اثرات ویروس کرونا بر اقتصاد افغانستان

به ادامه بررسی های کارشناسان حزب آبادی افغانستان درباره پیآمدهای گسترش ویروس کرونا اینک ارزیابی مسلکی رفیق داکترعبد الرشید جانبارعضو دارلانشای حزب آبادی افغانستان و کارشناس  امور اقتصادی و سیاسی را درباره « اثرات ویروس کرونا براقتصاد افغانستان » پیشکش خواننده گان تارنمای بامداد مینمایم.

سلسله این برسی های کارشناسانه و گزارشات از محلات در روزهای بعدی درسایت بامـداد پیگیری می شود. امید با این کمپاین روشنگرانه توانسته باشیم دین ژورنالیستی خود را منحیث رسانه متعهد و مردمی در برابر مردم زحمتکش افغانستان ادا کرده باشیم. ـ بامــداد

داکترعبدالرشید ، تحلیگرمسایل اقتصادی وسیاسی

افغانستان کشوریست که بیش از ۵۵ درصد مردم آن زیر خط فقر زنده گی می ‌کند و نرخ بیکاری هم بین ۲۶ تا ۳۰ در صد میباشد. نظر به گذارش سازمان غذایی جهان ۵۷ درصد مردم افغانستان از امنیت غذایی برخوردار نبوده ، و حدود ۴۰۰ هزار اطفال ‌و مادران حامله به سوتغذیه مبتلا میباشند. در افغانستان حدود ۱۶ میلیون افراد واجد شرایط کار بوده که از جمله ۹ میلیون آن بیکار می باشند، تعداد زیاد این کتگوری ازکارگران بصورت روزمزد و یا دست فروش در کنار جاده ها کار می نمایند. اکثریت کارمندان خدمات ملکی و معلمین ماهانه بین شش تا هشت هزار افغانی معاش دارند که اکثر آنها در پهلوی کار دولتی و معلمی کارهای دیگری را نیزجهت دریافت مقداری پول انجام میدهند تا توانسته باشند حداقل نیازمندی های اعضای فامیل های شانرا مرفوع سازند.

حد اوسط تعداد فامیل درافغانستان ۷ نفر بوده که دراکثر فامیل ها صرف یک نفر کارمی ‌کند و متباقی را اعاشه و اباته مینماید. از سوی دیگر افغانستان یک کشور مصرفی بوده که سالانه به ارزش ۷،۶ میلیارد دالر واردات داشته و صادرات آن بالغ برحدود ۷۸۰ میلیون دالراست. نظر به معلومات مسوولین وزارت زراعت، مالداری و آبیاری، مصرف سالانه گندم درکشوربیشتر از شش میلیون متریک تن بوده که از جمله حدود ۴،۵ میلیون متریک تن در داخل کشور تولید گردیده و حدود دو میلیون متریک تن آرد و گندم با سایر مواد اولیه ازخارج کشور وارد میگردد.

به گفته وزارت صحت عامه ، تا اکنون ۸۴ مورد مثبت ویروس کرونا در کشور* ثبت شده است که چهار تن آن در میان نظامیان نیروهای خارجی میباشد. علاوه بر آن، بیش از ۵۰۰ مورد مشکوک ویروس کرونا در سراسرکشور شناسایی شده است که هرات و کابل به ترتیب در رده‌ های اول و دوم قراردارند و این ارقام درحال افزایش بوده و دو تن ( یک مرد در مزارشریف و یک زن در هرات ) از اثر مبتلا بودن به این ویروس جان باخته اند.

 گرچه مردم به احصاییه‌های وزارت صحت عامه به دیده شک و تردید مینگرند‌ زیرا روزانه هزاران تن از کشور ایران به افغانستان می آیند و درهفته های گذشته بیش از ۱۵۰ هزارتن از ایران از طریق هرات داخل کشورگردیده اند و این پروسه ادامه دارد.

با درنظر داشت مطالب فوق، افغانستان یکی از آسیب پذیرترین کشورهای دنیا در برابرشیوع ویروس کرونا بوده و نسبت نداشتن منابع و تجهیزات لازم و کافی نمی‌ تواند با شیوع کرونا درعرصه صحی و اقتصادی مقابله کند. دولت و مردم افغانستان باید در راستای پیش ‌گیری از این ویرس خطرناک با وزارت صحت عامه همکاری جدی داشته باشند. ویروس کرونا نه تنها می ‌تواند در افغانستان بحران صحی، بلکه بحران اقتصادی ، اجتماعی و امنیتی را نیز ایجاد کند. این بیماری اقتصاد جهان را به لرزه در‌آورده است، و تنها در ربع اول سال ۲۰۲۰ حدود ۲۸۰ میلیارد دالر اختلات اقتصادی را در سطح جهان بوجود آورده است.

اثرات ویروس کرونا بر فعالیت های اقتصادی

با وجود آنکه دولت‌ افغانستان در حال حاضر قیود روزگردی در شهرهای هرات، فراه و زرنج وضع کرده است و درشهرهای کابل و سایر شهرهای بزرگ دیگر سالونهای عروسی، کلپ های ورزشی، حمام ها ‌ مسدود گردیده و اجتماعات بزرگ ممنوع بوده، مکاتب و دانشگاه ها رخصت گردیده اند، ساعات کاری در ادارات دولتی کاهش یافته و کارمندان بالای سن ۵۷، زنان حامله و شیرده مرخص گردیده اند، اما مردم درافغانستان تاهنوزبه آن چندان توجه جدی نکرده ، و برای وقایه از آن اقدامات لازم و ضروری را به عمل نیاورده‌اند. هرگاه درهفته های آینده شیوع این بیماری بیشتر گردد، و شهرهای بزرگ مانند کابل، هرات ، کندهار، مزار، نتگرهار و سایر شهرهای دیگر به حالت قرنطین درآیند مسلما که مشکلات جدی اقتصادی ذیل را بیار خواهد آورد:

شیوع بیشتر ویروس کرونا فعالیت‌های تجارتی را بیش ‌تر صدمه خواهد زد و کاهش بی پیشنه کار و بار را در کشور بیار خواهد آورد، قسمی که در سایر کشور‌ها شرکت ‌های تولیدی و خدماتی تعطیل گردیده ‌اند، درافغانستان نیزفعالیت های شرکت ‌های خدمات حمل و نقل هوایی و زمینی درسطح ملی و بین‌ المللی کاهش یافته و یا به مدت نا‌معلوم متوقف گردند. شرکت‌ های تولیدی وخدماتی فعالیت ‌های خویش را کاهش دهند یا کاملاً متوقف نمایند. این بیماری همه‌ شمول ممکن به کاروبارهای غیر‌رسمی بیش ‌تر صدمه وارد کند چون آن‌ها نه بیمه دارند و نه بانک ‌ها قرضه برای‌ شان پرداخت می‌ کنند. درصورتی که ویروس کرونا بیش ‌ترگسترش پیدا کند‌‌، بالای عرضه و تقاضا در مارکیت‌ ها اثر ناگوار خواهد داشت، چون مردم از بیم مبتلا شدن به بیماری کرونا به بازار نخواهند رفت. این امر، منتج به کاهش درخرید و فروش شده و بالاخره مشکلاتی را برای متشبثان و تولید‌کننده ‌گان ایجاد خواهد کرد.

