بسم الله الرحمن الرحیم

 برنامه حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان

مقدمه

در اوایل قرن ۱۹ م  مردم افغانستان با اندیشه مشروطه، استقلال،‌ جمهوری، آزادی،‌ ترقی،‌ عدالت و دموکراسی آشنا شدند و برای تشکل و قربانی در این راه کمر همت بستند.

دورنمای سیاسی و اجتماعی ، ‌فرهنگ دست پاک و خدمتگذاری برای وطن مشترک و مستقل ،‌ با چشم انداز ترقی و تجدد،‌ در میان محافل سیاسی راه گشود. حرکت های ترقی خواهانه،‌ محتوای    دادخواهانه و اجتماعی کسب نمود و وطن ما از قرون وسطایی به زنده گی مدرن راه یافت. این بیداری سیاسی و اندیشه های ترقی خواهانه و عدالت جویانه مردم افغانستان  و ارزش های مشترک بشریت،‌ میراث  روشنگرانه  برای حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان در مبارزه به خاطر استقلال، تجدد،‌ عدالت  اجتماعی و دموکراسی در کشور می باشد.

حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان در اطراف اندیشه ها و آرمان های جنبش تجدد طلبانهه سده پیشین کشور ما سازمان می یابد که در طی این سده، سنت غنی مبارزه برای آزادی، دموکراسی ، جمهوریت و عدالت اجتماعی را در کشور ما پی ریخت و تلاش برای پیشرفت اقتصادی و اجتماعی کشور ما را در مرکز تعهد جانبازانه خود قرار داد. حزب ما بی آنکه در صدد احیای سازمان ها و جنبش های متعلق به گذشته باشد، از گذشته های پرافتخار میهن خود الهام می گیرد. حزب ما به سنن پر افتخار این جنبش ها ارج می گذارد، برای حفظ و تحکیم دستاورد های ملی و تاریخی آن سعی می ورزد ، از تجارب آن می آموزد و می کوشد که سیاست ها و عملکرد های خود را با واقعیت های مسلم جامعه افغانی و جهان و روان جامعه ما عیار سازد. حزب بر نسل جوان و بالنده کشور متکی است. ما به آینده درخشان کشور خوشبین هستیم واین آینده به خرد و بازوی توانای نسل جوان کشور ما ساخته می شود.

مداخلات برخی کشورهای جهان، به خصوص پاکستان و ایران و موجودیت فساد گسترده، وضعیت در کشور را بیش از پیش بدترساخته است. گسترش روز افزون تروریزم، خرابی وضع امنیتی، گسترش بی سابقه و مزمن فساد اداری، بی عدالتی لجام گسیخته، وضع ناهنجار اقتصادی، فقر و بیکاری، ازدیاد فاصله میان فقر و ثروت، افزایش تولید و قاچاق مواد مخدر و سیاست های مبهم و ناروشن حکومت در برابر مداخلات بیگانه، نگرانی عمیق مردم ما را به وجود آورده است.

دموکراسی، حاکمیت قانون، حکومت داری خوب، حقوق بشر و عدالت اجتماعی  با وجود تغیرات نسبی که درعرصه های معارف، تحصیلات عالی، مواصلات، مخابرات، انکشاف دهات، قانون گذاری، آزادی بیان و ایجاد نیروهای مسلح کشور به مشاهده می رسد؛ طبق توقع مردم عملاً تحقق نیافته است.

این حالت نه تنها ایجاد یک حرکت سرتاسری و ملی رهروان نهضت صلح ،‌ دموکراسی ،‌ ترقی  و عدالت اجتماعی را به خاطر بیرون رفت از وضع موجود به عنوان یک ضرورت جدی مطرح می کند،‌ بلکه نیازمندی برای ایجاد حرکت سرتاسری ملی را نیز متبارز می سازد. حزب ما با تامین تفاهم با احزاب ملی و دموکرات، می خواهد به خلای ناشی از نبود یک حزب قوی، نیرومند و سرتاسری در کشور پایان بخشد.  با درنظر داشت این امر مهم  دست صفا، صمیمیت و برادری را برای تامین تفاهم تا سطح وحدت سازمانی برای همه آنها پیش نموده، با پیروی از دین مبین اسلام، حفظ ارزش های اسلامی و ملی، احترام به پیروان سایر ادیان، مخالفت جدی با هرنوع موارد سواستفاده از معتقدات دینی و مذهبی مردم، به خاطر تامین مقاصد و اغراض سیاسی و گروهی با توکل بر خداوند (ج) و اعتماد به حمایت مردم نجیب کشور برای تحقق اهداف آتی مبارزه می نماید:

