پيـام مـادر همـه بمـب هـا
مـلازهــی
ساعت هفت ونیم عصر روز پنجشنبه مردم ولایت ننگرهار واقع در شرق افغانستان و در امتداد مرزهای مشترک با پاکستان با پرتاب بزرگ ترین و مخرب ترین بمب غیرهسته ای امریکا روبه رو شدند. صدای انفجار در فاصله دوری از روستای مومند ، فرمانداری اچین، شنیده شد. این بمب مراحل آزمایشگاهی خود را در سال ٢٠٠٣ ترسایی تکمیل کرده ولی تا اکنون در عمل مورد آزمایش قرار نگرفته بود و این اولین بار است که در افغانستان آزمایش شده است. ظاهرا هدف، تخریب تونل‌های زیرزمینی در دل کوه بوده و به دلیل جنگی که از چند روز قبل در این محل در جریان بوده است ساکنان محلی از آن خارج شده بودند. بنابراین روشن نیست که چه تعداد از جنگجویان داعش یا اعضای خانواده‌ها و غیرنظامیان در زمان حمله امریکا حضور داشته اند. ازاین رو به نظر می رسد اهداف مهم تری از آزمایش بزرگ ترین بمب غیرهسته ای امریکا در افغانستان وجود داشته است.
واقعی تر آن است که پیامی که ارتش امریکا و ترامپ رییس جمهوری امریکا با پرتاب این بمب بزرگ در نظر داشته اند که به منطقه و دنیا بدهند به مراتب مهم تر از حمله به داعش در افغانستان است چراکه طبق برآوردهای خود ارتش امریکا تعداد اعضای داعش در افغانستان بین ٦٠٠ تا ٨٠٠ نفر در کل کشور برآورد شده است.
بنابراین انتظار می رود تجمع تعداد زیادی از آنها در یک مکان نبوده است که ضرورت پرتاب چنین بمب مخربی وجود داشته باشد. هزینه ساخت بمب « مادر بمب‌ها » ١٦میلیون دلار اعلام شده است که این خود به خوبی ثابت می کند بین هزینه و فایده احتمالی آن در سرکوب داعش هیچ تناسبی قابل تصور نیست. اما پیام احتمالی پرتاب این بمب به مقر داعش چه می تواند باشد. به نظر می رسد حرکت ارتش امریکا حاوی چند پیام مهم به جهانیان باشد؛ بدین معنا که اولا سیاست امریکا که ترامپ در مبارزات خود روی آن تاکید داشت و در شعار « اول امریکا » خلاصه می شد تغییر کرده است و امریکا به سیاست دخالت در کشورهای دیگر که در دوره ریاست جمهوری جورج بوش عملیاتی شد و به اشغال افغانستان و عراق انجامید بازگشته است و از قدرت نظامی اش از این به بعد بهره خواهد گرفت. حمله ارتش امریکا به پایگاه هوایی ارتش سوریه قبل از آن حاوی چنین پیامی بود. اعزام ناوگان نیروی دریایی امریکا از سنگاپور در شرق آسیا به طرف آب های شبه‌جزیره کوریا نشانه روشن دیگری از همین سیاست بود. ترامپ خود در اعلام خبر آزمایش مادر بمب‌ها به کوریا شمالی اشاره ای کرد و آن را پیامی به این کشور هسته ای در شرق آسیا ارزیابی کرد.
در ثانی نمی توان تصور کرد پیام مادر بمب‌ها با آن قدرت تخریبی‌اش صرفا متوجه کوریا شمالی باشد؛ کشور کوچکی که هرچند هسته ای است ولی در معادلات رقابت‌آمیز قدرت بین‌المللی جایگاه تعیین کننده ای ندارد. ظن غالب دراین باره آن است که قدرت های بزرگ جهانی و منطقه ای رقیب امریکا خطاب اصلی پیام مادر بمب‌ها باشند. روسیه و چین در راس قدرت‌های رقیب بین المللی امریکا قرار دارند و اگر تشدید بی اعتمادی‌ها بین امریکا و روسیه بعد از بمباران پایگاه هوایی سوریه را اندکی قبل از آن در نظر بگيریم روحیه جنگ طلبی ترامپ و هم فکرانش را در کاخ سفید بهتر می توان درک کرد. درعین حال بمب مادر یک پیام برای نیروهای داخل افغانستان هم داشت. مفاد این پیام این بود که کسی دچار توهم نشود. ارتش امریکا از افغانستان بیرون نخواهد رفت.
اینکه دولت افغانستان حتا اگر در جریان تمامی واقعیت‌های مرتبط با آزمایش بزرگ ترین بمب غیرهسته ای امریکا قرار نگرفته باشد خود را مطلع از آن نشان داده است و به مخالفت‌های احتمالی داخلی و پیامدهای مخرب کاربرد عجیب این بمب بر محیط زیست کشورش توجه نکرده است، با درک این موضوع است که ارتش امریکا در افغانستان حتا بعد از سال ٢٠٢٤ ترسایی و اتمام معاهده امنیتی دو کشور ماندنی است؛ هرچند حامد کرزی، رییس جمهوری سابق افغانستان، اولین افغانی است که بمب بزرگ و مخرب پرتاب شده را علیه داعش ندانسته و آن را علیه ملت افغان و آزمایش پیشرفته ترین سلاح امریکا که در کشور خودش نمی تواند آزمایش کند، ارزیابی و محکوم کرده است.
با توجه به عواقب ناشناخته این بمب برای محیط زیست و تخریب خاک ( ممکن است که سال‌های زیادی خاک قدرت باروری خود را از دست بدهـد) و لطمه به زنده گی عادی مردم، درباره مخالفت مردم افغانستان با این حمله تردیدی وجود ندارد. هرچند انتظار نمی رود صدای مردم مظلوم افغانستان را کسی بشنود و کلام آخر اینکه در نگاه امریکا داعش، طالبان و القاعده هم اگر خارج از دایره منافع امریکا حرکت کنند، با بمب مادر سرکوب خواهند شد. ترامپ انتظار دارد پیام و قاطعیت و روحیه پیش بینی ناپذیرش را دنیا دریافت کند.
بامداد ـ دیدگاه ـ ۴/ ۱۷ـ ۱۵۰۴