دری افغانی یا فارسی  هندوستانی


 

داکتر حمیدالله مفید

زبان فارسی در کشور پهناور هندوستان به مثایه زبان فرهنگی ، سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی ان کشور جایگاه درخشانی داشت و دارد.

نخستین ویژه گی  یی که زبان فارسی را در هندوستان گسترش داد ، همخونی وهم خانواده گی بودن زبان های هندی وفارسی است . که  در این جستار کوچک نمی گنجد.

مگر دومین ویژه گی که زبان فارسی را در هندوستان کاربرد وگسترش داد ، استفاده از این زبان در نظام سیاسی و دولتی وساختار همبودگاهی هندوستان بود.

به گفتاورد تاریخ پژوهان هنگام تازش های سلطان محمود غزنوی در هند و ایجاد دولت غزنوی در آن کشور زبان فارسی ، که زبان رسمی دولت محمود غزنوی خراسانی بود ،( نه ترک ) در هندوستان نیز گسترش داده شد.

دولت های پسین در هندوستان چون : سوریان ، لودینیان ، ایبک ها وحتا گورگانیان نیز زبان فارسی را به مثابه زبان رسمی کشور پذیرفتند .

همین مساله موجب شد، تا زبان فارسی در کشور پهناور هندوستان برای نزدیک به هفتصد  سال  زبان رسمی باشد. در  سال  ۱۸۳۶ ترسایی تا هنگامی که  م.چارلز تری ویلیان زبان انگلیسی را،  به جای زبان فارسی ، رسمیت داد   این زبان در آن کشور زبان رسمی بود. لوح سنگ آرامگاه نورجهان وجهانگیر در تاج محل این شعر نورجهان حک شده است :

بر مزار ما غریبان نی چراغی نی گلی

‌نی پر پــروانه سوزد نی سرایــــد بلبلی

فرایند این رسمی بودن زبان موجب شد، تا کتاب های زیادی  به زبان فارسی در هندوستان به چاپ برسد. تمام کتیبه ها ، آثار  ونوشته ها در هندوستان  طی همان هفتصد سال به نام زبان فارسی ثبت شده است ، نه زبان دری و نه زبان « جعلی  دری افغانی»  از کتاب های که به زبان فارسی در هندوستان به چاپ رسیده اند ، اگر در اینجا فهرست کنیم ، مثنوی یک منی خواهد شد.

از ای نرو تنها با نگارش کتاب های که عنوان آنها زبان فارسی است بسنده می گردد.

با دریغ برخی چرند پردازان تلاش می ورزند، تا هویت تاریخی وسیاسی زبان فارسی را با جعل سازی «زبان دری افغانی» از میان بردارند.

نمی توان با ندانم کاری ها وبا جعل سازی ها هویت ونام تاریخی یک زبان را خود سرانه برچید وبه آن هویت جعلی داد.

رویکرد فرمایید« زبان دری افغانی » نخست باید نوشت ، که زبان افغانی به گفتاورد ادبیات پژوهان  نام همان زبان پشتو است ، که پس ازسده ای بیست از سوی انجمن ادبی کابل یا همان پشتو تولنه بر زبان افغانی که در تمام آثار وبه ویژه توسط محمود طرزی به نام زبان افغانی یاد می شده است، اطلاق  شده است . آیا می شود ، تا تمام افتخاراتی را که در جهان شرق شناسان ، در ترکیه فارسی نویسان ، در هندوستان فارسی نویسان و در ایران بدست آمده یک باره به دیگران داد وخود در غندی خیر ناسیونالیزم ضد فارسی نشست وتماشا کرد؟

اگر فرخی ، یا انوری ، یا خاقانی  ، یا مسعود سعد سلمان ویا اقبال ناسونالیست لاهوری دری نوشته اند ، تمام امتیازهای فارسی را به این دری محلی مبدل ساخت ؟

آخرین پرسش : اگر زبان ما فارسی دری است ؛ آیا فارسی غیر دری هم وجود  دارد؟ اگر دارد ، در کجا  به کار می رود؟

اکنون زبان « دری افغانی؟» یعنی  زبان« دری پشتو »چه بار معنا به جز چرند پردازی را بدوش می کشد؟