الف : در عرصه حاکمیت دولتی و اداره  

۱ـ دفاع از استقلال،‌ حاکمیت ملی، ‌تمامیت ارضی، ‌وحدت ملی  مردم افغانستان؛

۲ـ پشتیبانی از نظام قانون اساسی مبتنی بر تفکیک قوای ثلاثه دولت و اصول مردم سالاری؛

۳ـ استقرار یک نظام دموکراتیک  بر مبنای پلورالیزم سیاسی، ‌برگذاری انتخابات شفاف، ‌عادلانه و ‌دموکراتیک در تمام سطوح ( از شوراهای قریه تا ریاست جمهوری )، جلوگیری از اعمال نفوذ دولت مردان ، ‌گروه های سیاسی و زورمندان در پروسه های انتخاباتی؛

۴ـ مبارزه برای ایجاد جامعه مدنی عاری از ظلم و استبداد، ‌تبعیض و خشونت و مبتنی بر عدالت اجتماعی، حفظ کرامت و حقوق انسانی که از اصول بنیادین و زرین قانون اساسی افغانستان است؛

۵ـ حمایت از عدم انحصار قدرت و ثروت در هر شکل و شیوه آن؛

۶ـ پشتیبانی از حکومت داری خوب، ‌تامین امنیت عامه، افزایش ظرفیت های دولت، تقویت سکتور خدمات اجتماعی و رفاه عامه .

۷ـ حمایت از انتقال برخی صلاحیت های تصمیم گیری به محلات در امور اقتصادی و اجتماعی طبق قانون .

۸ـ تامین انکشاف متوازن ملی،‌ تقسیم عادلانه امکانات انکشافی در بین مناطق و ولایات .

۹ـ تامین زمینه های مناسب سیاسی، ‌اقتصادی، ‌اجتماعی، ‌روانی و فرهنگی و آمیزش گروه های اتنیکی، رشد فرهنگی همه هویت های قومی، زبانی و مذهبی کشور به منظور تکامل جامعه قومی و قبیله ای افغانستان به ملت واحد.

۱۰ـ تعدیل قانون اساسی به منظور رفع تناقضات و ابهامات موجود در آن و راه گشایی برای ایجاد یک حکومت پاسخ گو در برابر پارلمان کشور.

۱۱ـ تحقق عملی قانون احزاب سیاسی مبنی بر جلوگیری از تمویل آنها از منابع خارجی  و پیشگیری ‌ایجاد احزاب سیاسی بر مبنای قومی، ‌محلی، ‌مذهبی، ‌ لسانی و دارای تشکیلات نیمه نظامی طبق احکام قانون اساسی.

۱۲ـ پایان دادن به نفوذ احزاب و گروه های سیاسی در اردو، پولیس و امنیت ملی.

۱۳ـ حزب ما در حالیکه اساساً مخالف حضور نظامی دایمی نیروهای خارجی در کشور ماست، ‌همکاری بین المللی را برای تضمین امنیت کشور در چارچوب منافع ملی با تعهدات روشن متقابل و میکانیزم های نظارتی توافق شده برای اجرای این تعهدات ضروری می داند.

۱۴ـ جلب حمایت مردم از دموکراتیزه ساختن متداوم  ارگان های مرکزی و محلی قدرت دولتی.

۱۵ـ ‌پشتیبانی از ایجاد شوراهای انتخابی ولایتی، ‌ولسوالی  و قریه ، ‌تفویض صلاحیت های نظارتی به آنها در حل مسایل محلی، ‌حمایت از انتخابات شاروال ها و مجالس شاروالی ها طبق قانون .

۱۶ـ بازسازی  اداره دولت در چارچوب یک استراتیژی ملی کوتاه مدت از بالا تا پایین، به خصوص بازسازی سیستم عدلی و قضایی، ‌تصفیه اداره از وجود همه عناصر مفسد و قانون شکن به هدف پایان دادن به فساد اداری، جلب حمایت مردم به خاطر تامین حاکمیت قانون.

۱۷ـ تحقق سیاست کادری مبتنی بر تحصیل، تجربه، تخصص، لیاقت، کاردانی، تقوی و تعهُد به منافع ملی به هدفِ ایجادِ یک اداره کارا، متخصص و با تجربه، دارای توانایی عرضه خدمات مؤثر برای مردم. حزب ما بر اصل بیطرفی، کارایی و مسلکی بودن اداره دولتی تآکید میورزد. کارکن دولت مجری سیاست حکومت منتخب و خدمت گذار مردم است نه نماینده و مجری سیاست حزب مربوطه.

