قرنطین ها، زنجیره‌های تامین در حال فروپاشی، مصرف کننده گان پریشان و همه گیری کووید۱۹ رکود اقتصادی عظیمی را در سراسر جهان به همراه داشته است. با این حال، یک بخش ثابت کرده از این ویروس مصوون است، صنعت تسلیحات!
این را تازه ترین گزارش موسسه تحقیقات صلح بین المللی استکهلم، «سیپری» (SIPRI) درباره صد تولید کننده بزرگ اسلحه در جهان تایید می کند. به گزارش دویچه وله، الکساندرا مارک شتاینر، محقق سیپری به دویچه وله گفت او به ویژه از داده‌های سال ۲۰۲۰ ترسایی یعنی سال اول همه گیری کرونا، شگفت زده شده است. او گفت: گرچه صندوق بین‌المللی پول انقباض اقتصادی جهانی را ۳.۱ درصد اعلام کرد، اما شاهد بودیم فروش تسلیحات این صد شرکت برتر با وجود این افزایش یافته است. ما شاهد افزایش کلی ۱.۳ درصدی بودیم. فروش صد تولید کننده اصلی اسلحه در سال ۲۰۲۰ بالغ بر ۵۳۱ میلیارد دلار (۴۶۹ میلیارد ایرو) بود که بیشتر از تولید اقتصادی بلجیم شد. حدود ۵۴ درصد از این میزان، متعلق به ۴۱ شرکت امریکایی در فهرست صد شرکت اصلی سیپری است. شرکت های اصلی در این صنعت مستقر در ایالات متحده هستند؛ لاکهید مارتین به تنهایی بیش از ۵۸ میلیارد دلار سیستم های تسلیحاتی در سال گذشته فروخت، مبلغی بیشتر از تولید ناخالص داخلی لیتوانیا.
لابی گری موثر
شرکت های بزرگ از قدرت سیاسی هم برخوردارند. مارکوس بایر، دانشمند علوم سیاسی در مرکز بین‌المللی ببن برای مطالعات تعارض (BICC) می گوید شرکت های تسلیحاتی عمدا اعمال نفوذ می کنند. او با استناد به گزارشی از سازمان غیردولتی امریکایی اسناد باز می گوید: « شرکت‌های دفاعی سالانه میلیون‌ها دلار برای لابی کردن سیاست مداران و کمک های مالی به کمپاین های آنها خرج می کنند. در دو دهه گذشته، شبکه گسترده لابی گران و کمک کننده گان آنها ۲۸۵ میلیون دلار به کمپاین‌ها و ۲.۵ میلیارد دلار در لابی کردن هزینه‌ها برای تاثیرگذاری بر سیاست دفاعی کمک کرده‌اند ».
الکساندرا مارک شتاینر توضیح می دهد وزارت دفاع ایالات متحده امریکا حمایت هدفمندی را از صنعت تسلیحات در طول همه گیری انجام داد. او ادامه داد: به‌عنوان مثال آنها اطمینان حاصل کردند که کارکنان شرکت های دفاعی تا حد زیادی از دستورات ماندن در خانه معاف هستند. از طرف دیگر، دستوراتی وجود داشت که تنظیم شده بود تا کمی زودتر وجوه به شرکت‌ها منتقل شود.
سیمون ویسوتزکی نیز ارقام جدید سیپری را بررسی کرده است. او که یک کارشناس کنترول تسلیحات در موسسه تحقیقات صلح فرانکفورت (PRIF) است، به ویژه از « این واقعیت که شرکت های تسلیحاتی از جنوب جهانی اهمیت فزاینده ای پیدا می کنند » شگفت زده شد. ویسوتزکی به طور خاص به هند اشاره می کند، این کشور دارای سه شرکت در صد شرکت اصلی است که مجموع فروش آنها ۱.۲ درصد است، هم تراز با کوریا جنوبی. با این‌حال، سلاح های بسیار بیشتری از کارخانه های همسایه شمالی هند یعنی چین خارج می شوند. سیپری از سال ۲۰۱۵ ترسایی با وجود مشکلات فراوان در زمینه شفافیت، شرکت های چینی را در مطالعات خود گنجانده است. پنج شرکت چینی موجود در فهرست از برنامه نوسازی ارتش چین سود می برند و محموله های آنها اکنون ۱۳ درصد از فروش صد شرکت برتر را تشکیل می دهد. مارک شتاینر با نگاهی به آمارهای چین اشاره می کند: « این شرکت ها روی چیزی که ادغام نظامی-غیرنظامی نامیده می‌شود، سرمایه گذاری می کنند».
