برگی ازتاریخ جنبش دادخواهانه زنان کشور:
متن بیانیه داکتر اناهیتا راتب زاد، بنیاد گذار جنبش هشتم مارچ در افغانستان
(۸ مارچ ۱۹۶۹ میلادی )
خواهران عزیز!
در تاریخ بشری روزهای فرخنده ای وجود دارد که به خرسندی استقبال و تجلیل میگردد. هشتم مارچ یکی از این روزهاست که نقش عظیمی را در تکامل جنبش بخاطر همبستگی و وحدت زنان ایفا کرده است. پنجاه ونه سال قبل، در دومین کنفرانس زنان مترقی در کوپنهاگن، ۸ مارچ بمثابه روزهمبستگی بین‌المللی زنان شناخته شد، از آن زمان تا اکنون تغییرات زیادی در جهان پدید آمده و توام با آن زنده گی زنان نیز تغییراتی را به خود دیده است.
در حالیکه حقوق کامل زنان با تامین استقلال اقتصادی شان و ریشه کن شدن استثمار فردازفرد درکشورهای سوسیالیستی تضمین گردیده است و نهضت زنان درکشورهای سرمایه داری پیشرفته اوج می گیرد زنان کشورهای آسیایی، افریقایی و امریکای لاتین دوش‌بدوش مردان بخاطر استقلال ملی، صلح و آزادی علیه استعمار، استبداد، ارتجاع و امپریالیزم مبارزه میکنند، زیرا زنان مبارز این کشورها میدانند که مساله تامین حقوق ایشان ارتباط ناگسستنی باحل پرابلم های عمومی جوامع شان دارد.
در افغانستان نیزعلی‌الرغم شرایط اختناق‌آور قرون وسطایی، زنان افغان در حیات اجتماعی بارها نقش ارزنده یی را ایفا کرده‌اند. آنها در جریان تاریخ معاصر کشور در کلیه مبارزات و جنبش های ضد استعمار و استبداد فعالانه سهم گرفته‌اند، بخصوص در جریان جنگهای عادلانه استقلال‌خواهی خلق کشورعلیه امپریالیزم انگلیس زنان کشور از خود قهرمانی ها نشان دادند.
مادران شیردل و زحمتکش ما دردوران مبارزات آزادیخواهی خلق وطن، نه تنها درغیاب مردان هریک کار دو سه نفر را بجای شوهران، پدران و برادران خود انجام دادند، بلکه عده یی هم دراین مبارزه مقدس عملاً اشتراک ورزیده و در تشویق و تهیج جنگجویان دلیرعلیه اشغالگران بریتانیا نقش برجسته و حساسی را ایفا کردند که در داستانهای حماسی ملی ما سیمای نجیب این زنان شجاع و قهرمان، همچنان میدرخشد.
در نخستین ماه های پس از استقلال کشور، در دوران نهضت امانی، زنان کشور یکبار دیگر شایستگی خویش را در امر اشتراک ثمربخش و مفید در حیات اقتصادی و اجتماعی جامعه، نشان دادند. ولی متاسفانه هنوز چند صباحی از دوران نهضت آزادی زنان کشور نگذشته بود که ارتجاع سیاه داخلی در اثر تحریک امپریالیزم بین‌المللی باردیگر در جامعه ما مسلط گردید و حداقل حقوق و آزادی های تامین شده زنان و همچنان مردان را سلب کرد. هر چه تاریکی و سیاهی بود جانشین روزنه های امیدبخش آزادی شد. زنان که تازه پا به عرصه اجتماع می گذاشتند، وادار گردیدند بازهم نقاب اسارت برخ بیفگنند و خانه نشین گردند.
اقدامی که درده سال قبل به منظور رفع حجاب صورت گرفت، نتیجه خواست و مبارزه طولانی زنان و مردان کشور و ثمره جنبش آزادیبخش زنان در جهان معاصر بود که با وصف محدود بودن ساحه تطبیع آن، گامی بجلو شمرده میشد. در پرتو وضع جدید ثابت گردید که زنان کشور در تحت شرایط مساعد تر میتوانند در حیات اقتصادی و اجتماعی کشور فعالانه سهم بگیرند.
با تصویب قانون اساسی جدید کشور درسالهای اخیر و اذعان به یکسلسله از آزادیهای دموکراتیک مردم، برخی حقوق جزیی و منجمله حق شرکت در انتخابات برای زنان در صورت و فورم قانون برسمیت شناخته شد. چون آزادی کامل انتخاباتی در شرایط تسلط نظام فرتوت و ظالم فیودالی میسر نیست، طبعاً این حق بخصوص برای زنان عملا خیلی محدود میباشد. ولی بهر حال با احراز این پیروزی مقدماتی مرحله نوین در مبارزه زنان پدید آمده است.
معهذا باید جداً بخاطرداشت که شناسایی حقوق محدودی برای زنان بمعنی پایان یافتن مبارزه نیست، بلکه سرآغاز آنست.
علیرغم موفقیت‌های کوچکی که زنان افغان بدست آورده‌اند، هنوز به هیچوجه نمیتوان از تام‌الحقوق بودن زن در جامعه حرف زد، چه زنان کشور هنوز درخانواده، عضو مسلوب‌الحقوقی بیش نیستند و در صحنه اجتماع نیز محرومیت‌های حقوقی فراوان دارند. علیرغم اصول مصرح در قانون اساسی و اعلامیه جهانی حقوق بشر، زنان از حقوق اقتصادی و اجتماعی خویش برخوردار نیستند. بنابرآن زنان کشور راه طولانی و دشواری را در پیش دارند تا به افراد تام الحقوق یک جامعه آزاد مبدل شوند.
زنان مبارز افغانستان که در گذشته هرگز از کمک به نبرد پرافتخار کشور علیه استعمار و ارتجاع سیاه سر باز نزده اند، اکنون نیز از توطیه ها و دسایس ارتجاع سیاه و تلاش های محافل حاکمه ارتجاعی کشور در جهت سرکوب نهضت زنان، آگاهی دارند و در برابر آنها شجاعانه مبارزه مینمایند. زنان آگاه و پیشاهنگ جامعه ما به خوبی میدانند که در مرحله کنونی تاریخ تحقق خواست های آنان بدون ایجاد حکومت دموکراتیک و ملی که در آن آزادیهای وسیع دموکراتیک مردم تامین شده باشد امکان ندارد، ولی برآنند که در وضع کنونی نیز میتوانند با مبارزه متشکل خویش قسمتی از خواست های خود را برآورده سازند.
زنان آگاه و دلیر کشور تشخیص داده‌اند که در برابر آنها دو وظیفه مهم و مقدس قراردارد:
یکی مبارزه به منظور تامین حقوق انسانی سیاسی و اجتماعی زنان و رهایی از قیدوبند عادات، خرافات و رسوم کهنه قرون‌وسطایی و دیگری اشتراک فعالانه در مبارزه ملی و مترقی بمنظور ایجاد تحول بنیادی در جامعه و بالنتیجه تامین ترقی و رفاه عمومی خلق افغانستان.
تجارب تاریخی نشان داده است که تجهیز و تشکل زنان شرط ضروری موفقیت مبارزه آنهاست. با درک این ضرورت اساسی (سازمان دموکراتیک زنان افغانستان) تشکیل گردید که از اینطریق مطالبات اساسی اقتصادی و اجتماعی زنان کشور مطرح و دفاع میگردد و برای تامین آنها و درجهت بسط نهضت مترقی زنان مبارزه خستگی‌ناپذیری صورت میگیرد.
سازمان دموکراتیک زنان که بر مبنای اصول مترقی مبارزه مینماید، با طرح پروگرام فعالیت خویش، جلب وسیعترین قشرهای زنان کشور را در مبارزه صرف نظراز نژاد، قوم مذهب و معتقدات اجتماعی و سیاسی مطمع‌نظر قرارداده است.
همچنان سازمان دموکراتیک زنان افغانستان با درک مسوولیت‌های تاریخی خویش، نمیتواند نسبت به مسایل جهان بی‌علاقه باقی بماند و دست دوستی و همبستگی را بطرف زنان و سازمانهای دموکراتیک و مترقی زنان تمام کشورهایی که برای تحقق آرمانهای والای انسانی مبارزه میکنند، دراز نکند. بدینجهت وظیفه خویش میداند تا علیه جنگ و تجاوز و تحریکات امپریالیستی مبارزه نماید و از جنبشهای رهایی بخش ملی و استقرار صلح پایدار دفاع کند. سازمان دموکراتیک زنان افغانستان مبارزات قهرمانانه و مساعی خستگی ناپذیر و انسانی فدراسیون دموکراتیک جهانی زنان را که از نخستین روزهای تاسیس و تنظیم پروگرام خود در سال ۱۹۴۵ (در پاریس) تااکنون آرزوی زنان را در همه جا بخاطر مبارزه متحد علیه جنگ، ستم و فقر، بنای یک جهان مترقی، آزادی، استقلال ملی و دموکراسی عدالت و صلح پایدار ابراز داشته است، تحسین و جداً پشتیبانی مینماید.
سازمان دموکراتیک زنان افغانستان از انعقاد کنگره جهانی زنان که به ابتکار فدراسیون دموکراتیک جهانی زنان در ماه جون ۱۹۶۹ در هلسنکی مرکز فنلند درباره « نقش زن در جامعه معاصر» دایر میگردد، حسن استقبال مینماید و پیروزی آنرا خواستاراست.
سازمان دموکراتیک زنان افغانستان درودهای گرم و پرشور خود را به تمام زنان ومردان رزمنده و پیکارجوی و ازجان گذشته راه آزادی و استقلال خلق قهرمان ویتنام و زنان و مردان آزادیخواه و مبارز کشورهای عربی و زنان مبارز پشتونستان و بلوچستان میفرستد و انزجار عمیق خود را نسبت به اعمال تجاوزکارانه آدمکشان امپریالیستی و استعمارگران ابرازمیدارد.
در اخیر اعلام میداریم که سازمان دموکراتیک زنان افغانستان بر طبق پروگرام فعالیت خویش مبارزات شجاعانه خود را در راه تعمق نهضت زنان کشور و بدفاع از حق زن، سعادت کودکان و صلح پایدار، استقلال ملی و دموکراسی و ترقی دنبال خواهد کرد و پرچم پرافتخار مبارزه را تا پیروزی نهایی برافراشته نگه خواهد داشت.
ـ پیروزباد مبارزهٔ مقدس زنان افغانستان!
ـ فرخنده باد جشن هشتم مارچ روز همبستگی بین‌المللی زنان!
بامداد ـ سیاسی ـ ۶/ ۲۵ـ ۰۷۰۳
Copyright ©bamdaad 2025