معلومات کوتاه در باره پیشینه مناسبات هند و پاکستان
بصیرهمت
در سال ۱۹۴۷، نیروهای فعال ناسیونالیست و مذهبی پسا استعمار، شبه قاره هند را به دو بخش، هند و پاکستان، تقسیم نمودند و قاره بزرگ هند درگیر یک هرج و مرج تاریخی گردید و قتل عام و شورش ، جان یک ملیون انسان را گرفت و میلیون های دیگر آواره شدند . درنتیجه ،هند و پاکستان ، در میان انبوه از خشم و آتش متولد شدند وتا اکنون چهار جنگ بزرگ و زد وخورد های پراگنده ای را تجربه کرده اند .
جنگ اولی پاکستان با هند در سال ۱۹۴۷ بود که اندکی پس از تقسیم هند بدو قسمت ، روی مساله کشمیر بوقوع پیوست ودر سال ۱۹۴۸، با تقسیم کشمیر بدو قسمت ختم شد . در ۱۹۷۱ پاکستان شرقی در برابر دولت مرکزی پاکستان به شورش پرداخت و پاکستان شرقی با کمک مستقیم هند آزاد شد و کشورجدیدی بنام بنگله دیش ظهور نمود . جنگ های دیگری نیز میان هردو کشور در سال های ۱۹۸۵، ۱۹۸۷ ،۱۹۹۵در گرفت.
هند و پاکستان گرچه هرد و دارای سلاح هستوی اند و پاکستان نیز دارای مدرن ترین سلاح های تعرضی و دفاعی بشمول پدافند های ( راکت ) مجهز ساخت چین است ، مگرهند با داشتن یک نظام سیاسی دموکراتیک و کثرت نفوس (۱،۳میلیارد) ،از برتری نظامی و اقتصادی نسبت به پاکستان(۲۰۰میلیون) برخورداراست ..این پاکستان فقیر، بی ثبات و متلاشی ،هویت خویشرا فقط درمخالفت باهند تعریف می نماید .در حالیکه هند علیرغم وسواسی که در مورد پاکستان دارد ،خود را در ردیف یک نیروی جهانی درحال ظهور ، با اقتصاد روبرشد و طبقه اجتماعی متوسط رو به گسترش می بیند . یقینا در صورت یک درگیری کاملا عیار،هند با برتری شاخص که ذکر نمودیم دست بالای را در جنگ خواهد داشت .
مساله کشمیر برای هردو کشورهند و پاکستان تا اندازه ای به یک مساله ملی و یک هدف ستراتیژیک تبدیل گردیده است. در صورت کنترول کامل کشمیرتوسط هند ، دروازه های دخولی برای هند در آسیای مرکزی ،از جمله هم مرزشدن با افغانستان ، باز می گردد و هند مرز پاکستان با چین را تحت کنترول خویش قرار می دهد . ودرصورت کنترول کامل کشمیر توسط پاکستان،گزینه های سیاست خارجی پاکستان تقویت می یابد و فرصت های هند را تضعیف می سازد و مهم ترین ازهمه اینکه مشکل آبی پاکستان رانیز حل می نماید .
زیرا:
رود خانه سند که از کوه های هیمالیا سرچشمه می گیرد ،قبل از اینکه داخل قلمرو پاکستان گردد ، از مسیر کشمیر تحت کنترول هند عبور می نماید و بعدا به امتداد پاکستان مسیر خود را ادامه می دهد و درکراچی در بحیره عرب ملحق میگردد. رود سند و شاخه های فرعی آن ،دو - سوم آب مورد ضرورت پاکستان را تامین می نمایند.در غیر ان صنعت تولید پنبه و منابع تولیدی دیگر پاکستان ، فرو می پاشد .
با وجود جنگ های متعدد،پاکستان و هند روی توزیع آب به توافق رسیده اند و قراردادی در مورد توذیع آب میان پاکستان و هند در سال ۱۹۶۰ بامضا رسید. مگر ازدیاد روز افزون نفوس در هردو کشور،،تهدید گرمای زمین ،در آینده می تواند باعث کمبود جدی آب در پاکستان گردد.
هند ،همواره میخواهد پاکستان در کشمکش و زد وخورد های مخالفان داخلی اش درگیر باشد و در مقابل، پاکستان با حمایت تروریستان و اجرای حملات تروریستی در مرز و داخل هند ، هند را درمخاطره نگه میدارد و گاهی هم ترورهای عمدی و خرابکارانه چون ترور مومبی ( بمبی) در سال۲۰۰۸ را حمایت می نماید . و حادثه ا خیر ترور ۲۶ تن از گردشگران هندی در کشمیر را هند عمل تروریستی شبکه های افراطی اسلامی مورد حمایت پاکستا ن ارزیابی می نماید .
قابل یاد آوری است که :
تقسیم قاره هند در ۱۹۴۷، اکثریت نهاد های صنعتی و شهرهای بزرگ و موسساتی را که مالیه پرداز بودند به هند مربوط ساخت ،بعنوان مثال، شهر کلکته با داشتن بندر بهتر و سکتور بانکی به هند مربوط گردید ،پاکستان تنها هفده درصد ریزرف های مالی را که در هند بریتانوی موجود بود از آن خود نمود و نصیب پاکستان نهادهای زراعتی گردید نه صنعتی ،و پاکستان پول لازمی نداشت تا در انکشاف و توسعه بمصرف رساند. نصیب پاکستان در غرب، سرحد پرجنجال با افغانستان و یک دولت دارای مناطق و ساحات سرکش از حکومت مرکزی گردید.
منبع: کتاب «زندانیان جغرافیا» ،تیم مارشال، نویسنده و ژورنالیست معروف بریتانیا
بامـداد ـ دیدگاه ـ ۱/ ۲۵ـ ۰۶۰۵
Copyright ©bamdaad 2025