در فرانسه چه می گذرد ؟

در فرانسه چه می گذرد ؟

« سیاست مدارانی مانند امانویل مکرون رییس جمهوری فرانسه، خود را چپ جا زدند اما سیاست های مطلقا راست را به اجرا درآوردند، بانک ها را تقویت و پارلمان را تضعیف کردند».

دیدیه اریبون ، جامعه شناس فرانسوی، می گوید « وقتی چپ ها طبقه کارگر را نفی می کنند، در آن صورت این طبقه به جست وجوی نماینده دیگری خواهد رفت». نه تنها اریبون بلکه نویسنده فرانسوی ادوارد لویی ، نیز می گوید « سیاست مدارانی مانند امانویل مکرون، رییس جمهوری فرانسه، خود را چپ جا زدند اما سیاست های مطلقا راست را به اجرا درآوردند، بانک ها را تقویت و پارلمان را تضعیف کردند». شاید اتخاذ همین سیاست ها از سوی مكرون و نادیده گرفتن اعتراض های عمدتا كارگری در كشورش باعث شد او در انتخابات محلی شهرداری ها شكست سختی را متحمل شود و محبوبیتش تا حدی كاهش یابد كه ادوارد فیلیپ ، نخست وزیر مستعفی این كشور، در میان فرانسوی ها از او محبوب تر باشد. مكرون كه جایگاه خود را در خطر می دید و پیش از این نیز از لزوم تغییر كابینه سخن گفته بود، پس از اعلام نتایج انتخاباتی، بلافاصله استعفای فیلیپ را پذیرفت و ژان کستکس، را مامور تشكیل كابینه جدید فرانسه كرد. هدف اول كابینه ای كه روز گذشته از سوی كستكس تكنوكرات معرفی شد، آن است كه فرانسه را از حالت اضطرار خارج كند. پیروزی حزب مکرون در انتخابات شهرداری ها، درحقیقت مقدمه ای بود برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۲ ترسایی كه مكرون امید دارد پیروز میدان باشد. اكنون او امیدوار است كستكس محافظه كار، مسوول ساماندهی پایان قرنطین، شهردار پراد، و از معتمدان نیكلا سارکوزی، رییس جمهوری سابق این كشور، كلید حفظ او در كاخ الیزه باشد. مکرون پس از انتخابات شهرداری ها تحت فشار بود ، زیرا حزب او، « جمهوری به پیش » ، درهیچ یک ازشهرهای بزرگ فرانسه نتوانست به پیروزی دست یابد. کستکس اگرچه به جبهه راست تعلق دارد و نزد افکار عمومی چندان شناخته شده نیست اما رسانه های فرانسه به او لقب « موسیو دکونفنمان » داده اند، لقبی که به مسوولیت او برای کاهش محدودیت های کرونایی و رفع قرنطینه اشاره دارد و می تواند به « آقای گشایش » تعبیر شود. از سوی دیگر، مكرون ازاین شكست استفاده كرد تا فاصله خود را با فیلیپ بیشتر كند ، تنها سیاست مدارمحبوبی كه توانست از بحران كرونا سربلند و بااعتبار خارج شود. آینده سیاسی ادوارد فیلیپ از چند ماه قبل در فرانسه مرکز بحث بود. در بحران کرونا، بین مقامات ارشد دولت اختلاف نظر وجود داشت ، مثلا مکرون خواستار تسریع گشایش های مربوط به رفع قرنطینن بود اما فیلیپ نظری مخالف داشت. روزنامه نیویورک تایمز می نویسد: این اقدام مکرون در زمانی انجام شد که فرانسه با شرایط اضطراری اقتصادی به دلیل کرونا مواجه است و علامت سوال بزرگی بر سرمحبوبیت او قرارگرفته و این در حالی است كه محبوبیت سبزها هم در انتخابات محلی یکشنبه گذشته روندی صعودی گرفته است.

با این حال، انتخاب كستكس كه نه چپ گراست و نه حامی محیط زیست، نشان می دهد كه خلاف دیگران، مکرون از نتیجه انتخابات نهراسیده و نگران تغییر نگاه فرانسوی ها و سیاست هایش نسبت به بازگشایی كسب وكارها نیست. او درحقیقت با انتخاب یک شهردار ناشناخته می خواهد این پیام را بفرستد که به افق های جلوتر نگاه دارد. رییس جمهوری فرانسه حتا برای رسیدن به این هدف، خواسته اكثر فرانسوی ها را نادیده گرفت، چراكه طبق نظرسنجی ها تقریبا 60 درصد از مردم این كشور خواهان آن بودند كه فیلیپ در كسوت نخست وزیری باقی بماند. اما برای مكرون پذیرش چنین امری مشكل بود؛ چراكه انتشار عكس فیلیپ بر روی یكی از مجلات فرانسوی، كه او را « مرد واقعی قدرتمند» معرفی كرده بود، از نگاه رییس جمهوری فرانسه غیرقابل چشم پوشی بود. او كه به انتخبات بعدی فرانسه و باقی ماندن در سمت اش چشم دوخته است، نمی توانست قبول كند كه شهروندان كشورش نخست وزیرش را بیشتر از او دوست داشته باشند. با آغاز به كار كابینه جدید، مكرون 42 ساله درصدد است تا خود را فردی با نگرشی نو معرفی كند ، رییس جمهوری كه می شنود، اشتباهات اش را می پذیرد و علاقه مند به موضوعات زیست محیطی و عدالت اجتماعی است. رییس جمهوری که پیش از این وعده سرمایه گذاری سنگین در بخش خدمات درمانی را داده بود و بر اصلاح نظام بازنشسته گی تأکید داشت، حالا با عمیق ترین رکود اقتصادی فرانسه از زمان جنگ دوم جهانی مواجه است و به فردی نیاز دارد که در صورت لزوم، بتواند او را مقصر جلوه دهد. اما ادوراد فیلیپ به عنوان تکنوکراتی زبده با گرایش راست میانه، فردی قابل اعتماد بود كه بارها در برابر سیاست های مكرون ایستاده بود و به راحتی تسلیم او نمی شد. پاتریک ویگنال، نماینده پارلمان از حزب مکرون و از جنوب فرانسه، می گوید:« باید سیگنال های جدید و فتوحات جدیدی برای فرانسوی ها رخ دهد، زیرا چیزهای زیادی را از دست دادیم. بنابراین مکرون حق داشت که میز را از نو بچیند و نخست وزیر جدیدی را برگزیند».

اما منتقدان مكرون می گویند كه با تغییر اعضای دورمیز، چیزی تغییرنخواهد كرد و كستكس نمی تواند فرانسه را از بحران كنونی خارج كند. آنان بر این باورند كه انتخاب كستكس هیچ تاثیری در سیاست خارجی كه رییس جمهوری برآن متمرکز خواهد بود، نخواهد داشت.

به گفته تحلیل گران فرانسوی، کستکس تکنوکراتی بدون وزنه سیاسی است و به نوعی مدیر دوم کابینه مکرون خواهد بود و خلاف ادوار فیلیپ، کستکس به هیچ عنوان بر سر اقدام های مکرون سایه نخواهد افکند.

بنیامین مورل، یكی از استادان دانشگاه پاریس می گوید: « مکرون با انتصاب کستکس به دنبال بازیابی مجدد کنترول نخست وزیری این کشور است و او همکارساده دولت فرانسه است». در این میان برخی می گویند كه کستکس پیش از این در دولت سارکوزی، معاون وزیر کار بوده و در دوران فرانسوا اولاند، رییس جمهوری سوسیالیست فرانسه پست های مهمی از جمله معاونت وزارت بهداشت را بر عهده داشت که با توجه به تجربیاتش می تواند برای فرانسه راهگشا باشد.

رادیو بین المللی فرانسه نیزدر گزارشی تأكید می كند: هرچند مکرون نخست وزیرخود را تغییر داده اما قصد دگرگون كردن رویکرد سیاسی خویش را ندارد. بسیاری با اشاره به نتایج انتخابات شهرداری ها که شهرهای بزرگ بسیاری را به سبد احزاب سبز طرفدار محیط زیست انداخت، می پنداشتند که رییس جمهوری ناگزیر به تغییر برنامه هایش است و بنابراین به زنان و مردانی احتیاج دارد كه طرح های او را هدایت و اجرایی كنند.

این چنین چشم ها به سوی نخست وزیری از این جناح می گشت. بااین حال، عده ای نیز معتقدند که هنوز اکثریت شهرهای این کشور شهرداران راست گرا دارند و در چشم انداز انتخابات ریاست جمهوری در سال ٢٠٢٠ ترسایی گزینش ژان کستکس که او نیز شهردار شهر کوچکی در جنوب غربی فرانسه است، با گرایش آرای عمومی شهروندان هماهنگی دارد.

اما ویگنال می گوید: « کستکس نماینده دنیای کهن است. یک مقام روستایی که با مشکلاتی واقعی دست به گریبان است. هرچند او تحصیلات دانشگاهی دارد اما پا در مزارع و روستاها دارد و سر در آسمان».

همین انتقادها به كستكس، تحلیلگران اروپایی را به این باور رسانده كه مكرون نمی تواند با نخست وزیر جدیدش محبوبیت از دست رفته خود را بازیابد و كناره گیری فیلیپ در اوج محبوبیتش، از او رقیبی جدی برای مكرون در انتخابات آتی خلق خواهد كرد.

به باور آنان، آرامش و خونسردی و حضور مداوم فیلیپ در طول بحران كرونا، او را به شخصیتی فراموش نشدنی تبدیل كرده، آن هم در روزهایی كه مكرون مضطرب در بیانیه های طولانی و رزمی، از وضعیت «جنگی» سخن می گفت. فیلیپ با بیان واقعیت های ناخوشایند البته بدون اغراق در خطرات بحران كووید19توانست گام های مناسبی برای نجات فرانسه در روزهای قرنطین بردارد، اقداماتی كه در نهایت به مذاق مکرون خوش نیامد.

بامداد ـ دیدگاه ـ ۳/ ۲۰ـ ۰۹۰۷

اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .