پیام شورای اروپایی ح آ ا بمناسبت یکصدوچهارمین سالگرد استرداد استقلال افغانستان

۲۸اسد امسال مطابق نزدهم اگست ترسایی برابر است با یکصدوچهارمین  سالگرد استرداد استقلال افغانستان  که یک نقطه عطف در تاریخ معاصر افغانستان محسوب میگردد. این دستآورد تحت زعامت امان الله خان و با رشادت و پایمردی توده ای مردم در ۱۸ اگست ۱۹۱۹میلادی رقم خورد.

یکصدوچهار سال قبل از امروز،  شاه امان الله بعد از اعلام پادشاهی  تمام پیمان‌های گذشته با دولت انگلیس را لغو کرد واستقلال افغانستان را رسما اعلام نمود.

از فراخوان شاه امان الله بخاطر کسب استقلال سیاسی و رهایی مردم از استبداد شاهی مطلقه ،  تمام اقشار و اقوام برادر از جان ودل حمایت نمودند.

استرداد استقلال کشور با نام شاه امان اله پیوند ناگسستنی یافته در تحت قیادت این شاه ترقی خواه نه تنها استقلال کشور بدست آمد بلکه یک سلسله تحولات عمیق سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی در زنده گی کشور رونما گردید.
برای اولین بار قانون اساسی در سال ۱۹۲۲ تدوین شد ، برده گی و بیگاری منع گردید  و تساوی حقوق اتباع کشور، مصوونیت قضایی ، آزادی تعلیم و تدریس و آزادی مطبوعات در قانون تسجیل شد.

در این دوره بود که برای اولین بار اقدامات بنیادی غرض حضور زنان برداشته شد و برای زنان این فرصت مهیا گردید که آنها در عرصه های مختلف  زنده گی اجتماعی حضور یابند. انجمن نسوان بعنوان نهاد مدافع حقوق زنان و نخستین مکاتب برای دختران و زنان تاسیس گردید ، اولین گروه دختران و پسران برای کسب  تحصیلات به خارج فرستاده شدند، نشریه‌ اختصاصی برای زنان پا به عرصه گذاشت ، در نخستین قانون اساسی و سایر قوانین موادی مبتنی بر رعایت حقوق زنان درج گردید‌.  د رهمین دوره  اسارت وغیابت زن به چالش گرفته شد و رفع حجاب زنان مطرح گردید.

در همین دوره  تابوی مکتب و شفاخانه و بانک و مالیه به چالش کشیده شد، فرق میان شهروندان مسلمان و هندوباوران و سکهای افغانستان به چالش کشیده شد ، خشونت زیر سوال قرار گرفت … و هر آنچه در این جامعه بد و زشت بود همه  به چالش کشیده شد.

امان الله بعنوان زعیم کشور در مقابل یک لشکر جهل ایستاد ،عجولانه ایستاد ، بی وقت ایستاد ، تندروانه ایستاد، بی تدبیر ویا با تدبیرایستاد،  بی برنامه ویا بابرنامه ایستاد ! … اما ایستاد و تابوی بنیاد گرایی عقبگرایانه را به چالش کشید.

با هزارتاسف که مدرنیزاسیون امانی د راثر تحریکات خارجی و توطیه های درونی  رژیم امانی و اقدامات مسلحانه نیروهای سیاه  برای همیشه با شکست مواجه گردید.

با تحلیل رویداد های یک قرن قبل  درس های را بازگو مینماید که باید از آن آموخت . یکی از مسایل بنیادی که شاه مترقی و نیروهای ترقیخواه آنزمان به آن مواجه بودند ، مساله ترقی اجتماعی جامعه و تساوی حقوق تمام شهروندان و بخصوص حقوق زنان و حضور زنان در حیات سیاسی، اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی بود که امروز هم بحیث یک وظیفه مبرم در برابرتمام نیروهای ملی ، دموکرات ، ترقیخواه و وطنپرست قرار میگیرد.

به اعتقاد ما ، در شرایط کنونی نیروهای تاریک اندیش و عقبگرا در کشور عزیز ما ، حاکمیت مطلق خود را بالای مردم عذاب دیده ما تحمیل کرده و در شرایط فقدان قانون و قانونیت ، مردم ما از ابتدایی ترین حقوق انسانی محروم شده هرگونه حرکت و فعالیت ترقیخواهانه و روشنگرانه ممنوع و سرکوب میگردد . ازینرومساله اتحاد و همبستگی تمام نیروهای مترقی و دموکرات در سرخط وظایف تمام احزاب و نیروهای مترقی و چپ قرار میگیرد.

 در این وضعیت حساس و پیچیده کشور و اوضاع متشنج بین المللی نیروهای دموکرات ، ترقیخواه و وطنپرست  باید تمام اختلافات سلیقوی و ناچیز شانرا کنار گذاشته و در یک جبهه وسیع متحد شوند و بعنوان یک اپوزیسیون قوی در برابر نیروهای متحجر و تاریک اندیش قرار گیرند و به مبارزه سیاسی خود در زیریک چتر واحد ادامه دهند.
در فرجام باید یادآور شد که تبجیل  از۱۰۴ مین سالگرد استقلال  کشور از یکطرف ادای احترام به مبارزین راه آزادی ، تساوی حقوق و ترقی و پیشرفت است ، و از جانب دیگر فراخوان  برای ایجاد یک جنبش دموکراتیک در راه ترقی و پیشرفت ، صلح ، دموکراسی و تامین عدالت اجتماعی در جامعه است .
 شورای اروپایی  ح آ ا ، یکصدوچهارمین سالروز استرداد استقلال کشور را به ملت عزتمند افغانستان تبریک گفته ، به روح  پاک شهدای عزیز این خاک که در راه استرداد  استقلال، اعتلا و ترقی  کشور ، جان‌های عزیز شان را ازدست داده اند، اتحاف دعا نموده روح شانرا شاد میخواهد.

گرامی باد یکصدو چهارمین سالروزاسترداد استقلال افغانستان !

نیکمرغه دی وی دافغانستان د استقلال یوسلوڅلورمه کلیزه !

داود رزمیار

رییس شورای اروپایی حزب آبادی افغانستان

بامـداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۱/ ۲۳ـ ۱۹۰۸