر خواهد کرد و این نام ما را از نامهای دیروز نجات خواهد داد. او ادامه داد، این نام به مردم اطلاع خواهد داد که این یک ضرورت تاریخ است. من بارها به او گفتم و پیشنهاد دادم که من توان مالی دارم، اما آن مرد بزرگ، مانند رفیق تودهای، کمک من را نپذیرفت تا بتوانم به او کمک کنم. او گفت: «شما همیشه به حزب کمک کردهاید و این به این معنی است که شما به من کمک می کنید.»
او با یک باسیکل قدیمی از مکروریان به کارته پروان و سپس به شهر نو میآمد و می رفت. او ساده اما خردمندانه زندگی می کرد. او ساده اما با قناعت زندگی می کرد. او هرگز از زندگی شکایت نمی کرد. او با من و دیگران متفاوت بود. او هرگز وطن را ترک نکرد و هوشیارانه رزمید ، آخرین سخنانش در پاسخ به سوال من که چه باید کرد؟ او اینگونه، بسیار حکیمانه، به من پاسخ داد.
کلامش این بود: «سکوت معنادار باید کرد و رعایت شود.»
روحت شاد رفیق، عمرت پرفروغ رفیق!
(رفیق شما زبیر شیرزاد)
اگهی های فوتی و پیام تسلیت ـ بامداد ـ ۲۵/۱ـ ۱۳۱۱
Copyright ©bamdaad 2025
شی: تحکیم روابط با روسیه «انتخاب راهبردی» است
رییس جمهور چین امروز در جریان دیدار و مذاکرات با صدراعظم روسیه تحکیم روابط دو کشور را «انتخاب راهبردی» آنها توصیف کرد.
طبق اعلام مایو نینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، شی جین پینگ، رییس جمهور چین امروز با « میخاییل میشوستین »، نخست وزیر روسیه در شهر پکن و در محل «تالار بزرگ خلق» دیدار داشته و با او مذاکراتی را بر سر مسال دوجانبه از جمله تجارت و اقتصاد برگزار کرد.
رییس جمهور چین در این دیدار خطاب به نخست وزیر روسیه گفت: « این که روابط چین و روسیه حفظ شده، توسعه یافته و تحکیم یابد انتخاب راهبردی مشترک هر دو کشور ما است.»
شی جین پینگ بیان داشت: «هر دو طرف باید هماهنگی نزدیک خود را حفظ کنند، همکاری ها را ارتقا دهند و سطح جدید و بالاتری از مشارکت را در صلح و توسعه جهان رقم بزنند.»
میشوستین ، روز دوشنبه به منظور شرکت در سی مین نشست عادی سران دولتهای روسیه و چین با حضور همتای چینی اش، لی چیانگ، وارد چین شد. این نشست در شهر هانگژو، در شرق چین برگزار شده است.
طبق بیانیه منتشر شده از طرف روسیه پیرامون این دیدار، میشوستین با شی جین پینگ بر سر سرمایه گذاری های متقابل، پروژه های مشترک و برنامههای مربوط به تعمیق همکاریهای اقتصادی و انسانی بحث و گفتگو داشت.
میشوستین با اشاره به تلاشهای هر دو دولت به منظور اجرایی کردن تصمیمات اخذ شده در عالی ترین سطوح عنوان کرد: « این مهم است که روند ایجاد شرایط مطلوب برای جذب سرمایه گذاری متقابل و پشتیبانی از پروژههای مشترک مان را ادامه دهیم.»
او در ادامه صحبتهای امروز اش همچنین به تحسین از روابط فرهنگی و انسانی بین دو کشور پرداخته و مبنای آنها را بر « سنتهای خوب دوستی و همبستگی متقابل» دانست.
نخست وزیر روسیه همچنین ابراز اطمینان کرد که رویدادهای آموزش محور آینده بین دو کشور «غنی و جالب» خواهند بود.
به گزارش «ساوث چاینا مورنینگ پست» نخست وزیر روسیه همچنان سلام ولادیمیر پوتین، رییس جمهور کشورش را به شی جین پینگ رساند.
