ناتو اتحاد نامتحد

در حاشیه نشست امروزی سران ناتو در لتوانیا:

ینس استولتنبرگ، سرمنشی فعلی ناتو، قرار است یک سال دیگر در سمت خود باقی بماند. ایتلاف نظامی فراآتلانتیک نتوانسته است سرمنشی مناسبی پیدا کند که همه را راضی بسازد. دوره او تا اکنون سه بار تمدید شده و این چهارمین دوره‌ ریاست او خواهد بود. در پس زمینه درگیری های روسیه و اوکرایین، رد سایر نامزدها و انتخاب استولتنبرگ نشان دهنده اختلافات آشکار در داخل ناتو و کنترول قوی ایالات متحده امریکا بر آن است.
نامزدهای احتمالی عبارتند از مته فردریکسن، صدراعظم دنمارک و بن والاس، وزیر دفاع بریتانیا. به نظر می رسد فردریکسن الزامات برخی از متحدان اروپایی را برآورده می کند زیرا او می تواند اولین رهبر زن باشد و از اتحادیه اروپاست. با این حال، کشورهای ناتو در جناح شرقی ایتلاف می ‌خواستند فردی از منطقه آنها رهبری را بر عهده بگیرد تا بر موضع سخت ‌تر در قبال روسیه پافشاری کند. در مورد والاس، برخی از متحدان ناتو خواهان انتخاب یک رهبر سابق ناتو در راس این اتحاد بودند، و فرانسه بریک شهروندی اتحادیه اروپا اصرار داشت. بدیهی است که بریتانیا دیگر یک عضو اتحادیه اروپا نیست. مهمتر از همه، والاس حمایت ایالات متحده امریکا را برای این پست دریافت نکرد. یک منبع وزارت دفاع به اسکای نیوز گفت: « بایدن فقط نمی خواست از بریتانیا حمایت کند.»

اورسولا فون در لاین، رییس کمیسیون اروپا، نامزد مورد نظر جو بایدن، رییس جمهور امریکا برای رهبری بود ناتو با این حال، ممکن است در رابطه با او نگرانی هایی ایجاد شود زیرا فون درلاین اخیراً وزارت دفاع المان مدیریت ضعیفی از خود نشان داد. و اولاف شولتز، صدراعظم المان و رقیب سیاسی سابق فون در لاین، می خواهد او را از چارچوب کاندیداها خارج کند تا شغل ارشد اتحادیه اروپا را همچنان اشغال کند.
بر اساس مقاله ای در دیلی میل: « فرایند تعیین روسای ناتو پشت درهای بسته انجام می شود و سیاست بازی شدیدی دربین ۳۱ کشور در جریان است. »
نزاع برای پست سرمنشی جدید به وضوح نشان می دهد که ناتو یک جمع متحد نیست. سونگ ژونگ پینگ، کارشناس نظامی چینی و مفسر تلویزیون، به گلوبال تایمز گفت که جدی ترین اختلاف نظر درناتو بر سر اینست که آیا کشورهای عضو ناتو باید برای امنیت ملی خود، یا منافع هژمونی جهانی ایالات متحده امریکا هزینه کنند.
ناتو یک اتحاد نظامی است، اما نقش سرمنشی ناتو بیشتر سیاسی است. هیچ روش رسمی برای انتخاب سرمنشی وجود ندارد. اعضای ناتو به طورسنتی در مورد اینکه چه کسی باید قدرت را به دست گیرد به اجماع می رسند. شن یی، استاد دانشکده روابط بین‌المللی و روابط عمومی دانشگاه فودان، به گلوبال تایمز گفت که در حالی که سرمنشی رسماً ملزم به حفظ بی‌ طرفی بین ایالات متحده امریکا و اروپاست، در واقع او تحت کنترول ایالات متحده امریکا قرار دارد. او تحت هیچ شرایطی نباید با تصمیم واشنگتن مخالفت کند. امریکا به جای رهبر ناتو ارباب آن است. هیچ کس نمی تواند رییس ناتو شود مگر اینکه امریکا با آن موافقت کند.
سانگ گفت: « از نظرایالات متحده امریکا، استولتنبرگ یک مامور واجد شرایط است. به همین دلیل استولتنبرگ آخرین انتخاب امریکا و همچنین بی دقت ترین انتخاب بود.» استولتنبرگ به طور مداوم دستورات و مواضع سیاسی ایالات متحده امریکا را در مناقشه روسیه و اوکرایین اجرا می کند. او تمام تلاش خود را برای هماهنگ کردن ۳۱ کشور عضو ناتو و حتا متقاعد کردن کشورهای غیرعضو ناتو مانند جاپان، کوریای جنوبی و استرالیا برای ارایه کمک های نظامی و مالی به اوکرایین انجام داده است.
موضع استولتنبرگ نه فقط در مورد مساله روسیه و اوکرایین، بلکه در قبال چین نیز واشنگتن را خوشحال کرده است. در نشست سال گذشته ناتو اودر اسپانیا، چین برای اولین بار به عنوان یک « چالش سیستماتیک برای امنیت یورو اتلانتیک» در مفهوم استراتیژیک ناتو شناخته شد. این همزمان با تعریف ایالات متحده امریکا از چین به عنوان « بزرگترین خطر برای امنیت امریکا » بود. در ماه اپریل استولتنبرگ از چین به خاطر پرداختن به مسایل مربوط به جزیره تایوان، هانگانگ، دریای چین جنوبی، نظارت گسترده بر اینترنت انتقاد کرد. او همچنین چین را به سرمایه گذاری در موشک های هسته ای دوربرد و شرکت در گشت های مشترک در کنار نیروهای روسی متهم کرد.
شن معتقد است دلیل دیگری که ایالات متحده امریکا در نهایت استولتنبرگ را انتخاب کرد این است که فصل انتخابات ایالات متحده امریکا به سرعت در حال نزدیک شدن است و ایالات متحده امریکا بیش از یک سال است که در میدان نبرد اوکرایین بیش از حد سرمایه گذاری کرده است، بدون شک منابعی خالی شده اند که ایالات متحده امریکا می خواست در ابتدا برای رقابت خود با چین استفاده کند. در این صورت، ایالات متحده امریکا به یک ناتوی قابل کنترول نیاز فوری دارد.
سانگ گفت که هرکشوری باید امنیت ملی خود را در اولویت قرار دهد، اما ایالات متحده امریکا از امنیت به عنوان بهانه ای استفاده می کند تا کشورهای دیگر را فریب دهد تا از آنها مانند گاوی شیری استفاده کند و آنها را مجبور به پرداخت مصارف هژمونی جهانی ایالات متحده امریکا سازد. به همین دلیل، برخی از کشورهای ناتو مانند هنگری، فرانسه و ترکیه تمایلی به تسلیم شدن در برابر ایالات متحده امریکا ندارند، که منجر به عدم اجماع در داخل ناتو در مورد موضوعات کلیدی، از جمله انتخاب سرمنشی و موضوعات سیاستی کلیدی موثر بر ایالات متحده امریکا شده است. / مجله هفته

بامداد ـ سیاسی ـ ۲/ ۲۳ـ ‍۱۱۰۷