تراژدی بیروت

تـراژدی بیـروت

بيش از ۱۴۵ کشته و ۵ هزار مجروح در انفجار عصر سه‌ شنبه بيروت

به انفجار اتمی می ماند و شبیه حادثه هیروشیما و ناکازاکی ژاپن بود، اما آن طورکه مقامات لبنانی می گویند، این انفجار ناشی از یک محموله ماده « نیترات آمونیوم » بوده که وزن آن دوهزارو ۷۵۰ تن تخمین زده می شود و بدون انجام اقدامات پیشگیرانه و احتیاطی به مدت شش سال در انبار نگهداری می شده است. انفجار مهیب روز سه شنبه برای بسیاری از لبنانی ها خاطرات تلخ سال های جنگ داخلی در این کشور را زنده کرد، خاطرات روزهایی که بمب گذاری خودروها و جنگ های خیابانی در کنار حملات هوایی اسراییل، روزگار دشواری را برای عروس خاورمیانه رقم می زد. از همان دقایق اولیه انفجار گمانه زنی های سیاسی مبنی بر حمله یا انجام اقدامی خرابکارانه آغاز شد، اولین شایعه منتشر شده آن بود که اسراییل انبار مهمات حزب الله را در بندرگاه بیروت با موشک هدف قرار داده است. در حالی که این خبر به سرعت در تمامی رسانه های جهان عرب پخش شد، هیچ یک از رسانه های اسراییلی خبری مبنی بر تأیید چنین حمله ای را منتشر نکردند. انتشار گسترده چنین اخباری، مقامات اسراییلی را تنها دقایقی پس از انفجار بر آن داشت تا هرگونه دخالت این رژیم را در این حادثه مرگ بار تکذیب کنند. این در حالی است که به دلیل درگیری های اخیر بین اسراییل و حزب الله، لبنانی ها نگران این بودند که یک بار دیگر زنگ جنگ در این کشور به صدا دربیاید.

به گفته عباس ابراهیم، یکی از مقام های امنیتی لبنان، انفجار در محل دپوی مواد منفجره توقیف شده رخ داده است. به گفته او، این مواد در سال های گذشته توقیف و در این محل انبار شده بود. حسان دیاب، نخست وزیر لبنان و میشل عون که به شدت از این حادثه خشمگین هستند، در نخستین واکنش اعلام کردند مسببان این انفجار حساب پس خواهند داد.

دیاب که در تلویزیون دولتی لبنان سخن می گفت، تأکید کرد: « آنها [عاملان انفجار] هزینه این فاجعه را خواهند پرداخت». این سخنان باعث شد گمانه زنی ها درباره خرابکاری عمدی تقویت شود و عده ای به این باور برسند که انفجار عصر روز سه شنبه بیروت، تنها یک حادثه تلخ نبوده است.

در این میان واکنش ابتدایی دونالد ترامپ، رییس جمهوری امریکا، مورد انتقاد بسیاری از تحلیلگران قرار گرفت. او گفت: « با تعدادی از جنرال ها صحبت کردم و آنها به من گفتند این گونه به نظر می رسد که انفجار بیروت ناشی از یک بمب بوده و این انفجار مانند یک حمله به نظر می رسد». اما گروه امنیتی در دولت امریکا پس از بررسی جوانب مختلف ماجرا به خبرگزاری رویترز گفته اند که اطلاعات موجود با استدلال ترامپ مغایر است.