زبان فارسی در شبه قاره ای هندوستان ، در تمام آثار نویسنده گان اروپایی ، در تمام آثار نویسنده گان تازی یا عربی ، در تمام آثار نویسنده گان ترک و ازبک به نام زبان فارسی یاد شده است، به خاطر اثبات این دیدگاه تنها به نگارش نام نبیک ها یا کتاب های که به نام زبان فارسی در هندوستان یاد شده اند ، بسنده می شود:

در سرزمین پهناور هندوستان آثار گران بهای زیرین تنها در بخش دستور زبان فارسی  به چاپ رسیده اند:

میزان فارسی یا بعضی قانوات فارسی تآلیف جمال الدین حسین بن سید نور الله مرعشی شوشتری که در سال ۱۱۶۵ هجری در عظیم آباد تآلیف شده است. (۱)

جامع القواعد زبان فارسی ، تالیف محمد قلی خان متخلص به محب ، از پارسی دانان هند در سال ۱۱۷۴ هجری در شش مقاله فرام شده است.(۲)

رساله ای در دستور زبان فارسی در هفده باب نویسنده شیخ عبدالباسط .(۳)

رساله ای در دستور زبان فارسی نظام الدین احمد که در سال ۱۱۸۸ هجری تالیف شده است.(۴)

مجموع القوانین زبان فارسی که در نه قانون تدوین شده است اثر امیر اسدالله تآلیف سال ۱۱۶۹ هجری .(۵)

قاعده های فارسی مسما به هفت گُل ، منظومه ای است در حدود ۳۳ رویه یا برگه اثر کامتا پرشاد که در سال ۱۳۰۴ هجری مهتابی یا ۱۷۸۹ ترسایی در لکنهو به چاپ  رسیده است .(۶)

قاعده های فارسی اثر روشن علی انصاری جونپوری که در سال ۱۲۱۵ هجری  مهتابی برابر به سال ۱۸۰۰ ترسایی در لکنهو به چاپ رسیده است.(۷)

قاعده های المبتدیان  برای آموزش زبان فارسی مولف ناشناخته که در سال ۱۲۴۳ یا ۱۸۲۵ ترسایی در کلکته چاپ شده است.(۸)

گرامر فارسی به صورت پرسش وپاسخ در ۷۰ رویه که به وسیله عطا الله در سال ۱۲۴۴ هجری در کلکته به چاپ رسیده است.

رساله علم النحو زبان فارسی ( مجموعه ی پنج دستور زبان فارسی در یک جلد) از مولف ناشناخته که به سال ۱۲۵۱ برابر ۱۸۳۶ در کلکته چاپ شده است.(۹)

حروف تهیجی  زبان فارسی از مولف ناشناخته که در سال ۱۲۵۳ برابر به ۱۸۳۷ ترسایی در کلکته به چاپ رسیده است.(۱۰)

جامع القوانین زبان فارسی از مولف ناشناس که در سال ۱۳۵۵ در کلکته به چاپ رسیده است.(۱۱)

شجره الامانی در زبان فارسی  در ۳۰ رویه از مولف ناشناخته در سال ۱۲۵۷ هجری قمری یا مهتابی برابر به ۱۸۴۱ ترسایی در لکنهو به چاپ رسیده است.(۱۲)

مخزن الفواید  یا خزانه الاصول زبان فارسی در ۱۸۲ رویه یا صفحه به وسیله ی محمد فایق بن غلام حسین تآلیف شده است. ودر سال ۱۲۶۰  مهتابی یا ۱۸۴۴ ترسایی در لکنهو به چاپ رسیده است.(۱۳)

بدیع الصرف زبان فارسی از کاووس خان که در مدراس در سال ۱۸۴۸ ترسایی به چاپ رسیده است.(۱۴)

صفوه المصادر در زبان فارسی  از محمد مصطفی خان بن محمد روشن خان در کانپور به سال ۱۲۸۲ مهتابی برابر به ۱۸۶۴ ترسایی چاپ شده است .(۱۵)

دستور پارسی آموز در پنج جزو تآلیف شده است شامل : علم حروف ، قاعده های املایی ، اجرای جمله واسلوب ترکیب ، علم سخن فارسی ، عروض وقوافی و علم بلاغت . مؤلف این اثر عبیدالله بن امین الدین احمد سهروردی است که در سال ۱۲۹۴ هجری مهتابی  در لکنهو به چاپ رسیده است.(۱۶)

