گذری به سفرپوتین به کشورچین
رنسانس چپ معاصر
احمد شاهین
منتخب روسیه ، پس از ادای تحلیف، بتاسی از توصیه زیوگانوف رییس حزب کمونیست انکشور بتاریخ ۱۶ می سال روان ترسایی به جمهوری خلق چین پاگذاشت. پوتین درحین بودنش در آن کشور حول مسایل کلیدی روابط میان دوکشور ، بویژه مسایل استراتیژیک جهانی مشمول نظم نوین و« عادلانه جهانی » با همتای خویش به گفت وگو پرداخت.
گفتمان نظام چند قطبی عادلانه جهانی ریشه در دیدگاه چپ دارد، که ازچندی بدینسو وارد حوزه دیپلوماسی هردو کشور نیز گردیده وهمچنان برقلمرو روابط این کشورها با سایر کشورهای جهان سایه افگنده است.
دراین نوشتار تلاش برآن دارم تا به این سفر از زاویه کاربر کلید واژه ها در پیوند منطقی با فرآیندهای جهانی که این بازیگران و قدرت های هژمون در آن نقش آفرینی دارند، بگونه آن نقش آفرینی دارند، بگونه ای موجز و تاویلی نیز بپردازم.
درحوزه اقتصادی کنفرانس پایانی گفت وگوهای هردو جانب ، روابط استراتیژیک دو کشور بویژه در پاسخ به تحریم های غرب را در نمودار رشد مبادلات تجارتی وسرمایه گذاری ها باورمندانه و با غرور به جهانیان نمود دادند .همچنان تولید ناخالص داخلی انها در شرایطی که دنیای غرب با مشکل بدیهی ها (قروض )، آهنگ کم رشدی و تورم دست و گریبان است ،شاخص در حد کفایت و ناباورانه را تجربه میکند، تحریم های غربی را به سخره می گیرد.
جدای ایماهایی دیپلوماتیک مانند در آغوش کشی هردو رهبر و استقبال گرم از پوتین در سرزمین اژدها ، حضور وسخنرانی ولادیمیر پوتین در نهاد تحقیقاتی نظامی چین ، پیام روشنی را به امریکا ومتحدینش (غرب جمعی ) ارسال نمودند که روابط استراتیژیک آنها را در حوزه نظامی به روشنی بازتاب میدارد، که اکنون وارد فاز جدید گردیده است.
همچنان حمایت روسیه از موضع چین واحد درمخالفت صریح به تحرکات امریکا در جزیره تایوان و پشتیبانی از حق جمهوری خلق چین بر جزایر مورد اختلاف با فلیپین و دریای چین جنوبی بیدریغی حمایت ها در بستر روابط استراتیژیک را نیز نشانه می گذارد.
بحث نظام جهانی نوین عادلانه آن کلید واژه ایست که دراین پسین ها در صفحه ادبیات سیاسی هردوکشور به وفرت دیده میشود.هر دو از نظام عادلانه تعریف ضدامپریالیستی و ضد استعماری را به نمایش میگذارند، که سردرادبیات چپ کلاسیک دارد. امروزه نیز چپ ها و ناسیونالیست ها درجهان تقریبا به همان مفهوم آنرا بکار میبرند. اکنون همچنان کاربرد واژه های استعمارزدایی و نظام عادلانه جهانی براساس حقوق برابر، بن مایه روندی را میسازد که نحله فکری چپ را باز تاب میدارد.
حضور معاون زیوگانوف در ترکیب هیات بلند پایه روسیه در سفر رییس جمهور پوتین به چین ، نیز پیوندی او را با اتحادیه میهن پرستان روسیه که اکنون تمام قد درحمایت ازاو قراردارد ، گرایش مسلط چپ در سیاست های کلان آن کشورا به گونه نمادین بر رخ میکشد.
اما در داخل روسیه :
اقدامات قاعده مند در راستای کنترول اولیگارشی ها ، از جمله تصویب قانون وضع مالیات بر اولیگارشی ها و اشخاصی با درآمد کلان به سود لایه های کم درآمد، افزایش معاش متقاعدین ، توجه به نسل جوان ، خانوادهها ،افزایش وتوسعه خدمات اجتماعي ، تدابیر در جهت فقرزدایی، رفاه شهروندان...، سبدی از رویکردهای چپ در بغل دولت فدراسیون روسیه به رهبری پوتین را به تصویر می کشد. بخش بزرگ از رویکردهای یادشده بر گرفته از برنامه پیشنهادی ایست که قبلا توسط رهبر حزب کمونیست روسیه به رییس جمهور پوتین سپرده شده بود نیز مصداق مدعای یاد شده است.
گرچه در ترکیب کابینه ای کنونی وزیری از حزب زیوگانوف دیده نمیشود ولی درارگان نظارت بر کارکرد حکومت اعضای حزب حضور معناداردارند.
با این احتساب ،ما شاهد نمودهای از همگرایی چپ با دولت زیر رهبری پوتین استیم که روسیه امروز را باز تعریف مینماید.
بی گمان از بطن این فرایندهمگرایی ، روسیه ای قدرتمندتر از امروز زاده خواهد شد. هچنان بی تردید در پهنه ای جهانی دو ابرقدرت ـ روسیه و چین ـ در بستررفتار و همگرایی استراتیژیک، نظم جهانی نوین را بر مبنای تفکر چپ باز آفرینی خواهند کرد.
غرب گرچه این قطب را بعنوان واقعیت زمخت پذیرفته است، ولی تا اکنون با آن کنار نیآمده که بحران در کره خاکی از اوکرایین تا غزه ، تایوان و منطقه ما سردر آبشخور این بینش هژمونیک غرب جمعی دارد.
اما چپ امروز:
کنونیت چپ نه در قالب ایدیولوژی و بویژه بینش تکفیری کلاسیک ، بل در خوانش پایگاه فکری آن که آمیزه ایست از گرایش ضدامپریالیستی دادخواه و ناسیونالیسم، باز تعریف میشود .
گرچه این نیروها روابط اندام وار و اورگانیک در شمایل انترناسیونالیزم در گستره ای جهانی ندارند ومنظومه ای هنجاری خود را تا هنوزنساخته اند، اما در آوردگاه نبرد قدرت توانمند وارد شده اند.
انتخابات پسین پارلمان اروپا و دگرگونی های قاره افریقا رخنمایی آغازین این روند است.چپ گرچه وارد رنسانس حیات خود گردیده ، اما به خوانش هویتی جدید سخت نیاز دارد.
نکته اینکه روسیه وهمچنان چین به آوردگاه و ترند چپ معاصر در حال تبدیل شدن است.
ویرایش متن از: د.کرنزی
بامـداد ـ دیدگاه ـ ۱/ ۲۴ـ ۲۴۰۶
Copyright ©bamdaad 2024