رییس جمهور چین بیان داشت: «روابط چین و روسیه از ابتدای امسال به رغم اوضاع متلاطم پیشرفت مداوم همراه با چشمداشت به توسعه در سطحی عالی و با کیفیت بالا داشته است.»
او اظهار کرد: « سطح بالای اعتماد ذو جانبه راهبردی بین رهبران ذو کشور منجر به تضمین رشد با ثبات شراکت آنها می شود.»
شی جین پینگ اظهار امیدواری کرد که هر دو طرف «هماهنگی نزدیک خود را به منظور اجرای توافقات حاصل شده با پوتین حفظ کرده و همکاری دو جانبه را به منظور مشارکت بیشتر نه فقط در ارتقای توسعه در داخل کشورهای ما بلکه در حمایت از توسعه جهانی تعمیق سازند.»
میشوستین ،در اظهاراتی در روز دوشنبه نیز عنوان کرد همکاری میان مسکو و پیکن به رغم اوضاع پر التهاب در عرصه های سیاست و اقتصاد جهانی در حال تقویت است.
لی چیانگ ، نیز گفته است که پیکن مایل به همکاری با مسکو در راستای تقویت ارتباط راهبردی، افزایش همکاری در تمامی عرصهها و تقویت روند حراست از منافع امنیتی و توسعه مشترک است.
ولادیمیر پوتین در جریان سفرش در ماه می سال گذشته به پیکن به همراه شی جین پینگ بیانیه ای مشترک با موضوع پیشبرد و تعمیق شراکت راهبردی آنها همچنان که دو کشور هفتاد و پنجمین سالگرد روابط دیپلوماتیک را گرامی داشتند، امضا کرد.
طرفین برنامه ریزی کردهاند تا حجم تجارت دوجانبه خود را به رکورد جدید ۲۴۰ میلیارد دلار برسانند.
بامـداد ـ سیاسی ـ ۳/ ۲۵ـ ۰۳۱۱
Copyright ©bamdaad 2025
درحاشیه اجلاس شرم الشیخ :
نتیجه نشست شـرم الشیخ با حضـور رهبران جهان چـه شـد؟
به گزارش گروه رسانه ها، دونالد ترامپ به همراه دیگر رهبران منطقه ایی، روز دوشنبه به وقت محلی توافقنامه «صلح غزه» را در جریان اجلاسی در شرم الشیخ مصر امضا کرد و آن را « بسیار مهم » خواند.
رییس جمهور امریکا که به نظر می رسد از رهبری این اجلاس لذت می برد، از کارکنان و دستیارانش برای دستیابی به آنچه که به نظر او «سخت ترین» توافق برای دستیابی به آن بود، قدردانی کرد.
ترامپ گفت: « فکر می کردم این احتمالا سخت ترین جلسه خواهد بود، و شاید از بسیاری جهات همینطور هم بود، اما ما استعدادهای زیادی داشتیم. ما مجموعه ای شگفت انگیز از استعدادها داشتیم و به ویژه کشورهایی که در اینجا حضور دارند، به ما کمک کردند.»
ترامپ: آتشبس غزه فوقالعاده خوب پیش می رود
رییس جمهوری امریکا در شرم الشیخ بر تلاش برای توقف جنگ غزه تأکید کرده و گفت که « بین ۵۰۰ تا ۳۰۰۰ سال طول کشیده تا به این نقطه برسیم».
ترامپ در آغاز آنچه که او «نشست صلح» در مصر توصیف کرد، گفت: « ما قرار است سندی را امضا کنیم که قوانین و مقررات و بسیاری از مسایل دیگر را مشخص می کند. این سند بسیار جامع است.»
او گفت که آتش بس بین اسراییل و حماس « واقعاً فوق العاده خوب پیش می رود»
ترامپ در کنار عبدالفتاح السیسی رییس جمهور مصر، گفت: «همه می گفتند که این کار امکان پذیر نیست اما این اتفاق درست جلوی چشمان شما در حال رخ دادن است.»
