بیش ازیک و نیم قرن ازاختراع عکاسی می گذرد. کلمه عکاسی در زبان انگلیسی ریشه یونانی داشته و از دو کلمه (photo) به معنای نور؛ و (graph) به معنای ثبت گرفته شده است.
عکاسی درعین زمان که یکی از هنرهای ظریفی است و دقت و مهارت و استعداد و ذوق هنری بکار دارد ، به عنوان یک ابزاربیانی قوی چهره واقعی جامعه، جنگ، فقر، گرسنگی، ظلم وخیانت ها و نابرابری های اجتماعی و روابط غیرعادلانه انسان ها را نیز تصویرمیکند .
عکاسی و عکس گیری درافغانستان بنابرتعصبات حاکم درجامعه ، تا سال های سلطنت امیرعبدالرحمن خان یک نوع بت پرستی محسوب می شد و بسیاری از مردمان کشورما عقیده برین بودند که کسی که عکس بگیرد کافر و بت پرست شمرده می شود.
فیض محمد کاتب، مورخ و واقعه نگاردربارحبیب‌الله خان، در« سراج التواریخ » می‌نویسد:
امیر حبیب‌الله خان پادشاه افغانستان برعکس دوران پدرش نخستین عکاس افغان بود ، او در اوایل سال ۱۹۰۹ ترسایی «هزاران روپیه » را از هندوستان وسایل عکاسی خریداری کرده و قسمتی از ضلع شمالی ارگ شاهی را به استدیوی عکاسی تبدیل کرد و گروهی از درباریان را با فنون عکاسی آشنا ساخت.
میرحسام الدین رسام از سادات غزنی، نقاش معروف دربار که نقاشی دیواری می کشید، همراه با دو برادرش میرعبدالروف و سید جواد ؛ و نیز دو غلام بچه دربار به نام های امان بیگ شغنانی و محمد ایوب خان ایلخانی هزاره از اولین کسانی بودند که با فنون عکاسی آشنا شدند.
با روی‌کار آمدن امیرامان الله خان در سال ۱۹۱۹ ترسایی ، عکاسی در افغانستان رونق بیش تریافت.
امان‌الله خان درسفر اروپایی‌اش در سال ۱۹۲۷ وسایل عکاسی جدیدتری را از المان خریداری کرد و در دربارعکاسان تربیت شده همیشه حضور داشتند.
محمد ظاهر شاه یکی دیگر از شاهان افغان است که به عکاسی علاقه زیادی داشت. گفته شده که یکی از عکاسی ها او از یک مجسمه شکسته دریکی از سفرهایش در شمال افغانستان باعث شد هیات باستان شناسی فرانسه در افغانستان شهر یونانی - باختری « آی خانم » را کشف کنند .
غیر از ظاهر شاه، دو تن ازعکاسان دیگر نیز در افغانستان وجود داشتند که هر دو بیشتر برای حکومت کار می‌کردند.
یکی صاحب داد، عکاس رسمی امان الله خان بود که از طرف وی به لندن فرستاده شده بود تا فن عکاسی را بیآموزد و دیگری مامور محمد شاه بود همچنان یکی از عکاسان معروف کابل گل محمد عکاس نام داشت.
ظهور کمره‌های صندوقی یا « کمره فوری » باعث گسترش بی سابقه عکاسی درافغانستان شدند.
این کمره‌هاعکس‌های سیاه و سفید را در چند دقیقه به چاپ میرساند که تا حال در برخی ولایات کشورازجمله کابل، معمول است. با گسترش مطبوعات و پایه گذاری خبرگزاری دولتی، عکاسی گسترش بسیار زیادی یافت
سال ۱۹۵۵ ترسایی به کمک کشور هند یک کورس عکاسی درکابل ایجاد و اکبرشالیزی، کریم شیون، نیک محمد وفا جو، سونه رام تلوار، پاینده مستمندی، نقشبند و چندتن دیگر نخستین فارغان آموزش دیده ای بودند که بعنوان عکاسان و فوتوژورنالیستان حرفوی درآژانس باخترمشغول بکارشدند.
با تاسیس موسسه افغانفلم و ایجاد دستگاه مجهزچاپ و لابراتوار کارعکاسی درکشورحرفوی ترشد و هزاران قطعه عکس مستند و تاریخی از جریان زنده گی روزمره مردم، وقایع و حوادث ، ملاقات ها و سفرهای رهبران دولتی به خارج، تاسیسات دولتی، آبدات تاریخی وغیره به سایزهای مختلف رنگه و سیاه و سفید بوسیله عکاسان ورزیده و تعلیم دیده همچون اکبرشالیزی، عبدالصمدآصفی، سلطان حمیدهاشم، و نیزخلیل الله سعید، قادرطاهری، فاروق ستارزاده، یحیی آصفی، ناصرپوپل، اسحق ستار زاده، فاروق سعد، فاروق زرنگ، شیر و دیگران ....
همینطور عکاسان شخصی مثل بشیررونا، ظاهرهروی، ظاهر طاهری و .... ازعکاسان ورزیده کشورما بشمارمیروند.
بامداد ـ فرهنگی و اجتماعی ـ ۱/ ۱۷ـ ۰۷۱۱