نقش کشاورزی درخود کفایی واشتغال زایی

به سلسله نشر دیدگاه های کارشناسان حزب آبادی افغانستان اینک نگارشی از خامه رفیق صبور ثابت در باره جایگاه کشاورزی درخود کفایی واشتغال زایی را پیشکش میداریم. بامـداد

نقش کشاورزی درخود کفایی واشتغال زایی

صبور ثابت

افغانستان یکی از فقیر ترین کشورهای جهان است که از نبود مصوونیت غذایی وگرسنگی رنج میبرد. طبق راپور وزارت زراعت و دفتر« یو اس آی دی» ۸۰٪ مردم افغانستان مشغول پیشه زراعت و مالداری سنتی می باشند که ۳۱٪ در آمد ملی از محصولات زراعتی بدست می آید .

در مجموع ۷.۸میلیون هکتارزمین درافغانستان قابل کشت می باشد که از جمله ۳.۳ میلیون هکتارزمین آبی و ۴.۵ میلیون هکتارزمین للمی یا بارانی وجود دارد.

جنگ طولانی مدت، تغییرات اقلیمی و حوادث طبیعی، تغییردرجمعیت، نابرابری جنسیتی، فرصت‌ های محدود اشتغال ‌زایی و نگرانی ‌های ناشی ازتداوم فساد ، نبود شفافیت و پاسخ‌ دهی باعث حفظ فقر ، گرسنگی ونبود مصوونیت غذایی درکشورگردیده است.چهل درصد افغانها مصوونیت غذایی ندارند ، محو کامل گرسنگی درتمام جهان از اهداف انکشاف پایدار سازمان ملل متحد بوده که تا سال ۲۰۳۰ میلادی باید گرسنگی به طورکامل از جهان محو شود ، تاکیدات مکرر انکشاف پایدار سامان ملل متحد به مسوولین حکومتی این است که مساله گرسنگی در افغانستان باید در اولویت کاری شان پنداشته شود. در وضعیت فعلی با شیوع ویروس کرونا ، مرگ و میر ناشی از آن ، وضع قرنطین در جهان ، ازدیاد روز افزون بیکاری درکشورها ، توقف کارخانجات تولیدی و انواع دیگری از دشواری ها سبب شده تا مشکلات بزرگی اقتصادی را در جهان بوجود آورد. بدبختانه مردم کشور ما با شیوع این ویروس کشنده شدیدا متاثر گردیده و با مشکلات اقتصادی دست به گریبان است و بسیاری از امورات کشور با کمک های خارجی به پیش برده می شود، بهترین گزینه برای خودکفایی اقتصادی تقویت زراعت است.

زراعت می تواند در پایه ریزی ساختار اقتصادی کشور کمک فراوان نماید و کشور را در مسیر توسعه اقتصادی قرار دهد. زراعت در افغانستان به گونه سنتی یکی از شاخص های بالقوه اقتصادی محسوب میگردد و یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین عامل رشد اقتصادی در کشور به شمار میرود. حدود ۷۰ در صد افغانها در مناظق روستایی زنده گی دارند و بیشتر در مزارع زراعتی مشغول کار اند و ۶۱ در صد خانواده ها درآمد شانرا از طریق سکتور زراعت به دست می آورند . با وجود رشد بطی اقتصادی منجر به کاهش سهم سکتور زراعت در اقتصاد افغانستان گردیده ، این سکتور ۴۰ درصد فرصت های شغلی را برای مردم فراهم ساخته است . این درحالیست که بیشتر از نیم نفوس افغانها که در مناطق روستایی زنده گی میکنند ، مشغول فعالیت در سکتور زراعت اند .

تدوین پالیسی های آینده نگر و مردمی ، و سرمایه گذاری ها دراین بخش می تواند منجربه رشد بالقوه سکتور زراعت درکاهش فقر و رشد اقتصادی پایدار ازطریق ایجاد فرصت های کاری ، بهبود حاصلات و مشارکت سراسری گردد .

یکی از کاستی ها در برخورد کشورهای کمک دهنده بعد از سال ۲۰۰۱ میلادی ، توجه بیشتر به وزارت انکشاف دهات بود که از آن طریق غیرمسلکی به کارهای زراعتی و مالداری پرداخته شد و توجه لازم بخاطرکاربنیادی درسکتور زراعت از طریق وزارت زراعت صورت نگرفت . جامعه جهانی میتوانست از طریق سکتورزراعت زمینه رقابت جوانان را برای دستیابی به فرصت های کاری جدید به شدد افزایش دهد و تمام نیروی بشری جوان را در ولایات به بازار کار سوق و یا جذب نماید تا از مهاجرت گسترده جوانان افغان وکشته شدن تعداد زیاد آنها در راه های پرخطر جلوگیری میشد . همچنان۵۰ در صد جوانان در روستاهای افغانستان در سکتور زراعت و مالداری مشغول کاراند واکثرا به مثابه کارگران بدون مزد درمزارع خود کارمینمایند. فیصدی میزان مشارکت کاری زنان در روستا ها بالا رفته و دراین مشاغل در آمد زا کار مینمایند که ازهر پنج تن زن روستایی چهار تن آنان به صفت کارگران بدون مزد در مزرع خانواده کار مینمایند . متاسفانه نسبت سهم اندکی از درآمد تجارت محصولات زراعتی ، با وصف میزان استخدام بلند دراین سکتور و دلیل موجودیت موانع و محدودیت ها درعرصه بازار یابی برای محصولات زراعتی و حضور کثیر کارگران خانواده گی بدون مزد یکی از چالش های بزرگ و عمده به شمار میرود . تعداد محدود از این خانواده های روستایی قادراند تا از طریق فرآورده های زراعتی و مالداری شان در بازارها آنهم به قیمت نازل به منابع عایداتی مورد قبول برای شان دسترسی پیدا کنند .

بخاطر رفع مشکلات فوق و دست یابی به اقتصاد خوب و خود کفایی به محصولات زراعتی توجه و همکاری همه جانبه صورت گیرد تا تنوع در سکتور فرعی غله جات و حبوبات به وجود آید در حالیکه تمرکز عمده بالای زرع گندم وجود دارد که عدم تنوع درکشت غله جات و حبوبات منجر به آسیب پزیری دهاقین و خانواده ها بنا بر کاهش قیمت گندم در بازارهای محلی میگردد و کاهش منفعت در حاصل گندم ممکن است دهاقین به کشت کوکناردرزمین های حاصلخیز شان مجبور شوند. در صورتی که برای بلند بردن ظرفیت کاری دهاقین معلومات مسلکی، حمایت های مالی مورد نیاز و دسترسی بیشتر به تسهیلات و بازار فراهم گردد، آنها میتوانند درعرصه های تولید میوه جات، سبزیجات، گل ها و محصولات مالداری به ظرفیت های بالقوه تولیدی و تجارتی دسترسی حاصل نمایند. این امر میتواند سبب افزایش فرصت های شُغلی به گونه پایدار و سراسری در افغانستان گردد. تولید و انکشاف تجارت محصولات زراعتی بخصوص تولید میوه جات و مغزباب و همچنان مالداری وفرآورده های لبنیاتی منجر به افزایش میزان درآمد و استخدام جوانان میگردد، با بهبود و رونق اقتصاد ناشی از محصولات زراعتی و مالداری دولت نیز قادرمیگردد، تا زمینه های شُغلی بیشتر را در عرصه پروسس مواد غذایی ایجاد نماید وبا بهبود وضعیت مالی در ایجاد بند های آب گردان برای ابیاری زمین های لا مزروع رسیده گی صورت گیرد .

بامداد ـ سیاسی ـ ۲/ ۲۰ـ ۲۲۰۵

یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .