توافق اسراییل و اردن: آب در مقابل برق
اردن و اسراییل توافقی تاریخی امضا کردند که به موجب آن، پادشاهی عربی اردن به همسایه غربی خود انرژی خورشیدی می دهد و در ازای آن آب نمک زدایی‌شده دریافت می کند.
این توافق با میانجیگری امریکا حاصل و در جلسه ای در حاشیه نمایشگاه جهانی در دوبی امضا شد که جان کری، فرستاده ویژه رییس جمهوری امریکا در امور زیست محیطی، در صدر آن بود. کری گفت: « خاورمیانه در خط مقدم بحران زیست محیطی است. کشورهای منطقه تنها از طریق همکاری با یکدیگر است که می توانند از پس ابعاد این چالش برآیند».
گفته می شود نیروگاه انرژی خورشیدی اردن را قرار است امارات متحده عربی بسازد، کشوری که سال گذشته در پی « توافق ابراهیم» روابط خود را با اسراییل عادی سازی کرد. هزینه ساخت این نیروگاه هنوز معلوم نیست.
به گزارش «وام»، خبرگزاری دولتی امارات، این کشور علاوه بر میزبانی مذاکرات در دوبی، خود نیز این توافق را امضا کرده و بخشی از آنست. گزارش این خبرگزاری توافق روز دوشنبه را در جهت «رسیده گی به خطر تغییرات اقلیمی و تأثیر آن بر امنیت انرژی و آب در منطقه» خواند.
کارین الحرار، وزیر انرژی اسراییل گفت توافق امان و تل آویو « چشمگیرترین» توافق دو طرف از زمان معاهده صلح است که در سال ۱۹۹۴ ترسایی بین آن دو امضا شد.
خانم الحرار که والدینش از یهودیان مراکش بوده‌اند و پیش از تولد او به اسراییل مهاجرت کرده‌اند، از اعضای حزب لیبرال «یش آتید» به رهبری یاییر لاپید، وزیر خارجه اسراییل است. او گفت: «مزیت این توافق نه فقط در شکل برق سبز یا آب نمک زدایی شده، بلکه در تقویت روابط با همسایه ای است که طولانی ترین مرز را با اسراییل دارد».
اردن و اسراییل هر دو در منطقه صحرایی قرار دارند، اما اردن از کم آب ترین کشورهای جهان است و حتا پیش از امضای توافق صلح با اسراییل در سال ۱۹۹۴ ترسایی نیز همکاری هایی در زمینه آب با تل‌آویو داشت. اسراییل هم مشکل آب دارد، اما با پیشرفت هایی که در زمینه فناوری نمک زدایی به دست آورده، امروز به صادرکننده آب شیرین بدل شده است.
خلاف اسراییل که سواحل درخور توجهی در دریای مدیترانه دارد، اردن مرز دریایی بسیار کوچکی در خلیج عقبه دارد. با افزایش دما و گسترش جمعیت، مشکل آب اردن نیز جدی تر می‌شود. مهم تر از مساله آب اما شاید « دیپلوماسی آب» باشد؛ یعنی استفاده از این همکاری برای بهبود روابط امان و تل‌آویو. بخش درخور توجهی از جمعیت اردن تبار فلسطینی دارند و ملک عبدالله دوم، پادشاه آن کشور، رابطه با اسراییل را به «صلح سرد» تشبیه کرده است.
حتا در دوران دشمنی نیز ( که در دو جنگ ۱۹۴۸ و ۱۹۶۷ به مصاف یکدیگر رفتند) اسراییل و اردن در زمینه آب همکاری می کردند و همین همکاری‌ها در شکل گرفتن معاهده صلح سال ۱۹۹۴ نقش داشت. بخش مهمی از توافق ۱۹۹۴ این است که اسراییل، حق نظارت اردن بر اماکن مقدس مسلمانان در بیت المقدس (اورشلیم) را به رسمیت می شناسد.
موضوع روابط با اسراییل در اردن همیشه جنجالی بوده است و مرتب تظاهرات وسیعی در حمایت از فلسطینی‌ها در آن کشور برگزار می شود. روابط تل‌آویو با امان در دوران زمامداری بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر راست گرای پیشین، به سردی گراییده بود و حتا وارد بحران شده بود. بنی گانتز، وزیر دفاع کنونی و نفتالی بنت، نخست یر جدید، بهبود روابط با امان را جزء پلاتفرم های اصلی سیاست خارجی خود قرار داده‌اند.
بامـداد ـ سیاسی ـ ۲/ ۲۱ـ ۲۵۱۱
مضمون اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .
Copyright ©bamdaad 2021