۱۸ـ مبارزه علیه توتالیتاریزم، انحصار قدرت و اعمال هرنوع خشونت به هدف کسب و حفظ قدرت سیاسی.

ب: در عرصه تامین صلح و ثبات در کشور  

۱ـ حمایت از حل مساله جنگجویان ضد دولتی از طریق سیاسی. حزب ما خواهان آتش بس و قطع فوری جنگ و خونریزی بیشتر و استقرار صلح عادلانه و عام شمول در افغانستان است. ما ازجلب و مشارکت مخالفین مسلح دولت در پروسه های سیاسی افغانستان به شمول اشتراک در انتخابات  نهاد های دولتی پشتیبانی می نماییم، مشروط بر اینکه آنها خشونت را کنار بگذارند و ارزش های بنیادین قانون اساسی را بپذیرند. به باور ما تلاش ها برای تامین صلح به قیمت فروپاشی نظام قانون اساسی به تکرار فاجعه سال ۱۳۷۱ می انجامد. در عین حال باید پذیرفت که صلح ارزان و یک جانبه وجود ندارد. برخی خواست های مخالفین مسلح در باره نحوه مشارکت آنان در پروسه های سیاسی و کمک به برگشتاندن افراد مسلح به زنده گی عادی و ضمانت های حقوقی می تواند مورد بحث و توافق قرار گیرند.

۲ـ حزب از همه تلاش ها در جهت تامین صلح، امنیت  دایمی و برچیدن اسلحه غیرقانونی بعد از نهایی شدن توافقات صلح، ‌غرض تامین حاکمیت دولتی سرتاسری و ملی در جهت ایجاد فضای باز سیاسی در کشور حمایت می نماید.

  ج : در عرصه نظام حقوقی، حقوق و آزادی های اساسی مردم  

۱ـ مبارزه به خاطر استقراردولت قانونی، اصل تفکیک قوای ثلاثه ، برابری هموطنان در برابر قانون و قضا وتطبیق یکسان قوانین بالای همه، اصل مسئولیت دولت، جامعه و فرد در برابر همدیگر، حمایت از ایجاد و تحکیم نظام قضایی مستقل، بی طرف  و مسلکی .

۲ ـمبارزه برای تامین حقوق اساسی و آزادی های فردی مردم که در قانون اساسی کشور تسجیل گردیده است.

۳ـ مبارزه در راه تحقق تساوی حقوق سیاسی، اجتماعی و مدنی زنان با مردان .

۴ـ مبارزه برای تطبیق بی قید و شرط اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق های بین المللی در این زمینه. مبارزه برای تامین حقوق دموکراتیک مردم و تامین آزادی های سیاسی، اعم از ایجاد و فعالیت احزاب سیاسی، اتحادیه های صنفی، حق تظاهرات و اعتصابات مسالمت آمیز که تابع محدودیت های غیردموکراتیک و موکول به قوانین باز گیرنده نشوند.

۵ـ پشتیبانی از مبارزه علیه جنایات سازمان یافته و تروریزم. کشت و ترافیک مواد مخدر نه تنها یک چالش عمده در برابر تحکیم حاکمیت دولتی و ایجاد اقتصاد سالم است، بلکه فساد و تروریزم را نیز تغذیه می کند. برنامه دولت و جامعه بین المللی برای حل این معضل کافی نیست. بررسی ها نشان می دهد که اکثریت زارعین خاش خاش را دهقانان کم زمین تشکیل می دهد. زیرا از زمین کم حاصل بیشتر بدست می آورند. از این رو ویران کردن مزارع خاشخاش، مجازات زارعین و زراعت بدیل به تنهایی مشکل را حل نمی کند. دولت باید در کنار تدابیر کیفری و کشت بدیل، حل مشکل آب، بازاریابی برای تولیدات زراعتی، سبسایدی های حداقل برای کشت بدیل در صورت آفات طبیعی و امراض زراعتی برای دهقانان، فقر زدایی و کاریابی برای جوانان دهات را در برنامه خود در نظر گیرند. حزب ما خواهان آنست که دولت و جامعه بین المللی علیه مافیای پروسس، ترافیک و قاچاق مواد مخدر اقدام جدی نمایند.

