بازگشت شبح پینوشه در قرن بیست ویکم در چیلی
ژولیا هملوی ، سایت انترنتی روزنامه اومانیته
سی وپنج سال پس از پایان دیکتاتوری نظامی در چیلی ( دیکتاتوریی که میراث آن هزاران کشته، زندانی و قربانی شکنجه بود ) تاریخ بار دیگر چهره ای آشنا به خود می گیرد. در پی انتخاباتی که زیر سلطه گفتمان ترس و نفرت، با تمرکز بر «امنیت» و «مهاجرت»، شکل گرفت، یکی از وارثان آشکار پینوشه به راس قدرت رسید. خوزه آنتونیو کاست، فرزند یک افسر ویرمخت (ارتش المان نازی ) دو عضو حزب نازی، اکنون ساکن کاخ لا مونه دا میشود، همان کاخی که با کودتای ۱۹۷۳ترسایی و قتل سالوادور آلنده به نماد و سمبل شکست دموکراسی در چیلی بدل شد.
سیاست ترس به مثابه ابزار قدرت
پیروزی کاست نه صرفاً حاصل یک رقابت انتخاباتی، بلکه نتیجه پروژهای سیاسی است که بر دامن زدن به ناامنی، بیگانه هراسی و دوگانه سازی های خشن اجتماعی بنا شده است. مهاجران به دشمنان داخلی بدل می شوند، اعتراض اجتماعی به تهدید امنیتی، و مطالبات برابری خواهانه به نشانهی «انحطاط». این همان الگوی آشنایی است که در سالهای اخیر در نقاط مختلف جهان تکرار شده است.
برنامهای برای تعمیق نابرابری
اولترا لیبرالیسم اقتصادی، تضعیف و تکه تکه کردن دولت، سرکوب سازمان یافتهی مهاجران با نادیده گرفتن حقوق بشر، محدودسازی آزادی های اجتماعی، مخالفت با حق سقط جنین حتا در موارد تجاوز، و ایستادگی در برابر ازدواج همجنس گرایان، اجزای اصلی پروژهای هستند که هدف آن نه « نظم »، بلکه تحکیم ساختارهای سلطه و بهره کشی است. در این مسیر، رییس جمهور جدید از حمایت یکپارچه جناح راست برخوردار است، حمایتی که به او امکان داد در دور دوم انتخابات، ژانت خارا، نامزد کمونیست، را با فاصله ای چشمگیر شکست دهد و هم زمان اکثریت پارلمان را نیز در اختیار بگیرد.
هم نوایی راست جهانی
آنچه در چیلی رخ داده، پدیدهای منزوی یا محلی نیست. پس از ترامپ، خاویر میلی، اوربان و نتانیاهو، ...این پیروزی تازه «بینالملل قهوهای» نشانهی گسترش جریانی است که از بحران ها تغذیه می کند و پاسخ خود را نه در عدالت اجتماعی، بلکه درنفرت از دیگران می یابد. همدستی راست موسوم به «جمهوری خواه» در این جا بازتابی از همین منطق جهانی است.
این همدستی، همان چیزیست که راست موسوم به « جمهوری خواه » در اینجا نیز هر روز آشکارتر آمادگی خود را برای آن نشان می دهد. پس از ترامپ، خاویر میلی، اوربان و نتانیاهوو ...این پیروزی تازه ای « بینالملل قهوهای» چون زنگ خطری بلند به صدا درمی آید، هرچند این نبرد هم واگذار شده است ، با این حال، پیروزی لولا داسیلوا بر بولسونارو در برازیل یادآور آن است که این مسیر نه قطعی است و نه برگشت ناپذیر. با وجود این، هشداری است جدی و نمی توان آن را نادیده گرفت.
هشداری جدی، اما نه پایانی محتوم
با این همه، این به معنای پایان تاریخ نیست . همانطور که پیروزی لولا بر بولسونارو در برازیل نشان داد که این موج، هرچند قدرتمند، اما شکست ناپذیر نیست. با این حال، آنچه امروز در چیلی رخ داده، هشداری جدی است: دموکراسی بدون عدالت اجتماعی، بدون حافظه تاریخی و بدون مقاومت سازمان یافته، می تواند بار دیگر به سادگی قربانی ترس و وحشت و نفرت شود.
یادداشت های بامداد :
ـ در جریان انتخابات ، و در روز اعلان پیروزی خوزه آنتونیو کاست، فاشیست های چیلی و هواداران پینوشه با شعارها و عکس های جنرال جنایتکار و قاتل مردم چیلی به خیابان های ریختند و از فرزند فاشیست المانی استقبال نمودند.
ـ بانو ژانت خارا، نامزد کمونیست و اتحاد چپ با اعلان نتیجه انتخابات گفت که دربرابرانکشافات دردبار درچیلی آرام نخواهد نشست و با سیاست فعال اپوزیسیون در برابر برنامه های ضدمردمی کاست ، ایستادگی مینماید.
عکس از X/ @AnibalGarzo
بامـداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۲۵ـ ۲۹۱۲
Copyright ©bamdaad 2025