«از آنجا که اسلام سیاسی فاقد ریشه های تاریخی و یا پایه های استوار می باشد، امروز اهمیت خود را در منطقه خاور میانه از دست داده و به مسیری تبدیل شده که آینده ای ندارد.»

اسلام سیاسی آینده ای ندارد

 

اسلام سیاسی یک پروژه امریکایی است که در راستای بازسازی و ایجاد تغییرات عمده در خاور میانه طراحی شده است. این دیدگاه  « اِرِن اِردِم » روزنامه نگار معروف ترک و پایه گذار گروه «مسلمانان انقلابی» که کتاب هایی نیز تحت عنوان «نشانه­های انقلاب» و «مقدسین شیطان صفت» منتشر کرده است میباشد.

تحلیل گر ترک از روزنامه «آیدینلیک ارن اردم » مسایل مربوط به اسلام سیاسی را از منابع دست اول نگاه نمی کند. این روزنامه نگار معروف ترک ده ها کتاب درباره چگونگی پیدایش اسلام سیاسی و شگوفایی و از دست رفتن قدرت این اسلام در دوره کنونی نوشته است.

چگونگی پیدایش اسلام سیاسی به ایالات متحده امریکا مربوط می شود. دولتمردان امریکایی متوجه شده بودند که با یک فشار بر نخبگان منطقه نمی توانند به اهداف خود دست پیدا کنند، و مسلما جمعیت بیشماری حاضر نیست فلسفه غرب را با آغوش باز بپذیرد. به همین خاطر، در امریکا اقدام به تدوین یک ایدیولوژی مشخص برای کشورهای منطقه کردند. این ایدیولوژی باید به صورتی تنظیم می شد که در کشورهای منطقه ریشه داشته باشد و از طرفی با منافع غرب نیز هماهنگ باشد. ارن اردم می گوید: « ...اسلام سیاسی از همان زمان که پا گرفت، یکی از عناصر اصلی پروژه امریکا در برنامه دگرگونی و بازسازی خاورمیانه بود. افراد مختلفی با طرز فکرهای متفاوت دراین منطقه حضور دارند که می توانند هر یک به نوعی بازتابی از اسلام سیاسی باشند. این افراد از نظر ایدیولوژیکی «نیمه لیبرال، نیمه محافظه کار» هستند. »

اسلام سیاسی بر پایه فلسفه غرب شکل گرفته است. بر خلاف جمع گرایی سنتی شرق، این فلسفه فردمحوری اروپایی را ترویج می دهد. ارن در ادامه می گوید: « همین عامل نقش مهمی درشکل گیری اختلاف نظر میان اسلام سیاسی و فرهنگ منطقه داشت. در اصل، اسلام سیاسی، آن نظریه ای نیست که می توانست باعث تحکیم کشورها در منطقه شود. جهت گیری اسلام سیاسی، فعالیت به نفع منافع سرمایه داری می باشد.»

از آنجا که اسلام سیاسی فاقد ریشه های تاریخی و یا پایه های استوار می باشد، امروز اهمیت خود را در منطقه خاور میانه از دست داده و به مسیری تبدیل شده که آینده ای ندارد. اردن با تاکید بر این موضوع می گوید:

« با وجود اینکه امپریالیسم روی اسلام سیاسی شرط بسته بود، اما ظاهرا، بچه آن مرده به دنیا آمد، زیرا با اصول دینی و نوع جهانبینی حاکم در خاور میانه مغایرت دارد».

پس از «بهار عربی»، امریکایی ها و متحدینشان روند بازسازی تمام منطقه خاورمیانه را تسریع کردند. اما به دلیل مقاومتی که سوریه در مقابل ایالات متحده از خود نشان داد و پس از آن مقاومت های مصر، دولتمردان امریکا مبجور به بازنگری در تاکتیک خود شدند. ارن اردن معتقد است که « اکنون امریکا برای تداوم حضور خود در منطقه، از روش کنار زدن اسلام سیاسی استفاده می کند. ظاهر امریکا مجبورشده این بیماری را که خود مسببش بوده، ریشه کن کند».

شکست اسلام سیاسی را «اولیور روی» استاد تیوری سیاسی از دانشگاه «اروپا» در فلوریدا سال ۱۹۹۴ پیشگویی کرده بود. به گفته الیور روی، این ایدیولوژی که سال های ۷۰ تا ۸۰ قرن گذشته به عنوان ایدیولوژی وزنه مقابل برای اندیشه های چپی در خاور میانه بنا نهاده شد، امروز در مسیر سقوط و انحطاط قرار گرفته است.

 

ص. ر

سیاسی ـ بامداد۱ /۱۳ـ ۲۰۱۰