د: در عرصه انکشاف اقتصادی

۱ـ حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان، حزب پیشرفت اقتصادی و انکشاف وطن ماست. حزب ما از سمتدهی اجتماعی اقتصاد بازار حمایت می کند و در حالیکه اقتصاد بازار را واقعیت عینی سازماندهی کنونی حیات اقتصادی می داند، بدین باور است که انسان و خوشبختی او باید در محور هر گونه سیاست اقتصادی قرار داشته باشد. نسخه اقتصادی جاری با بیعدالتی اجتماعی، بیکاری مزمن، پول پرستی، ثروت اندوزی، جنایت، بحران های اخلاقی و معنوی، تخریب علایق و عواطف انسانی و فروپاشی خانواده و محیط زیست توام است. بنابر این حزب ما خواستار ارتقای نقش اقتصادی دولت، کمک به بخش خصوصی در اشتغال آفرینی، نظم دهی بازار، تقویت سکتور کالایی و بسیج تمام ثروت های مردم افغانستان برای پیشرفت و خوشبختی وطن ماست. حزب ما از اعاده اقتدار دولت در عرصه انکشافی یعنی پایه گذاری دولتی که نقش طبیعی خود را در اداره اقتصادی، انباشت مهارت های کاری، ایجاد اشتغال و پی ریزی زیربنای اقتصادی ایفا کند و تمام امکانات کشور را به شمول سکتور خصوصی در جهت سرمایه گذاری عامه بسیج نماید و سازمان دهد، حمایت می کند. حزب با توجه به عقب مانده گی شدید اقتصادی افغانستان و نیاز به استفاده از ظرفیت های همه سکتورهای اقتصادی و جلب سرمایه گذاری های خارجی جهت رشد سریع نیروهای مولده و ترقی علمی، تخنیکی و فرهنگی، از فکتور مداخله فعال دولت و برنامه ریزی انکشاف اقتصادی و اجتماعی به خصوص در مراحل احیای مجدد زیربنای اقتصادی و ایجاد شبکه های تامینات اجتماعی و رقابت سالم میان سکتور های مختلف پشتیبانی می کند.

۲ـ مبارزه در راه رفع عقب مانده گی اقتصادی کشور، بسیج مردم و جامعه مدنی در جهت تعمیل برنامه ریزی های کوتاه مدت و درازمدت برای بازسازی افغانستان، با استفاده از تمام ظرفیت های موجود سکتورهای دولتی، مختلط ، خصوصی و کوپراتیفی، سرمایه گذاری بیشتر درعرصه های زیربنایی و منابع طبیعی، زراعت و انکشاف دهات، معارف و خدمات اجتماعی، حمایت از مطالبات اقتصادی معاش گیران و تقویت جنبش سندیکایی.

۳ـ حمایت از تمام اشکال مالکیت قانونی، مصوونیت قانونی سرمایه های داخلی و خارجی و بهره آنها. حمایت از جلب سرمایه گذاری های خارجی طبق قانون و در مطابقت با منافع انکشافی افغانستان. مطالبه سیاست فعال ایجاد شغل و زمینه های کار به وسیله دولت یا تحت رهبری آن.

۴ـ حمایت از مالکیت دولت برمنابع دارای اهمیت ستراتیژیک ـ منابع طبیعی زیر زمینی  ( معادن)، جنگلات، چراگاه ها، اراضی دولتی، منابع اساسی انرژی، بنادر و خطوط مواصلاتی، دشت ها، منابع آبی و آثار باستانی.

۵ ـ استفاده موثر از منابع نفت و گاز، مس، آهن و سایر منرال های صنعتی و تشویق سرمایه گذاری های بزرگ، اعم از داخلی و خارجی، در بخش صنایع ثقیل به هدف ایجاد زیربنای پیشرفته اقتصادی و ایجاد زمینه های وسیع کار و اشتغال برای مردم. 

۶ـ پشتیبانی از ایجاد و گسترش صنایع ملی و صنعتی ساختن کشور با استفاده از دست آورد های علمی و تکنولوژیک معاصر با همکاری سکتورهای دولتی، خصوصی و مختلط و سرمایه گذاری های خارجی.

۷ـ حمایت از تشویق متشبثین خصوصی، تجار و سرمایه داران ملی در جهت افزایش و توسعه تجارت داخلی و خارجی و مبدل کردن افغانستان به مرکز فعال تجارت منطقه یی و شامل ساختن آن در سازمان جهانی تجارت.