قیمت مواد غذایی درحال افزایش بوده چون افغانستان یک کشور وارداتی است و بیش ‌تر مواد خوراکی آن ازکشور‌های دیگر وارد می ‌شود. با گسترش ویروس کرونا درکشورهای همسایه نظیر چین، پاکستان، ایران و کشورهای آسیای میانه، ممکن واردات به کشورکاهش یابد. به همین دلیل بود که چند روز قبل افزایش سرسام ‌آور بهای مواد خوراکه به ویژه آرد و روغن در پی ایجاد نگرانی از شیوع ویروس کرونا مردم را بسیار سرا‌سیمه ساخته بود. درکابل وسایرشهرهای بزرگ افزایش خرید مواد غذایی توسط مردم قیم را به یک باره‌ گی افزایش داد، اما مقامات دولتی و مسوولین سکتور خصوصی به موقع مداخله کرده و تدابیری را روی دست گرفتند که در نتیجه جلو افزایش سرسام ‌آور نرخ مواد غذایی تا حدی گرفته شد. قبل از خبر شیوع ویروس کرونا قیمت یک بوجی آرد ۵۰ کیلویی ۱۴۰۰ افغانی بود، اما فقط در یک روز به ۲۵۰۰ افغانی رسید. گفته میشود که افغانستان ذخایر استراتیژیک در۲۲ ولایت با ظرفیت ۲۶۳ هزار متریک تُن مواد غذایی دارد، و کشورهندوستان نیز وعده کمک ۷۵ هزار متریک تُن گندم را به افغانستان داده است. وزارت زراعت، آبیاری و مالداری افغانستان نیز از آماده ‌گی برای فراهم ‌آوری مواد غذایی سه ماهه خبر داده است.

 نرخ بیکاری درکل نظر به آمار وزرات اقتصاد افغانستان ۲۶ درصد و در میان جوانان تا ۳۰ در صد می باشد، در صورتی که تعداد مبتلایان به ویروس کرونا هر روز فزون ‌تر و بیش ترگردد، و با درنظر داشت بی ‌تفاوتی‌ها و سهل ‌انگاری‌های مردم وعدم توجه آنها به مشوره های صحی به نقطه خطرناک برسد و بیشتر شهرها به قرنطین برود و یا قیودات گشت و گذار در روز وضع گردد، در انصورت میزان بیکاری درکشور، بخصوص درکار و بارغیررسمی که حدود ۸۰ در صد فعالیت های اقتصادی کشور را تشکیل می‌ دهد، به شکل سرسام‌ آورافزایش خواهد یافت که بار سنگینی را برشانه‌های دولت و جامعه ما ببار خواهد آورد. به صادرات کشور نیز ضربه شدید وارد خواهد آمد چون که افغانستان عمدتاً میوه‌ جات تازه وخشک و سایراقلام صادراتی خود را به کشور‌هایی چون چین، هندوستان، پاکستان، ایران و سایر کشور‌ها از طریق هوا و زمین صادر می ‌کند. در صورت وخامت اوضاع بنا برگسترش ویروس کرونا درافغانستان و کشورهای دیگر، ممکن راه ها و بنادر مواصلاتی هوایی و زمینی کاملا مسدود گردد و درصادرات افغانستان کاهش بی‌ سابقه بعمل آید، و شرکت های حمل و نقل هوایی و زمینی کشور نیز آسیب‌ های جدی را به همراه خواهند داشت. چنانچه همین اکنون نظر به اظهارات مسوولین هوانوردی کشور حدود ۲۰ در صد پروازهای عبوری از فضای افغانستان بنابر کاهش پروازهای بین المللی کاهش یافته و دو شرکت هوایی کام ایر و آریانا نیز تااکنون نسبت کاهش درپروازهای بین‌المللی آنها حدود بیست میلیون دالر خساره مند گردیده اند، که این رقم با گذشت هر روز بیشتر و بیشتر گردیه و منجر به مرخص شدن کارمندان آنها و ازدیاد بیکاری بیشتر خواهد شد.  سکتورخصوصی افغانستان نیز درمعرض تهدید جدی قرارداشته و فعالیت های آن نیز محدود و حتا تعداد از آنها ورشکست خواهد شد.

عواید گمرکی وسایرعواید داخلی مالیاتی و غیرمالیاتی کاهش قابل ملاحظه را درقبال خواهد داشت و این امر مشکلات جدی را در پرداخت معاشات ماهوار کارمندان دولت که ازعواید داخلی اکمال میگردد، بوجود خواهد آورد. بنا گفته میتوانیم که با شیوع بیشتر ویروس کرونا در افغانستان خسارات هنگفت مالی و اقتصادی و مشکلات جدی اجتماعی را برای دولت و مردم کشور ببار خواهد آورد. حکومت افغانستان مبلغ ۲۵ میلیون دالر کمک عاجل را بخاطر مبارزه با این ویروس تخصیص داده است، اما دولت افغانستان با درنظرداشت بحران‌ های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی ، امنیتی و بحران ناشی از انتخابات، قادر به مدیریت آن نخواهد بود و مسلما بخاطر مبارزه به آن به کمک های صحی و اقتصادی جهان و سازمانهای جهانی نیاز شدید دارد و تا اکنون کشورهای هند و چین وعده کمک و همکاری به مردم افغانستان داده اند همچنان حکومت افغانستان تقاضای مبلغ یکصد میلیون دالر کمک عاجل از جامعه جهانی نموده است، اما تا اکنون این کمک ها دراختیار دولت و مردم افغانستان قرار نگرفته است. با درنظر داشت فساد گسترده اداری و مالی در کشور، تشویش آن وجود دارد تا کمک های اقتصادی و مواد غذا نیز به مستحقین آن توزیع نگردد.

پیشنهادات برای مردم و مسوولین دولتی

۱-  در قدم نخست لازم است تا همه شهروندان کشور بخاطر کاهش خسارات جانی، مالی و اقتصادی ناشی از شیوع بیشتر این بیماری، مسوولیت های فردی و اجتماعی خود را ادا و هدایات مسوولین دولتی و مشوره های مسوولین سکتور صحت کشور را در بخش وقایه وجلو گیری از شیوع بیشتر این ویروس جدی گرفته و به آن عمل نمایند.

۲ـ  از آنجایکه مدت سه ماه به رفع حاصلات گندم در کشورباقی مانده است، لازم است تا مسوولین دولتی ذخایر استراتیژیک را تقویت نموده ، و حد اقل برای سه ماه مواد اولیه غذایی را درذخایر استراتیژیک پیش بینی نمایند.

۳-  با محتکرین مواد اولیه بخصوص آرد، گندم، روغن، ادویه و مواد شوینده و ضدعفونی در مطابقت با قانون منع احتکار برخورد جدی صورت گیرد و به سود جویان و محتکرین اجازه داده نشود تا نظم اقتصادی جامعه را برهم زنند. تاجران محترم نیزدراین شرایط دشوار از ترحم و دلسوزی بیشتر کارگرفته و از گران فروشی مواد مورد ضرورت شهروندان کشور خود داری نمایند.