نهج الادب فارسی اثر حکیم عبدالغنی خان رامپوری که در سال ۱۳۳۸ مهتابی برابر به ۱۹۱۹ ترسایی در لکنهو به چاپ رسیده است، این کتاب کامل ترین  ومفصل ترین  کتاب است که در زمینه دستور زبان فارسی در هندوستان به چاپ رسیده است ودستور نویسان بعدی از آن پیروی کرده اند.(۱۷)

قند پارسی در مقدمات فارسی ، مشتمل بر هفت کتاب است ، کتاب الحروف در ۵۸ رویه یا صفحه ، کتاب الاسمآ در ۴۵ رویه کتاب الافعال در ۸۱ رویه ، کتاب المشترکات در ۵۳ رویه ، کتاب حروف عامله در ۹۱ رویه ، کتاب المصطلحات در ۳۳ رویه و کتاب الکلمه والکلام در ۶۲ رویه  این اثر کامل ترین دستور زبان فارسی است ، که بادریغ تا اکنون مانند آن  نه در ایران ونه در افغانستان به چاپ رسیده است  وبا دریغ هیچ  نویسنده دستور ویا گرامر زبان فارسی همسان آن ننوشته اند. ویا کم از کم آن  را ندیده اند ، تا کتاب های دستور زبان شان بی نقص می بود. این کتاب در سال ۱۳۶۱ مهتابی یا هجری قمری  برابر به سال ۱۹۲۲ ترسایی در بمبی به چاپ رسیده است. (۱۸)

افزون بر اینها تعداد فراوانی رساله ها در زمینه دستور زبان فارسی زیر فرنام یا عنوان های « آمدنامه ، آمده نامه ، شرح آمدن ، در هند تالیف شده ونسخه های از آن در دست است ، مانند : « آمد نامه ی بدیع ، اثر سکهرام داس ، که بیشتر برای آموزش صرف فعل های فارسی در زمان های گوناگون  به نوآموزان  تالیف شده است .

 آنچه در این بخش به گونه کوتاه به آن پرداخته شد، شماری اندکی از انبوه رساله ها ونبیک های چاپ شده دستور زبان فارسی در سرزمین هندوستان است ، که به شناسایی گرفته شد.تا باشد مایه ای درسی شود برای آنهایی که تلاش دارند ، تا نام زبان فارسی را از زبان فارسی که در افغانستان کاربرد دارد ، بردارند وبه نادرست بالای آن زبان دری افغانی نهند.  وتمام افتخارات زبانی  فارسی را که در هندوستان به چاپ رسیده اند به ایرانی ها دودسته تقدیم بدارند. اینست هویت کشی واینست هویت فروشی.

 

پارویه ها : ۱

- ایرج افشار کتاب شناسی دستور زبان فارسی رویه ۴۱

۲‫-  ذبیح الله صفا  تاریخ ادبیات در ایران ج۵ رویه ۳۹۷

۳‫- همان اثر

۴‫- همان اثر

۵‫- احمد منزوی  فهرست نسخه های خطی کتابخانه گنج بخش ، مرکز تحقیقات فارسی ایران وپاکستان اسلام آباد چاپ ۱۳۵۹ خورشیدی ج۲ ش ۱۳۴۶ رویه ۱۱۳۰

۶‫- ایرج افشار  کتاب شناسی دستور زبان فارسی  رویه ۳۸

۷‫- همان کتاب  رویه ۳۰

۸‫- همان کتاب

۹‫- همان کتاب

۱۰‫- همان کتاب

۱۱‫- همان کتاب

۱۲‫- همان کتاب     

۱۳-همان کتاب

۱۴- همان اثر        

۱۵- ایرج افشار کتاب شناسی دستور زبان فارسی رویه ۳۰ 

۱۶- همان اثر

۱۷- همان اثر

۱۸- همان اثر     

بامداد ـ فرهنگی ـ ۱ /۱۶ ـ ۱۱۰۱

شماره سی وچهارم « ماهنامه حقیقت زمان » ارگان نشراتی حزب ملی ترقی مردم افغانستان با گزارش ها ، برسی ها، اسناد و خبرهای تازه در باره زنده گی حزبی ، جامعه و جهان  به نشر رسید.

در این شماره ازجمله می خوانید:

ـ ځواک په یووالی کی دی  / عبدالحی مالک

ـ خشونت بر علیه زنان ، داغی بر جبین حقوق بشر و دولت ها / میر محمد شاه رفیعی

ـ تبصره یی بر طرح سهیم شدن احزاب به کرسی های پارلمان / قدم علی نیکپی

ـ « مرغان به مرغانچه بر می گردند » / دپلیوم انجینیر عمر محسن زاده

ـ پنجمین کنفرانس قلب آسیا و پیامد های آن

ـ د رحمان بابا شعری سمندر سیاسی څپی  / نجم الرحمان مواج

ـ سلوک اعضای حزب / سعد الله رضایی  

علاقمندان می توانند ماهنامه را از طریق دفتر مرکزی حزب ( کارته پروان ، سرک غرب پارک بهارستان ـ کابل ) و یا :

ـ دفاتر حزب ملی ترقی مردم افغانستان در ولایات،

ـ غرفه فروش نشرات بیهقی  به دست آورند.

رفقا و دوستان در برون از کشورمی توانند نسخه پی دی اف ماهنامه حقیقت زمان را از طریق ویب سایت مرکزی حزب (www.milli.payam.com) دریافت نموده ؛ آنرا تکثیر و پخش نمایند.

مطالعه و پخش « ماهنامه حقیقت زمان »  کمکی است به گسترش نقش و اثرگزاری  حزب ملی ترقی مردم افغانستان و نهضت داد خواهی کشور. نظریات و دیدگاه های تان در باره حقیقت زمان و سیاست های حزب را از طریق نشانی  (   This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. ) در اختیار حزب قرار دهید .

بامداد ـ زنده گی سازمانی ـ ۳/ ۱۶ـ ۰۵۰۱

خواننده گان گران قدر تارنمای بامداد ،

سال ۲۰۱۵  ترسایی به پایان می رسد و زنده گی نوید سال تازه ای را می دهد. سال تازه با آرزوهای برآورده نشده سال پار و امید های تازه ای در پیش است. صلح، آزادی  و رهایی ، جانجوری ، خوشبختی و سرفرازی فردی و گروهی ، کثرت یاران  و همرزمان از شماری این آرزو ها  برای ادامه زنده گی و تلاش در سال جدید ۲۰۱۶ ترسایی می باشد.
با استفاده از فرصت از همکاری ، اعتماد ، علاقه  و مشورت های اعضای حزب ملی ترقی مردم افغانستان ، رهروان جنبش ترقی خواهی ، نویسنده گان و قلم به دستان افغان و خواننده گان تارنما  که با یاری و اعتماد صادقانه  شان ما را در تلاش های روشنگرانه  همراهی نموده اند سپاس و امتنان خود را ابراز ؛ و آرزو داریم تا این اعتماد و یاری در سال ۲۰۱۶ ادامه یابد.

فرارسیدن سال تازه را خوش آمدید گفته ؛ برای اعضای حزب ملی ترقی مردم افغانستان ، جامعه مهاجر افغان و خانواده های شان  در اروپا و جهان  سال جدید را سالی پر از همدلی ، همپشتی ، موفقیت ، صلح  و برآورده شدن خواست های انسانی آرزو می نمایم. امید این سال در نتیجه کار و تلاش های انسانی و مسوولانه هریک مان به سال پر از آرامش ونشاط ، وفاق ،صلح ، همگرایی و کامیابی در افغانستان و جهان  مبدل گردد.

 

بادرود

دکتراسد محسن زاده به نماینده گی ازشورای نویسنده گان تارنمای بامداد 

ارگان سازمان اروپایی حزب ملی ترقی مردم افغانسان

اطلاعیه انجمن حقوقدانان افغان در اروپا  در مورد تدویرسالانه کنفرانس علمی انجمن

 

اعضای محترم ، دوستان و علاقه مندان  گرامی انجمن!

قرار است  انجمن حقوقدانان افغان در اروپا بروز شنبه ۱۶ جنوری ۲۰۱۶ سومین کنفرانس علمی سالانه خویش را  در شهرهامبورگ جرمنی  برگزار نماید . 

این کنفرانس که شامل دو بخش است ، بر دو موضوع مهم یعنی  معضلات پناهجویان افغان در اروپا و اثرات منفی خشونت خانواده گی در رشد و نکشاف مصوون طفل در خانواده متمرکز خواهد بود.

کنفرانس در بخش اول معضلات پناهنده گی و وضع دشوار پناهجویان افغان در کشور های اروپایی را در روشنایی کنوانسیون ها و میثاق های ملل متحد و اسناد حقوقی افغانستان مورد بحث قرار میدهد. ضمناٌ موضوع  همکاری مشترک همه نهاد های اجتماعی و رسانه یی افغانی را در اروپا در دفاع مشترک از منافع هموطنان  ما مورد  تبادل نظر قرارخواهد گرفت. اهمیت این موضوع در آن است که در سال ۲۰۱۵  حدود  دوصد هزار افغان هموطن ما در کشورهای مختلفه اروپایی تقاضای پناهنده گی ارایه نموده اند ولی در شرایط بد زنده گی، بی اطمینانی از آینده و خطر فرستادن دوباره به افغانستان نا امن قرار دارند.

در بخش دوم کنفرانس مساٌله خشونت و خشونت خانواده گی و مصوونیت حقوقی طفل و خانواده بحیث اساسی ترین آشیانه برای رشد جسمی ، روحی و  تکمیل شخصیت سالم طفل به یک بحث علمی و تبادل نظر قرار خواهد گرفت. این موضوع از زوایای حقوقی ( قوانین افغانستان و کنوانسیون بین المللی در مورد حقوق طفل) ، پروبلم های مربوط به رفتار و کردار طفل ( اختلالات روانی)  و طرح های پیشنهادی به خاطر رفع خشونت و خشونت خانواده گی  به بحث گرفته خواهد شد.  

همان طوریکه یاد آور شدیم در این کنفرانس علمی- مسلکی در نظر داریم تا زمینه  و فرصت ارایه مقالات و تبادل نظر مهیا گردد ،  نتیجه گیری های این کنفرانس را برای اجتماع افغانی خود اعم از اقلیت های افغان درخارج کشور و هم  برای کشور عزیز ما افغانستان  ارایه بداریم تا باشد  دین ملی و وطنی ما اداٌ گردد.

لازم به تذکر میدانیم تا اعضای محترم برای تدویر چنین یک کنفرانس وسیع  قبلاٌ  آماده گی داشته زمینه شرکت شان را در این جلسه  پیش بین گردند. ما ضمن آرزومندی اشتراک  و ادای مسوولیت شما ، به همکاری های قبلی تان منجمله ارسال مقالات ، پیشنهادات و نظریات  تان برای چنین یک جمع آمد وزین و با محتوا ، چشم به انتظاریم.

اعضای انجمن و علاقه مندان محترم می توانند از اشتراک شان از طریق مسوولین انجمن در کشور مربوطه  و یا از طریق نمرات  تیلفون که درسایت انجمن قابل دسترسی هستند، شورای رهبری را مطلع سازند  . همچنان اسم و مشخصات دوستان و علاقمندان انجمن را که در این کنفرانس علمی اشتراک می نمایند ، به سکرتر مسوول انجمن اطلاع داده تا  با در نظر داشت امکانات و ظرفیت سالون قبلاٌ دعوتنامه های کنفرانس را بتوانند به دست بیآورند.

پروگرام جلسه ، بروشور و دعوتنامه را  بعداٌ از طریق آدرس های الکترونیکی تان بدست خواهید آورد.

 برای معلومات بیشتر لطفاٌ به صفحه انترنتی انجمن مراجعه نموده  تا در آگاهی بیشتر قرار گیرید.

www.hoqooq.eu

با احترام

شورای رهبری انجمن حقوقدانان افغان در اروپا

 

۳ جنوری ۲۰۱۶

 

بامداد ـ اجتماعی ـ ۲ /۱۶ ـ ۰۵۰۱

 

 

 

گردهمایی افغان های شهر ویانا به خاطر ارج و احترام از شخصیت و کارنامه های زنده یاد ببرک کارمل

 

 

جمعی از افغان های باشنده در شهر ویانا پایتخت جمهوری اتریش به روز بیست و چهارم ماه دسامبر ۲۰۱۵ میلادی طی گردهمایی به منا سبت نوزدهمین سالگرد وفات شاد روان ببرک کارمل  رییس دولت پیشین جمهوری دموکراتیک افغانستان ؛ ازاین شخصیت  برازنده تاریخ  سیاسی کشور ما یاد نموده ، کارنامه ها و خاطراتش را گرامی داشتند . محترم فاضل دلزاده رییس شورای کشوری حزب ملی ترقی مردم افغانستان که گرداننده گی این نشست را به دوش داشت زنده گی نامه و برگ های از کارنامه های درخشان سیاسی ببرک کارمل را به  بیان گرفت و از خاطرات خود به مثابه همرزم آن بزرگ مرد یاد آوری نمود . در ادامه نشست  او از دیپلوم انجینر عمر محسن زاده خواهش نمود تا  در باره  سیر زنده گی  آن زنده یاد از جوانی تا پیوستن به جاودانه گی  صحبت نماید.