۸ ـ حمایت از عصری ساختن متداوم سیستم بانکی کشور، توسعه شبکه خدمات بانکی معاصر، تشویق و تضمین امانات و پس اندازها. مبارزه به خاطر تعمیل سیاست عادلانه مالیاتی مبتنی بر تقلیل مالیات غیرمستقیم و تصاعد مالیات مستقیم و تقسیم عواید برمبنای منافع انکشاف اجتماعی.

۹ـ حمایت از تنظیم بهتر امور زمین داری و حل معضلات آب در جهت رشد و میکانیزه ساختن زراعت، مولد انرژی برق، ایجاد فارم های زراعتی (دولتی، خصوصی، مختلط و کوپراتیفی) غرض تامین منافع اقشار مختلف زمین داران و دهقانان. مبارزه به خاطر بهبود محیط زیست، حفظ و مراقبت از جنگلات، نسل حیوانات و پرنده گان نادر.

۱۰ـ ترویج نباتات طبی و تولید ادویه به خاطر تامین نیازمندی های ملی، توسعه اقتصاد مالداری و پیشه وری و تشویق سرمایه گذاری ها در بخش صنایع خفیفه دستی و مستظرفه و ایجاد سیستم های بیمه و بانک های حمایت از اقتصاد صنعتی، زراعتی، مالداری و پیشه وری و بازاریابی برای تولیدات آن ها.

۱۱ـ حمایت از طرح آباد ساختن زمین های بایر و لامزروع و توزیع عادلانه آن به قیمت مناسب برای دهقانان بی زمین و کم زمین، کوچی ها و سکتور خصوصی.

۱۲ـ حمایت از تامین کشور از لحاظ انرژی با استفاده از منابع داخلی و خارجی و حمایت از رشد و انکشاف صنایع انرژی و صنایع سبک و تولید کننده مواد استهلاکی و غذایی.

۱۳ـ حمایت از مطالعات دورنمایی عامه به منظور استفاده موثر از امکانات ملی و مساعدت های مالی و تخنیکی جهانی، با در نظرداشت نیازمندی های اساسی کشور.

۱۴ـ دفاع از مطالبات و تلاش های انجمن ها و اتحادیه های پیشه وران و صنعت کاران در رابطه به رشد صنایع ملی، تولیدات داخلی و انکشاف صنایع دستی.

۱۵ـ حمایت از انکشاف و مدرنیزه ساختن ترانسپورت، اعمار شاهراه های مدرن و میدان های هوایی و خط آهن سراسری کشور و وصل آن با شبکه راه های ترانزیتی جهانی.

۱۶ـ حمایت از صنعت توریزم به خاطر تقویه اقتصاد ملی و اتخاذ تدابیر موثر برای توسعه فرهنگ پذیرایی ازجهانگردان.

هـ : در عرصه اجتماعی

۱ـ دفاع از منافع و حقوق اجتماعی زحمتکشان شهر و ده، پشتیبانی از خواست ها و مطالبات اقتصادی و صنفی آنها.

۲ـ مبارزه در راه تامین حقوق زنان و خانواده ها از طریق مطالبه حمایه طفل و مادر، زایشگاه ها، شیرخوار گاه ها، کودکستان ها، کلینیک ها، تسهیلات آموزش و پرورش و جلوگیری از بهره کشی کودکان.

۳ـ مبارزه برای دستیابی به خدمات صحی رایگان، تعلیمات و تحصیلات مجانی برای همه مردم افغانستان طبق احکام قانون از طریق سرمایه گذاری دولتی و خصوصی و رشد بیمه های اجتماعی.

۴ـ تلاش در جهت ایجاد مراکز صحی و درمانی و تامین دسترسی عامه به خدمات صحی رایگان، ایجاد مراکز حمایت طفل و مادر در همه ولسوالی ها و نواحی شهر ها، تامین حفظ الصحه محیطی، آب صحی آشامیدنی و وقایه مردم در برابر امراض ساری و پرازیتی به خاطر تامین صحت همه گانی .

۵ ـ پایان دادن به اشکال مختلف تبعیض و انواع مظالم اجتماعی به خصوص به مناسبات مردسالارانه قرون وسطایی حاکم بر زنده گی برده وار زنان که سنگین ترین بار بی عدالتی و ستم اجتماعی را بر دوش می کشند.

۶ــ تامین مساوات میان شهروندان، تطبیق یکسان قانون بالای همه و تامین عدالت اجتماعی.

۷ـ مساعی در راه تحکیم وحدت ملی و رفع هرنوع تبعیض و امتیاز میان شهروندان کشور در راه مشارکت سیاسی.

