نیک رایت گزارش می ‌دهد که با افزایش مصارف تامین سوخت ناشی از جنگ در شرق، موضع‌ گیری درباره اوکرایین میان بزرگ ‌ترین گروه در پارلمان ایتالیا، یعنی «جنبش پنج ستاره» شکاف انداخته و دولت را به هرج و مرج کشانده است.

هوا گرم است، اعصاب‌ها خراب است، و  دوباره بحران گریبان دولت را گرفته است. دولت معمولاً در بحران است، و این ‌بار هم، زمانی که ایتالوی‌ها برای رخصتی های تابستانی به کنار ساحل می ‌روند، این بحران حل نخواهد شد.

لوییجی دی ‌مایو، وزیر امور خارجه ایتالیا، از «جنبش پنج ستاره » پوپولیست جدا شده و ۶۰ نفر از ۲۲۷ نماینده‌ی پارلمان عضو این حزب را نیز با خود همراه کرده است. به این ترتیب، دی ‌مایو که رهبر این گروه‌ بندی پارلمانی است، حالا با ماریو دراگی، رییس پیشین بانک اروپا و نخست وزیر کنونی کشور و یکی از نقش ‌آفرینان و پیش ‌برنده گان سیاست ‌های نولیبرالی دولت طرف‌ دار اتحادیه اروپا و ناتو، همسویی مستحکم ‌تری دارد.

« جنبش پنج ستاره » و حزب دموکرات اجزای اصلی اکثریت دولت کنونی هستند و این جدایی اثر فوری بر موقعیت پارلمانی آن ندارد زیرا حزب‌ های شکاف ‌انداز ایتالیا اغلب ازهم جدا می ‌شوند و دوباره کنار هم گرد می‌آیند. اما این جدایی منادی دوره دیگری از بی ‌ثباتی در سیاست خارجی است که هم به ناهمسانی در دیدگاه‌ها دامن می ‌زند و هم محوری است که مساله های سیاسی داخلی بیشتری دور آن می ‌چرخد.

به طور مشخص، با توجه به توافق‌ های تجاری طولانی ‌مدت ایتالیا با تامین‌کننده گان سوخت در روسیه که اکنون زیر فشار قرار دارند، سیاست تامین سوخت ایتالیا به شدت تنش ‌آفرین شده است. وابسته گی این کشور به گاز وارداتی روسیه اکنون در حد یک چهارم مصرف کشور( در مقایسه با ۴۰درصد مصرف در سال گذشته) است. تصمیم قاطع دراگی برای کاهش واردات از روسیه زمانی مشخص شد که او در نشست سران اتحادیه اروپا گفت که با وجود تورم و افزایش قیمت‌ها، فشار آوردن به روسیه بسیار مهم است. وزیر محیط ‌زیست کشور حتا برنامه‌ هایی را برای افزایش مصرف زغال سنگ در سر می ‌پروراند.  کونته ، رهبر جنبش پنج ستاره هنوز از انتقاد خود از دراگی به دلیل ارسال جنگ ‌افزار ایتالیایی به اوکرایین و افزایش هزینه ‌های دفاعی کشور در جدول زمانی کوتاه‌ مدت تا سال ۲۰۲۴ به جای سال ۲۰۲۸ که در ابتدا اعلام شده بود، دست برنداشته است.

پس از اینکه نخست وزیر به منطقه دولومیت در کوهستان الپ شتافت که در آن ذوب شدن یخچال‌های طبیعی باعث سقوط  دلو و کشته شدن دست کم شش نفر شده بود، دیدار رو در رو بین دراگی و کونته که برای روز دوشنبه گذشته برنامه ‌ریزی شده بود، به زمانی دیگری موکول شد. کونته روز دوشنبه با همکاران خود رایزنی کرد تا شرایط ماندنشان در دولت را بررسی کنند. برخی از گزارش‌ ها نشان می ‌دهد که کونته افزون بر تاکیدش بر موضوع جنگ ‌افزارها، همچنان به دادن یارانه ‌ای اندک به مردم کم ‌درآمد پابند است. گرفتاری‌ های دراگی به دگرگونی‌های نابهنجار و آشفته آب ‌و‌هوایی محدود نمی‌شود. در ماه جون، تورم به ۸ درصد رسید که از سال ۱۹۸۶ ترسایی تا اکنون سابقه نداشته است. افزایش سالانه تورم در سال گذشته ۱٫۲ درصد بود. این رقم در ماه می به راحتی بالا رفت. سازمان‌های حمایت از مصرف ‌کنندگان پیش ‌بینی می ‌کنند که این تورم برای خانواری متوسط با دو فرزند، بیش از ۳۰۰۰ یورو در سال هزینه خواهد داشت.

