مخالفت با روند بولیواری
با در نظرداشت رخـدادهای پیچیده ماه های گذشته؛ و آینده سرنوشت اقــدامات مــردمی در ونزویلا روزنامه یونگه ولت گفت و گـوی جالبی را با کـارلـوس ویمـر مسوول شعبه روابـط بین المللی حزب کمونیست ونزویـلا انجـام داده است که خـوانـدن آن بـرای آشنایی با پشت پـرده این رخــدادهـا خـالی از دلچسپی نیست. بامـداد
یونگه ولت: اخباری که از ونزویلا به ما می رسد، بسیار نگران کننده است؛ افراد مسلح به فروشگاه ها و مراکز دولتی توزیع مواد غذایی حمله می برند، اپوزیسیون هرروز در خیابان هاست. این وضعیت تاچه حد جدی است؟
کارلوس ویمر: در واقع خطر فاشیسم روزبه روز بیشتر می شود. برای اولین بار احزاب سیاسی با ایدیولوژی فاشیستی علناً به صحنه آمده‌اند. مثلاً « Voluntad Popular ـ اراده خلقِ » لیوپولدو لوپز، سیاست مداری که به خاطر تحریک مردم به خشونت اکنون در زندان به سر می برد. این گروه ها عمدتاً از طرف ایالات متحده امریکا تعلیم می بینند و مثلاً از بنیاد دولتی USAID کمک مالی دریافت می کنند. مبالغی بین ۴۰ تا ۵۰ هزار دلار در اختیار مخالفین جوان دولت قرار می گیرد که مثلاً با عناوین زیبای « تمرین دموکراسی» و عباراتی شبیه به آن استتار می گردد. جهت گیری دیگری از طرف سوسیال دمکراسی اتحادیه اروپا پشتیبانی می شود. حضور آنها در سال‌های گذشته اینجا زیاد ملموس نبود، ولی اکنون کوشش می کنند تا نفوذ خود را گسترش بخشند. در حالی‌که ایالات متحده سیاستی را دنبال می کند که هدف اش سرنگونی خشونت بار دولت ونزویلاست؛ سوسیال دمکرات‌های اروپایی از سیاست دیالوگ و تعامل هواداری می کنند. آنها توسط نخست وزیر سابق اسپانیا خوزه رودریگس ساپاترو نماینده گی می شوند که کراراً به ونزویلا سفر کرده است.
یونگه ولت: آیا این روند با برنامه‌های دولت که همواره اپوزیسیون را به گفتمان دعوت کرده، همسو نیست؟
کارلوس ویمر: پیشنهاد مذاکره از ۱۷ سال پیش مطرح شده بود. هوگو چاویس به کرات از نیروهای اپوزیسیون درخواست کرد ولی آنها کراراً رد کردند. گفت وگو در مورد مسایل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی برای رسیدن به اجماع لازم و در عین حال ممکن است ولی باید هوشیار بود که این گفتمان دستاوردهای دو دهه اخیر را برباد ندهد. مذاکرات زیر سرپرستی اروپاییان می تواند امتیازات بزرگی برای نیروهای اپوزیسیون دربرداشته باشد، زیرا آنها همواره مخالف روند بولیواری بوده اند. در نتیجه خطر آن می رود که با پروسه گفتمان همان روندی که در پرتگال، اسپانیا و یا یونان صورت گرفت، که آرامش در کشورحاکم گردد ولی بار سنگین آن روی شانه مردم زحمتکش کشور نهاده شود به ما نیز تحمیل گردد. چنین راه رشدی همواره در کشورما با سرکوب خشن همراه بوده است. در اینجا نسبت به دولت های سوسیال دمکرات ها، دیکتاتورها کمتر آدم کشتند و یا بزندان افکندند
یونگه ولت: قدرت های اروپایی که در مسایل داخلی ونزویلا دخالت می کنند، چه منافعی را دنبال می کنند؟
کارلوس ویمر: با دو کلمه می توان به این پرسش پاسخ داد: منابع طبیعی و بازار!
برخی از کان‌های معدنی به طور اختصاصی در برخی نقاط محدود کره زمین وجود دارد. امریکا و اروپا قصد دارند این بازار را در دست خود گیرند. من در سال ۱۹۷۰ترسایی به ونزویلا آمدم، در آن زمان هنوز فولکس واگن در اینجا یک کارخانه داشت. یک سال بعد ایالات متحده امریکا المان را مجبور کرد کارخانه فولکس واگن را در ونزویلا تعطیل کند. بعد از آن تنها سه کارخانه موتر سازی در ونزویلا باقی ماند: جنرال موتور، فورد و کرایسلر. بعد از این که اروپا در سال های گذشته زیر پایش در اینجا خیلی خالی شد، اکنون اتحادیه اروپا در صدد است سیاست مستقلی را در امریکای لاتین در پیش گیرد. اروپا می خواهد در چارچوب تقسیم نوین جهان به نفوذ خود بیافزاید. در ونزویلا به طور خفیف این امید وجود دارد که در صورت حمله امریکا، اروپا به ما کمک خواهد کرد ولی مطمیناً اروپا آشکارا در مقابل ایالات متحده نخواهد ایستاد. احتمال دارد که در صورت تجاوز آنها به ساده گی در آن شرکت نکنند. این ها تضاد‌هایی هست که ما باید از آن استفاده کنیم. در ضمن اروپا هم از نظر نظامی، مثلاً در جزیره کوراسایو که به هالند تعلق دارد در منطقه حضور دارد.
یونگه ولت: برخورد مردم نسبت به کوشش‌هایی که در جهت تغییر مسیرکشور و تغییر دولت صورت می گیرد چگونه است؟
کارلوس ویمر: رییس جمهور مادورو و کابینه اش باوجود همه مشکلات هنوز دارای پشتوانه مردمی هستند. می توان از این که مردم واکنشی به خرچ نمی دهند متعجب شد. تامین مواد غذایی با وجود این که اینجا گرسنه گی وجود ندارد بسیار مشکل است. لوازم خانه گی را به سختی می توان بدست آورد ولی این خودآگاهی وجود دارد که مشکلاتی که متوجه به ویژه مردم مستضعف است، عمدتاً در اثرحمله امپریالیسم ایجاد شده؛ مردم، امریکا را مسوول این نابسامانی‌ها می دانند. این تفکر ضد امپریالیستی نقطه قوت روند سیاسی در کشور ما است
یونگه ولت: با این حال حزب دولتی در انتخابات دسمبر سال گذشته آرای زیادی را از دست داد. مجلس امروز در دست نیروهای اپوزیسیون است.
کارلوس ویمر: شکست انتخاباتی دسمبر نشان داد که مردم از شکل مشخصی از سیاست گذاری بیزارشده اند. در اینجا تضاد دموکراسی مشارکتی مشخص می شود: این مساله در قانون اساسی منظور شده است لیکن برخی از نیروها در رهبری سیاسی با آن مشکل دارند. مثلاً شهرداری انتخاب می شود و بعد فکر می کند «این دیگر مال من است.» او دچار شیوه فکری فیودالی می شود: «من به فقرا کمک می کنم و برخی از پروژه‌ها را مورد پشتیبانی قرار می دهم ولی همه این ها به من تعلق دارد». این نوع رفتار متعلق به قرن گذشته است، که محفل های حزبی در مورد همه چیز تصمیم می گرفتند. این نوعی رانت‌خواری است. در زمان چاویس نیز انتقاد به این پدیده روز به روز شدید تر شد ولی او دارای اتوریته ویژه ای بود. رییس جمهور نیکولاس مادورو دارای این پرستیژ نیست. مضاف برآن ما با مساله ارتشا نیز روبرو هستیم که تا سطوح دولتی نفوذ کرده است. بسیاری از مدیران فاسد هنوز آزادند و پشت میله های زندان قرار نگرفته اند. علاوه برآن این جا اصلاً بحث ایدیولوژیک صورت نمی گیرد. ما فراموش کرده‌ایم که در گذشته چند نامه به چاویس و به مادورو نوشتیم که لازم است در قطب میهن پرستان، یعنی ایتلاف احزاب و جنبش‌هایی که از انقلاب پشتیبانی می کنند، پشت درهای بسته گردهم آییم و در مورد آن چه که لازم است صحبت کنیم. این کار تا اکنون هیچ گاه صورت نگرفته است.
یونگه ولت: پس مقاومت در مقابل کوشش های براندازی چه گونه سازمان داده خواهد شد؟
کارلوس ویمر: ما در مقام حزب کمونیست ونزویلا در دو جهت فعالیت می کنیم. از یک سو وظیفه ما کار در بین طبقه کارگر است که به معنای دفاع از حقوق و توقعات آنان است که در عین حال ایجاد گروه های حزبی در درون موسسات کارگری به ویژه کارخانجات دولتی است. این کار همواره به طور مخفی صورت گرفته است. با این که ما در انقلاب بولیواری زنده گی می کنیم، نیروهای انقلابی و کارگران سازمان یافته مورد سرکوب قرار دارند. جهت دیگر فعالیت‌های ما ایجاد اتحاد گسترده « بلوک انقلابی خلق » همراه با دیگر گروه هاست.
یونگه ولت: ولی هم اکنون اتحادی بین نیروهای نزدیک به دولت زیر عنوان « قطب میهنی » وجود دارد. تاسیس یک انجمن دیگر چه مفهومی دارد؟
کارلوس ویمر: ما کماکان از « قطب میهنی » پشتیبانی می کنیم. ولی درعمل مشخص شده که وعده ایجاد یک بلوک واقعی که تعمیق انقلاب را میسر نموده و حضور مردم زحمتکش در روند بولیواری را تضمین کند هرگز عملی نشده است. حزب حاکم سوسیالیست متحده ونزویلا قطب میهنی را همیشه وقتی به امداد طلبیده که انتخابات در پیش رو بوده و یا مشکلات سیاسی وجود داشته، یعنی وقتی که به دیگر احزاب و سازمان‌ها نیاز داشته است.
یونگه ولت: این انتقاد سختی است…
کارلوس ویمر: یک نمونه: حزب کمونیست ونزویلا در سال ۲۰۰۶ ترسایی در مجلس طرح لایحه ایجاد شوراهای کارگری سوسیالیستی را ارایه کرد. از این طریق می بایست طبقه کارگر در بویژه شرکت‌های دولتی و همین طور کارخانجات خصوصی در تصمیم گیری در امور تولیدی، اقتصادی و سیاسی شراکت پیدا کند. این لایحه هرگز در مجلس مورد بحث قرار نگرفت، با این که در آن زمان حزب سوسیالیست متحده ونزویلا اکثریت کرسی‌های پارلمان را در اختیار داشت.
یونگه ولت: علت چه بود؟
کارلوس ویمر: این روند نشان می دهد که نیروهای خورده بورژوا در دولت تصمیم می گیرند. در بین آنها به غیر از رییس جمهور هیچ کارگر واقعی وجود ندارد. نیروهای دیگر بد نیستند ولی عدم حضور کارگران مشخص است. در نتیجه تصمیمات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تنها به نفع این قشر خورده بورژوایی گرفته می شود. آگاهانه و یا ناخود آگاه ترس از طبقه کارگر وجود دارد و حتا با این که این نیروها در دولت « زنده باد چه گوارا» و یا « زنده باد انقلاب» فریاد می زنند، وقتی که وضعیت جدی می شود، کوشش می کنند مثلاً رهبران سندیکایی را کنار بگذارند. ولی این تضاد سرمایه داری است زیرا که ما در ونزویلا در سوسیالیسم زنده گی نمی کنیم، حتا اگر طبق تبلیغات دولتی این سوسیالیسم نام دارد. امسال وضعیت بدتر شد. اکنون در کابینه نماینده گان مستقیم سرمایه نیز حضور دارند که مثلاً وزارت اقتصاد را کنترول می کنند. آنها دست نشاندگان بورژوازی ملی و همین طور انحصارهای خارجی هستند. لذا بلوک انقلابی خلق لازم است با این که ما قطب میهنی را ترک نخواهیم کرد.
یونگه ولت: مخرج مشترک نیروهای تشکیل دهنده روند بولیواری ضد امپریالیست بودن است. این ضد امپریالیست بودن دقیقاً به چه مفهومی است؟
کارلوس ویمر: در اصل به معنای حاکمیت و استقلال کشوری، اقتصادی و اجتماعی است. در این رابطه در دوران چاویس ما به دستاوردهای زیادی نایل شدیم. مثلاً در گذشته ایالات متحده امریکا در وزارت دفاع ما دارای یک دفتر ویژه بود که به سرعت بسته شد. در بین مردم نوعی آگاهی ضد امپریالیستی وجود دارد که ادامه دهنده شیوه فکری سیمون بولیوار آزادی بخش در قرن ۱۹ می باشد. ایده ما این است که از طریق بلوک انقلابی خلق واقعاً اکثریت ( اکثریت کمی) را بدست آوریم ، یعنی ۱۵ میلیون نفر را به سوی خود جلب نماییم.
