ریم بننا و جنگ فرهنگی که فلسطینی ها باید برنده شوند

ریم بننا و جنگ فرهنگی که فلسطینی ها باید برنده شوند

ریم یننا در۵۱ سالگی درگذشت . مرگ او در ۱۴ مارچ ، پس از یک دهه مبارزه با سرطان، برای فلسطینی های همه جا غم انگیز بود.ریم، فلسطینی مسیحی از ناصریه ، مردم فلسطین را از میان تقسیمات سیاسی و جغرافیایی متحد کرد . وقتی که او برای وطن می خواند ، چیزی غیر از فلسطین اهمیتی نداشت .مسیحی ها و مسلمانان ، فتح و حماس ، غزه و رام الله یکی می شدند.

او با صدای روح انگیزو گرم خود مصیت را ابلاغ می کرد در عین حال زنده گی را می ستود. آوازهای «فارس اوده» و «ساره » او تفسیر شاعرانه زنده گی گرانبهای جوانان فلسطینی کوتاه شده از سوی سربازان اسراییلی بود.

پروانه ترا به پشت ابری خواهد برد

غزال با تو تا حفره چنار خواهد دوید

عطر نان تو را خواهد برد ، شهیدی به آغوش مادرت

ستاره به او گفت : مرا به حیاط خانه ام بیاور

مرا به لای خواب سبکم ببر

سستی خواب از پهلوهایم بالا رفت

و درسرم آرام گرفت.

موسیقی، زمانی که سیاست مداران شکست می خورند فلسطینی ها را متحد می کند. در حقیقت، با این که سال ها فراخوان جمعی برای اتحاد فلسطینی ها نایده گرفته شده است، موسیقی فلسطینی به نزدیک تر کردن فلسطینی ها ادامه داده است .

فرهنگ ریشه دار فلسطینی چه بود فلسطینی ها را می سازد، خلقی با هویتی یگانه وشفاف، با وجود ۷۰ سال تبعید، پاکسازی قومی، محاصره ها، مرزهای بی شمار و کشتارهای جسورانه . و زمانی که ریم می خواند، صدای او از دیوارهای ظاهرا رسوخ ناپذیر آپارتاید ، حکومت نظامی و مسافت غیرقابل عبور به داخل نفوذ می کرد. در سال ۱۹۸۷ ترسایی زمان اولین انتفاضه (خیزش مردمی ) بود که ریم قلب ها و خانه های فلسطینی های بسیاری را ، ابتدا درفلسطین و سرانجام سراسر جهان فتح کرد . صدای لطیف و اطمینان بخش او ، به همه کسانی که زیر آوار جنگ بی رحمانه ۷ ساله اسراییلی زندهگی می کردند امید می داد. تاکتیک های اسراییلی، در آن زمان شکستن روح شورشی مردم فلسطین را هدف گرفته بود . موسیفی ریم ، تفسیر های مدرن و جدیدی از آوازهای سنتی فلسطینی ها ، بدون پاک کردن هویت تاریخی و فرهنگی آن عرضه می کرد. موسیقی او به نوع موسیقی فلسطینی از لحاظ ملی پیشرو ؛ و از نظر فرهنگی متمرکز بر شکل هنری تعلق داشت که معرفی دوباره ( و برخی اوقات باز آفرینی ) گذشته در سبکی بازگوپذیر را هدف گرفته بود .

هرچند اسراییل منتهای تلاش خود را برای انکار و پاک کردن فرهنگ فلسطینی به کار می برد، اما چنین نماد های فرهنگی، مانند ریم، همچنین در راس آن ها ریم کلانی، کاملیا جبران و شدیدا منصور، فرهنگ فلسطینی و همین طورهویت فلسطینی را درسراسرجهان مورد تاکید دوباره قرارداده اند. اگر چه فرم عمومی فوق العاده ای از مقاومت، مقاومت فرهنگی در قلب مبارزه فلسطینی ها برای آزادی وجود دارد .

آنتونیو گرامشی، متفکر ایتالیایی، که بیشتر زنده گی خود را به ویژه به خاطر اندیشه مقاومت فرهنگی اش در زندان فاشیست ها گذرانید، هشدار داد که سلطه فرهنگی چگونه دشمن آشکار دیکتاتوری است .فلسطینی ها با سلطه فرهنگی نه بعنوان یک تصور آکادمیک، بلکه بعنوان یک واقعیت روزانه مبارزه می کنند. اسراییل دهه ها برای به راه انداختن و تکمیل جنگ فرهنگی خود علیه فلسطینی ها از یک طرف با هدف پاک سازی فرهنگ فلسطینی ها، در عین حال از طرف دیگر تحمیل بدیل های فرهنگی خود صرف کرده است .