تمجید ترامپ از رهبران قطر، ترکیه و مصر
رییس جمهوری امریکا همچنین رهبران قطر و ترکیه را ستود و از آنها به خاطر تلاشهایشان تشکر کرد. او همچنین از همتای مصری خود قدردانی کرد و او را « مردی فوقالعاده» و «جنرالی عالی» خواند.
ترامپ گفت که با رهبران جهان گفت و گو خواهم کرد و « ممکن است برای گفت وگو با رهبران در مصر بماند».
مذاکرات غیر مستقیم بین حماس و اسراییل برای برقراری آتش بس در غزه از دوشنبه ۱۴ میزان ۱۴۰۴ در شهر ساحلی شرم الشیخ مصر آغاز شد. این نشست با میانجیگری مصر، قطر و ترکیه وبه منظور دستیابی به توافق آتش بس پیشنهادی ترامپ برگزار و در روز نخست فضای آن مثبت ارزیابی و اعلام شد و احتمالا توافق تا روز پنجشنبه یا جمعه (۱۷ و۱۸ میزان) نهایی می شود.
با ادامه گفت وگوهای غیر مستقیم طرفین، جنبش حماس بامداد پنجشنبه ۱۷ میزان با صدور بیانیه ای به طور رسمی دستیابی به توافق پایان جنگ در نوار غزه و تبادل اسرا را اعلام کرد. پس از آن اعلام شد دو طرف در مورد فهرست تبادل اسیران در حال رایزنی غیرمستقیم هستند و نهایتا طبق توافق، عملیات تبادل اسیران صبح روز دوشنبه ۲۱ میزان آغاز شد. در پی این تحولات، مصر اعلام کرد توافق آتش بس دوشنبه ۲۱ میزان با حضور سران بیش از ۲۰ کشور از جهان امضا خواهد شد.
در نشست شرم الشیخ رهبران کشورهایی همچون فرانسه، المان، ایتالیا، انگلیس، کانادا، ترکیه، اردن، قطر، عربستان سعودی، اندونزیا و پاکستان شرکت دارند.
ترامپ پس از سخنرانی در کنست ( پارلمان اسراییل) و دیدار با خانواده اسرای اسراییلی و رییس جمهور و صدراعظم این رژیم از تلآویو عازم شرم الشیخ شد.
گفتنی است، این اسناد علاوه بر دونالد ترامپ، توسط عبدالفتاح السیسی، رییس جمهور مصر، رجب طیب اردوغان ، رییس جمهور ترکیه و محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، صدراعظم قطر امضا شد.
طیاره حامل اردوغان در فضا انتظار کشید
طبق گزارش «سیانان ترکیه»، هواپیمای اردوغان به جای فرود، بر فراز دریای سرخ دور زد و تنها پس از لغو شرکت نتانیاهـو در این اجلاس، فرود آمد.
منابع خبری ترکی گزارش دادند: « رییس جمهور اردوغان صراحتا اعلام کرده بود که در هیچ اجلاسی با حضور نتانیاهو شرکت نخواهد کرد.»
در نهایت، عبدالفتاح السیسی، رییس جمهور مصر روز دوشنبه از اردوغان استقبال کرد. هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، ابراهیم کالین، رییس سازمان اطلاعات ملی، برهانالدین دوران ، رییس ارتباطات ترکیه و عاکف چاغاتای کیلیچ ، مشاور ارشد سیاست خارجی و امنیت این کشور، اردوغان را در این سفر همراهی کردهاند.
اردوغان که به دعوت رییس جمهور مصر و دونالد ترامپ ، ریس جمهور امریکا وارد شرم الشیخ شد، سپس به همراه هیات خود به مرکز همایش های بینالمللی رفت تا پیرامون توافق آتش بس حاصل شده در غزه گفت وگو و رایزنی کنند.
رجب طیب اردوغان که در حال حاضر در «نشست صلح شرم الشیخ» در مصر شرکت دارد، دیداری دوجانبه با «کر استارمر» نخست وزیر بریتانیا برگزار کرد تا در مورد روابط ترکیه و بریتانیا و مسایل منطقه ای و جهانی گفت وگو کنند.