۸ ـ انکشاف متوازن اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی همه مناطق کشور و ارتقای کیفیت خدمات اجتماعی و زمینه های مساوی و یکسان استفاده از آن برای تمام شهروندان کشور.

۹ ـ تاسیس بیمه های اجتماعی به هدف تامین رفاه همگانی و حمایت از شهروندان کشور در هنگام تقاعد، بیکاری، بیماری، ناتوانی، دوران پیری، معلولیت، معیوبیت، حوادث و آفات طبیعی.

۱۰ـ حمایت از یتیمان و بیوه زنان، معیوبین  ومعلولین جنگ و بحران کشور، تعیین احصائیه دقیق آنها، مواظبت همیشه گی و بدون تبعیض از آنان، فراهم آوری شرایط مناسب زنده گی و امکانات کار و خدمات اجتماعی و جلب حمایت موسسات داخلی و خارجی از آنها.

۱۱ـ تامین کار و اشتغال برای مردم، به عنوان حل عمده ترین مشکل اجتماعی، عامل عمده و اساسی تداوم بحران در کشور و عامل موثر در زدودن فقر از جامعه، بهبود زنده گی مردم، تامین مصوونیت و محیط محفوظ کار و تخنیک ایمنی د ر تمام مراکز تولیدی و حمایت از اصل مزد مساوی در برابر کارمساوی برای مردان و زنان.

۱۲ـ مبارزه به خاطر حل مشکل مهاجرین و بی جا شده گان، عودت داوطلبانه و آبرومندانه و اسکان مجدد شان در کشور و انجام مساعدت های لازم در زمینه امنیت، سرپناه، کار و اشتغال برای آنان.

۱۳ـ مبارزه برای حل عادلانه مساله کوچی ها در کشور و فراهم آوری زمینه ها برای اسکان دایمی آنها.

۱۴ـ حمایت از اصل مزد مساوی در برابر کار مساوی و استخدام فارغ از هرگونه تبعیض بر مبنای قوم، زبان، مذهب، جنس و موقف اجتماعی.

۱۵ـ مبارزه به خاطر افزایش سطح دست مزد کارکنان سکتورهای دولتی و خصوصی و متقاعدین.

۱۶ـ مبارزه به خاطر تامین امنیت کار و تصویب قوانین عادلانه در حمایت از حقوق کارگران، دهقانان و پیشه وران.

۱۷ـ حمایت از مبارزات حق طلبانه سازمان های اجتماعی و مد نی و تلاش برای ارتقای نقش آنها در نظام سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور.

۱۸ـ تثبیت احصاییه د قیق نفوس بر اساس توزیع تذکره الکترونیکی تابعیت و استفاده از تکنالوژی معاصر در این زمینه به خاطر انتخابات شفاف و تنظیم پلان های آتیه توسعه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی.

۱۹ـ پایان دادن به موارد نقض حقوق بشر و جنایات ضد بشری و تعقیب عدلی مجرمین به خصوص جنایتکاران جنگی.

۲۰ـ حفظ محیط زیست، اتخاذ تدابیر موثر جهت جلوگیری از آلوده گی و تخریب آن، به خصوص جلوگیری از آلوده شدن ذخایر آب زیر زمینی و هوا در شهرها، تحکیم کناره های دریای آمو و سایر دریاها، حفظ و توسعه جنگلات و جلوگیری از چپاول آن.

۲۱ـ ایجاد آسایشگاه ها، سناتوریم ها و پارک های تفریحی برای آسایش مردم.

۲۲ـ تامین انکشاف متوازن شهرها و دهات و حل مشکل بی سرپناهی از طریق اعمار محلات جدید مسکونی و منازل ارزان قیمت و اتخاذ تدابیر موثر از جانب دولت به منظور تهیه مسکن و توزیع ملکیت های عامه برای شهروندان مستحق و فراهم سازی سهولت ها و خدمات اجتماعی برای آنها.

۲۳ـ خاتمه دادن به مفاسد اجتماعی و اخلاقی، خاصتاً مبارزه علیه اعتیاد به مواد مخدر، مشروبات الکلی، دخانیات، دزدی، قمار، اختطاف ها و سایر موارد ترویج کننده فساد در جامعه.

۲۴ـ حزب متحدملی ترقی مردم افغانستان، بر آزادی و انسان آزاد متکی است. انسان آزاد در بیان اندیشه و مواضع، آزاد در تشکیل سازمان های مدنی و منجمله سیاسی، آزاد در اتخاذ تصامیم شهروندانه.

۲۵ـ حزب ما برای مبدل ساختن آزادی و دموکراسی به ارزش های ملی و سرتاسری تلاش می ورزد وبرعلیه همه اشکال تبعیض بر مبنای قوم، محل، نژاد، زبان، مذهب، عقاید سیاسی، جنس، موقف اجتماعی واقتصادی قرار دارد. حزب ما به حکم قرآن عظیم الشان به کرامت ذاتی انسان احترام می گذارد. از حقوق و آزادی های اساسی هموطنان مطابق احکام قانون اساسی افغانستان و موازین قبول شده ملی و بین المللی حمایت می کند.

۲۶ـ حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان، برابری حقوقی زنان را با مردان، سنگ محک هرگونه حرکت دموکراتیک و پایه ایجاد جامعه دموکراتیک می داند و در راه تساوی حقوق سیاسی، اجتماعی و مدنی زنان با مردان مبارزه میکند. نقش مؤثر و رهبری کننده زنان را در صفوف خویش به طور مستمر ارتقا می بخشد. از جنبش زنان در همه ابعاد و ترکیب های آن، برای حصولِ حق برابر، دستمزد برابر برای کار برابر، منع خشونت و محافظت قانونی برابر حمایت میکند.

۲۷حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان ، حزب تحولات اجتماعی به نفع توده های مردم است. عدالت اجتماعی آرمان ماست.  حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان برای توزیع عادلانه ثروت ها و درآمد های ملی، عدم تمرکز قدرت و ثروت در دست حلقات محدود مبارزه می کند.

و: در عرصه توسعه فرهنگی

۱ـ ایجاد فرهنگ مترقی، پیشرفته و دموکراتیک با توجه به ارزش های دینی، سنن و ارزش های پسندیده ملی و دست آوردهای علمی، فرهنگی و حقوقی جامعه جهانی.

۲ـ مبارزه برای بازسازی و مدرن سازی نظام فرهنگی کشوراعم از سیستم تعلیم و تربیه، تحصیلات عالی و مسلکی، علوم، هنر و ادبیات با استفاده از تجارب جهانی و دست آورد های ترقی علمی، تخنیکی و فرهنگی جهانی بدون تعصب و تنگ نظری.

۳ـ حمایت از توسعه مطبوعات، شبکه وسایل اطلاعات جمعی ( جراید، رادیو و تلویزیون، انترنت وسایر پدیده های تکنالوژی اطلاعاتی و ارتباطی، سینما، تیاتر)، توجه به بهبود زنده گی فرهنگیان در کشور، توسعه وغنی سازی فرهنگ پربار و تاریخی کشور.

۴ـ توجه به تربیه کادرها و معلمین مسلکی معارف و استادان پوهنتون ها، ارتقای سطح دانش مسلکی و تخصصی آنها و فراهم آوری شرایط مناسب زنده گی برای آنان.

۵ ـ پشتیبانی از رشد زبان های ساکنان این سرزمین و  تعلیمات ابتدایی اجباری و حق آموزش به زبان مادری برای نوجوانان و جوانان افغانستان.

۶ـ محو کامل بیسوادی از طریق تاسیس مکاتب سواد حیاتی و متمم و بسیج کلیه نیروها در راه اندازی کمپاین وسیع و سراسری ملی به منظور آموزش سواد برای هموطنان محروم از سواد حیاتی.

۷ ـ تربیت سالم جوانان و کودکان کشور(اعم از دختران و پسران)، بخصوص بازمانده گان قربانیان جنگ از طریق آموزش های مجانی در تمام سطوح تعلیمی و تحصیلی، تعلیمات متوسط اجباری، تعمیم مکاتب حرفه ای، کورس های قصیر المدت آموزش حرفه، بهبود شرایط تعلیم و تحصیل  و فراهم آوری مصروفیت های سالم فکری و زمینه های ورزشی برای آنان.

۸ ـ مبارزه بر ضد تولید و قاچاق مواد مخدر به مثابه بخش جدایی ناپذیر امنیت ملی کشور.

۹ ـ مخالفت با جنگ وخشونت و ترویج افکارانسان دوستانه، تحمل پذیری، نظم پذیری،  قانون گرایی، مشوره پذ یری، امانت دانستن سرمایه ملی و مرجح دانستن منافع ملی واجتماعی برمنافع شخصی وگروهی.

