بمناسبت صدمین سالگرد استقلال، ۱۹۱۹-۲۰۱۹
احسان واصل
کتاب « گزارش سفراعلحضرت امان الله خان به اروپا » که از نوامبر۱۹۲۷ الی می ۱۹۲۸ ترسایی به کشور های اروپا، آسیا و افریقا صورت گرفته، از زبان اردو توسط محترم سید عزیزالله مرموز به فارسی ترجمه شده است ، چکیده های از این کتاب :
ازبیانیه شاه امان الله که در جواب سپاسنامه های گروه های مسلمان در شهر کراچی هندوستان(۱۹۲۷) به زبان فارسی ایراد نموده است ( کاش امیرامان الله این بیانیه را ۲۰۰ سال بعد میتوانست ایراد نماید. )
« برادران من!
درحدود سلطنت من هرشخص، خواه مسلمان یا هندو و همچنان قوم و قبیله وتبار دیگری، همه روی همرفته حقوق مساویانه دارند وخودم شخصاً ازلحاظ وابستگی های گونه گون قومی ونژادی ولسانی، اندک تفوق طلبی وارجیهیت و برتری را درجامعه نفی وجداً رد میکنم.
آن عصر و زمان سپری شده که کشور ها دررنج والم ناشی ازتبعیض گرفتار بوده و فرمانروایان مملکت ، امرا، خان وخوانین، مَلِک وروسای قبایل صاحب عزت و راحت بودند ... . ما شاهد تغیر وتحول زمان خود هستیم، این تغیرات سریع وچشمگیر، بنابه حکم جبر زمان حق و حقوق و عدالت ومساوات جوامع بشری را در ساحات ملی و بین المللی نیز درقفا دارد، علی الرغم لجاجت ها و سرشخی ها...، رنگ باخته و ... روبه زوال میرود.
تمام اهل کشور ما، ازنگاه مراتب اصولی، قانونی و حقوقی حق مساوی دارند. احدی حق وامتیاز آن را ندارد که هرنوع فضیلت، برتریت و اقتدار را بدون استحقاق درحیطه قدرت خود حفظ وطوری بنمایاند که گویی همه را به ارث آورده ودرآن ملکیت وتصاحب دارند.
درجهان به تجربه رسیده که زور گويی ها باقانون، فطرت وطبعیتاً درتضاد است، چه من، به این امر باور وایمان دارم که تمام انسان ها دریک مقام مساوی قرار دارند و تنها فضیلت و تقوا، ما را ازهم تفکیک می تواند . نعره های تحسین...» ص ۲۹ ، (۹۲ سال قبل )
...
«عزیزان !
اگر احساسات بعضی جریحه دار نشود یک سخن را باید وضاحت دهم :
درعصر کنونی ملاهای متعصب، دین ومذهب ما را در ید خود، به طوری آورده اند که به آن وضع اسفناک وتاثر آور بخشیده اند، ملا های تنگ نظر وپر طمع و نفس پرست پیش چشمان همهٔ ما مذهب را بدنام ورسوا کرده، درضمن بندگان ساده دل خداوند «ج » رادر گمراهی آماده میسازند و جوامع اسلامی را به خطر روبرو میکنند... .»
«... جای بسیار تاسف وتاثر است که برخی از ملاهای بی اطلاع از اصل مزایای دین ومذهب، پیرو نفس وخواهشات نفسانی خود گردیده از راه صفا و هموار دین انحراف وانصراف نموده مورد استعمال اغیار قرار میگیرند و نا گذیر میشوند دین را تحریف کنند، که این اعمال آنها انجام خطر ناک دارد.»
« درگذشته ها علمای حقیقی وحقیقت جو، که حق پرستی وحق جویی شعار شان بود، باذهن وضمیر روشن وقلوب پاک عمل میکردند که راه منصفانه شان همواره روشن وتابناک مینماید. بنا به شهادت اسناد تاریخی، آنها آنقدر به احکام الهی و شریعت غرای محمدی (ص) پابند بودند که درپرتو فهم، دانش و تعالیم اسلامی از جاه طلبی ونفس پرستی جداً احتراز داشتند، چون پرهیزگار واقعی بودند و پرودگار در پاداش به آنها حرمت ، عزت وشهرت جاویدان عطا فرموده بود. درعصر موجود عده بنام و عنوان علمای دین، خصوصیات اصیل وممتاز فضیلت های دینی ومذهبی را رها کرده ظاهر داری را به منظور نفس پرستی اختیار نموده اند وبه همین لحاظ کسی به اعمال آنها به حیث رهنما ها وقعی نمیگذارند. درهر جا خوار وذلیل شناخته می شوند، سخنان وسوسه کننده شان درنهایت مضار جامعه را فراهم ، ودولت های صالح و غمخوار جامعه را پریشان ونا آرام ساخته به آسیاب بیگانه آب میریزند.»
«قماش دیگری که بجای مفاد درجامعه، مضار شان محسوس است، پیرهای نامقدس وصوفی های کاذب وشیخ های نفس پرست سرباری های جامعه غرق در جهل اند که اکثراین ها گدا های متکبر، از خارج به خصوص ازهند بریتانوی( پاکستان امروزی) به خاک افغانستان نازل شده اند ولی ریشه و رشته به بیرون از مرزها دارند. این ها دروطن ما جال های از فریب و خدعه گسترانیده ریشه ها و رشته حساس وظریف اجتماعی ما را با دندان متاثر ساخته ومخلوق خدا را به گمراهی وخرافات می برند... من با عبارات صاف و پوست کنده و بدون حاشیه روی میگویم که چنین پیران کاذب تشنه مریدان جاهل وامثال آنها مایه بدنامی واحیاناً بربادی وطن، مردم و ملک ومملکت اند . چون از خدا دوراند وهمچنان اینها اند که بر پیکر پاک و پاکیزه دین و مذهب مقدس لطمه و آسیب میرسانند...، دراین صورت من به صراحت میگویم که [از]چنین ملا ها وصوفی نما ها وپیران تجارت پیشه وطرز العمل شان درجامعه منزجرم وحتا اظهار نفرت دارم.» ( نعره های تحسین)
« برعلما، مشایخ و پیران که خویشتن را رهنمایان دین قلمداد میکنند هنوز موقع در دست دارند تا به اعمال خود تجدید نظر اصلاحی بعمل آرند و پیرامون آن خواسته های زشت خویش که درعصر امروز وفردا بازار گرم ندارد و چسپ وصدق آن درجامعه دشواری ها بار می آورد قهر وغضب خود را حفظ و سرکوب کنند وعکس آن اگر در راه سعادت جامعه سعی و تلاش نمی ورزند ویا نمی توانند، لا اقل از سنگ اندازی های متواتر ونفس پرستی های افراطی وسیر نشدنی ومبالغه آمیز بکاهند... .» (ص۲۹-۳۰)
بامداد ـ دیدگاه ـ ۲/ ۱۹ـ ۸۰۵۰
استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.
یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .
Copyright ©bamdaad 2019