دراگی همچنان عامل بانکداران و طبقه صاحبان کسب ‌وکار کلان است، هرچند رییس بانک مرکزی اروپا که زمانی گفته بود «هر کاری لازم باشد برای دفاع از یورو انجام می‌ دهد»، اکنون با بحران بدهی روبرو شده است، و این در حالی است که تفاوت هزینه وام بین المان و ایتالیا، بیشترین افزایش را در دو سال گذشته داشته است. دفعه گذشته، بانک مرکزی اروپا برای ایجاد اعتماد به توانایی ایتالیا در پرداخت بدهی‌هایش، ناچار شد به خرید گزاف اوراق بهادار روی آورد. با خروج جناح  دی مایو از «جنبش پنج ستاره »، که تا اکنون چند نماینده پارلمان را از دست داده است که به یک گروه چپ نوبنیاد در مجلس نماینده گان پیوسته ‌اند، شاید این «جنبش» در موقعیت بهتری برای جذب مجدد رای‌دهنده گانش باشد که زمانی به‌ خاطر بیزاری گسترده از سیاستمداران دستگاه حاکم و فساد دولتی، پا به میدان گذاشتند و موفقیت انتخاباتی چشمگیری نیز به بار آوردند. یک عامل کلیدی در این میان، وجود اکثریتی مُصرّ و سرسخت در میان مردم ایتالیا است که با ناتو مخالف ‌اند یا در مورد نقش آن تردید دارند و با ارسال جنگ‌افزار به اوکرایین مخالف ‌اند. نظرسنجی ماه مارچ نشان داد که از هر ۱۰ نفر ۶ نفر مخالف افزایش هزینه‌ های نظامی‌اند. فقط ۲۷٫۳درصد موافق درخواست ترامپ مبنی بر تخصیص ۲ درصد تولید ناخالص داخلی به تامین مالی ناتو بودند. در حالی که پیش از این، «جنبش پنج ستاره » تا یک سوم رای‌ها را از آن خود می‌ کرد، به تازه گی مشارکت بسیار مشکل ‌سازش در دولت که ابتدا در ایتلافی غیرمنتظره با « لیگا » ی سالوینی و بعد از آن با حزب دموکرات بود، باعث کاهش حمایت از آن تا حدود ۱۵ درصد شد و به یک سلسله شکست در پایگاه‌ های حزبی ‌اش در کلان ‌شهرها منجر شد. همکاری موقتی و سرهم ‌بندی شده دولتی بین « جنبش پنج ستاره » ضدّ خودکامه گی و ضدّفساد و «لیگا »ی پوپولیست راست ‌گرا همیشه در معرض فروپاشی بوده است. در تابستان ۲۰۱۹ترسایی هنگامی که ماتیو سالوینی پیشنهاد رای «عدم اعتماد » به دولتِ وقتِ جوزپه کونته را مطرح کرد، برای جلو انداختن انتخابات و تقویت حمایت از «لیگا » بود.

کوشش سالوینی برای کسب جایگاهی در سطح کشور با تبدیل کردن لیگ شمال (لیگا نورد) به لیگ ملی (لیگا)، در حال شکست خوردن بود، و او می ‌بایست برای تشدید جاذبه و مقبولیت لیگا به دست به کار می ‌شد.

سازوکاری که دولت کونته (۲۰۱۸-۲۰۲۱ ) را نابود کرد، فقط شگرد خام‌ دستانه‌ی سالوینی نبود، بلکه ترفندهای ماتیو رنتزی، وزیر حزب دموکراتیک و نخست ‌وزیر پیشین (۲۰۱۴-۲۰۱۶ ) بود.