 محترم عمر محسن زاده  در صحبت همه جانبه خود  پیرامون  شرایط آغازین مبارزات سیاسی به خاطر آزادی ، دموکراسی  و عدالت اجتماعی  ،  فرود و نشیب جنبش های مردمی ، مبارزات پارلمانی ، تاسیس و فعالیت های حزب دموکراتیک خلق افغانستان ،  قیام هفتم ثور و گرانیگاه های برنامه های گسترده  دولت ملی و دموکراتیک در تحت رهبری و زعامت ببرک کارمل سخن گفته ؛ و رویا های آن مرد فرزانه را  به خاطر آسایش ،  خوشبختی و آزادی هر فرد افغان و شگوفانی افغانستان  باز گو نمود.

وی در ادامه صحبت های  خود  با توجه به  شرایط  ویژه  محیطی و فرهنگی ، مراحل و مقطع  های  زنده گی سیاسی و اجتماعی  کشور ما ، اندیشه های راهبردی ، توانایی ها ، مدیریت و سازماندهی  نیروهای سیاسی و جنبش های  اجتماعی  و عملکرد  مدبرانه  ببرک کارمل را  در انجام مسوولیت های  سیاسی و دولتی  به کاوش گرفت  واز هوشمندی ویژه او در شناخت پروسه ها وپدیده های  سرنوشت ساز برای  کشور و مردم ما یاد آوری کرد .

موصوف خاطر نشان ساخت که زنده گی  درستی تزها ، پیشبینی ها  و هوشدار های  ببرک کارمل  را بار بار نشان داده است . خصلت کاریزماتیک وی با  دانش ، درایت و اخلاق سیاسی او که مبتنی بر تواضع ، مهرورزی ،  راستکاری  ، دلسوزی ، ارزش های فرهنگ بلند انسانی و پایبندی به اصول بود رابطه داشت. زنده یاد کارمل به همه مردم کشور خود تعلق دا شت ، به خاطر وحدت ملی می رزمید و از منافع ملی مهین خود بی دریغ دفاع می نمود .او در سطح جهانی نیز چهره شناخته شده  و حامی حقوق انسان های زحمتکش ، صلح دوست و داد خواه بود .

 در بخش دیگر این نشست  محترم  انجنیر نجیب یوسفی متصدی تار نمای وزین « وطندار  » رشته کلام را به دست گرفت و با بیانیه موجز وپر محتوای خود بر جهات گوناگون زنده گی و کار کرد های سیاسی ببرک کارمل روشنی انداخت . او از نقش  استثنایی و تاثیرگذار ببرک کارمل در زنده گی چند دهه سیاسی کشور  و از دستآورد های بزرگی که  توده های زحمتکش در دوره زنده گانی کارمل نصیب شده اند یاد کرد .

محترم احمد شاه ترین  یکی از جوانان با احساس و مبتکر که در فراهم آوری این نشست  نقش فعال داشت  به نوبه خود بزرگداشت  کارنامه ها و خاطرات  ببرک کارمل را ستود و اضافه کرد که بهترین ارج گذاری  به بزرگان  مردم ادامه راه و اندیشه های وطن پرستانه آنهاست . او تقاضا نمود تا  همه  وطنپرستان در اندیشه و عمل به خاطر آزادی ، صلح ، پیشرفت اجتماعی و مقابله با دشمنان مردم افغانستان متحد گردند . نشست   یاد و بود  و ارجگذاری  که در حدود سه ساعت دوام نمود با  یک دقیقه سکوت  وادای احترام به  همه رفته گان راه مردم  به پایان رسید .

 

 بامداد ـ اجتماعی ـ ۱ /۱۵ ـ ۲۶۱۲