در جریان این گفت وگوها، رییس جمهور اردوغان بر تلاشهای مداوم برای تقویت همکاری بین ترکیه و بریتانیا در بخشهای مختلف، بر همکاری در صنعت دفاعی تاکید کرد.
اردوغان با اشاره به درگیری های جاری در غزه، بر نقش فعال ترکیه در تلاش برای توقف خصومت ها و برقراری آتش بس دایمی تاکید کرد و گفت: « این تلاشها برای تضمین ثبات بلند مدت و هموار کردن راه برای صلح پایدار در منطقه ادامه و تشدید خواهد شد.»
او همچنین بر اهمیت ارسال بی وقفه کمک های بشردوستانه به غزه و آغاز فوری پروژه های بازسازی در مناطق آسیب دیده تاکید کرد و افزود: «صلح پایدار تنها از طریق راه حل ۲ دولتی قابل دستیابی است و از جامعه بین المللی می خواهم تا نقش فعالی در حمایت از این ابتکارات ایفا کند.»/شرق
بامـداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۲۵ـ ۱۳۱۰
Copyright ©bamdaad 2025
چرا امریکا برای شش ماه دیگر هند را از تحریمهای بندر چابهار معاف کرد؟
هند روز ۳۰ اکتوبر اعلام کرد که ایالات متحده معافیت از تحریم ها برای این کشور به منظور راهبری و توسعه بخشهایی از بندر چابهار ایران را به مدت شش ماه دیگر تمدید کرده است.
اقدامی که به گفته دهلی نو، تلاشهای هند برای گسترش تجارت با افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی از طریق دور زدن رقیب خود، پاکستان را تقویت میکند.
به گزارش یورونیوز، هند سال گذشته قراردادی ۱۰ ساله با ایران برای توسعه و بهره برداری از این بندر امضا کرده بود. مقامات هندی در همین راستا طی ماه جاری با بازگشایی سفارت خود در کابل، اقدام به تقویت روابط خود با حاکمان افغانستان کردند.
این در حالی است که سفارت هند در افغانستان پس از به قدرت رسیدن طالبان در سال ۲۰۲۱ ترسایی که در پی سقوط دولت مرکزی و خروج نیروهای ناتو به رهبری امریکا از این کشور محقق شد، به طور کلی بسته شده بود.
بندر چابهار در ساحل جنوب شرقی ایران و در امتداد دریای عمان قرار دارد. به گزارش رویترز، هند در طرح اولیه مشارکت در توسعه و بهره برداری از این بندر قرار بود با احداث خط راهآهنی به افغانستان، به رشد اقتصاد این کشور محصور در خشکی از طریق تجارت کمک کرده وابستگی کابل به بندر کراچی پاکستان را کاهش دهد.
اعطای این معافیت به دنبال اظهارات اخیر دونالد ترامپ، رییس جمهوری امریکا مبنی بر تمایل اش برای دستیابی به یک توافق تجاری با هند صورت گرفته است؛ این اقدام همچنین نشانه ای از بهبود روابط میان دو کشور بویژه پس از دو برابر شدن تعرفه ها بر واردات هند به امریکا و رسیدن آن تا ۵۰ درصد به عنوان مجازاتی برای خرید نفت روسیه است که طی دههای اخیر، به پایین ترین سطح خود رسیده بود.
پالایشگاههای هند اکنون در پی اعمال تحریمهای هفته گذشته واشنگتن علیه دو صادرکننده برتر نفت خام مسکو، یعنی شرکتهای «روس نفت» و «لوک اویل» در حال کاهش خرید نفت از روسیه هستند.
رندهیر جایسوال، سخنگوی وزارت خارجه هند، در یک نشست خبری هفتگی با اشاره به فعالیتهای کشورش در بندر چابهار گفت: « می توانم تایید کنم که معافیتی برای یک دوره شش ماهه به ما اعطا شده است.»
این دیپلومات هندی همچنین در ادامه تصریح کرد که کشورش به مذاکرات خود با دولت دونالد ترامپ، رییس جمهور مریکا برای دستیابی به یک توافق تجاری دوجانبه ادامه می دهد.
واشنگتن ماه گذشته، به عنوان بخشی از تلاشها برای اعمال «فشار حداکثری» بر ایران جهت مقابله با آنچه « فعالیتهای بی ثبات کننده جمهوری اسلامی در زمینه توسعه برنامههای هستهای و موشک های بالستیک» خوانده شد، معافیت تحریمی چابهار را که برای نخستین بار سال ۲۰۱۸ اعطا شده بود، لغو کرد.
به گفته یک مقام هندی که نخواست نام اش فاش شود، این معافیت تحریمی شش ماهه از روز چهارشنبه اجرایی شده است. سفارت امریکا در دهلی نو هنوز در مورد علت اعطای چنین معافیتی اظهار نظر نکرده است.
بامـداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۲۵ـ ۰۳۱۱
Copyright ©bamdaad 2025
پاکستان د اسراييلو پېښې کـوي
صمـد ازهـر
د پاکستان د وړمې شپې(پنجشنبه ۱۷/۰۷/۱۴۰۴) بمبارۍ پر کابل او د پکتيا پر برمل ولسوالۍ په کلکه غندو او له نړۍ او متحده ملتونو له نړيوال سازمان نه عوښتنه کوو چې دغه ښکاره تېری محکوم او تېري کوونکي تر پوښتنو لاندې راولي.
پاکستاني رسنۍ وايي چې د کابل په ډروني بريدونو کې ګويا نورولي محسود د « ټي ټي پي » مشر او د هغه راتلونکي ځايناستي په نښه شوي او وژل شوي دي. په داسې حال کې چې ويل کېږي نورولي دا خبر رد اواعلان يې کړی دی چې ژوندی او تر ډيورند کرښې هاخوا له خپلو جنګياليو سره اوسي.
دا چې کومه خبره رښتيا ده، محسود په کابل کې وژل شوی يا ټپي شوی او يا ژوندی او په هاخوا سيمې کې د خپل قام او پلويانو په منځ کې دی، هرڅه چې وي، يو ښکاره او منل شوی اصل دا دی چې پاکستان حق نه لري په هره پلمه چې وي، پر يوه خپلواک هيواد بريد وکړي. دوی کولای شول خپلې ادعاوې او ثبوتونه متحده ملتونو ته وړاندې کړي نه دا چې د ترمپ او نتنياهــو په شان پر نړيوالو قوانينو ملنډې ووهي. بل څرګند حقیقت دا دی چې پاکستان د خپل تاريخ وهلي خوسا ترور پالنې پاليسۍ په پايلو کې له دې واقعیت سره مخ دی چې هم په دننه او هم په باندنۍ نړۍ کې سخت بدنومی او له اعتباره لوېدلی دی. پښتانه، بلوچان، سنديان او ان کشمېريان ترې خپل حقونه غواړي. د پاکستان استبلشمنت چې هم په سياسي او هم په اقتصادی او ټولنيز ډګرونو کې له سختو ستونزو سره مخ دی تل هڅه کوي د خپلو ناکاميو پيټی د نورو پر اوږو بار کړي. کله يې پر افغانستان تپي او کله پر هندوستان يا ایران.
د پاکستان نظامي جوړښټ (استبلشمنت) په کلونو کلونو مشخص شخصيتونه يا په خپل لاس او يا د لاسپوڅو په لاسونو ووژل او په زرګونه يې وتښتول چې له ژوند او مړينې نه يې څوک خبر نه شول. اوس يې مډرن ترور ته لاس غځولی دی. عاصم منیر اوس د نتنياهــو پر پل پښه ږدي او د ډرون په وسيلې د خپلو مخالفانو هدفي ښکار کوي.
د دوی د دې تېري تر شا څه پراته دي او کوم عوامل يو ځای شوي او دوی يې دې ته هڅولي چې د تش په نامه پولې شاوخوا سيمو برسېره اوس د افغانستان په زړه باندې هم ګوذار وکړي؟
څه موده مخکې د پاکستان نظامي پاچا عاصم منير واشنګتن ته ولاړ او د معمولو پروتوکولونو خلاف د امريکې جمهور رییس دونالد ټرمپ ورسره وکتل. د دوی تر منځ خبرې پټې پاتې شوې. د رسنيو يوه تبصره دا وه چې ښايي پر ايران د امريکې او اسراييلو د پلان شويو بمباريو په ليکه کې به يې خبرداری ورکړی وي چې کونه ونه خوځوي او د خپل اټومي قدرت په نېشه کې يې له ځوزانو سره ونه جنګوې. پاکستاني سرچينو بيا داسې څرګنده کړه چې د سيمې او تروريزم په ضد مبارزې باندې خبرې شوې دي. په دې وروستيو کې عاصم منير او د پاکستان صدراعظم شهباز شریف دواړه يو ځای په سپينې ماڼۍ کې شرفياب شول. پوښتنه راپورته کېږي چې اوس بيا څه خبر وه چې ملکي او نظامي مشران بايد په ګډه ورغلي وای؟!
زما په آند، د واشنګتن او اسلام آباد دواړو زړه طالبانو ته ډک دی.
که له چين، روسيې او منځنۍ آسيا سره د طالبانو نيژدې سياسي او اقتصادي اړيکې، د روسيې له خوا د دوی پوره په رسميت پېژندل او د چين او ډېرو منځنۍ آسيا هيوادونو له خوا د ديفکتو په څېر په رسميت پېژندل او تر څنګ يې د بګرام هوايي اډې په هکله د ټرمپ شوقونو ته د طالبانو د رد ځواب، پر سپينې ماڼۍ بد لګېدلی وي، او د طالبانو په اړوند د پاکستان ناهيلي په نظر کې ونيسو نو ليرې يې مه بولی چې د دوی له خوا به پر افغانستان د فشار اچولو ګډ تصميم نيول شوی وي.
زمونږ هېر نه دي چې واشنګتن ته د عاصم منير تر لومړي سفر وروسته پاکستان د افغانستان د حکومت مخالفانو ته په پاکستان کې د ناستي بلنه ورکړه. دا چې دا ناسته بنا په ځينو عواملـو تر سره نه شوه، بېله خبر ده، مګر انکار نه شي کېدای چې له دې سفر سره يې تړاو درلود.
پاکستان او امريکې په تېرې نيمې پېړۍ کې د داوود خان له جمهوريته تر نن پورې د رنګ رنګ جهاديانو(نيابتيانو) په زېږولو او ملاتړ کې سترې پانګونې کړې دي چې خبر يې تر خراساني داعش پورې هم رسېدلې ده.
د پاکستان موخه له پيله تر هرڅه دمخه د افغانستان د پرمختګ د ټولو پديدو له بېخه وېستل او پو پناه کول وه. له کتاب، ښوونځي، زده کوونکي، ښوونکي او فرهنګي جوړښتونو نه نيولې تر فابريکو، بندونو، نهرونو، کارېزونو، مخابرات، ترانسپورت، ودانۍ، عام ولس او هر هغه څه چې د ښه ژوند له پاره په کار ول، د دوی له خوا په تباهۍ نخچه کې ول. په پايله کې يې غوښتنه د يوه کمزوری، لاس په نامه او بې ثباته افغانستان رامنځ ته کول و چې د ده تر قوماندې لاندې او له هندوستان سره د جګړو په مهال يې د ملا تير او شا ته د مانور میدان وي.
طالبان هم د پاکستان په غېږ کې را لوی شوي او ساتل شوی ول. د دوحې په مذاکراتو کې طالبانو ته دوی مشورې ورکولې او د طالبانو تر بريا وروسته هم پاکستاني لوړ پوړي د لارښوونې او ان د کابينې جوړولو په چارو کې د لاس وهنې په موخه کابل ته راتلل. ډېری طالبان چې تر هرچا زيات د افغانستان په اړوند د پاکستان له بدو نيتونو نه خبر ول، سوکه سوکه ترې په واټن کې شول اوله پاکستان سره د ښو اړيکو ساتلو د هڅې تر څنګ، يې د ملي ګټو ساتلو ته لومړيتوب ورکړ.
