جنگ اوکرایین با زنگ خطر « نان » در شرقمیانه
جنگ و درگیری میان روسیه و اوکرایین که در کنار هم ، بیش از یک چهارمِ گندم جهان را تولید می کنند موجب شده تا قیمت گندم به بالاترین حد در ۱۳ سال اخیر برسد. مساله ای که در نوع خود زنگ خطر و هشدار را در کشورهای شرقمیانه ای که تا حد زیادی به واردات کالا‌های اساسی از جمله گندم وابسته هستند، به صدا درآورده است….
پایگاه خبری «میدل ایست مانیتور» در گزارشی، به تاثیرگذاری عمیق « جنگ اوکرایین » بر قیمت مواد غذایی بویژه « نان » در کشورهای شرقمیانه اشاره کرده است.
این پایگاه خبری در گزارش خود با اشاره به این مساله که روسیه و اوکرایین در زمره تامین کننده گان اصلی گندم و روغن خوراکیِ کشورهای شرقمیانه نظیر یمن، لبنان و مصر هستند تاکید دارد که وقوع جنگ اوکرایین، عملا موجب شده تا این دسته از کشورها، با چالش اساسی و جدی افزایش بهای مواد غذایی رو به رو شوند. مساله ای که بویژه در بحبوحه پاندمی کرونا و با توجه به این مساله که قیمت های مواد غذایی حتا قبل از آغاز پاندمی و جنگ اوکرایین نیز برای مردم کشورهای شرقمیانه بالا بودند، می تواند نشان دهنده ایجاد بحرانی فراگیر در آینده نزدیک از حیث به خطر افتادنِ جدی امنیت غذایی مردم شرقمیانه باشد.
به گزارش فرارو، میدل ایست مانیتور در این رابطه می‌نویسد: « جنگ اوکرایین می تواند آثار و تبعات خود را حتا هزاران کیلومتر دور‌تر از میدان‌های این نبرد، نشان دهد. در این رابطه الهام ، زنی ۳۲ ساله از اتباع کشور یمن شدیدا ابراز نگرانی می کند که تبعات ویرانگر جنگ اوکرایین می تواند به وضوح در وضعیت غذاییِ خانواده وی اثرگذار باشد.
الهام (وی در خواست کرده که نام وی به طور کامل ذکر نشود)، به « بنیاد تامسون رویترز » می گوید: « ...قیمت گندم و نان حتا قبل از جنگ اوکرایین نیز برای ما به شدت گران بود. از این رو، من نمی توانم تصور کنم که چه بر سر ما خواهد آمد وقتی قیمت‌ها حتا از وضعیت کنونی نیز فراتر روند. »
در بخشی دیگر از شرقمیانه یعنی لبنان نیز که از حیث دسترسی به مواد غذایی فقیر محسوب می شود، مردم این کشور تلاش‌های زیادی برای خریدِ بیش از نیاز خود در زمینه نان انجام می دهند تا از آسیب‌های احتمالی افزایش قیمت ناگهانی این ماده غذاییِ مهم در امان بمانند. این در حالی است که نانوایان در مصر از افزایش قیمت آرد در این کشور که در نوع خود می تواند منجر به افزایش قیمت نان نیز شود خبر می دهند.
یک مقام ارشارشد برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد می گوید: « در اقصی نقاط شرقمیانه و شمال افریقا، افزایش قیمت مواد غذایی که تا حد زیادی ناشی از جنگ اوکرایین و تحولات مرتبط با آن است می تواند میلیون‌ها انسان را بیش از هر زمان دیگری به دامان فقرِ غذایی گسیل کند».
باید توجه داشت که منطقه شرقمیانه به طور خاص نسبت به افزایش قیمت پایه مواد غذایی به دلیل تولید محلیِ ناکافی و نرخ های بالای فقر آسیب پذیر است. نباید فراموش کرد که جرقه «بهار عربی » درسال ۲۰۱۱ ترسایی نیز در ابتدا به دلیل اعتراض مردم به افزایش بهای مواد غذایی خورد.
مصر که در نوع خود بزرگترین واردکننده گندم جهان است، قریب به ۹۰ درصد از گندم مورد نیاز خود را از روسیه و اوکرایین وارد می کند. در این راستا، مقام های مصری با نگرانیِ تمام شاهد تحولات اوکرایین هستند.
با ادامه جنگ در اوکرایین، بهای غله جات و دانه های روغنی به رشد بی سابقه و تاریخی خود ادامه می دهد. روسیه و اوکرایین، دو کشور بزرگ صادرکننده گندم در جهان بوده و در مجموع ۲۹ درصد از صادرات جهانی را تشکیل می دهند. عمده این صادرات از طریق بنادر واقع در دریای سیاه انجام می شود. همچنین اوکرایین با صادرات حدود ۴.۵ میلیون تن درماه، یکی از چهار صادرکننده بزرگ دانه جواری در جهان است
به گزارش ار. اف. ای، حمله روسیه به اوکرایین و ادامه جنگ در خاک این کشور، موجب افزایش بی سابقه بهای غلات و دانه های روغنی شده است. همزمان، نگرانی از بروز اختلال در مسیر عبور کشتی ها از تنگه های باسپورس و داردانل که به دریای سیاه منتهی می شود، همچنین تحریم های اقتصادی فزاینده علیه روسیه، از جمله عوامل افزاینده بهای غلات و دانه های روغنی در جهان است.
هر چند که بر اساس اعلام مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، انقره، عبور هر گونه «کشتی جنگی » از مسیرهای منتهی به تنگه های باسپورس و داردانل را ممنوع اعلام کرده است، با این وجود، بخش عمده‌ای از بازارهای جهانی، در شرایط بحرانی کنونی، امکان دسترسی به بازارهای روسیه و اوکرایین را غیرممکن می دانند، موضوعی که عرضه جهانی غله جات و دانه های روغنی را برای مدت نامحدودی به شدت کاهش می دهد.
مولود چاووش اوغلو، با بیان اینکه انقره به این نتیجه رسیده است که وضعیت در اوکرایین به جنگ تبدیل شده است، اعلام کرد: ترکیه مقررات کنوانسیون مونترو را به طور شفاف اعمال خواهد کرد. بر اساس کنوانسیون مونترو، ترکیه هر دو تنگه باسپورس و داردانل را کنترول می کند. بر طبق این کنوانسیون، ترکیه این اختیار را دارد که عبور کشتی های جنگی روسیه و اوکرایین را که پایگاه دایمی آنها در دریای سیاه نیست، مسدود کند.
کشورهای غربی، به ویژه در روزهای اخیر، با اقدامات تحریمی علیه روسیه و قطع دسترسی موسسات مالی روسیه به نظام جهانی مبادلات بین بانکی، سوییفت، همچنین، بستن حریم هوایی خود بر روی شرکت های هواپیمایی روسی، گامی فراتر برداشته اند که خود عاملی بر افزایش این بحران است.
ازجمله دیگر عوامل تاثیرگذار بر این بحران، درخواست ولودیمیر زلنسکی، از جامعه جهانی، مبنی بر بستن بنادر خود بر روی تمامی کشتی های روسیه و اعلام توقف هرگونه فعالیت دریایی اوکرایین تا پایان جنگ است.
همچنین، با ادامه جنگ در اوکرایین، گزارش هایی مبنی بر انفجار در بنادر اوکرایین منتشر شده است.
از دیگر عوامل تاثیرگذار بر صادرات غله جات و دانه های روغنی، زمان کشت این محصولات است. شروع کاشت جو بهاری و جواری که برای چند هفته آینده در اوکرایین برنامه ریزی شده بود، به دلیل تهاجم روسیه و بروز جنگ در این کشور زیر سوال رفته است. همین موضوع خطری جدی برای دوره آتی عرضه این محصولات به بازار خواهد بود.
کشورهایی در حوزه شرقمیانه و افریقا، از جمله الجزایر، مصر، لبنان، سوریه و یمن از جمله بزرگترین واردکننده گان گندم از کشورهای اوکرایین و روسیه هستند. این کشورها به دلیل افزایش بهای دانه های روغنی و گندم، همچنین توقف صادرات از مبادی اوکرایین و روسیه، نسبت به کاهش ذخایر خود ابراز نگرانی می کنند.
بر اساس اعلام وزارت سیاست ارضی اوکرایین، این کشور در سال ۲۰۲۱ ترسایی بالغ بر ۸۴ میلیون تن غله و دانه های روغنی برداشت کرده است. این میزان برداشت، بر اساس بیانیه روز ۲۱ دسامبر ۲۰۲۱ وزارت سیاست ارضی اوکرایین، طی ۳۰ سال گذشته، از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی بی سابقه بوده است./شرق
منبع تصویر :foodwatch.org
بامـداد ـ سیاسی ـ ۳/ ۲۲ـ۰۶۰۳
Copyright ©bamdaad 2022