۱۰ـ مبارزه علیه تمام انواع انحرافات، خرا فا ت و امراض گمراه  کننده  در بین روشنفکران افغان، اعم از قوم گرایی، زبا ن گرایی ، سمت گرایی  و دیگـرپنداشت های کهنه به مثابه مانع جدی در راه تجدد و پیشرفت جامعه افغانی و تحکیم وحدت ملی افغان ها.

۱۱ ـ رشد ارزش های فرهنگی، حفظ آثار تاریخی و باستانی و فراهم سازی زمینه برای گسترش تحقیقات باستان شناسی به هد ف شناخت عمیق تر مد نیت ها و تا ریخ باستانی کشور و اتخاذ تدابیر جدی جهت جلوگیری از حفریات و کاوش های خود سرانه آثار باستانی و قاچاق آن به خارج از کشور.

۱۲ـ بازگردانیدن آثار تاریخی و باستانی غارت شده از موزیم ملی به کمک یونسکو و سایر موسسات بین المللی، حفظ و نگهداری آثار و آبدات تاریخی کشور.

۱۳ـ حمایت از مراکزعلمی و تحقیقاتی به خصوص اکادمی علوم افغانستان، ایجاد شرایط و امکانات مناسب برای تبارز، رشد و شگوفایی استعداد های فطری و ایجادگر افغان ها، اعم از زنان و مردان.

۱۴ـ حمایت از دانشمندان، پژوهشگران، مکتشفین، مخترعین و پیشتازان عرصه علوم و فرهنگ، تامین زمینه های بازگشت آبرومندانه به کشور و اشتغال آنها مطابق تخصص و فهم مسلکی آنان و ایجاد شرایط مناسب زنده گی برای آنها.

۱۵ـ حمایت از آزادی فکر و بیان، آزادی قلم و مطبوعات،  توسعه رسانه های گروهی و دسترسی مردم به تکنالوژی معلوماتی بحیث وسایل ضروری برای پیشرفت جامعه.

 ز : در عرصه روابط بین المللی و سیاست خارجی  

۱ـ حمایت از منشور سازمان ملل متحد و ارتقای نقش آن در امر حفظ صلح، امنیت جهانی و همکاری  بین المللی، پشتیبانی از اصلاحات در سازمان ملل متحد مطابق به واقعیت های کنونی جهان.

۲ـ حزب ما داشتن سیاست فعال اعتماد سازی و همکاری با همسایه گان و کشور های منطقه و پیوند های عمیق اقتصادی و فرهنگی با این کشور ها را ضروری می شمارد و عقد موافقتنامه های ستراتیژیک چند جانبه امنیت و همکاری منطقه وی و جهانی شامل ضمانت های عدم تجاوز و عدم مداخله نظامی و عدم تهدید به استعمال قوه، همچنان عقد موافقتنامه ها در باره انرژی، ترانزیت و تجارت آزاد و تعرفه، حفظ محیط زیست، جریان آزاد نیروی کار، کالا و سرمایه را برای کشور ما مفید و ضروری می داند.

۳ـ پشتیبانی از سیاست بیطرفی مثبت و فعال خارجی غرض تامین مناسبات دوستانه مبتنی بر اعتماد و همکاری متقابل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با کشور های جهان به خصوص همسایه گان بر بنیاد اصول مساوات و احترام متقابل به استقلال، حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر.

۴ـ پشتیبانی ازحق تعیین سرنوشت ملل بدون مداخلات خارجی. همبسته گی با مبارزات آزادی خواهانه و داد خواهانه برحق مردمان منطقه و جهان.

۵ـ مبارزه برای صلح و امنیت منطقه وی و جهانی، منع تولید، آزمایشات و گسترش سلاح های هسته وی، کیمیاوی، بیالوژیکی وسایر سلاح های کشتار جمعی تا محو کامل آن.

۶ـ پشتیبانی از حل منازعات منطقه وی و جهانی از طریق مذاکره، دیالوگ و سایر راهبرد های حل صلح آمیز .

۷ـ حمایت از مساعی جامعه جهانی غرض تامین تساوی حقوق ملل و استقرار نظم عادلانه اقتصادی و انکشاف کشورهای فقیر و کم رشد.

 ۸ ـ حمایت از مساعی جامعه بین المللی در مبارزه علیه تروریزم، تبعیض نژادی، جنایات سازمان یافته، تولید، پروسس و قاچاق مواد مخدر.

۹ـ حمایت ازعقد موافقت نامه های دوجانبه و چند جانبه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشور با همسایگان و سایر کشورهای جهان با رعایت منافع ملی افغانستان.

بامداد ـ  اسناد ـ ۱/ ۱۶ـ ۱۸۰۶