روسیه جا می ماند
در کنار فرانسه، بیشترین کاهش در فروش تسلیحات متعلق به روسیه است. ۹ شرکت روسی موجود در این فهرست، سال گذشته ۶.۵ درصد سلاح کمتری نسبت به سال ۲۰۱۹ ترسایی فروختند. مارکوس بایر معتقد است این کاهش به تنها پنج درصد از کل فروش صد شرکت برتر، مستقیما به هند و چین مربوط می شود که کارخانه های تسلیحاتی خود را توسعه داده‌اند. هر دو کشور قبلا خریداران بزرگ تسلیحات روسیه بودند. صنعت تسلیحات اروپا در مجموع ۲۱ درصد از فروش صد مورد اصلی را در سیپری دارد. در سال ۲۰۲۰، ۲۶ شرکت اروپایی فهرست شده، ۱۰۹ میلیارد دلار تسلیحات فروخته اند. چهار شرکت تسلیحاتی کاملا المانی فقط کمتر از ۹ میلیارد دلار از این کل را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین شرکت هایی فرا اروپایی مانند ایرباس وجود دارند که معاملاتی تسلیحاتی به ارزش تقریبا ۱۲ میلیارد ایرو انجام داده‌اند، پنج درصد بیشتر از سال ۲۰۱۹. اروپا به طور فزاینده‌ای به سرمایه گذاری های مشترک مانند این متکی است. براساس گزارش دوشنبه سیپری، بزرگ ترین شرکت های تسلیحاتی جهان تا حد زیادی از رکود اقتصادی ناشی از کرونا اجتناب کرده و در سال گذشته میلادی برای ششمین سال متوالی رشد سود را ثبت کردند. دولت ها در سراسر جهان به خرید تسلیحات در طول همه گیری ادامه دادند و برخی هم اقداماتی را برای کمک به شرکت های بزرگ تسلیحاتی خود تصویب کردند. پنج شرکت برتر تسلیحاتی همه گی از ایالات متحده بودند، لاکهید مارتین که جت های جنگنده اف-۳۵ و انواع موشک ها را جز پرفروش ترین های خود می داند، با فروش ۵۸.۲ میلیارد دلار ،جایگاه اول خود را تثبیت کرد. شرکت انگلیسی بی‌ای‌ای سیستمز در جایگاه ششم، شرکتی اروپایی است که بالاترین جایگاه را درست پیش از سه گروه چینی به خود اختصاص داد.
در لیست ۱۰۰ شرکت برتر اسلحه سازی دنیا سه شرکت اسراییلی نیز قرار دارند که مجموع فروش اسلحه آنها در سال ۲۰۲۰ ترسایی ده میلیارد دلار بوده است. این میزان تقریبا برابر است با فروش پنج شرکت جاپانی که در لیست سیپری قرار دارند.
کنسرن‌های اسلحه سازی در کشور هند نیز در لیست ۱۰۰ شرکت برتر دنیا هستند و فروش آنها در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال قبل رشدی ۱.۷ درصدی داشته است. این رشد بیش از هرچیز به این دلیل است که دولت هند در سال ۲۰۲۰ ترسایی ممنوعیت تدریجی واردات انواع خاصی از تسلیحات را به منظور تقویت تولید داخلی اجرایی کرد.
بامـداد ـ سیاسی ـ ۲/ ۲۱ـ ۰۹۱۲
Copyright ©bamdaad 2021