چالش‌ های الجزایر در مسیر «بریکس»

 

بحث درباره پیشنهاد الجزایر برای پیوستن به سازمان «بریکس» همچنان ادامه دارد و توجه شهروندان این کشور را به خود جلب می ‌کند. عمده‌ ترین پرسشی که در این زمینه مطرح می ‌شود، این است که آیا الجزایر از عناصر و ویژه گی‌های لازم که آن را واجد شرایط برای پیوستن به سازمان بریکس کند، برخوردار است؟

براساس سخنان مقام‌های دولتی الجزایر، با توجه به توانمندی‌های مالی ناشی از افزایش قیمت نفت و گاز و «جنبش» اقتصادی که با راه‌ اندازی پروژه‌های متعدد در بخش‌های مختلف آغاز شده است، هیچ محفل و گردهمایی رسمی در کشور نیست که در آن لزوم تلاش برای پیوستن به سازمان بریکس، مطرح نشود.

چندی پیش، عبدالمجید تبون، رییس‌ جمهوری الجزایر، به احتمال پیوستن کشورش به سازمان بریکس اشاره کرد و در دیدارهای دوره‌ای خود با مطبوعات محلی، گفت: « الجزایر قابلیت‌ها و ویژه گی‌های لازم را برای پیوستن به سازمان بریکس دارد و شرایط اقتصادی تا حد زیادی برای این اقدام فراهم است». او توضیح داد که گروه بریکس در حکم یک قدرت اقتصادی و سیاسی، اهمیت بسیاری برای الجزایر دارد و پیوستن به آن سازمان، کشور را از کشمکش‌های دوقطبی دور نگه می ‌دارد. رییس‌‌جمهوری الجزایر افزود: «هرچند درصدد پیش ‌بینی رویدادها نیستیم، در آینده به خواست خدا خبرهای خوبی خواهیم شنید).

بریکس (BRICS) سازمانی متشکل از پنج اقتصاد در‌حال ظهور، یعنی برازیل، روسیه، هند، چین و افریقای‌ جنوبی است. در سپتامبر ۲۰۰۶ ترسایی این سازمان را کشورهای برازیل، روسیه، هند و چین در نشست وزرای خارجه کشورهای مزبور در حاشیه شصت ‌و‌یکمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در شهر نیویورک، تاسیس کردند. در آغاز تاسیس این سازمان، از آن با نام « بریک » یاد می ‌شد‌ اما پس از پیوستن افریقای جنوبی به آن، به « بریکس» تغییر نام یافت.

سازمان بریکس کشورهای عضو را به افزایش همکاری‌ های تجاری، سیاسی و فرهنگی تشویق می‌ کند. نخستین اجلاس این سازمان در ۱۶ جون ۲۰۰۹ ترسایی در یه کاترینبورگ روسیه برگزار شد و بر لزوم برقراری نظم جهانی دوقطبی تاکید کرد.

کشورهای عضو بریکس در قیاس با گروه صنعتی «جی‌ ۷»، حدود ۴۰ درصد از جمعیت جهان و کمی بیش از یک ‌چهارم تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل می ‌دهند. بیش از ۷۰ درصد از اقتصاد این سازمان در اختیار چین است، هند حدود ۱۳ درصد، روسیه و برازیل هریک هفت درصد سهم دارند و حدود سه درصد دیگر به افریقای جنوبی تعلق دارد. در همین زمینه، عبدالکریم بوفروه، استاد اقتصاد، در مصاحبه‌ ای با ایندیپندنت گفت: « تلاش برای پیوستن به سازمان بریکس بیانگر تصمیم جدی برای چیره گی بر همه موانع است و الجزایر برای جهش اقتصادی به سمت کشورهای نوظهور در حرکت خواهد بود». او افزود:  « گزینه پیوستن به گروه بریکس ابعادی سیاسی دارد که به ترسیم مجدد ویژه گی‌ های نظم جهانی نوظهور و به‌ ویژه با پیامدهای همه‌ گیری کرونا و نتایج جنگ روسیه و اوکرایین مرتبط است ». در پاسخ به این پرسش که آیا الجزایر شرایط پیوستن به گروه بریکس را دارد، بوفروه گفت: « فرصت برای چنین اقدامی فرارسیده است و کشور از قابلیت‌های لازم برخوردار است؛ بنابراین نباید بیش از این زمان را از دست داد». او افزود: «رخدادهای شتابان بین‌المللی که وضعیت بازار انرژی و نقشه ژیوپولیتیکی آن را تغییر داده است، به الجزایر فرصتی طلایی داد تا در حوزه مدیترانه و همسایگی اروپا که برای ایجاد تعادل بین منافع متحد امریکایی و قدرت‌ های نوظهور در شرق، تحت فشار قرار دارد، سیاست متوازنی را دنبال کند».

به گفته بوفروه پیوستن به حلقه کشورهای نوظهور، پیش از آنکه گزینه سیاسی باشد، ضرورت مبرمی برای الجزایر به‌ شمار می‌ رود و برای اقتصاد آن اهمیت بسیاری دارد.

در مقابل، توفیق بوقعده، استاد علوم سیاسی دانشگاه الجزایر، معتقد است که الجزایر به دنبال کسب امتیازهایی است که کشورهای دارای رشد اقتصادی سریع عضو سازمان بریکس از آن برخوردارند، تا نقش موثری در رشد اقتصادی کشور ایفا کنند. او خاطرنشان کرد که کشورهای عضو این سازمان دارای اقتصاد قوی و تجربه در زمینه امکان کمک به کشورها برای دستیابی به توسعه در حوزه اقتصادی‌اند. ازاین ‌رو می ‌توان گفت که هدف الجزایر از پیوستن به گروه بریکس بیشتر سیاسی است تا اقتصادی، به‌ ویژه که الجزایر به ‌گونه‌ ای از رفتار قدرت‌ های غربی احساس نارضایتی می‌ کند و می ‌کوشد به همکاری و حمایت از طرف‌های بین ‌المللی دیگر دست یابد. این در حالی است که پیوستن الجزایر به این سازمان، جانبداری از قطب دیگری به رهبری روسیه تلقی می ‌شود. توفیق بوقعده پیوستن الجزایر به این سازمان را در آینده نزدیک رد می ‌کند، زیرا شرایط اقتصادی مورد نیاز، از جمله حجم رشد اقتصادی، میزان بدهی عمومی و توان انسانی برای دستیابی به رشد اقتصادی فراهم نیست و از اینها گذشته، الجزایر هم ‌اکنون با چالش‌های بسیاری دست‌به‌ گریبان است. او در پایان گفت که الجزایر زمانی می‌ تواند به دنبال پیوستن به سازمان بریکس باشد که از شرایط اقتصادی کنونی عبور کند و سیاستی را در پیش بگیرد که از توان جذب کشورهایی که از نظم بین‌المللی فعلی راضی نیستند، برخوردار باشد./شرق

 

بامـداد ـ دیدگاه ـ ۴/ ۲۲ـ ۳۱۰۸

Copyright ©bamdaad 2022