نیترات آمونیوم چیست ؟

آن طور که مقامات لبنانی تأکید می کنند، این حادثه فقط یک بی مبالاتی بوده که مسولان بندر بارها درباره ناامن بودن محل نگهداری این مواد هشدار داده بودند. به گفته آنان، این نیترات آمونیوم از یک کشتی که در سال ۲۰۱۳ ترسایی در بندر بیروت مستقر شده، تخلیه و سپس در یکی از انبارها ذخیره شده است. نیترات آمونیوم ماده ای قابل اشتعال در شرایط خاص است و یکی از مواد مورد استفاده در بمب گذاری در اوکلاهما در سال ۱۹۹۵ بوده که منجر به کشته شدن ۱۶۸ نفر شده بود. در سال ۲۰۱۳ ترسایی نیز یک انفجار در یک کارخانه کود در غرب تگزاس رخ داد که بر اثر آن ۱۴ نفر کشته و حدود ۲۰۰ نفر زخمی شدند و پس از آن محققان دریافتند که این انفجار ناشی از نیترات آمونیوم بوده است.

خسارت غیرقابل تصور

گستره این انفجار از میدان شهدا در مرکز شهر بیروت تا ضاحیه در حومه شیعه نشین جنوب بیروت را دربر می گیرد. آن طور که گفته می شود، تمامی گروه های مخالف و موافق سیاسی لبنان در این گستره حضور دارند. به گفته « استاندار بیروت » میزان خسارت های واردشده حدود سه تا پنج میلیارد دلار و چه بسا بیشتر است و حدود ۳۰۰ هزار نفر نیز آواره شده اند. به گفته او، « ابعاد این فاجعه به حدی بزرگ است که نصف شهر ویران شده و هزاران نفر نمی توانند دو تا سه ماه دیگر به منازل شان بازگردند». طبق گزارش های منتشرشده تا اکنون بیش از صد نفر در این حادثه کشته شده اند و تعداد مجروحان نیز بیش از چهار هزار نفر عنوان شده است، اما نگران کننده تر از این آمار، افرادی هستند که پس از حادثه روز گذشته مفقود شده اند.

اعلان نتیجه دادگاه حریری

این انفجار دقیقا در زمانی روی داد که لبنان با عظیم ترین بحران اقتصادی خود دست وپنجه نرم می کند و امیدی چندان برای بهبود شرایط این کشور وجود ندارد. لبنانی ها که در چند ماه گذشته با اعتراضات پیاپی توانستند دولت بیروت را تغییر دهند، اکنون بر این باور هستند که حسان دیاب نمی تواند با غلبه بر نزاع های داخلی، راه حلی برای بحران کنونی بیابد. در حقیقت اقتصاد لبنان به شدت به کمک ها و سرمایه گذاری های بین المللی وابسته است و این در حالی است که به دلیل همین اختلافات داخلی، بیروت نتوانست از صندوق بین المللی پول وام بگیرد. کشورهای علاقه مند به سرمایه گذاری در لبنان، کمک به اقتصاد آن را به اصلاحات ساختاری مشروط کرده اند و پس از چند دور مذاکره با مقام های دولت لبنان به این نتیجه رسیده اند که دولت تحت رهبری دیاب توان اصلاحات ساختاری را ندارد. حال در چنین شرایطی این انفجار و هزینه چند میلیارد دلاری آن سرنوشت دولت دیاب را تاریک تر از گذشته کرده است. در کنار این بحران اقتصادی، اعلام نتیجه دادگاه ترور رفیق حریری، نخست وزیر لبنان در سال ۲۰۰۵ ترسایی، بر نگرانی ها افزوده است. برخی بر این باورند که نتیجه این دادگاه که قرار است فردا به طور رسمی و با حضور سعد حریری، نخست وزیر سابق این کشور اعلام شود، باعث تشدید شدن نزاع های داخلی می شود. انفجار بندر بیروت شاید حاصل اقدامی خرابکارانه نبوده است، اما بدون شک مشکلات را دراین کشور بلازده دوچندان می کند. رأی دادگاه حریری می تواند نزاع های فرقه ای را افزایش دهد و پایه های دولت حسان دیاب را سست تر از قبل کند. دولتی که پس از مدت ها تنش سیاسی تشکیل شد، اکنون برای حل مشکلات اقتصادی اش بیشتر نیازمند همدلی و آشتی سیاسی است تا تشدید بحران های داخلی. به گفته تحلیل گران منطقه ای، بهترین نسخه برای بازگشت آرامش و ثبات به لبنان، آن است که دولت بیروت و گروه های متعدد سیاسی این کشور از وابستگی خود به بازیگران منطقه ای بکاهند و برای اجرای برنامه ای جامع در کنار حسان دیاب قرار بگیرند، اتفاقی که اکنون احتمال وقوع آن بسیار کم رنگ تر از گذشته شده است.

