چرا هشتم مارچ روز جهانی زن و چگونه به این تاریخ رقم زده شد ؟

چرا هشتم مارچ روز جهانی زن و چگونه به این تاریخ رقم زده شد ؟

زلیخا پوپل

ما در حالی از هشتم مارچ و تاریخچه آن نام میبریم که زنان دختران مادران هموطن در کشور ما از کمترین حقوق انسانی که حق تحصیل ،حق کار ،حق آزادی، برخوردار نیستند در فقر تنګدستی بینوایی و بیچاره ګی بیکاری بسر میبرند. مکاتب دختران جوان بعد از صنف هشتم و پوهنتون ها بروی شان بسته شده است ، مادران بیوه و بیچاره اطفال خورد سال راخود را بخاطر بدست آوردن لقمه نانی و حاذوقه شباروزی بفروش میرسانند تا دیګر اطفال و اعضای خانواده خود را تغذیه نمایند با این وضع و نا بسامانی در جامعه میشرمیم که هشتم مارچ را تبریکی بګوییم پس باید بدانیم این روز از کجا و چګونه اساس ګذاری شده است ! بیایید لحظه درین مورد سکوت نموده به قدامت تاریخی آن پی ببریم !

تاریخ روز جهانى زن هم زمان با تاریخ مبارزات سیاسى و اجتماعى زنان علیه تبعیض است. این روز روز همبستگى براى مبارزه در راه برابرى حقوق و شرایط بهتر کارى و زندگى زنان است .

انتخاب تاریخ روز هشتم ماه مارچ به عنوان روز جهانى زن به خاطره مبارزه زنان کارگر نساجى در سال ۱۸۵۷ در شهر نیویورک امریکا بر مى گردد .

شرایط کارى سخت و غیر انسانى و دستمزد کم کارگران زن که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم همراه با مردان در کشورهاى صنعتى وارد بازار کار شده بودند، آنان را وادار به اعتراض و مبارزه صنفى به شکل هاى سازمان یافته و یا غیر متمرکز علیه این بى عدالتى مى کرد .

در این روز کارگران نساجى زن در یک کارخانه بزرگ پوشاک براى اعتراض علیه شرایط بسیار سخت کارى و وضعیت اقتصادیشان دست به اعتصاب زدند. خاطره این اعتصاب براى کارگران نساجى باقى ماند. نارضایتى عمومى ازاین شرایط براى زنان کارگرادامه داشت .

درهشتم مارچ سال ۱۹۰۸، بعد از گذشت بیش از پنجاه سال کارگران زن کارخانه نساجى کتان در شهر نیویورک با خاطراعتصاب در این روز، به دلیل تبعیض و محرومیت و فشار زیاد کار در مقابل حقوق بسیار کم اعتصاب خود را شروع کردند. صاحب این کارخانه به همراه نگهبانان براى جلوگیرى از همبستگى کارگران دیگر بخش ها با این اعتصاب و سرایت آن به بخش هاى دیگر این زنان را در محل کار خود در کارخانه محبوس کرد. به دلایل ناشناخته اى آتش در کارخانه درگرفت و فقط تعداد کمى ازکارگران زن محبوس توانستند خود را نجات دهند. ۱۲۹ کارگر زن در آتش سوختند .

درسال هاى بعد در کشورهاى مختلف اروپایى و امریکا مبارزه زنان به شکل تظاهرات و اعتصاب کارى علیه فشار، تبعیض و استثمار کارى و همینطور براى داشتن برابرى حقوق در اجتماع و علیه جنگ ادامه پیدا کرد.

از جمله یکى از مهمترین مدافعان حقوق زنان در کشور آلمان خانم کلارا زتکین (۱۸۵۷-۱۹۳۳) خواست هاى مبارزان زن در آلمان را مبنى بر هشت ساعت کار در روز براى زنان همینطور حق داشتن تعطیلات و مرخصى زایمان و برابرى حقوق در مقابل قانون مطرح کرد .

در اروپا دومین کنفرانس سوسیالیستى بین المللى زنان که در آن صد شرکت کننده از هفده کشور جهان شرکت داشتند، به پیشنهاد کلارا زتکین در ۲۷ اگست سال ۱۹۱۰ در کپنهاک روز هشتم ماه مارچ به عنوان روز زن و براى دفاع از حقوق آنان در مقابل تبعیضات مختلف و چند جانبه برگزیده شد.

اولین روز جهانى زن در ماه مارچ ۱۹۱۱ در دانمارک، آلمان، اتریش، سویس و امریکا برگزار شد. میلیون ها زن در برگزارى این روز شرکت کردند. خواست هاى اساسى زنان عبارت بودند از قوانین حمایت کننده کار براى زنان، حق راى و شرکت در انتخابات، علیه جنگ هاى امپریالیستى، برابرى مزد با مردان در مقابل کار مساوى، هشت ساعت کار در روز، حمایت از مادر و کودک، تعیین حداقل مزد.

به دلیل بحران عمومى اقتصادى جهان در سال هاى سى و در همین ارتباط خطر فاشیسم مسائل مبارزاتى زنان در حاشیه قرار گرفت.

در فاصله دو جنگ جهانى علاوه بر موضوعات قبلى حق قانونى سقط جنین و حمایت از مادران نیز از اهمیت خاصى برخوردار شد. این مبارزه به یک حرکت بزرگ تبدیل شد به دلیل بحران اقتصادى که در آن زمان تمام اروپا را در بر گرفته بود، سالانه حدود یک میلیون زن وادار به سقط جنین مى شدند. به دنبال آثار منفى این سقط جنین هاى غیر قانونى در سال ۱۹۳۱ تنها در آلمان حدود ۴۴۰۰۰ زن به مرگ رسیدند

از طرف دیگر مسئله برابرى مزد در مقابل کار برابر، کوتاه کردن ساعات کار، پایین آوردن قیمت اجناس وغیره نیزاز خواست هاى زنان بودند. خواست هایى که براى امروز ما هم غریبه نیستند.

با روى کار آمدن حکومت دیکتاتورى فاشیستى در کشور آلمان و ممنوع کردن هرگونه تشکل مخالف امکان برگزارى این روز غیرممکن گردید.

بعد از جنگ جهانى دوم در کشورهاى اروپاى شرقى جشن روز زنان در سال ۱۹۴۶ دوباره برگزار شد. در این کشورها روز زن به عنوان جشن رسمى و از طریق دولتى نیز به دلیل نشان دادن تمایلات حکومت به بهبود وضع زنان گرامى داشته مى شد.

در کشورهاى اروپاى غربى در ابتدا بعد از جنگ هیچ برنامه اى در ارتباط با روز زنان برگزار نمى شد. بعدها این روزبه عنوان روز مبارزه براى خواست هاى عمومى زنان و روز خانواده و جشن عمومى زنان تبدیل شد .در سال هاى هشتاد بود که در این کشورها روز هشتم مارچ باز هم اهمیت و معنى خاصى پیدا کرد. دوباره موضوعاتى مانند برابرى حقوق زنان در تمام عرصه هاى زندگى، حق سقط جنین، رفع تبعیض در زندگى خانوادگى و حمایت از مادران در دوران حاملگى و بعد اززایمان مورد توجه قرار گرفتند. یکى از نقاط اوج این اعتراضات در سال ۱۹۹۴ روز اعتصاب زنان بود که بیش از یک میلیون زن درسراسر آلمان علیه تبعیض و نابرابرى در حقوق زنان در آن شرکت کردند .امروزه بزرگداشت این روز در تقریبا تمامى کشورها به عنوان روز اعتراض عمومى به اجحاف و فشار بر روى زنان و هم چنین تجلیل از کسانى که این مبارزه را شروع کردند و براى دگرگونى و بهبود وضع زنان تلاش ورزیدند، برگزار مى شود.

در طى دو قرن گذشته پیشرفت ها براى به رسمیت شناختن و قبول حقوق اولیه و انسانى زنان اندک نبوده. در اکثر کشورهاى جهان حق راى زنان و شرکت آنان در فعالیت هاى سیاسى و اجتماعى به رسمیت شناخته شده است. با وجود این راه طولانى براى انجام واقعى این خواست ها در پیش است. زنان هنوز در موارد زیادى در خانواده، در اجتماع و یا در محیط کارمورد خشونت قرار مى گیرند. قوانین زن ستیز در بسیارى از کشورها عمل مى کنند. براى نیروى کار زنان در مقابل کار مساوى با مردان هنوز حتى در کشورهاى صنعتى کمتر پرداخت مى شود، درآمد نسبى زنان در همه کشورها بسیار پایین تر از مردان است.

آنان ازامکانات آموزشى و بهداشتى به مراتب کمترى برخوردارند. سه چهارم بیسوادان درسطح جهان را زنان تشکیل مى دهند. اکثر آوارگان و پناهنده گان جنگى زنانند. تعیین پوشش معین براى زنان، اجبار به حجاب و یا بى حجابى، قاچاق و خرید و فروش زنان، سوءاستفاده جنسى از آنان و غیره و غیره از نمونه اجحافات آشکار علیه حقوق زنان هستند که امروزه بطور عادى و در همه جا اجرا مى شوند.

از تاریخ برگزارى اولین روز زن (۱۱۲ ) سال مى گذرد. اما هنوز هم دلایل زیادى وجود دارد که به عنوان زن و یا مدافع حقوق زنان در این روز از خواست هاى اولیه آنان در سراسر جهان به پشتیبانى برخیزیم .

پیروزباد اتحاد همبستگی زنان افغانستان با زنان سراسرجهان!

بامداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۲۳ـ ۰۷۰۳