وحدت سازمانهای چپ دموکراتیک عملی شده میتواند ؟

وحدت سازمانهای چپ دموکراتیک عملی شده میتواند ؟

محمد ولی

آنانیکه تعلق سیاسی وتشکیلاتی با احزاب و سازمانهای جدا شده از ح.د.خ.ا.( حزب وطن) دارند آرمان وحدت این تشکلات را جز آرزوهای وطنپرستانه وعدالتخواهانه شان می دانند .

دراوضاع موجود خلای نبود یک سازمان نیرومند سیاسی عدالتخواه و ترقی پسند وضعیت را یکطرفه به جانب بحران آفرینی وبی ثباتی رقم میزند.

از لحاظ عملی چنین سازمان سیاسی واحد میتواند پا به عرصه سیاسی کشور بگذارد. اما جمع عددی سازمان های چپ دموکراتیک باعث تشکیل یک حزب واحد نیرومند سراسری و دارای نقش موثر در حیات سیاسی کشور شده میتواند؟

احزاب چپ دموکراتیک عمدتآ بعد از فروپاشی حاکمیت حزب وطن به شکل سازمان های جداگانه به فعالیت آغاز کردند.

ح د خ ا سه مرحله سیاسی را عقب گذاشته است:

- مرحله اپوزیسیونی.

- زمان حاکمیت.

- زمان پس از فروپاشی حاکمیت .

مبارره حزب واحد دردوران اپوزیسیون تحت زعامت جمعی ، با دسپلین وهمبسته گی منتج به آن شد که با یک قیام نظامی درراس رهبری جامعه قرارگرفته ، دربرابر جنگ وتروریزم وحامیان جهانی آن مقاومت نماید وزنده گی سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی جامعه را موفقانه رهبری نماید.

پس از فروپاشی نظام تحت رهبری حزب که روی عوامل آن دراین نوشته کوتاه نمی شود تماس گرفت ، حزب دچار فروپاشی تشکیلاتی شده رهبران و کادرهای آن جبرآ ازکشورخارج گردیدند.

عده ای از کادر ها درداخل و خارج سازمانهای حزبی ایجاد کردند و به شکل حلقات جدا ازهم به کار سازمانی و تشکیلاتی اقدام نمودند که احزاب امروزی حاصل کارهمان کادرهاست.

احزاب امروزی با حزب واحد قبلی دو پیوند را حفظ کرده اند یکی کادرها واعضا ، و دیگری آرمان عدالتخواهی وترقی پسندی. این احزاب از لحاظ برنامه وی آرمان مشترک دارند واز لحاظ اساسنامه وی هم تفاوت جدی در میان نیست ، یعنی حزب دچار انقطاب برنامه وی واساسنامه وی نشده از لحاظ تشکیلاتی درگیر تعدد گردیده است.

آیا میشود این سازمان ها تا سرحد وحدت تشکیلاتی باهم تقرب نمایند؟

حزب سیاسی باید ناگواری های گذشته را تکرارنکرده بلکه فراموش نماید . همانطوری که انسانها از اشتباه عاری نیستند احزاب نیز نمی توانند عاری ازاشتباه باشند . شاید این اشتباه در تعین استراتیژی وتاکتیک باشد ، یا درنحوه کارسیاسی درمیان مردم ، ویا درحالت اقتدار در شیوه حکومت داری.

تاریخ یک حزب سیاسی انعکاس خوبی و زشتی شیوه های عمل وکار آن است ، باید تاریخ گذشته اش را مورد ارزیابی قراردهد وبا ترک غلطی های گذشته بسوی کشف راه های جدید به مبارزه برخیزد.

با تاسف رهبران گذشته حزب واحد حاضر نشدند کنگره یا کنفرانس حزب درداخل یا خارج کشور دایر گردد تا درآن با ذکر کمی ها وعوامل سقوط فاجعه بار آن مسیر جدید مبارزه با شرایط جدید جامعه مورد ارزیابی قرارگیرد و حزب واحد دوباره به فعالیت آغاز نماید .

زمانی که جریان دموکراتیک خلق با نشر مرامنامه اش درجامعه بحیث یک نیروی جدید با اوای بلند پا به عرصه سیاست گذاشت ، و زمانی که مدت چهارده سال قدرت را بدست داشت زمان متفاوت با حال واحوال امروز بود.

آن زمان موضعگیری صریح طبقاتی حزب از لحاظ مبارزه در داخل و طرفداری از اردوگاه ضدامپریالیستی و استعماری درعرصه بین المللی خطوط روشن را در برابر روشنفکران و اعضای حزب قرارداد که بربنیاد همان معیارها جوانان به حزب جدب می شدند وسازمان های حزبی درموسسات تحصیلی و تعلیمی ، ادارات دولتی ، موسسات تولیدی وکارخانه ها وحتا در دهات میان دهقانان توسعه می یافت .عین موضعگیری حزب در زمان حاکمیت با حمایت نظامی ، سیاسی و کمک های وسیع اقتصادی اتحاد شوروی در زمان بر سراقتداری ادامه یافت وبا آغاز تغیرات درسطح جهانی وتغیردرقطب بندی آن دوران حزب نیز تغیراتی در خطوط مرامی واصول تشکیلاتی را رعایت نمود.

پس از فروپاشی حاکمیت حزب وتشکل مجدد سازمان های جدا گانه این سوال به میان آمد که در وضع جاری روی کدام خطوط برنامه وی واصول تشکیلاتی باید باهم یکی شد؟

بربنیاد مبارزه طبقاتی ، مبارزه بخاطر تامین تساوی حقوق اقوام وملیت ها، مبارزه آزادیخواهی یا رسیدن به قدرت؟

روح وخرد جمعی یک حزب دور خطوط مرامی آن گردش میکند که ماهیت درونی حزب را شکل میدهد ، شیوه بسیج و تشکل اعضای حزب و تبارز بیرونی آن ها درخطوط اساسنامه وی آن تبارز میکند که درحقیقت این دواصل تعهد فکری وشکلی آنرا میسازد .

اگر تشکلات جداگانه حزب باهم یکی شوند روی همین دو خط حرکت خواهند کرد ؟

تا جایی که ازهردو سند احزاب بر می آید درهردو اصل تفاوت های وجود ندارد که آنها را ازهم جدا نگهدارد ، پس میتوانند بدون دغدغه های مرامی وسازمانی باهم یکی شوند.

آنچه این سازمان ها را باهم یکی می سازد مبارزه برای نهادینه سازی دموکراسی و تحکیم حاکمیت قانون میباشد .

درروشنی اسناد مرامی و اساسنامه ها این احزاب چگونه میتوانند راه درهم آمیزی فکری وتشکیلاتی را پیش گیرند؟

حوادث بعد ازسقوط به صورت طبیعی برخی تمایلات ناسازگار با گذشته را نزد عده ای از اعضای حزب ایجاد نمود ازقبیل : دل شکسته گی از مبارزه ، نفی هرآنچه در گذشته ارزس داشت ، انکار وعقبگرد ازباورهای گذشته، یا تمایلات سمتی، محلی قومی و ادامه مبارزه زیر نام قوم و سمت و زبان ، و یا هم چسپیدن برهبران متوفا و حرکت روی اندیشه های ایشان .

نام حزب (ح.د.خ.ا.) بعدآ حرب وطن بود ، امروز کسانی ازهمان حزب هستند که خود را به حزب دموکراتیک خلق افغانستان مربوط میدانند ولی قبول ندارند که نام ‌این کشور افغانستان باشد .

کسانی هم هست که معیار مبارزه شان یکی از رهبران فقید حزب است .

تا جای که دیده میشود همین دو اصل نزد برخی اعضای حزب معیار تشکیل حزب میباشد ، اصل سوم موقف کسانی است که بحیث روسای احزاب شناخته شده اند .

برای وحدت مجدد چکیده های حزب گذشته باید قبول تساوی ملیت ها و اقوام ، احترام به همه اقوام وقبایل ، عدم برتری جویی زبانی وسمتی معیار باشد .

کسانی که به گرایشات تفوق طلبی قومی و زبانی معتقد باشند نمی توانند دریک تشکل سیاسی واحد وسراسری برمبنای تامین حقوق همه مردم افغانستان جمع شوند. باید دامن حزب از وجود اندیشه های تفرقه انگیز پاک باشد.

اگر تمایل صادقانه برای تشکیل حزب واحد وجود داشته باشد این اصل مدنظر گرفته شود که حزب واحد برای زنده ها به منظور مبارزه برای خوشبختی مردم تشکیل گردد . با حفظ احترام و قدر دانی از جایگاه رهبران فقید وتمجید از نقش شان در اساسگذاری حزب ، رهبری حزب در روزها و سال های دشوار مبارزه ، توانایی رهبری دولت و جامعه پس از تحول هفت ثور۱۳۵۷ نباید درستایش یا بدگویی رهبران گدشته که یکی از عوامل عدم نزدیکی است مصروف شد ، بلکه همه را بحیث رهبران صاحب خرد و توانایی احترام گذاشت .

کسانی که زیرنام رهبران گذشته حزب بسازند و مبارزه کنند مشکل است که در یک حزب واحد باهم جمع شوند . بهتر است به این نحوه کار و مبارزه کمی با توجه برخورد صورت گرفته در پی طرق نوین مبارره برابر با شرایط جاری برخاست.

مشکل دیگر که ازهمه بیشتر مانع وحدت میگردد خود نگری و خود محوری برخی روسای احزاب است که نمی خواهند از مقام رهبری احزاب کم عده و فاقد نفوذ شان بی جا شوند.

دو دورانتخابات سال گدشته ( انتخابات پارلمانی و انتخابات ریاست جمهوری ) شاهد زنده و قابل انتباه برای رهبران است که نشان داد کاندیدان شان به پارلمان راه نیافتند و در انتخابات ریاست جمهوری از یک چهره معین و به تفاهم رسیده حمایت نکردند بلکه موضعگیری های شان به نفع کاندیدای ریاست جمهوری باعث طعنه بازی و برخ کشیدن عیوب همدیگرگردید وتا هنوز ادامه دارد.

اگر روسای احزاب باهم به تفاهم برسند و راه درست غرض رییس شدن را جست وجو کنند ، به خاطر تشکیل حرب واحد و رنجهای مردم باهم تفاهم کنند وخود گذری نمایند شاید کار وحدت حزب آسان تر گردد.

روی این عوامل بادرک ضرورت رنج ها وعوامل بدبختی مردم روسای احزاب به ضرورت تشکیل یک حزب واحد لبیک نگفته اند . اگر باری به وحدت رسیده اند شکننده و زود گذر بوده است .

هیچ یک ازاین احزاب از داعیه تشکیل حزب واحد انکار نمی کنند ، در اسناد و فیصله هایشان پیوسته از ایتلاف ، اتحاد و در نهایت وحدت سازمان های ملی و دموکراتیک نام می برند اما درعملی سازی این داعیه آن طوریکه باید ایثار واز خودگذری کنند نمی کنند چه بساکه بعضی ها میگویند حزب هستیم بیایید یکجا شوید ، دروازه های حزب بروی همه باز است ماخود محور نیستیم .این شیوه دعوت نماینگر خود محوری بوده، نمی تواند شعار وحدت حقیقی احزاب باشد.

دراخیر این سوالات در برابر احزابی که بصورت جداگانه عمل میکنند مطرح میگردد:

۱ - آیا این احزاب جدا ازهم بیک نظام فکری قابل قبول جامعه افغانی که درمقایسه با سی سال قبل هیچگاه به این مقیاس معروض بنیاد گرایی مذهبی نبوده است ارایه کرده اند مخصوصاْ که بنیاد گرایان از حمایت کشورهای همسایه ، ناتو ، غرب وامریکا وحتا روسیه برخوددار اند؟

۲- بنیاد گرایی بانقش فعال در جنگ ، سیاست ، دیپلوماسی و دست بلند دراقتصاد مافیایی با تنظیم های جهادی می توانند وجوه مشترک پیدا کنند و برای سر کوبی هرنوع جنبش عدالت خواهی و ترقی پسندی قانون مدار یکجا عمل کنند ، آیا احزاب چپ و دموکراتیک درمرحله اول بین خود وبعدْ بادیگر گروه های تحول طلب وغیربنیادگرا میتوانند درپی دریافت متحدین وحمایه گران ملی ، منطقه وی وجهانی برآیند؟

۳ـ بادرنظرداشت ازهم پاشی بنیادهای تفکر ملی زیر سایه بنیاد گرایی و یکسوگرایی محلی وبادرنظر داشت اصل اعتقاد به ترقی و پیشرفت، دموکراسی وحقوق بشر در روشنی سنن و رسوم پسندیده مردم خط مشی ملی واحد که بتواند بسیج کننده مردم و حافظ تمامیت ارضی باشد ارایه کرده اند؟

بامداد ـ سیاسی ـ ۴/ ۲۰ـ ۱۲۰۴

اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .