اشتیفن کالینوس ، گزارشگر سی ان ان
تصویری که جو بایدن از خود به عنوان متخصص در عرصه سیاست خارجی ترسیم کرده بود، بسیار مخدوش شده است. تنها در طول یک هفته، ارتش امریکا اعتراف کرد که در حمله هوایی فاجعه بار، غیرنظامیان بی گناه افغان را کشته است و خود بایدن نیز شخصاْ باعث گسست جدی در روابط واشنگتن با قدیمی ترین متحدش شد. هرچند قصدی از پیش تعیین شده وجود نداشت اما هر دو مورد تلاشی از سوی رییس جمهوری امریکا بود تا مهر تاییدی بر دکترین خود بزند.
کشته شدن غیرنظامیان افغان از جمله هفت کودک در حمله هوایی در خارج از فردوگاه کابل اشتباه غم انگیزی بود که نیروهای امریکایی مرتکب شدند و معتقدند بودند که وسایط داعش خراسان را هدف قرار داده‌اند. این اتفاق در فضای وحشتناک و در روزهایی رخ داد که ایالات متحده آشفته وار درحال خروج از افغانستان بود و آنان می خواستند از فاجعه ای دیگر جلوگیری کنند؛ فاجعه ای که روز قبل از آن روی داده بود و ۱۳ پرسونل امریکایی و ۱۷۰ غیرنظامی افغان کشته شدند. اما اعتراف پنتاگون در‌واقع مشخص کرد که ادعای کاخ سفید درباره خروج موفقیت آمیز از افغانستان، میان خالی تر از همیشه است.
اکنون رویکرد بایدن در قبال افغانستان و پیامدهای وحشتناک تصمیم کاخ سفید برای خروج شتاب زده و غیرمسوولانه نیروهای امریکایی از افغانستان، بسیاری از کشورهای منطقه و جهان، به ویژه کشورهایی را که متکی به ایالات متحده‌اند، دچار نگرانی و دلواپسی کرده است. در این میان برخی از کشورهای خاورمیانه ابراز نگرانی می کنند که ممکن است انها نیز به زودی در همان وضعیت دشواری قرار بگیرند که افغانستان دچار ان شد.
بی‌اعتمادی به سیاست های امریکا به حدی افزایش یافته است که کشورهای مصر، اردن و لبنان برای اطمینان از عبور خط لوله گاز عرب از قلمرو سوریه، از واشنگتن ضمانت کتبی می خواهند. درحالی که مقامات امریکایی در موارد متعددی به صورت شفاهی موافقت خود را با این طرح ابراز داشته و به کشورهای عربی یادشده اطمینان داده‌اند که از این طرح اقتصادی حمایت می کنند.
در آنسو، اختلاف جدید بین ایالات متحده و فرانسه نیز نمونه دیگری از بی احتیاطی شدید دولت بایدن است. این سیاست ریشه در هدف اصلی بایدن برای ایجاد جبهه منطقه ای علیه چین دارد. تجهیز استرالیا به ناوگان جدید زیردریایی هسته ای می تواند توازن نیروهای دریایی را در اقیانوس ارام تغییر دهد. اما واشنگتن با نادیده گرفتن پاریس، یک قدرت کلیدی اروپایی را که مایل به ایفای نقش استراتیژیک در آسیاست، در مقابل خود قرار داد، چرا که فرانسه همچنان نپذیرفته است که هدف اصلی این توافق سه جانبه، رویارویی کامل با پکن است.
این دو اتفاق دقیقا زمانی روی داد که متحدان ایالات متحده امریکا پس از اتمام دوران پر از هرج ومرج دونالد ترامپ، انتظار بازگشت به جهانی قابل پیش بینی و باثبات را داشتند و هرگز برای این نوع از مدیریت بی نظم در عرصه سیاست خارجی چانه زنی نکرده بودند.
هرچند نخستین سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل برای بایدن بهترین فرصت برای توضیح فلسفه سیاست خارجی‌اش بود اما رویارویی با چالش های بی شمار و اشتباهات متعددی که او در این چند ماه انجام داده است، با یک سخنرانی به ساده گی قابل تشریح نیست و رییس‌جمهوری ایالات متحده به زمان بیشتری نیاز دارد. او اکنون به اجلاس گروه ۲۰ (G20) در ایتالیا و کنفراس اتی تغییرات اقلیمی در اسکاتلند در هفته اینده چشم دوخته است.
اما باید این موضوع را در نظرگرفت که با توجه به تلاش‌های بی وقفه ترامپ برای ازبین بردن آزادی های دموکراتیک در داخل امریکا و زیرسوال بردن نتایج انتخابات جنوری، تمام درخواست ها و وعده‌های بایدن برای حفظ دموکراسی های جهانی با توجه به اشتباهات او، بیشتر با طعنه روبه رو خواهد شد. بایدن همچنین باید توضیح دهد که چگونه می خواهد بدون درگیری مستقیم با پکن، مقابل برنامه‌های بلند پروازانه این کشور بایستد. انتظار می رفت که او نخستین مذاکره رو در رو با همتای چینی‌اش را در نشست گروه ۲۰ انجام دهد اما هنوز مشخص نیست که شی جینپینگ حاضر به این دیدار خواهد شد یا مانند گذشته پاندمی کرونا را بهانه می کند. این سیاست شی نیز به وجهه بایدن ضربه سختی وارد خواهد کرد. تحولات اخیر می توانند تغییرات بنیادینی را در ایتلاف های بین المللی و پیمان‌های راهبردی جهانی ایجاد کند، به ویژه اینکه قدرت و نفوذ چین با شتاب بسیاری درحال گسترش است و کشورهای قدرتمند جهان را به شدت نگران کرده است. بنابراین تصمیم‌های عجولانه و اقدامات غیرمنتظره واشنگتن می‌تواند ساختار ایتلاف‌ها و پیمان های راهبردی بین المللی را در معرض تغییر و تحول قرار دهد و در نتیجه جهان وارد عصر نوینی از تقابل ها و تنش‌هایی شود که پیش بینی انها درحال حاضر فراتر از تصور است./ش
بامـداد ـ دیدگاه ـ ۱/ ۲۱ـ ۲۶۰۹
مضمون اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .
Copyright ©bamdaad 2021