پاکستاني طالبان (تحريک طالبان پاکستانTTP ) تر ۲۰۲۱ پورې د افغاني طالبانو تر څنګ په جګړو کې د پاکستان د واکدارانو ملاتړ له ځانه سره درلود. په افغانستان کې د طالبانو بري ټي ټي پي ته هڅونه ورکړه څو په پاکستان کې ورته بدلون له پاره جګړه لا سخته کړي. پاکستان له افغان طالبانو نه غواړي له پاکستان سره د ټي ټي پي په ضد ودرېږي او په زوره يې مخه ونيسي. طالبان وايي هغوی اوس په پاکستان کې دي او دا ستاسو ستونزه ده چې حل يې کړی. اوس نو پاکستان چې اټومي او ستر نظامي قدرت دی او په افغانستان کې له ټولو ستونزو سره سره د اقتصاد غوړاوی او کرنيز- صنعتي پرمختګ نه شي زغملای، په نويو پلمو پر کابل بريد کوي او پس له انګرېز، روس او امريکې او ناټو نه خپل بخت آزميي.
امريکا او ناټو وروسته له لسيزو نيابتي جګړو، شل کاله په افغانستان کې حضوري جګړه وکړه. په منځني اټکل په ورځ کې کم له کمه د سلو تر دوه سوو کسانو په شاوخوا کې د هوايي بمباريو او ځمکنيو ګوذارونو له کبله وژل کېدل. بېباکه وژنو، ورانولو او تباهيو د فساد، ظلم، تالان او وطن خرڅونې تر څنګ عام ولس د اشغالګرو او د لاسپوڅي حکومت په ضد راوپاراوه چې د طالبانو ملاتړ ته يې ودانګل. د امريکې تېرو جمهور رییسانو ونه شول کولای په برياليتوب سره د دې اوږدې جګړې له چيکړې پښې وباسي. په پای کې همدغه ټرمپ و چې زلمي خليلزاد ته يې دنده وسپارله چې په هره بڼه چې کېږي په شپږو مياشتو کې به په دوحه کې له طالبانو سره يوې پرېکړې ته رسېږي څو امريکايي نظاميان وشي کولی په سلامتۍ له دې خاورې نه ووځي. د دوحې هوکړه د ده په واکدارۍ کې امضا شوه او په دې هوکړې کې د هېڅ يوې اډې د ساتلو يا د نظاميانو د پاتې کېدو کومه نښه نه وه. د ټرمپ ټوله هڅه په دې متمرکزه وه هر څومره ژر چې کېږي له دې خټو نه پښه وباسي او چين او روسيې ته مخه وکړي.
ټرمپ په دې عقيدې و او پټوله يې هم نه، چې ګواکې طالبان د پيسو مريان دي، په پيسو اخیستل کېږي او چېرې چې په کار وي جنګول کېږي. اوس يې هم کله چې د برتانيې له صدر اعظم کی ير ستارمر سره په مطبوعاتي کنفرانس کې د بګرام د بيا تر لاسه کولو تلوسه ښکاروله، وويل طالبان هم له مونږ نه څه غواړي او مونږ هم په مقابل کې څه غواړو.
امريکايي پلاوی چې د امريکايي برمته بنديانو د خوشې کولو خبرو له پاره کابل ته راغلی و، خليلزاد هم ورسره و. دوی بر بنديانو برسېره په نورو مسايلو هم خبرې کړې وې چې کېدای شي بګرام هم په کې شامل وي. طالبانو په اقتصادي ډګر کې له امريکې نه د پانګې اچونې او د سفارت د پرانيستو غوښتنه کړې وه. داسې ښکاري چې د پانګې اچونې په بدل کې ټرمپ د بګرام اډه غواړي. خليلزاد هم وروسته وويل چې د امريکې بيا راتګ بګرام ته له تروريزم سره په مبارزه کې له طالبانو سره مرسته کوي. ټرمپ دا هم وويل چې بګرام نه د افغانستان له پاره بلکه د چين او روسيې په ضد غواړي. زياته يې کړه چې دغه اډه د چين د ذروی وسلو د توليد له سيمې نه دوه سوه کيلومتره واټن لري.
طالبانو اعلان وکړ چې د امريکې په شمول د هېڅ باندني هيواد یظامي اډه او نظامیان په قطعي توګه د منلو نه دي، دوی وويل زمونږ سياست اقتصاد محوره دی او د اقتصادي همکاريو او پانګونو له پاره وَر د ټولو پر مخ خلاص دی.
له بلې خوا د باندنيو چارو وزير امير خان متقي يو اونيز سفر هند ته او د هند له خوا په کابل کې د سفارت پرانيستلو تصميم هم د پاکستان پر چارواکو بد ګوذار و.
که دغه ټولې څېړنې راغوټه کړو، پاکستان چې خښته يې پر افغان دښمنۍ ايښودل شوې او په دې ډګر کې يې نيمه پېړۍ ورانکاره پانګونه کړې، په خپله خاوره کې يې تروريستان روزلي او تبليغ يې ورته کړی دی، اوس د همغو روزنځايونو «ځيني خلک» چې ماغزه يې هم په ديني مدرسو او هم د آی اس آی په تبليغاتو کې د سخت دريځۍ او د همدوی په تفسير شريعت پلي کولو په ګټه مينځل شوي، اوس غواړي د افغانستان په څېر پاکستان کې هم طالباني واکمني رامنځ ته کړي. نو که قضيې ته په ځير وکتل شي پړه پخپله د دوی په غاړه لوېږي. طالبان، که افغاني دي يا پاکستاني، د پاکستان د نظاميانو او د دوی تر ملاتړ لاندې مدرسو د روزنو محصول دي. اوس نو لکه پورته چې مې لیکلي دي، افغان طالبان د پاکستان پر بدو نيتونو د پوره پوهېدو په پايله کې نور د دوی د غوښتنو او فرمایشونو رعایت نه کوي، له عنعنوي دښمن (هند) سره يې سفارتي اړيکې ټينګوي او د لومړي ځل له پاره پاکستاني واک په خپلو روزل شویو کې له ځواکمن خنډ سره مخامخ کېږي.
امریکا هم، د طالبانو او د خپلو رقيبانو روابط نه خوښوي او پر بګرام يې هم سترګې خښې کړې دي.. د مسکو په فورمټ کې د باندنيو چارو د وزير په توګه د لومړي ځل له پاره د متقي ګډون هم په ډېرو ښه نه دی لګېدلی. طالبان يواځې اقتصادي او سفارتي اړيکي مني خو امريکا زيات څه غواړي.
همدغو عواملو لاس سره يو کړی او اوسنۍ وضع يې رامنځ ته کړې ده. نن د پاکستان دفاع وزير د افغانستان په خاوره کې د ننوتو تهديد وکړ. دوی چې لومړي ځل دی چې داسې غورې وهي، په لاره کې يې زبرځواک شين څراغ لګولی دی، کنه دوی هېڅ کله دا جریت نه درلود چې دومره ریسک وکړي.
له بده مرغه د طالب چارواکو د بې ځايه، بې دليله او غير شرعي کړنو، په ځانګړي ډول له ښځو سره ناوړه چلند، د نجونو له تحصيل سره مخالفت، ناوړه او شرموونکې سزاګانې او قانون دښمني، په نړيواله سازمانونو او په تېره بيا په متحده ملتونو کې د افغانستان لار ډپ کړې ده. که دوی په همدغو ټکو باندې له سره غور وکړي، ډېرې لارې به ورته خلاصې شي، د تېري په مقابل کې به يې غږ او اعتراض اورېدل کېږي او د بېکس يتيم په شان به اړ نه وي د هر ظالم څپېړه ومني.
په پای کې د پاکستان غوږونه هم ورخلاصوم، که چېرې د دوی تېري ادامه ومومي دا خطر شته چې د دواړو خواو طالبان لاسونه سره يو کړي او شيخ هبت الله هم پر خپلې پخوانۍ فتوا چې جهاد يې په پاکستان کې ناروا بللی و، بيا نظر وکړي. دا به دواړه ملتونه وکړوي او په اوسنۍ بڼه د پاکستان شتون به هم له پوښتنې سره مخامخ کړي.
بامـداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۲۵ـ ۱۲۱۰
Copyright ©bamdaad 2025