چطور می‌توان دست دزدان و قاچاقچیان آثار باستانی را کوتاه کرد؟
رییس اداره موزیم ها و آثار باستانی سوریه گفت : « دلمان می خواهد که جامعه جهانی در دفاع از میراث تاریخی ما که بخش مهم میراث فرهنگی جهانی است فعالانه شرکت کند.»
سوریه دارای آثار تاریخی متعلق به همه تمدن‌های باستان مدیترانه را اغلب « موزه در فضای باز» می نامند. حالا این موزه در حال ویرانی است و آثار دارای اهمیت جهانی تخریب می‌شوند.
به خطرات ناشی از عملیات جنگی، اعمال حفاری غیر قانونی باستانشناسی افزوده شده است. چند روز پیش « فرانچسکو باندارین » دسیتار دبیر کل یونسکو گفت که سرقت منظم شده آثار هنری قدیمی خطر مرگبار برای میراث فرهنگی سوریه است. وی بعنوان مثال به حفاری های غیر قانونی در ابلا (تل- مردیخ) و پالمیرا و آفامیا اشاره کرد.
چطور می‌توان دست قاچاقچیان را کوتاه کرد؟
پروفسورمامون عبد الکریم رییس اداره موزیم ها و آثار باستانی وزارت فرهنگ سوریه به صدای روسیه در این باره گفت:
در گفتارهای رادیو شما و در کل رسانه‌های گروهی ما بیش از یک سال ناقوس خطر را به صدا در می آوریم و می‌خواهیم توجه جامعه جهانی و سازمان های ذیعلاقه در حفظ میراث فرهنگی کشور ما را جلب کنیم. در حقیقت الان بشریت دستخوش یک فاجعه جهانی شده و هر ماه موقعیت وخیم تر می شود.
لیکن عجالتاً جهان به خواست های مصرانه ما در باره کمک رسانی با آرامش عجیبی واکنش نشان می دهد. از میان سازمان های بین‌المللی فقط یونسکو و اینترپول و چند آژانس تخصصی صدا های ما را شنیده و با اقدام‌های مشخص به کمک ما شتافتند.
بویژه چگونگی این آثار در ولایت های دوردست سوریه ، ما را نگران می کند. آن‌ها در فاصله از شهر های بزرگ و پلیس قرار دارند و افراد مسلح و ساختار مافیایی حاکم آن جا ها هستند. آن‌ها آثار ارزشمند را تخریب می کنند. آخرین مورد این نوع در استان دیر الزور بوقوع پیوست. در آنجا موزایک قرن ششم بیزانس بصورت ددمنشانه ویران گردید. راهزنان اسلام گرا برجسته کاری ها بر قبرهای دوران روم باستان را نیز منفجر کردند.
ما از هر فرد سوری که برایش تاریخ میهن، عزیز و گرامی است تمنا می کنیم که اجازه تخریب آثار تاریخی را ندهند و دول همسایه را به بستن مرز ها فرا می خوانیم. به نوبه خود ما به انجام برخی اقدام‌ها جهت جلوگیری از ادامه تخریبات موفق شدیم، لیکن اعمال شبه نظامیان هنوزهم درحکم خطر جدی به کشور ما و دوران قدیم آن باقی می ماند.
اما همه گوش شنوا ندارند. تا بحال هم همه راه‌ها به ترکیه برای قاچاقچیان باز است و غارتگران و راهزنان از دیر الزود راهی مرزهای شمالی می‌شوند و ترکیه در این غارتگری سهیم است. از وضعیت دشوار ما سو استفاده می‌کنند و همه چیز ما را به خارج می برند. قبلاً تجهیرات واحد ها و نفت به شمال می‌بردند و حالا نوبت آثار تاریخی رسید.
ما اطلاع داریم که شبکه‌های قاچاقیان بین‌المللی همراه با گروه‌های مسلح قصد دارند فعالیت‌های جنایتکارانه خود را گسترش دهند. عواقب این کار وحشتناک خواهد بود. آن‌ها در یک تعداد از جا ها برای حفاری ها از بولدوزر استفاده کردند.
شما در انتظار چه کمکی از خارج هستید؟
پروفسور مامون عبد الکریم گفت:
همین چندی پیش هیات نهاد ما با نماینده گان شعبه منطقه ای یونسکو در بیروت ملاقات کرد. ما مسایل حفظ آثار و بازسازی پس ماند های آسیب دیده دارای ارزش جهانی را بررسی کردیم. این ملاقات به ما امید بحشیده است.
مهمترین چیز برای سازمان های بین‌المللی- قطع سکوت حول این مشکل و کمک کردن به آگاهی از مقیاس آن است. ما به کمک‌های عملی نیازمند یم. الان شرکت های سوری به ما کمک می‌کنند و برای کارهای بازسازی پول می دهند. اما ابعاد خسارات وارده عظیم است و به تنهایی بزحمت می‌توانیم این تخریبات را متوقف کنیم. دلمان می خواهد که جامعه جهانی در دفاع از میراث تاریخی ما که بخش مهم میراث فرهنگی جهانی است فعالانه شرکت کند.
ص ر
بامداد ـ فرهنگی ـ ۱/ ۱۴ـ ۱۸۰۲