یونگه ولت: آیا امیدی به موفقیت هست؟
کارلوس ویمر: هنوز تا به این هدف برسیم، خیلی راه مانده. ولی امتیاز ما در ونزویلا اینجاست که از جمله به برکت وجود چاویس سطوح گسترده مردم دارای آگاهی سیاسی است و ارتش نیز موضع ضد امپریالیستی دارد. در فعالیت سیاسی این جا نیروهای نظامی، نیروی مهمی به شمار می روند. ولی در بلوک انقلابی خلق ما وزنه را بیشتر روی همکاری با شوراهای محلی ، یعنی سازمان‌های مردمی پایه نهاده‌ایم. مساله قدرت سیاسی در دستور روز قرار دارد. در کنار خطر فاشیسم و یا به عقب راندن دستاوردهای کنونی یک امکان سوم نیز وجود دارد: انقلابی که آغاز شد و عمدتاً یک انقلاب ضدامپریالیستی بود را با گام ها و موفقیت های کوچک به یک مبارزه ضد سرمایه داری تعمیق بخشیم، به طوری‌که واقعاً به یک انقلاب سیاسی و اجتماعی مبدل گردد. این امکان را دشمنان ما نیز می بینند و به همین دلیل به شدت خود را روی ونزویلا متمرکز کرده اند. در ارجنتاین و برازیل این لحظه انقلابی هنوز مشهود نیست، با این که سیاست دولت این کشورها موفقیت هایی را با خود به همراه داشته است. پیشرفت های ما در تکامل و توسعه بلوک انقلابی خلق تا به حال خوب بوده است ولی با این تفکر که ایالات متحده امریکا قصد دارد مجدداً کنترول امریکای لاتین را بدست گیرد، ما به شدت با ذیق وقت روبرو هستیم. آنها طرح حمله به ونزویلا «روز X» را می شناسند ولی ما از آن مطلع نیستیم.
یونگه ولت: شما از « روز X » سخن می گویید. آیا واقعاً نسبت به جنگ داخلی، حمله نیروهای خارجی به ونزویلا را محتمل تر می دانید؟
کارلوس ویمر: من هردو امکان را محتمل می دانم. این که آنها کدام راه را انتخاب خواهند کرد، بسته گی به تناسب قوا در ایالات متحده امریکا دارد. این جا در امریکای لاتین ناوگان چهارم نیروی دریایی ایالات متحده قابل استفاده است. فرمانده جدید این ناوگان، کورت تید به گرداننده «کودتاهای نرم »، یعنی انجام کودتا بدون دخالت علنی و مستقیم امریکا شهرت دارد. هرچند این کار اینجا عملی است، ولی ساده نیست. برعکس آنها در بسیاری از کشورهای عربی موفق بودند.
یونگه ولت: چرا « کودتای نرم » در ونزویلا ساده نیست؟
کارلوس ویمر: زیرا با وجود همه مشکلات وحدت امریکای لاتین پابرجاست. اواسط جون در سازمان کشورهای امریکایی رای گیری‌هایی صورت گرفت که دبیرکل این سازمان لوییس آلمارگو نتوانست اعمال نفوذ کرده و تصمیماتی را علیه کشورما به تصویب برساند. از این طریق بسیاری از دولت‌ها در مقابل ایالات متحده امریکا جبهه گیری کردند، با وجود این که اوباما در سال گذشته قبل از همایش سران در پاناما به طور مستقیم با روسای جمهور ملاقات کرده و در صورت قطع رابطه با ونزویلا وعده‌هایی به آنها داده بود ولی آنها یک دست در جامعه همبسته گی « پتروکاریب » که توسط ونزویلا رهبری می شود باقی ماندند./ عدالت
بامداد ـ دیدگاه ـ ۴ /۱۶ ـ ۰۱۰۸