همکاری‌ تسلیحاتی علیه ترکیه:

یونان و اسراییل مرحله جدیدی از روابط تسلیحاتی را آغاز کردند

محمود فاضلی

شواهد نشان می ‌دهد روابط تسلیحاتی یونان و اسراییل وارد مرحله جدیدی شده و تل‌آویو به دنبال ایجاد تحول در صنایع دفاعی و اسلحه ‌سازی یونان و همکاری با قبرس است و به همین منظور، سرمایه ‌گذاری برای احیای کارخانه‌های ورشکست ‌شده صنایع دفاعی یونان، در دستور کار دو طرف قرارگرفته است. تلاش تل‌آویو در حالی است که تنش قدیمی میان یونان و ترکیه ادامه داشته و انقره همکاری‌ های تسلیحاتی یونان و اسراییل را به دقت مدنظر دارد. خرید سهام بزرگ ‌ترین کارخانه صنایع دفاعی یونان توسط کنسرسیوم اسراییلی، با نگرانی ترکیه روبه‌ رو بوده است. شرکت اسراییلی SK Group در کنار یک کارخانه نفربرساز Plasan Sasa با همراهی چند سرمایه‌ گذار دیگر، کنسرسیومی پدید آورده‌اند که با برند ELVO صنایع دفاعی یونان را متحول کنند. این کنسرسیوم ۷۹٪ سهام صنایع دفاعی یونان را خریده و زمینه برای تولید چندین نوع خود رو و نفربر زرهی و ساخت چند سلاح، فراهم شده است. اگرچه در اواخر ۲۰۱۹ مذاکرات محرمانه بین یونان، قبرس و اسراییل برای انتقال گاز از میادین حوالی حیفا به اروپا آغاز شد. در آغار سال ۲۰۲۰ میلادی اسراییل، یونان و قبرس توافقی را با هدف احداث خط لوله زیردریایی انتقال گاز از شرق دریای مدیترانه امضا کردند که بسیاری معتقدند این اقدام تشکیل مثلثی علیه ترکیه در شرق مدیترانه است.

با امضای این توافق در سال ۲۰۱۹، پیش ‌بینی می ‌شود تا سال ۲۰۲۲ آخرین برنامه ‌ریزی و تصمیم نهایی برای سرمایه ‌‌گذاری به فرجام رسیده و تا سال ۲۰۲۵ این پروژه انتقال گاز به اروپا به پایان برسد. در گام نخست، مذاکرات مورد حمایت امریکا قرار گرفته است. امریکا در شرق مدیترانه، در مخالفت با اقدامات ترکیه، در کنار یونان و قبرس قرارگرفت و از سویی با پایان ‌دادن به تحریم تسلیحاتی قبرس و از دیگر سو با تشویق اسراییل به حمایت از یونان و قبرس، ترکیه را با بازی جدیدی مواجه کرد. یونان و قبرس که هر دو با مشکلات و تنگناهای مالی روبه ‌رو هستند، امیدوارند تا در سایه توافق با اسراییل، پروژه مدیترانه شرقی را با شش تا هفت میلیارد دلار سرمایه برای انتقال سالانه ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز از سواحل اسراییل به جزیره قبرس و از آنجا به جزیره کرت ـ یونان و بعد به سرزمین اصلی یونان، ایتالیا و در نهایت تا شبکه گاز اروپا پیش ببرند. گروهی معتقدند امریکا با هدف حفظ موازنه در شرق مدیترانه، سناریو مهار تدریجی ترکیه را مورد توجه قرارخواهد داد که در چنین شرایطی، زمینه برای ماجراجویی ‌های نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی در یونان ، قبرس و مناطق نزدیک به ترکیه مساعد تر خواهد شد. بعضی از شواهد نشان می ‌دهد اگرچه در گذشته ترکیه به دلایل مختلف شروطی را برای عادی ‌سازی روابط با اسراییل مطرح کرده بود، اما ‌اینک در شرق مدیترانه، شرایط روز به روز برای ترکیه سخت ‌تر شده و ترکیه به دلیل سیاست ‌های اتخاذشده در لیبیا، اختلافات اساسی با فرانسه و مصر و از همه مهم ‌تر ادامه مشکلاتش با یونان و قبرس به اندازه کافی مورد انتقاد اتحادیه اروپا نیز قرار گرفته است. یونان و قبرس که در منطقه به ‌طور فزاینده تحت فشار قرار گرفته ‌اند، در تابستان گذشته همراه با هم‌ پیمانان مخالف خود با ترکیه از جمله فرانسه، مصر، امارات، امریکا، اسراییل و عربستان در آب ‌های متشنج منطقه مانور‌های بسیاری انجام دادند. قرار است تعداد زیادی از جنگنده‌ های اف -۱۵ بنا بر دستور ولیعهد عربستان و به‌ منظور تحت فشار قراردادن ترکیه در پایگاه سودا واقع در جزیره کرت مستقر شود. این پایگاه در بزرگ‌ ترین جزیره یونان، به عنوان پایگاهی برجسته‌ در رزمایش‌های هوایی و دریایی مورد استفاده قرار گرفت. ابتدا جنگنده‌ های رافایل فرانسه به ‌منظور حمایت از یونان در پایگاه سودا مستقر شدند، سپس امارات ۹ بال از جنگند‌ه های خود را به این پایگاه فرستاد و جنگنده‌های اف -۱۶ امارات با نیروی هوایی یونان مانور هوایی مشترک برگزار کردند. به اعتقاد ترکیه، دولت یونان وارد یک مسابقه بزرگ تسلیحاتی شده است و پیش از پایان سال ۲۰۲۰ با فرانسه برای خرید ۱۸ بال جت رافایل از این کشور قرارداد امضا کرد. این کشور از امریکا خواستار خرید جنگنده‌های اف -۳۵ شد و در دسامبر ۲۰۲۰ نیز تصمیم یونان برای خرید پهپادهای مسلح از اسراییل و ایجاد یک پایگاه پهپادهای مسلح در دریای اژه اعلام شده بود. یونان در برابر پهپادهای مسلح ترکیه در اژه، اجبارا اف -۱۶ها را به پرواز درمی ‌آورد. موازنه‌ ها در دریای اژه به لحاظ فعالیت‌های اکتشافی-دیده‌ بانی و گام‌ های بازدارنده، به ضرر یونان است. آتن در نظر دارد بخشی از هواپیماهای آموزشی توربوپروپ T-۶ را مسلح کرده و آنها را در برابر پهپادهای مسلح ترکیه به پرواز درآورد. اخیرا وزارت دفاع اسراییل و شرکت اسراییلی Elbit Systems برنده مناقصه ایجاد و راه‌اندازی مرکز آموزشی برای نیروی هوایی یونان شدند. شرکت البیت یک شرکت خصوصی اسراییلی در ساخت صنایع دفاعی است. ارزش این توافق ۲۰ساله ۱.۶۸میلیارد دلار بوده و شامل فروش ۱۰ طیاره آموزشی از نوع M-۳۴۶ ساخت شرکت ایتالیایی «لیوناردو» به یونان و تعمیر هواپیماها و فراهم ‌کردن سامانه‌های شبیه‌ سازی، آموزشی و لوژیستیکی است که به ‌زودی به امضا خواهد رسید.

بامداد ـ سیاسی ـ ۳/ ۲۱ـ ۱۴۰۱

استفاده ازمطالب بامداد با ذکرماخذ آزاد است.