 ۴-  سکتور صحی کشوربا جلب کمک های جامعه جهانی و سکتور خصوصی تقویت گردد و حد اقل درتمام ولایات کشور یک مرکزخاص برای تشخیص و تداوی کرونا با امکانات تخنیکی و متخصصین صحی ایجاد گردد.

 ۵-  افراد و خانواده های آسیب پذیر که در نتیجه قرنطین و وضع قیودات در شهرها نمی توانند لقمه نانی برای خود و فامیل های خود تهیه نمایند، باید تحت حمایت دولت و سازمان های مددرسان ملی و جهانی قرار گیرند.

۶-  درحال حاضرمقدار کمی گندم در ذخایر موجود است که از آن جمله رییس جمهور امر توزیع ۲۴ هزار تن گندم را از ذخایر استراتژیک دولتی به قشر آسیب ‌پذیر صادر کرده است. لازم است تا یک میکانیزم شفاف بمنظور کمک به مردم آسیب پذیر که بتواند از سوی استفاده و فساد در توزیع این مساعدت ها جلوگیری و مستحقین اصلی از آن بهرمند گردند، ایجاد گردد. بدین منظور لازم است تا برای افرادی که آدرس مشخص و حساب بانکی نزد ادارات دولتی دارند، از قبیل کارمندان پایین رتبه دولتی، معلمین و استادان، متقاعدین پایین رتبه، افسران و سربازان، معلولین و فامیل های شهدا و دیگران کمک های نقدی ازطریق ادارات مربوطه به آدرس‌های بانکی شان صورت گیرد.

برای سایر افراد و خانواده های که آدرس مشخص در ادارات دولتی ندارند، از قبیل دست فروشان، کارگران روزمزد، اطفال کارگر روی جاده، بیوه ها و دیگران کمک های مواد ا‌ولیه غذایی تحت نظر مسوولین نواحی، وکلای گذر، شوراهای محلی و رضاکاران احزاب سیاسی و جامعه مدنی توزیع گردد.

کمک های مالی و جنسی سبب میگردد تا از یک طرف نظم بازار حفظ گردد و از سوی دیگرجلو فساد و سواستفاده های گسترده گرفته شود.

۷-  حمایت از سکتورخصوصی که از اثر توقف فعالیت های تولیدی و خدماتی شان متضرر میگردند، بعمل آید. دولت با قبول سبسایدی و کاهش درمالیات آنها می ‌تواند این بخش مهم را از ورشکستگی نجات دهد.

* تعداد مبتلایان به این ویروس در افغانستان درتغیر بوده و ارقام ارایه شده تا تاریخ ۷ حمل ۱۳۹۹ خورشیدی می باشد.

بامداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۲۰ـ ۲۶۰۳

یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .

Copyright ©bamdaad 2020

تاثیر ویروس کرونا بر اقتصاد جهان

خواننده گان گرانقدرتارنمای بامـداد،

درادامه نشردیدگاه های کارشناسان حزب آبادی افغانستان پیرامون اثرات بیماری کرونا ، اینک دیدگاه های رفیق داکترعبدالرشید جانباز کارشناسان امور اقتصادی را در باره اثرات اقتصادی این بیماری دنیاگیر به نشر میرسانم. امید طرف توجه قرارگیرد ـ تارنمای بامـداد

داکتر عبدالرشید جانباز

بیماری کرونا برای اولین بار در دسامبر ۲۰۱۹ در شهر ووهان آستان هوبی کشورچین شناسایی شد و در ۱۱ مارچ ۲۰۲۰ سازمان بهداشت جهانی شیوع این ویروس را دنیاگیر اعلان کرد. واژه « کروناویروس» از کلمه لاتین corona یا کلمه یونانی κορώνη به معنی تاج گرفته شده ‌است. این واژه به مشخصه ظاهری ویرون ها شکل عفونی ویروس که در زیر مکروسکوب الکترونیکی دیده می ‌شود، اشاره دارد که حاشیه‌ ای ازسطح بزرگ و پیازدار داشته و یادآور تصویری از یک تاج سلطنتی یا تاج خورشیدی است.

درحالیکه مقامات چینی از نشانه ‌های کاهش سرعت گسترش ویروس کرونا خبر داده ‌اند، آثارمنفی این بیماری براقتصاد جهانی به تدریج آشکار می شود می‌ گویند: چین عطسه کند، اقتصاد جهان سخت بیمار می‌شود.

این بارچین بیمار شده است. یک بیماری با پیامدهای گسترده جهانی. در المان از خطر رکود اقتصادی سخن می ‌رود و درسطح جهان ممکن است نرخ رشد اقتصادی به ۱،۵ درصد کاهش یابد. سهم چین در تولید ناخالص داخلی جهانی بیش از ۱۵ در صد میباشد که کاهش آن تاثیر مستقیم بالای کاهش تولیدات ناخالص داخلی جهان دارد .بناْ پیاآمدهای اقتصادی مخرب بیماری کرونا تنها به چین محدود نمی ‌شود بلکه کل جهان را در برمی ‌گیرد. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی از دولت چین خواسته است تا همه توان خود را برای کنترول و مهار این بیماری به کارگرفته و از شرکت‌ها و واحد های تولید و اقتصادی حمایت مالی بکند. نرخ رشد اقتصادی چین برای سال جاری به کمتر از پنج درصد (۴،۹) خواهد رسید. این در حالی است که نرخ رشد اقتصادی این کشور درسال گذشته میلادی ۶،۱ درصد بوده است. وزیران دارایی کشورهای صنعتی وابسته به گروه هفت (G7) برای هماهنگ کردن سیاست ‌های خود در امر مقابله با پیامدهای مخرب این بیماری تشکیل جلسه داده و تصامیم لازم اتخاذ نموده اند. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی پیامدهای ناشی از بیماری کرونا را بزرگترین چالش اقتصادی جهان پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸ اعلام کرده است. حتا گفته می ‌شود که نرخ رشد اقتصادی جهان می ‌تواند به نصف کاهش یابد. حدت و شدت تاثیرات مخرب بیماری کرونا خود را به طور مشخص در چین نشان می ‌دهد. چرخه تولید در این کشور مختل شده است، شمارسفارش ‌ها و درنتیجه شمارشاغلان درماه فبروری درچین چنان کاهش داشته که ظرف ۱۶ سال گذشته و از زمان شروع همه‌ پرسی ماهانه سابقه نداشته است. سایمن مک آدم اقتصاد دان جهانی در شرکت کاپیتال اکانومیک می ‌گوید که اختلال اقتصادی درسه ماه اول سال ۲۰۲۰ بیش از ۲۸۰ میلیارد دالربرای اقتصاد جهان هزینه خواهد داشت که اگر حدس ما درست باشد، تولید ناخالص داخلی جهان درسه ماه اول سال جاری نسبت به سال گذشته هیچ رشدی نخواهد داشت. پیامدهای احتمالی شیوع بیماری کرونا برای اقتصاد جهانی درکانون توجه رسانه‌ ها و تحلیلگران مسایل اقتصادی نیز قراردارد. پیش بینی می‌ شود که هرگاه شیوع این بیماری طی هفته‌ های آینده کنترول و مهار نشود، اقتصاد جهان از نفس بیافتد

. اتحادیه سراسری صنایع المان از احتمال رکود اقتصادی این کشورسخن گفته‌ است. در بیانیه این اتحادیه آمده است که هرگاه شیوع بیماری در چین، جاپان، کوریای جنوبی و ایتالیا در سه‌ ماهه دوم سال جاری میلادی کنترول نشود، احتمال دارد نرخ رشد اقتصادی المان به نیم درصد و حتا کمتر کاهش یابد. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) حتا بر این باوراست که نرخ رشد اقتصادی المان در سال جاری می‌ تواند به سه دهم درصد برسد. مسوولان این اتحادیه از دولت المان خواسته ‌اند ازسیاست بودجه بدون کسری فاصله بگیرد و برای مقابله با پیامدهای اقتصادی این بیماری اقدام به سرمایه‌ گذاری کند. چنین سیاستی از سوی بسیاری از کشورها و از جمله چین و آمریکا اجرا شده است. صندوق جهانی پول نیز میلیارد ها دالر برای مقابله با پیامد های این ویروس در نظرگرفته است.  دو حزب دموکرات و جمهوریخواه امریکا نیز برای مقابله با پیامدهای بیماری کرونا بودجه‌ ای معادل ۹۰۰ میلیارد دلار پیش بینی کرده ‌اند. اختصاص این بودجه از سوی مجلس نماینده گان تصویب و برای تصمیم نهایی و اجرا به مجلس سنا ارایه شده است. تصویب آن در مجلس سنای آمریکا نیز قطعی است

. انگلستان معادل ۳۶۰ میلیارد ایرو، اسپانیا ۲۰۰ میلیارد ایرو و اتریش معادل ۳۸ میلیارد ایرو را برای مقابله با اثرات اقتصادی ویروس کرونا ، کوید ۱۹ ، اختصای داده اند.

دولت چین نیز ۱۶ میلیارد دلار به مقابله با این بیماری و مهارشیوع آن اختصاص داده است. به ‌رغم همه این تلاش‌ها هنوز چشم‌انداز روشنی درباره احتمال کنترول شیوع این بیماری دردست نیست. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی(OCDE)  در تازه ترین گزارش خود که روز دوشنبه منتشر شد اعلام کرد که اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۰ با کندی شدید روند رشد روبرو گردیده است، این نهاد مالی و اقتصادی بین المللی ضمن هشدار درباره تاثیر شیوع ویروس کرونا بر روند رشد اقتصادی جهان درسال جاری میلادی، پیش بینی خود برای تولید ناخالص داخلی جهان را کاهش داد و درهمان حال اعلام کرد دامنه و گستره کاهش رشد اقتصادی جهانی نامعلوم است. این سازمان درگزارش اخیرخود وضعیت رشد اقتصادی درجهان را درسایه تهدید ویروس کرونا درسه سناریو بررسی کرده است. اگر سناریو خوش بینانه را کنار بگذاریم، بر اساس دو سناریو دیگر این نهاد، اقتصاد جهان درهفته های آینده عملاً وارد رکود می شود. اما، شدت و ضعف رکود اقتصادی در جهان به محدود شدن و یا گسترده ویروس کرونا بسته گی خواهد داشت. شیوع بیماری ناشی ازابتلای به ویروس کرونا با محدویت هایی در رفت و آمد، کاهش در میزان سفرهای خارجی و همچنین توقف و کاهش فعالیت اقتصادی در جهان گردیده ، به خصوص اقتصاد کشورهای خاور دور تاثیر منفی گذاشته است. شرکت اپل، تولید کننده تیلفون های همراه، گفت که اختلال در فعالیت های اقتصادی در چین به کاهش تولید و عرضه محصولات این کشور و پایین آمدن سود منجر خواهد شد. بخش قابل توجهی از محصولات اپل در واحدهای تولیدی این شرکت در چین تولید می ‌شود. همزمان، دولت چین جدید ترین آمار ابتلا و تلفات ویروس کرونا را منتشر کرده است. براساس این آمار، تا اکنون بیش از یکهزار و هشتصد تن از مبتلایان به ویروس کرونا دراین کشورجان خود را از دست داده ‌اند که بخش عمده آنان از ساکنان استان هوبی بوده اند. ابتلای به ویروس کرونا برای اولین بار در شهر ووهان، مرکز این استان، گزارش شد. تا اکنون به تعداد ۳۴۰ هزار تن در بیش از یکصد و هفتاد کشورجهان به این ویروس مبتلا شده اند و از جمله به تعداد ۱۵ هزار تن جان باخته اند.

در افغانستان تعداد مبتلایان۴۲ تن و یک تن جان باخته است. انجمن بین ‌المللی حمل ‌ونقل هوایی  (IATA)  اعلام کرد: به دلیل شیوع ویروس کرونا در بسیاری از کشورها، از جمله چین به عنوان کانون آن، احتمال دارد شرکت‌های هواپیمایی سراسر جهان حدود ۱۱۳ میلیارد دلار زیان ببینند. به گزارش نشریه فروبس ، آلکساندر دوژونیک مدیرکل انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی حوادث ناشی از شیوع ویروس کرونا در جهان را بی ‌سابقه دانسته است. بر اساس تخمین‌ این انجمن شمار مسافران پروازها در چین ۲۳ درصد، جاپان ۱۲ درصد، سنگاپور ۱۰ درصد، کوریای جنوبی ۱۴ درصد و منطقه آسیا ـ پاسیفیک ۱۱ درصد و اروپا ۷ درصد کاهش می یابد. شرکت‌ های ایتالیایی ۲۴ درصد و المانی نیز ۱۰ درصد مسافران را از دست می‌دهند. انجمن مذکور در ۲۰ فبروری پیش ‌بینی کرده بود که شرکت‌ های هواپیمایی سراسر جهان به دلیل شیوع ویروس کرونا ۲۹.۳ میلیارد دلار زیان خواهند دید. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی گفت اتحادیه اروپا که شامل بعضی از قدرت‌ مند ترین اقتصادهای اروپا است ممکن است در طول چند ماه آینده دچار انقباض اقتصادی شود. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی روز دوشنبه، ۱۲ حوت گفت که امسال رشد اقتصادی جهان ممکن است در مقایسه با پیش ‌بینی گذشته که ۲.۹ درصد بود تا ۱.۵ درصد پایین بیاید این اندیشکده که شامل ۳۶ کشور از ثروتمند ترین ملت‌ های دنیا است، گفت جاپان نیزممکن است دچار رکود اقتصادی شود. این سازمان اخطار داد ویروس کووید۱۹ از زمان بحران اقتصاد جهانی شدید ترین خطر را به رشد جهانی اقتصاد تحمیل کرده است و ممکن است باعث «ت اثیر دومینو وار» شده و تاثیر شدید آن بر چین درسایر کشورهای پیشرفته دنیا تکرار شود و به شدت بر اعتماد مردم به اقتصاد، مسافرت و خرج و مخارج آنها آسیب بزند. به گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، اقتصاد چین آسیبی شدید و رکودی کوتاه‌ مدت تجربه خواهد کرد کما این که نرخ رشد اقتصادی این کشور از ۶.۱ درصد در ۲۰۱۹ به کمتر از ۵ درصد برای امسال رسیده است تا آنکه در سال ۲۰۲۱ میلادی کاملا به حالت سابق بازگردد

. لارنس بون، اقتصاددان ارشد سازمان همکاری و توسعه اقتصادی گفت: «خطر این ویروس تهدید شدید تری را متوجه اقتصاد جهانی خواهد کرد که اکنون نیزاز تجارت ‌های تضعیف شده و تنش‌ های سیاسی رنج می ‌برد. دولت ‌ها باید به سرعت برای مقابله با شیوع این بیماری فراگیر دست به کار شده و با حمایت از نظام ‌های بهداشتی خود ومراقبت ازمردم مطمین شوند خانواده‌ها و تجارت ‌هایی که از بیماری آسیب دیده‌اند کمک ‌های بهداشتی و مالی لازم را دریافت خواهند کرد. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی گفت برای این که از رکود اقتصادی جلوگیری شود کارمندان باید بتوانند از خانه کار کنند. این سازمان از دولت‌ها خواست تا دست به کار شده و از صنایعی که بیش از سایرین تحت تاثیر این ویروس قرار گرفته‌اند، مانند صنایع گردشگری و مسافرتی و شرکت ‌های تولید موتر و سایر اقلام الکترونیکی، حمایت‌ های لازم را به عمل آورند. این سازمان همچنین از بانک‌ های مرکزی خواست تا وجوه نقد اضافی را برای بانک ‌ها فراهم آورند تا آنها بتوانند به تجارت ‌هایی که اکنون از کاهش وجوه دریافتی آسیب دیده ‌اند، کمک کنند. گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی اظهار داشت که اگر این بیماری به سرعت فراگیرشود اقتصاد های « گروه ۲۰ » باید طی همکاری بین‌المللی با یکدیگر چارچوب حمایت ‌های پزشکی و بهداشتی هماهنگی‌ های لازم را برای کمک ‌های مالی و نقدی جهت بازسازی اعتماد به نفس عموم مردم و ملت‌ ها طرح ریزی کنند.  در پرتو تنش ‌های تجاری و عدم قطعیت سیاسی، اروپا و جاپان حتا قبل از شروع شیوع ویروس کرونا نیز شاهد رشد اقتصادی آهسته‌ ای بودند.

پیش‌ بینی یک بیماری همه‌ گیر درسطح جهان باعث شد افراد هفته گذشته به سرعت سهام ‌های خود در بازار بورس‌ های سراسر جهان را بفروشند چرا که تاثیر تعطیلی کارخانه‌ ها، پروازهای لغو شده و اخلال در چرخه سفارش و ارسال مواد اولیه باعث نگرانی سرمایه‌ گذاران شده است. شاخص ۱۰۰ بورس اوراق برتر فایننشل تایمز کمی از خسارات ‌های وارده صبح دوشنبه را در پایان روز جمعه جبران کرد و یک درصد بالای نرخ آغازین هفته به فروش رفت. بازارهای سراسر جهان اما از این گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی چندان آسایش خاطر نخواهند یافت و همینطور از آمار مجزایی که نشان می ‌دهد تولیدات کارخانه ‌ها در چین سقوط شدیدی داشته است. فعالیت کارخانه‌ های در ماه فبروری طی سریع ‌ترین سقوط خود به پایین ‌ترین حد در طول تاریخ کشور رسید چرا که اقدامات مبارزه با شیوع ویروس بعضی از خط‌ های تولیدی را کاملا متوقف کرده است. شاخص ماهانه قدرت خرید مدیران که در نشریه «کایشین» منتشر شده نیز از ۵۱.۱ درصد در جنوری به ۴۰.۳ درصد رسیده است. شاخص زیر ۵۰ درصدی حاکی از کاهش مدام تولید محصولات است. از آنجا که بسیاری از شرکت‌ها و کشورها به واردات محصولات چینی متکی هستند کاهش نرخ تولید در این کشور در هفته‌ ها و ماه‌ های آینده بر تمام زنجیره عرضه مواد اولیه در سراسر جهان تاثیر خواهد گذاشت. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی جهان پیشبینی نموده است که نرخ رشد جهانی اقتصاد امسال ۲.۴ درصد خواهد بود که از ۲.۹ درصدی که اخیرا در ماه نوامبر پیش‌ بینی شده بود پایین ‌تر است. با این وجود، همچنین اخطار داده است تاثیر اقتصادی ویروس کرونا هنوز خیلی غیرقطعی است و نرخ رشد اقتصاد ممکن است بیشتر هم سقوط کرده و برای امسال به ۱.۵ درصد برسد. دلیل اصلی این سقوط کاهش تولیدات در چین است که کارخانه‌ ها و شهرها برای جلوگیری از شیوع ویروس تعطیل شده و تحت قرنطین رفته ‌اند. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی می ‌گوید کشورهایی که شدیدا با چین روابط تجاری دارند از جمله جاپان، استرالیا و کوریای جنوبی نیز شاهد ورود آسیب به اقتصاد‌های خود خواهند بود. از آنجا که بسیاری از شرکت ‌ها و کشورها به واردات محصولات چینی متکی هستند کاهش نرخ تولید در این کشور در هفته‌ها و ماه‌ های آینده بر تمام زنجیره عرضه مواد اولیه در سراسر جهان تاثیر خواهد گذاشت. به زعم این سازمان محتمل ‌ترین سناریو این است که تاثیرات منفی این ویروس تقریبا به سرعت محو خواهد شد و اگر کشورهایی که از همه بیشتر در معرض ویروس کرونا هستند اقداماتی کارآمد برای مقابله با تاثیرات منفی آن اتخاذ کنند رشد جهانی اقتصاد در سال آینده می ‌تواند به ۳.۴ درصد برسد.

بامداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۲۰ـ ۲۴۰۳

یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .

Copyright ©bamdaad 2020

پیام همدردی دارالانشای حزب آبادی افغانستان به ارتباط حمله تروریستی برعبادتگاه سیک‌ها

  کابل ، ۶ حمل ۱۳۹۹

با اندوه فراوان امروز شاهد حادثه تروریستی هولناک درشهر کابل بودیم که طی آن تروریستان سفاک خلاف تمام موازین و نورم های بشری برعبادتگاه هموطنان سیک ما درشهرکابل حمله نموده و باعث کشته شدن و مجروحیت شماری ازاین عزیزان ما ، از جمله زنان و کودکان گردیدند.

هموطنان اهل هنود وسیک ما منحیث باشنده گان بومی و اصلی این سرزمین طی قرن ها درکنار سایر اقوام و مذاهب کشور زنده گی مسالمت آمیز و دوستانه داشته ، و با کار و تلاش بیدریغ شان همواره درراه ترقی و پیشرفت کشورمحبوب خویش افغانستان کوشیده ، و بویژه درعرصه تقویت بنیادهای اقتصادی و پیشرفت تجارت دراین خانه مشترک دستآوردها و افتخارات چشمگیر داشته اند.

حزب آبادی افغانستان درپرتو اصول قانون اساسی کشور و اهداف برنامه عمل خویش ازحقوق وآزادی های تمام اقوام و مذاهب ساکن درکشورازجمله هموطنان عزیز اهل هنود و سیک ، ابرازحمایت نموده ، و خود را مکلف برتطبیق آن میداند. ما از مقامات مسوول جداْ‌ تقاضا مینمایم تا مکلفیت های قانونی خویش درحفاظت ازجان و مال ، وتامین فضای مساعد برای زنده گی، کار و انجام مراسم دینی آنها ادا نماید .

دارالانشای حزب آبادی افغانستان حمله وحشیانه امروز برعبادتگاه هموطنان سیک را با شدیدترین الفاظ تقبیح نموده ، برعاملین آن نفرین فرستاده و مراتب تسلیت عمیق خویش را خدمت خانواده های که در این حادثه دردبارعزیزان خویش را از دست داده اند ابراز نموده  و برای مجروحین حادثه آرزوی صحتمندی مینماید.

پوهاند داکترمحمد داوود راوش

رییس حزب آبادی افغانستان

پیام تسلیت ـ بامداد ـ ۲۰/۱ـ ۲۵۰۳

Copyright ©bamdaad 2020

بررسی و مشورت های فنی درباره جلوگیری از گسترش ویروس کرونا

داکترسید فریدشاه رفیعی ، متخصص امراض داخله

 نام کرونا ویروس از کلمه Crown یا تاج به دلیل ساختمان های  تاج مانند در سطح آنها گرفته شده است.ویروس کرونا (CoV)  گروپ بزرگی از ویروس های نوع RNA بوده که سبب طیف وسیعی از امراض از ریزش ساده تا امراض شدید و کشنده تنفسی میگردند.این ویروس ها زونوتیک Zoonotic بوده یعنی اینکه بین انسان ها و حیوانات انتشار پیدا میکنند.

جهان در دهه های اخیر شاهد دو اپیدیمی ( شیوع زیاد و سریع) امراض مرتبط به این ویروس ها بوده است . اولی سندروم حاد تنفسی SARS-CoV ( بیماری سارس) ، که درسال ۲۰۰۲ از کشور چین آغاز و به حدود هفده کشور دیگر جهان انتشار پیدا کرد.این بیماری از نوامبر۲۰۰۲ تا جولای ۲۰۰۳ حدود ۸۴۳۷ نفر را مصاب ساخته و باعث مرگ ۸۱۳ نفر گردید یعنی فیصد وفیات این مرض حدود ده فیصد بود.درمورد منشا این مرض گفته شده که از خفاش ها به گربه های وحشی و بعدا به انسان ها منتقل گردیده و بعداْ‌ از شخص مصاب به اشخاص دیگر انتشار پیدا میکند. دوره تفریخ یا دوران نهفتگی ( دوره ی زمانی از زمان داخل شدن انتان دربدن انسان الی زمان شروع اعراض وعلایم مرض) این مرض بین ۱ تا ۱۳ روز (حد وسط ۴ روز) میباشد.و علایم عمده آن تب، سردردی و ناراحتی میباشد.

اپیدیمی دیگر مرتبط به ویروس های خانواده کرونا عبارت از سندورم تنفسی شرق میانه MERS-CoV بود که باراول در سال ۲۰۱۲ در کشور عربستان سعودی شناسایی و تاحال بعضی واقعات آن در نقاط مختلف جهان دیده شده که حدود ۲۴۰۰ نفر را بیشتر در شرق میانه و عمدتاْ در موسم حج مصاب ساخته است .همچنان واقعاتی ازاین مرض در کوریای جنوبی وایالات متحده امریکا نیز دیده شده است که فیصدی وفیات ناشی ازآن خیلی بالا حدود ۳۵ فیصد میباشد.این ویروس از شترها درمیان انسان ها انتشار نموده و از یک شخص به شخص دیگر منتقل میگردد.دوره تفریخ این مرض ۲-۱۵ روز (حدوسط ۵ روز) بوده وعلایم عمده ی آن تب ،لرزه ، ضعیفی عمومی بدن ،سرفه ،نفس تنگی ،دلبدی ، استفراغ و اسهال میباشد.

شیوع ویروس جدید کوید ۱۹

دراواخر ماه دسامبر ۲۰۱۹ در بازار فروش غذاهای دریایی شهر وهان کشور چین یک بیماری غیرمعمول تنفسی شیوع پیدا کرد که ابتدا فکر می شد همان بیماری سارس باشد که قبلا نیز درکشور چین شایع شده بود ، اما بعدتر داکتران دریافتند که عامل این بیماری ویروس SARS-CoV نبوده بلکه ویروس دیگر و جدیدی از این خانواده میباشد که ابتدا به نام  کرونا ویروس جدید n-COV ودر ۱۱ فبروری ۲۰۲۰ از سوی سازمان صحی جهان بنام Covid-19  نام گزاری شد.

درمورد منشا این ویروس تا هنوز اطلاعات دقیق و قطعی دریافت نشده و ادعا ها در مورد انتشار این مرض از شبپره چرمی و یا بعضی حیوانات دیگر بحری تا هنوز ثابت و تايید نشده است.

ویروس Covid-19  برخلاف بسیار ویروس های دیگر بجای شش پروتین دارای ۲۰ پروتین بوده و نیزدریافت شده که این ویروس  سیر تکاملی طبیعی خویش را نپیموده و در سیر تکامل خویش دچار جهش ژنتیکی(از بین بردن یا جابجایی و تغیر موقعیت ژن ها و پروتین ها دریک زنجیره نیوکلیک‌ اسید ـ mutation )  گردیده است که این دریافت ها و تفاوت ها احتمال دست کاری انسانی و نقش بیوتروریزم را در ایجاد و انتشار این مرض مطرح میسازد.

ویروس جدید کرونا دارای دو Strain   (شاخه یا نوع فرعی ) بنام های L  و S بوده که شاخه L   آن از حیوان به انسان انتقال یافته و تهاجمی تر و دارای قدرت انتشار سریع تر میباشد ، شاخه ی S  آن در وجود انسانها شکل گرفته و ضعیف تر میباشد.

این ویروس از وجود شخص مصاب توسط عطسه وسرفه درمحیط پخش گردیده که بعد از انتشار در محیط درهوا حدود سه ساعت ، روی سطوح مسی حدود ۴ ساعت ، روی سطوح تکه ای ۶ الی ۱۲ ساعت ، روی سطوح فلزی۱۲ الی بیست ساعت ،روی سطوح کارتن ( کاغذی) حدود ۲۴ ساعت و روی سطوح پلاستیکی و آهن باب ضد زنگ حدود دو الی سه روز و روی صفحات مبایل و ال ای دی گفته میشود تا ۹۶ ساعت زنده و فعال میباشد که میتواند از هوا به صورت مستقیم در اثر تنفس و از سطوح بعداز آلوده شدن دست ها و تماس به چشم ،دهن و بینی وارد وجود انسان سالم گردیده و او را مصاب سازد.

دوره تفریخ یا نهفتگی این ویروس بین یک الی چهارده روز( حد وسط سه الی هفت روز) بوده  و شخص مبتلا به ویروس میتواند تا مدت هشت الی ۳۷ روز بعداز مبتلا شدن (حدوسط بیست روز ) ویروس را درمحیط انتشار دهد.یعنی شخص مصاب در دوره تفریخ که اعراض ندارد و نیز بعداز بهبودی تا چند روز ویروس را در محیط منتشر سازد.

این ویروس تمام انسان ها را مصاب ساخته میتواند اما راپورها از مصابیت بیشتر وشدیدتر مردها ، بزرگسالان ومساعد بودن بیشتر افراد دارای گروه خونی A  به این مرض حاکی بوده ، بالعکس افراد زیرسن ده الی چهارده سال کمتر مصاب شده و اعراض وعلایم بیماری نزدآنها خفیف تر(و یا حتا بدون عرض)  و فیصدی وفیات نزدشان خیلی ناچیزتر میباشد. همچنان سروی ها نشان داده که افراد دارای گروه خونی  O درمقابل این ویروس مقاوم تر بوده، بیماری خفیف تر و کم عرض تر را نسبت به سایر گروه های خونی تجربه کرده اند.

در ابتدا فرض به این بود که این ویروس بین حرارت منفی شصت درجه سانتی گرید الی مثبت ۲۷ درجه سانتی گرید زنده بوده و بیماری ناشی از آن مثل آنفلوانزا فصلی بوده و با گرم شدن هوا از بین خواهد رفت اما امروزه با گرم شدن هوا و شیوع این مرض در کشورهای گرم مثل آسترالیا که در فصل تابستان قرار  دارد و کشورهای افریقایی این فرض هم غیر محتمل به نظر میرسد.

علایم بیماری کرونا

این ویروس از طریق مجاری تنفسی( دهن و بینی ) داخل وجود انسان شده بعداز رسیدن به شش ها سیستم تنفسی را آسیب رسانیده و دروصورت دوام و شدت مرض به گرده ها و جگر نیز آسیب رسانیده وسبب کم کاری و از بین رفتن فعالیت این اعضا نیز میگردد.آلوده شدن با این ویروس با تب شروع شده ، بعد سرفه ی خشک نزد مریض به وجود آمده و بعداز یک هفته نفس تنگی نیز به این علایم اضافه میگردد. در کل علایم که نزد این مریضان دیده شده نظر به فیصدی شیوع شان به ترتیب ذیل میباشند.

-         تب،

-         سرفه خشک،

-         احساس خستگی و کوفتگی بدن ،

-         خلط سینه ،

-         نفس تنگی،

-         درد وشخی عضلات،

-         گلودردی،

-         سردردی،

-         لرزه،

-         دلبدی و استفراغ،

-         افرازات بینی ،

-         اسهال.

مدت دوام این بیماری هفت الی ده روز و حداکثر چهارده روز بوده که بعدا درصورتیکه حالت شخص ( بنابر دلایل و ویژه گی مشخص که بعداْ‌ ذکرگردیده) به طرف وخامت نرود، بهبودی حاصل میگردد.

اینکه آیا افراد بعداز سپری کردن این مرض چانس مصاب شدن دوباره به این بیماری را دارند ویا مثل بعضی امراض ویروسی دیگر ( چیچک وسرخکان) بعداز سپری کردن آن معافیت دایمی درمقابل آن حاصل کرده و دوباره مصاب نمی شوند تا هنوز به درستی دانسته نشده است.

تحقیقات نشان داده که فیصدی بالایی از افراد ( حدود هشتاد فیصد) این بیماری را بدون بروز کدام اعراض وعلایم سپری نموده  و اکثریت دیگر مصابین هم اعراض و علایم نه چندان شدید را تجربه کرده و بهبود پیدا میکنند و فیصدی وفیات نزد این مریضان خیلی کمتر از سایر ویروسهای خانواده ی کرونا بوده و حدود دو فیصد تخمین زده شده است .فکتورهای عمده خطر مرگ و میر نزد مریضان Covid-19 عبارت انداز:

-         سن بالا،

-         بیماری های قلبی وعایی ،

-         دیابت،

-         و هر عامل دیگر پایین آورنده ی مقاومت بدن ( مثل استفاده از دواهای پایین آورنده مقاوم؛ موجودیت امراض پایین اورنده مقاومت مثل سرطان ها و گرفتن شعاع و سوء تغذیه و....)

برخورد سازمان صحی جهان با بیماری ناشی از ویروس کرونا

سازمان صحی جهان WHO به تاریخ ۳۰ جنوری ۲۰۲۰ شیوع بیماری Covid-19   اعلام وضعیت اضطراری جهانی نموده و آنرا رسماْ به عنوان پاندیمی (همه گیری جهانی ) قبول کرد.بیماری Covid-19   تا اکنون (‌هژدهم مارچ۲۰۲۰) به ۱۶۴ کشورجهان سرایت کرده ، حدود دوصد بیست هزار واقعات مثبت ، نزدیک به نه هزار وفات نموده و حدود هشتاد و پنج هزار بهبود یافته اند.

با وجود تلاش های جدی جهانی تا هنوز برای این بیماری کدام تداوی و واکسین دریافت نگردیده است هرچند به تاریخ مارچ هفدهم مارچ در کشور امریکا واکسین مرض بصورت تجربی بالای انسان داوطلب سالم ( یک زن به اسم جنیفرهالر در شهر سیاتل ) اجرا گردید که تا هنوز نتیجه آن معلوم نمیباشد.اما  میتوان  با این مرض مبارزه کرد و راه مبارزه با این ویروس پیشگیری و مقابله با آن میباشد.

برای پیشگیری از مصاب شدن به این مرض اقدامات ذیل توبیشتر توصیه و تاکید شده است:

-         قرنطین (انزوا سازی) فردی در خانه:

. برای افرادیکه به ساحات دارای شیوع زیاد مرض سفرداشته و یا با افراد مشکوک به مصابیت مرض تماس داشته اند.

. افرادیکه نزدشان علایم مشکوک مرض دیده میشود.

. اجتناب از بیرون شدن غیرضروری از منزل برای عموم افراد ؛ به ویژه درمناطق ایکه شیوع مرض درآن ثبت شده و درهمه جاها برای افراد مستعد به مرض مثل افراد مسن ؛ افراد ضعیف ودارای مقاومت بدنی پایین و افراد مصاب سایر امراض مزمن.

-         شستن مکرر دست ها در طول روز به مدت بیست ثانیه با آب ( ترجیحاْ آب گرم) و صابون یا مایع دستشویی و یا هم استفاده از استینایزرهای طبی.

-         اجتناب از دست زدن به صورت در کل بویژه به دهن وبینی و چشم ها.

-         اجنتاب از دست دادن و بغل کشی با سایرافراد.

-         اجتناب از نزدیک شدن به افراد دارای علایم مشکوک از فاصله حداقل یک متر.