انفجارهاي لبنان از سال ۲۰۰۵ ترسایی بدینسو

لبنان سرزمین ترورهای سیاسی است؛ اما شاید برای اکثر لبنانی ها تا پیش از انفجار عصر سه شنبه، ترور رفیق حریری، نخست وزیر سابق این کشور در چهاردهم فبروری سال ۲۰۰۵ ترسایی، تلخ ترین رویدادی بوده که تاریخ این کشور را نیز تغییر داده است. از آن زمان تاکنون لبنانی ها بارها شاهد انفجارهای متعددی بوده اند که به بررسی اجمالی مهم ترین آنها پرداخته ایم:

۲۴ جنوری ۲۰۱۸: انفجار بمبی در شهر داخله لبنان، بمبی خارج از دفتر مرکزی بلوم بانک لبنان منفجر شد که خسارات فراوانی را به این مرکز وارد کرد؛ اما تلفات انسانی در پی نداشت.

۱۲ نوامبر ۲۰۱۵: وقوع دو انفجار انتحاری توسط داعش در یک منطقه مسکونی مزدحم در حومه جنوبی بیروت، در محله ای که حزب الله لبنان کنترول آن را در اختیار داشت، باعث کشته شدن ۴۳ لبنانی و مجروح شدن ۲۴۰ نفر شد.

دوم جنوری ۲۰۱۴: با انفجار خودروی بمب گذاری شده در جنوب بیروت، پنج نفر از اعضای گروه حزب الله لبنان کشته شدند. این انفجار آخرین مورد از سری حملات مرگ بار بوده که اهداف شیعی یا سنی لبنان را هدف می گرفت.

۲۴ جون ۲۰۱۴: یک افسر امنیتی پس از انفجار بمب انتحاری در نزدیکی قرارگاه ارتش لبنان در بیروت جان باخت.

۲۷ دسامبر ۲۰۱۳: محمد چاته، یکی از وزرای لبنانی که در انفجار مهیبی کشته شد.

۱۹ نوامبر ۲۰۱۳: دو انفجار انتحاری ساختمان سفارت ایران در لبنان را لرزاند که در این انفجار حداقل ۲۳ نفر ازجمله یکی از اعضای سفارت ایران کشته شدند.

۱۵ اگست ۲۰۱۳: بر اثر انفجار بمبی در اتومبیل پارک شده در نزدیکی یکی از پایگاه حزب الله در محله داهیا در جنوب بیروت، دست کم ۲۰ نفر کشته و بیش از ۲۱۲ نفر دیگر زخمی شدند.

۱۹ اکتوبر ۲۰۱۲: یکی از مقامات عالی لبنان که در تحقیقات ترور رفیق حریری نقش فعالی داشت، بر اثر انفجار بمبی کشته شد.

۲۵ جنوری ۲۰۰۸ ترسایی: انفجار اتومبیلی در محله مسیحی های لبنان باعث مرگ یک افسر اطلاعاتی شد که در تحقیقات ترور رفیق حریری با پلیس این کشور همکاری می کرد.

۱۳ جولای ۲۰۰۷: یکی از نماینده گان پارلمان لبنان به همراه پنج نفر دیگر بر اثر انفجار بمبی در باشگاهی واقع در ساحل بیروت کشته شدند./ شرق

منبع تصویر: روزنامه کوریر

بامداد ـ دیدگاه ـ ۱/ ۲۰ـ ۰۸۰۸

اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .