درنگی برنشست سران سازمان همکاری های شانگهای

درنگی برنشست سران سازمان همکاری های شانگهای

نویسنده : احمد شاهین

۳ و۴ جولای سال روان میلادی آستانه مرکز کشور قزاقستان شاهد رویداد بزرگ، نشست سران کشورهای سازمان همکاری های شانگهای بود. این اجلاس آنگونه که از سخنرانی رهبران کشورهای عضو آن و بویژه بیانیه پایانی آن به روشنی پیداست ،(چگالی)* وزن مخصوص این ساختار را در روند امنیت جهانی علاوه بر سایر مسایل حیاتی به عنوان بازیگر پرتوان درکنونیت زمانی تیاتر جهانی با برجستگی به تصویرکشیدند.

سازمان شانگهای که در اوایل پدیدارش یک ساختار واکنشی در برابر حضور ناتو در ژیوپولیتیک منطقه بود، امروزه بیک متغیر سنگین ساختاری در معادله امنیت و اقتصاد جهانی تبدیل گردیده است که در تغیر موازنه قدرت در پهنه ای جهانی از پوتنسیال بلندی بر خوردار میباشد.

درین نشست گپ هایی جدیدی وجود داشت که سیمای اتی منطقه و جهان را امیدبخش ترسیم مینماید.

با این روایت ها :

ـ حضور سران کشورهای ترکیه ،آذربایجان، امارات متحده عربی ،ترکمنستان، مغولستان وسرمنشی سازمان ملل متحد که بگونه نمادین به اهمیت اجلاس می‌افزاید.

ـ خوانش جدید از هویت جهانی سازمان شانگهای که بی گمان نقش جهانی آنرا به عنوان منظومه هنجاری واهرم اثر گذاردر فرایند های جهانی بویژه در حوزه های امنیتی و اقتصادی باز تعریف مینماید.

ـ توسعه سازمان شانگهای با عضویت کامل بلاروس وجایگاه بالقوه ترکیه وسایرینی در ردیف عضویت کامل ، به این نهاد هویت جهانی می بخشد که اراده جمعی عبور این فرمت را از تنگه منطقه یی به اثرگذاری در گستره جهانی به روز رسانی مینماید.

با این احتساب، خوانش جهانی از سازمان شانگهای نمایه ای از پوست اندازی استراتیژیک آنرا به نمایش می گذارد.

ـ برغم اینکه مسایل امنیتی اجندای محراقی نشست یادشده را می ساخت، بر حل مسالمت آمیز اختلافات ،تفاوت نظرها ومنازعات به عنوان یک رویکرد برخاسته از کرکتر و خصلت سازمان تاکید گردید.

از جمله :

الف ـ حمایت از تلاشهای بین‌المللی در راستای تامین صلح پایدار و توسعه در افغانستان . صلح پایدار و توسعه کلید واژه های اند که قفل معضل افغانستان را می‌گشاید وآینده آنرا درافق زمان ترسیم مینماید.

ب ـ تاکید بر حل عادلانه مساله فلسطین و نگرانی از در گیری کنونی میان اسراییل و فلسطین.

این راهکار و واکنش نیز نقش سازمان شانگهای را به مثابه ساختار با مسوولیت جهانی برجسته گی میبخشد.

ج ـ حمایت از اجرای پایدار برجام در مورد برنامه هستی ایران در پیوند به قطعنامه سازمان ملل متحد. بدیهی است که این رویکرد اگر از یکسو به نقش سازمان ملل متحد در حل منازعات توجه دارد ، از سویی تعهد این نهاد نیرومند و اثر گذار در رویداد های جهانی را به قواعد وهنجارهای بین‌المللی بار دیگر به نمایش می‌گذارد.

ـ دغدغه مبارزه‌ باتروریزم یکی از اجندای کانونی این نشست بود که در راهکار ایجاد ساختار منطقه یی مبارزه با تروریزم و برنامه ای همکاری در مبارزه با آن وجدایی طلبی نمود یافت. باید گفت که برنامه مبارزه با تروریزم و جدایی طلبی توسط سران کشورهای عضو سازمان امضا گردید که به آن توان عملیاتی و اجرایی میبخشد.

ـ قلمرو اقتصادی نیز با توجه به اینکه حوزه سازمان شانگهای دارای بیش از ۲۲ در صد ذخایر انرژی فوصیلی جهان را در بطن دارد، اکنون با عضویت بلاروس حدود ۳۰ در صد تولید ناخالص جهان و۴۰ در صد نفوس جهان را میسازد، در اجلاس از اهمیت بالای برخوردار بود. ایجاد انجمن سرمایه گذاران عضو سازمان و بانک سازمان همکاری های شانگهای که سند آن توسط سران کشورهای عضو سازمان امضا گردید، میکانیزمی جهت نیل به بایدهای یادشده را تثبیت و راستا را به آن سو گشودند.

ـ توجه به ظرفیت کشورهای عضوسازمان در راستای توسعه اقتصادی و ثبات سیاسی اعضا.

به عنوان جمعبندی باید گفت که سازمان همکاری های شانگهای اکنون به مثابه‌ طیف استراتیژیک، به قوه محرکه و لوکوموتیف فرآیند توسعه جهانی بگونه انکار ناپذیر تبدیل گردیده و اینکه سازمان شانگهای و بریکس ، ارکانهایی استوار و سنگین نظام چندقطبی جهانی را می سازند ، نیز یک واقعیت امروزین است که بی تردید سخنی عاری از گزاف گفته ایم.

اما برای کشور افغانها،کنونیت سازمان همکاری های شانگهای یک فرصت بی بدیل تاریخی بوده و بایسته است تا حاکمان کنونی کشور در راستای تکمیل شرایط عضویت افغانستان در آن نهاد و تمکین به مطالبات سازمان تلاش پایدار نمایند.

عضویت در سازمان شانگهای ، بی گمان آورده ای بیش از انتظار برای منافع ملی افغانها در بردارد. زمان نمی ایستد وفرصت ها نیز دایمی نیستند.

*چگالی : ( Density) جرم یک ماده به ازای حجم واحد آن است.

در علم ساینس فورمول آن بدینگونه میباشد : $\rho ={\frac {m}{V}}\,$ . ρ چگالی، m جرم جسم، و V حجم جسم است. ( بامداد )

مهتمم : داود کرنزی

بامداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۲۴ـ ‍۰۸۰۷