-         پوشیدن ماسک در اماکن عمومی، شلوغ و سرپوشیده.

-         پوشانیدن دهن و بینی در هنگام عطسه و سرفه با دستمال و ماسک و حتا آستین جهت جلوگیری از انتشار ویروس ها در محیط و جابجایی و هدرنمودن مناسب وبی خطر ماسک و دستمال بعد از استفاده.

-         اجتناب از دست زدن غیرضروری به سطوح ای که احتمال منتن بودن شان به ویروس میرود، مثل کتاره های استنادی ، دستگیر دروازه وکلکین ، دکمه های لفت و حاضری برقی ، شیر آب ، و...و در صورت ضرورت و تماس با آنها شستن فوری دست ها.

-         اجتناب از تماس نزدیک و غیرمحافظت شده با حیوانات.

-         پختن مناسب و صحی محصولات حیوانی.

-         استفاده محتاطانه از بانکنوت ها به عنوان یکی از منابع پخش ویروس و شستن فوری دست ها پس از استفاده از آنها.

همچنان در حال حاضریگانه راه مقابله با مرض حتا درصورت مصاب شدن به آن بلند بردن قوه معافیت بدن (سیستم ایمنی بدن) است.

فکتورهایی که سبب ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن میگردند:

-         استفاده از موادغذایی غیرصخی و صنعتی،

-         استفاده زیاد از مواد قندی ،

-         استفاده از دخانیات و مواد مخدر،

-         تشویش و استرس که این عوامل باعث ازبین رفتن باکتری های مفیده بدن شده و درنهایت قوه مدافع بدن را ضعیف ساخته و زمینه را برای فعالیت ویروس ها مساعدتر میسازد.

-         عدم تحرک و ورزش نکردن. تحرک کافی در جریان روز باعث کاهش استرس و بلند رفتن سیستم ایمنی بدن میگردد. روزانه حداقل ۴۵ دقیقه تحرک منظم فیزیکی ( مثل پیاده گردی) باید جز برنامه کاری ما باشد.

-         کم خوابی؛ خواب سالم باعث تقویه قوه مدافع بدن میشود . در ۲۴ ساعت باید حدود ۷ الی ۹ ساعت خواب منظم و سالم داشته باشیم.

راه هایی توصیه شده برای بلند بردن سیستم ایمنی بدن:

-         اخذ مقدار کافی میوه جات و سبزیجات در طول روز،

-         استفاده از منابع طبیعی ویتامین سی،

-         گرفتن مقدار کافی ویتامین دی از طریق مواجه شدن به شعاع آفتاب،

-         در صورت لزوم و درحالات خاص استفاده از اشکال دوایی ویتامین های دی و سی ،

-         اضافه نمودن انتی بیوتیک های طبیعی ( مثل سیر و زنجبیل ) درغذای روزانه،

-         وقایه روانی سترس ؛ اجتباب از ترس و تشویش ، بلند بردن روحیه و شاد بودن.

استراتیژی جهانی مبارزه با Covid-19  که از سوی سازمان صحی جهان تدوین و کشورها مکلف به تطبیق آن اند حاوی نکات عمده ی ذیل میباشد:

-         محدود ساختن انتقال ویروس از انسان به انسان؛ شامل کم ساختن خطر انتان ثانوی( اضافه شدن انتان دیگر) درمیان افراد دارای تماس نزدیک و کارکنان بخش عرضه خدمات صحی.

-         شناسایی؛ تجرید و قرنطین هرچه سریعتر افراد مصاب و ارایه خدمات صحی لازم به آنها.

-         تلاش جدی برای کسب دانش درمورد ناشناخته های مرض شامل شدت اعراض و علایم کلینیکی ؛ انتشار مرض ( راه ها ، میزان وسرعت آن) ؛ گزینه های تداوی و تسریع کارهای تشخیص ، تداوی و دریافت واکسین برای مرض.

-         ایجاد همآهنگی و ارتباط متقابل میان کشورها وسازمان های ذخیل درامر مبارزه با این مرض جهت اطلاع دهی مناسب و جلوگیری از ایجاد سوتفاهات و پخش اطلاعات نادرست.

-         کاهش تاثیرات اجتماعی و اقتصادی مرض از طریق همکاری متقابل میان سکتورهای مختلف دولت ها و جوامع.

-         شناسایی و کاهش خطر انتقال مرض از منابع حیوانی.

البته عده ی از کشورها استراتیژی ملی مبارزه با Covid-19   را نیز طرح و تصویب نموده و تطبیق مینمآیند. که از جمله میتوان به کشورعراق که به دلایلی همچو مجاورت با ایران ( یکی از کانون های عمده شیوع بیماری ) و روابط عمیق فرهنگی ومذهبی با این کشور و حضور مهاجرین عراقی در آنجا ، حضور نیروهای خارجی در این کشور و سپری نمودن دوران جنگ در وضعیت تا حد زیاد مشابه به افغانستان قرار دارد ، اشاره نمود.استراتیژی ملی مبارزه با Covid-19   دراین کشورحاوی نکات عمده ذیل است:

-         محدودیت سفر برای خارجی هایکه به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم از کشورهای که درآن بیماری شیوع بیشتر دارد( چین، ایران ، ایتالیا ، کوریای جنوبی  و ...) می آیند.

-         عراقی هایی که از این کشورها می آیند در صورت عدم موجودیت علایم مشکوک درمنزل و درصورت علایم مشکوک در شفاخانه برای مدت دوهفته قرنطین گردند.

-         ممانعت مردم از برگزاری اجتماعات بویژه در محیط های بسته و اجتناب از سفرهای غیر ضروری.

-         اجتناب از هرگونه جلسه ، سمپوزیم ، کنفرانس و موارد مشابه آن به جز در حالات نهایت ضروری.

-         رسانیدن عاجل و کامل وسایل تشخیصیه و تداوی به تمام راه های ورودی زمینی، هوایی و دریایی به خاک این کشور.

-         در صورت دریافت کدام واقعه مثبت ، معاینه و قرنطین تمام افرادیک ه طی چهارده روز گذشته با این افراد تماس داشته اند.

در کشورما افغانستان که تا اکنون ۲۲ واقعه مثبت این بیماری در پنج ولایت دیده شده و به دلایل مختلف از جمله برگشت ( ویا فرار) روزانه هزاران نفر مهاجراز کشور ایران در معرض تهدید جدی بیماری قراردارد تا اکنون کدام استراتیژی ملی مبارزه با Covid-19   طرح و تصویب نشده اما ، اقدامات لازم و جدی از طریق فرمان ها و ابلاغیه های نهادهای ذیربط و ایجاد یک کمیته آکاهی دهی از طرف دفتر ریاست جمهوری  صورت گرفته و به تازه گی ریاست جمهوری کشور به نهادهای مسوول امر تهیه یک پلان عملیاتی خاص را برای جلوگیری و مهاراین بیماری صادر نموده است که امیدواریم هرچه زودتر این امرعملی شده و در راستای تطبیق آن گام های جدی برداشته شود.

بامداد ـ سیاسی ـ ۲/ ۲۰ـ ۱۹۰۳

Copyright ©bamdaad 2020