در بحبوحه بحران کووید و زمانی که ایتالیا قرار بود ۱۹۱٫۵میلیارد یورو از ۷۵۰ میلیارد یوروی صندوق بازیابی از کووید را دریافت کند، رنتزی به ستیز با کونته برخاست.

در سپتامبر همان سال، رنتزی به ایستگاه‌ های تلویزیونی متعددی می ‌رفت تا اعلام کند که دارد حزب جدیدی به نام «ایتالیا وی وا » تشکیل می ‌دهد. گام بعدی، خروج دو وزیر از حزب «ایتالیا وی وا » و ایجاد بحران در دولت بود که ناگزیر، با توجه به توازن نیروها در پارلمان، به تشکیل « دولت وحدت ملی » به رهبری دراگی منجر شد. این دولت از حزب دموکراتیک، شامل چندین گروه انشعاب کرده از جناح چپ آن، جنبش پنج ستاره، حزب Forza Italia برلوسکونی، لیگا، و ایتالیا وی وا تشکیل شده بود.

طرح دراگی، که اقدام ماجراجویانه رنتزی در پارلمان راه آن را هموار کرد، بازسازی راست میانه طرف‌ دار اتحادیه اروپا و اتلانتیک به‌ مثابه نیروی برتر در کشور و دولت ایتالیا است که با پوششی تکنوکراتیک و بیش از پیش فراتر از مسوولیت ‌پذیری پارلمانی عمل می ‌کند.

موفقیت این طرح، به‌غیر از اینکه مستلزم آن است که چپ به حاشیه رانده شود، مستلزم انحلال دو نیروی لیگا و جنبش پنج ستاره است که هر یک به دلیل پایگاه‌های اجتماعی‌ شان، از برنامه نولیبرالی فاصله می ‌گیرند.

یکی از ابزارهای قابل استفاده در این راه، همه‌ پرسی قانون اساسی بود که تعداد نماینده گان پارلمان را کاهش داد و در نتیجه گستره نماینده گی نیروهای گوناگون را محدود کرد.

جنبش پنج ستاره که همیشه دارای گرایش‌های ناسازگار بوده است، اکنون به طور رسمی چند پاره شده است و در خطر تبدیل شدن به نیرویی حاشیه ‌یی‌ تر از پیش قرار دارد. در حالی که تلاش سالوینی برای هدایت جناح راست در سیاست ایتالیا، با وجود این واقعیت که حتا با انشعاب جنبش پنج ستاره، حزب او بزرگ ‌ترین حزب در پارلمان است، اکنون بر اثر افزایش شمار نماینده گان « حزب برادران ایتالیا »ی جورجیا ملونی از ۴ درصد در انتخابات قبلی پارلمان به ۲۲ درصد در تازه ‌ترین نظرسنجی ‌ها، به‌شدّت ضربه خورده است. حزب ملونی که اکنون بر مجموعه چشمگیری از نیروهای فاشیست، نژادپرست، ضدّمهاجر، بیگانه ‌هراس، و به‌اصطلاح « پسافاشیست » تسلط دارد که همیشه می‌ توانند جایگاهی در عرصه سیاست ایتالیا برای خود بیابند، جای لیگا را در سمت راست گرفته است. این حزب تلاش دارد از برگ برنده استقلالش از ساختار سیاسی حاکم برای پیروزی‌اش استفاده کند.

پس از اینکه در شرایط جدید جهانی ارتباط حزب لیگای سالوینی با رژیم پوتین آن وجهه سابق را از دست داد، اکنون این حزب در تلاش است تا خود را بازسازی کند.

دراگی شخصیتی کلیدی در پیشاهنگی شکلی از کشورداری است که در آن عملکرد دولت ایتالیا هرچه بیشتر به سمت فرمان ‌بری از ساختارهای اروپایی و بریتانیایی-امریکایی کشیده می ‌شود، و نهادهای منتخب جامعه ایتالیا از قوه مجریه تبعیت می ‌کنند. دراگی وقتی مطرح کرد که تن دادن به پافشاری کونته بر تصمیم ‌گیری پارلمان در مورد صادرات تسلیحات به اوکرایین، غیرممکن است، این نظر اصولی ‌اش را اشکار کرد. او در نشست شورای اروپا در ماه می هدف‌ های اروپایی-‌ فدرالیستی خود را که شامل رای اکثریت در اتحادیه اروپا و پایان دادن به قانون اتفاق ارا در اتحادیه اروپا بود، به ‌خصوص در ارتباط با آنچه او چالش‌های ناشی از جنگ اوکرایین توصیف کرد، چنین بیان کرد:  « ما به فدرالیزم عمل ‌گرایانه نیاز داریم که همه حوزه‌های متاثر از دگرگونی‌های صورت گرفته را، از اقتصادی گرفته تا تامین سوخت و امنیت، در بر گیرد. اگر برای تحقق این امر لازم است مسیری را آغاز کرد که به بازنگری پیمان‌‌ها منتهی شود، باید با شجاعت و اطمینان آن را در پیش گرفت.»

بین دیدگاه‌های جاافتاده بیشتر مردم ایتالیا و جهت‌ گیری دولت تناقض فزاینده‌ای وجود دارد. یکی از قطب‌ های مخالف، جنبش سندیکایی است که از نظر سیاسی چندپاره شده است. در سال ۲۰۱۹ ترسایی عمده‌ ترین نهاد سندیکایی ایتالیا به نام کنفدراسیون سرتاسری کارگران ایتالیا که رهبری آن به طور سنتی در دست کمونیست‌ها بوده است، همراه با سایر سندیکاها، تجمع گسترده‌ای علیه سیاست‌های اقتصادی دولت ایتلافی جنبش پنج ستاره و لیگا سازماندهی کرد. مایوریتزیو لندینی، رهبر جدید این کنفدراسیون، کارنامه کاری موفقیت‌ آمیزی در رویارویی با رنتزی دارد. در حالی که چپ انترناسیونالیست و مدافع طبقه کارگر در حاشیه زنده گی سیاسی ایتالیا قرار دارد و کنفدراسیون‌های سندیکایی عمده مانند کنفدراسیون سرتاسری کارگران ایتالیا در عمل به طور اساسی با سیاست وفاق کار می ‌کنند، جبهه مخالفت با سیاست‌های اقتصادی نولیبرالی پیرامون موضع ایتالیا در اتحادیه اروپا و جنگ ‌طلبی در سیاست خارجی، هنوز در تلاش برای یافتن دیدگاه سیاسی روشن است. یکی از پیامدهای ممکن این است که حزب محافظه ‌کار و دست‌راستی « برادران ایتالیا» بتواند خود را به ‌مثابه صدای واقعی آنهایی جا بزند که در دولت ایتلافی نماینده گی ندارند و رای ‌دهنده گان عصبانی و مضطرب را به سوی برنامه عوام ‌فریبانه خود بکشاند. از پایین و در بطن جامعه، خیزشی در شرف تکوین است، گرچه هنوز شورشی نوپا است. جنبش شورشی سندیکایی در بدنه سندیکاها نشان داده است که می ‌تواند هم به حرکت ‌های نمادین و هم به اعتصاب‌ های بسیار فراگیر دست بزند. حزب کمونیست ایتالیا که یکی از مولفه ‌های چپ چند پاره و متفرق ایتالیا است، اعتصاب علیه جنگ در ماه می گذشته را منسوب به « سندیکاهای متعارض و توده ‌یی » کرد و موفقیت‌ آمیز خواند.

با وجود این، تا زمانی که جنبش طبقه کارگر راهی برای تحمیل اراده و خواست خود بر طبقه سیاسی وابسته به نظم نولیبرالی اتحادیه اروپا نیابد، بحران‌ های بی پایان دولتی ایتالیا ادامه خواهد داشت./صدای مردم

 

بامـداد ـ دیدگاه ـ ۱/ ۲۲ـ ۰۸۰۸

مضمون اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .

  Copyright ©bamdaad 2022