مداخله های امریکا همیشه شکست می خورد
محمود فاضلی
تلاش های بی حاصل امریکا در ۷۰ سال اخیر در بعضی کشورهای خاورمیانه از جمله افغانستان در «تغییر رژیم» و اشکال مختلف آن همیشه شکست خورده است. نامی که امریکا بر این مداخلات می گذارد، « برقراری دموکراسی » و مقابله با نقض حقوق بشر است اما غالبا موضوع اصلی، منافع خود این کشور نظیر حذف دشمنان سرسخت و دفع تهدیدهای منتسب به آنهاست. تا زمانی که نقض حقوق‌بشر از سوی متحدان، با خریدهای کلان سلاح های امریکایی نادیده گرفته شود یا آنها به شکل دیگری در خدمت واشنگتن باشند، در امان هستند و نمونه هایش در خلیج فارس، اردن و مصر قابل ذکر است. البته مداخله های امریکا در دیگر نقاط جهان با یکدیگر متفاوت هستند و می توانند از هجوم وحشتناک به عراق برای برکناری صدام بر مبنای اتهامات دروغ، تا حمایت مالی و نظامی از اپوزیسیون ضعیف و چند دسته سوریه علیه رییس جمهور این کشور باشند. این حمایت میلیاردی واشنگتن در‌نهایت به سقوط اسد نینجامید، چراکه جانشین باثباتی برای او وجود نداشت. اوباما با مداخله نظامی امریکا در سوریه، مانند آنچه در سال ۲۰۱۱ ترسایی به‌همراه متحدینش در لیبیا انجام شد، موافق نبود، چرا که در آن صورت سوریه با وضعیتی بدتر از لیبیا بعد از قذافی مواجه می شد. شروع مداخله امریکا همیشه آسان است اما به دنبال آن یک خلأ قدرت به وجود می آید و جنگ قدرت در می گیرد و مزاحمت خارجی هم همیشه وجود خواهد داشت، وضعیت عراق، افغانستان و لیبیا و سقوط نکردن بشار اسد نمونه آنهاست. کشورهای وابسته به امریکا چه یک رژیم باشد و چه گروه‌های اپوزیسیون، منافع خود را دنبال می کنند که همواره در راستای منافع امریکا مهم ترین حامی شان نیست. امریکا به این نتیجه رسیده که ایران تنها برنده سقوط صدام بود. سقوط قذافی نیز تمام منطقه را بی ثبات کرد و باعث مداخله غرب شد. واشنگتن منطقه را به‌خوبی نمی شناسد و این گونه مداخله ها همیشه برای این کشور هزینه هنگفتی در پی داشته است.
امریکا چندین سال است که در کشورهایی مانند لیبیا و یمن که درگیری ها ادامه دارد، حضور قابل توجهی ندارد. سیاست رسمی امریکا در سال های اخیر، «عقب نشینی» است. رییس جمهور امریکا می خواهد «عملیات بزرگ نظامی را برای تغییردادن کشورهای دیگر» متوقف کند اما زمان‌بندی مشخصی برای این توقف وجود ندارد، چراکه وضعیت عراق با سوریه و افغانستان کاملا متفاوت است. بعد از اینکه آخرین نظامی امریکایی افغانستان را ترک کرد، بایدن به خروج امریکا ابعاد وسیع تری داد و آن پایان دوره عملیات بزرگ نظامی برای تغییردادن کشورهای دیگر است.
۲۰ سال بعد از ۱۱ سپتامبر بایدن درصدد تسویه حساب با مداخله جویی بوش است. اقدام بایدن در عملیات افغانستان برای « تشکیل ملت » شکست خورد اما در سوریه بنا بر « تشکیل دولت » نبود و در عراق این ادعا فقط در زمان بوش وجود داشت. هر دو این عملیات ها با بی علاقه گی در زمان اوباما آغاز شدند که خود را ملزم می دید علیه داعش وارد عمل شود. انتظار می رود که بایدن بعد از رسوایی در افغانستان کمی درباره عراق یا سوریه درنگ کند و احتمالا راه اسلاف خود را ادامه می‌دهد. از زمان اوباما که واردات نفت از خاورمیانه رو به کاهش گذاشت، تمایل امریکا به این منطقه نیز بسیارکم شده است.
امریکایی‌ها یک بار از عراق خارج شدند و سه سال بعد دوباره بازگشتند. اوباما در سال ۲۰۱۱ ترسایی به اشغالی که توسط بوش آغاز شده بود، پایان داد اما در تابستان ۲۰۱۴ ناچار شد دوباره به عراق برگردد، چون ارتش عراق که توسط امریکا تعلیم دیده بود، در جنگ با داعش به شدت آسیب دید. پارلمان عراق از سال ۲۰۲۰ ترسایی طرحی را برای خروج همه نیروهای خارجی تصویب کرد و درحال حاضر به مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق، فشار زیادی وارد می شود که برای خروج نیروهای امریکایی تلاش کند. کاظمی و بایدن توافق کردند که نیروهای نظامی امریکا رسما قبل از پایان سال ۲۰۲۱ عراق را ترک کنند اما توافق بین کاظمی و بایدن فعلا روی کاغذ است. براساس توافق انجام شده دوهزارو ۵۰۰ نظامی امریکایی در عراق تغییر وضعیت می دهند و به جای نظامی، پروسنل تعلیم دهنده ارتش عراق می شوند.
کاظمی، نخست وزیر عراق، امریکا را در‌واقع متحد خود می بیند و خروج امریکا از عراق باعث تزلزل های اقتصادی خواهد شد. امریکا چنین القا می کند که اگر نیروهایش را از عراق خارج کند، خلأ امنیتی مانند افغانستان ایجاد نخواهد شد اما این خروج باعث اعتماد کمتر سرمایه گذاران، وخامت اقتصاد و مهاجرت غیرقانونی بیشتر به اروپا خواهد شد. خروج امریکا علاوه بر بازنده گان، برنده گانی نیز خواهد داشت. چین یکی از برنده گان است و اصلی ترین رقیب امریکا در جهان به شمار می آید. این کشور درحال قبضه بازار نفت عراق است. پنتاگون به تازه گی «عقب نشینی برخی از نیروها و تجهیزات از منطقه» را اعلام کرده است. پس از تقویت پدافند هوایی در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ به دلیل تنش با ایران، امریکا درحال کاهش تعداد نیروهای خود در خاورمیانه است. پنتاگون از اوایل ماه جون شروع به خارج کردن هشت واحد ضد موشکی از عراق، کویت، اردن و عربستان و همچنین یک سپر ضد‌موشکی THAAD کرد که در عربستان مستقر شده بود. امریکا اطمینان می دهد که این تغییرات، منافع امنیت ملی این کشور را تحت تاثیر قرار نخواهد داد و انعطاف پذیری را برای بازگشت سریع نیروها به خاورمیانه، در صورت ضرورت، حفظ خواهد کرد.
بامـداد ـ دیدگاه ـ ۱/ ۲۱ـ ۱۰۱۰
مضمون اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .
Copyright ©bamdaad 2021