به طورغریبی بیشتر آن چه اسراییل بعنوان فرهنگ اسراییلی انگ (مارک) می زند، در حقیقت، فرهنگ بسیاری از فلسطینی ها وعرب ها در محدوده هزاره است، از غذا تا موسیقی، تا سبک و هرچیزی در میان آن،« انگ اسراییل » اساسا یک انگ فلسطینی، عربی دزدیده شده و دوباره برند شده است .

اما برخلاف جنگ نظامی و سیاسی ، جنگ های فرهنگی اغلب نامریی و افزاینده هستند. در حالی که دولت اسراییلی اکنون مشغول جایگزین کردن نام های عربی خیابان ها با نام های عبری و غیرقانونی کردن مراسم نکبت( ویرانی سرزمین فلسطینی در ۱۹۴۸-۱۹۴۷ ترسایی ) است همچنین روی هم رفته درهم شکستن وحدت فرهنگی فلسطینی را هدف گرفته است .

از لحاظ تاریخی، صهیونیست های اولیه این ایده دروغ را که فلسطین سرزمینی بی مردم بود و بومیان سرزمین کوچ نشین، عابرانی بدون ریشه فرهنگی، بدون هویت بودند، از این رو هیچ اشتیاق سیاسی جمعی نداشتند ترویج می کردند.

چنین تبلیغی برای ترویج فکر دولت اسراییلی درفلسطین ضروری بود. « کوچ نشین های» فرضی، که در فلسطین زنده گی می کردند سرانجام تبدیل به « مساله مهاجر» شدند. تا امروز، صهیونیست ها و حامیان دست راستی آن ها هنوز این فکر بی رحمانه را که فلسطینی ها «مردمی جعلی» هستند تشویق می کنند.

بنا براین ، وقتی ریم بننا، ریم کلانی، محمد آصف و بی شمار دیگران ( متحد با شاعران، هنرمندان و دیگر رزمجویان فرهنگی فلسطینی ) سنت ها ، موسیقی و فرهنگ مردم را تجلیل می کنند، در خط مقدم مبارزه با گفتمان خشن صهیونیستی می ایستند، که بیش از یک قرن است مرتکب پاک سازی فلسطین بوده است .در موسیقی او، ریم علیه تلاش های اسراییلی در خلع ید فرهنگی از ملت فلسطین می جنگد، درعین حال کسانی چون فارص ، سارا و بسیاری دیگر را انسانی می سازد . به همین خاطر فلسطینی های بسیاری زمانی که ریم درگذشت گریستند، به همین خاطر نیز میلیون ها نفرزمانی که محمد آصف ( آواره ای از غزه ) برنده مسابقه « ستاره عرب» در سال ۲۰۱۳ شد اشک شوق ریختند.

تنها به این خاطر نبود که محمد صدای زیبایی داشت و شایسته پیروزی بود ، بلکه به خاطر نمایش آن صدای تندر آسا، متکی به خود، اشعار او و البته خود خواننده بود. آصف یک آواره غزه ای است. خانواده او از فلسطین تاریخی در زمان کارزار پاکسازی قومی صهیونیستی سال های ۱۹۴۷- ۱۹۴۸ ترسایی رانده شدند. او در آواره گی به دنیا آمد و سرانجام تنها برای زنده گی تحت محاصره سحرآمیز اسراییلی به غزه بازگشت . او محاصره شرکت درمسابقه را شکست .

وقتی آصف می خواند، میلیون ها نفر شگفت زده تماشا می کردند چون او با مهارت تمام دیوارها را خراب کرد، محل های بازرسی را پاک کرد, و بر تمام فاصله پل زد. ناگهان، غزه، رام الله، ناصریه، حیفا یکباره متحد تر شدند . آواره ها بازگشتند. وطن یکی شد .

ریم هم آن نمایش چند لایه را عرضه کرد، که سیاست ها وجغرافی را در قلمرویی لغو کرد که در آن وطن فلسطینی از فرهنگ مشترک، اندوه، مقاومت ، شعر و امید ساخته شده بود .ریم درگذشته است، اما نسلی از هنرمندان که او پرورش داده است به خواندن ، به گرامی داشت فرهنگ و تمدنی که نمی تواند با تفنگ ها اهلی شود یا با دیوارها زندانی شود ادامه خواهند داد. ریم بننا صدای فلسطین بود که هرگز نمی تواند خاموش شود.- ترجمه هاتف رحمانی / برگرفته از کانترپانچ

بامداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۱/ ۱۸ـ ۲۶۰۴

یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان در اسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .

استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.