نگاه کوتاه به دوگانگی قدرت ، از دوکتور نجیب الله تا داکتراشرف غنی

نگاه کوتاه به دوگانگی قدرت ، از دوکتور نجیب الله تا داکتر اشرف غنی

نسیم سحر

نگاه کوتاه به چند گانگی قدرت درسه سده اخیر نشان میدهد که افغانستان دراین دوره امیران و شاهان دوگانه و چندگانه را تجربه کرده که منجر به خانه جنگی ها ، خونریزی فراوان ، تباهی کشور و نابودی نظام سیاسی و استقرار ملوک الطوایفی در کشورشده است. درسه دهه اخیر نیزما شاهد چندگانگی قدرت درکشور بوده ایم : نخست در زمان حاکمیت دوکتورنجیب الله ، وقتی قوای شوروی از افغانستان خارج شدند ، یک حکومت در پشاور پاکستان به رهبری صبغت اله مجددی ایجاد شد که وزارت خارجه آن به گلبدین حکمتیار سپرده شده بود . یکی در کابل و دیگری در پاکستان واما حکومت پشاور از طرف جامعه جهانی برسمیت شناخته نشده بود . اما با تاسف که این حکومت بعد از سقوط شوروی و سقوط رژیم چپ در کابل قدرت را بدست گرفت و عواقب و پیامد های غم انگیز آن جنگ های داخلی ویا تنظیمی بود که همه ما از آن مطلع هستیم . در سقوط حاکمیت رژیم چپ ، پاکستان و روسیه نقش اساسی داشتند . سپس با بقدرت رسیدن طالبان در کابل ، حکومت برهان الدین ربانی قرارگاه خود را به تاجیکستان انتقال داد . در آن وقت افغانستان دو زعیم پیدا کرد : یکی برهان الدین ربانی رییس جمهور مخلوع و مقیم در تاجیکستان که از طرف ملل متحد هنوز رسمیت داشت و دیگری امارت اسلامی به رهبری ملا عمر درقندهار . امارت اسلامی به کمک مستقیم پاکستان قدرت سیاسی را در کابل بدست گرفت و از طرف پاکستان ، عربستان سعودی و امارت متحده عربی برسمیت شناخته شده بود. بعد ازسقوط امارت اسلامی توسط امریکا ، حکومت جدید تحت رهبری کرزی ایجاد شد که از طرف جامعه جهانی نیز برسمیت شناخته شد و امارت اسلامی صرف بنام در پاکستان وجود داشت . اکنون بعد از انتخابات سال گذشته ( میلادی ) ، دو نفر مدعی ریاست جمهوردر کابل شدند : داکتراشرف غنی و دوکتورعبدالله .

همزمان بازهم گروه طالبان از امارت اسلامی که در پاکستان مقر آن قرار دارد از دولت و حکومت خود سخن میزنند که این ادعا با توافقنامه « دوحه » جدی ترمطرح شد . ناگفته نماند که این همه دوگانگی و چند گانگی قدرت در کشور به حمایت مستقیم کشورهای اجنبی صورت گرفته است .

مشروعیت این مدعیان قدرت

نخست از همه باید به وضاحت و صراحت گفت که درافغانستان هیچگاه انتخابات بصورت دموکراتیک و بدون تقلب و دستکاری برگزار نشده است . اگر خرید آرای مردم به پول و هزینه های میلیون ها دالری که منابع آن مجهول و نامعلوم بوده را درنظر بگیریم به ماهیت غیردموکراتیک ، غیرشفاف و ناپاک این آرا دراین انتخابات پی خواهیم برد‌. خوب بیاد دارم که در زمان شاهی وقتی یک نفر کاندید ولسی جرگه و یا مشرانو جرگه می بود دیگ های پلو در خیمه های انتخاباتی شان بار می بود. صرف کاندیدان از احزاب چپ از این امر مستثنا بودند . در حال حاضر درکشور سویدن باید منابع تمویل کمپاین های انتخاباتی معلوم باشد و اکنون پیشنهاد گردیده که حتا مقدار ناچیز پول اسپانسر ها نیز آشکار گردد. اما با تاسف که در کمپاین های انتخاباتی سالهای اخیر انتخابات افغانستان هیچ کس نمیداند که این پول از کدام مراجع داخلی و یا خارجی تمویل میگردد. این موضوع اهمیت فراوان در مساله شفافیت انتخابات دارد . از جانب دیگر چقدر اتباع واجد شرایط رای دهی در انتخابات سهم گرفتند. گفته میشود که حدود نه میلیون نفر واجد شرایط بودند ولی در انتخابات سال گذشته ( میلادی ) حدود سیزده درصد مردم در این انتخابات شرکت ورزیدند. ازین رو سوالات و بحث های فراوان در مورد شفافیت و مشروعیت انتخابات در نظام های فاسد ، نظام های که از سر تا پا در فساد اداری غرق و آلوده بوده وجود داشته است . اما بالاخره باید معیارهای حداقل که در قانون جاری کشور درنظر گرفته شده را برای انتخاب رییس جمهور درنظرگرفت و آنرا مراعات نمود. قانون دو کمیسیون را برای بررسی و تفتیش و بالاخره اعلان نتایج انتخابات و سپردن اعتبار نامه نتایج را درنظر گرفته است . براساس اعتبار نامه کمیسیون انتخابات ، مراسم تحلیف رییس جمهور باید طی یک مراسم رسمی ، در حضور قاضی القضات ، روسای پارلمان و سنا و در حضور نماینده گان کشورهای مختلف ( نماینده گی های دیپلوماتیک ) برگزارگردد. دیده میشود که بتاریخ نهم مارچ اشرف غنی با معیار های فوق الذکر در یک مراسم باشکوه این تحلیف را اجرا نمود و اشتراک نماینده گان بیشتر از۳۵ کشور دنیا در این مراسم به مشروعیت آن افزود . و اما در آنسوی ارگ ، در سپیدار دوکتورعبدالله خود را بدون معیارهای بالا و صرف به دلیل وجود تقلب ، تطمیع اعضای کمیسیون ها که خود درایجاد آن سهم داشت ، خود سرانه خود را رییس جمهور اعلان نمود. مراسم تحلیف او هم در شرایط صحرایی ، ساده و شور و شعف دوران جهاد و شعار های « نعره تکبیر» برگزار شد .او در جریان سخنرانی ژست دادن دستمال پراز آب بینی به یکی از بادیگاردان خویش انجام داد که مایه شرمنده گی همه شد. همزمان باید گفت که درمراسم « تحلیف » به جز نماینده سفارت ایران ( به گفته نور رحمان اخلاقی یکی از سخنگویان تیم دوکتورعبدالله ) دیگر هیچ نماینده کشور خارجی دیده نشده است که این خود نمایانگر عدم مشروعیت او بعنوان رییس جمهور میباشد . از جانب دیگر اگر دوکتورعبدالله واقعا معتقد به امرخویش است نباید حاضر به معامله مثل انتخابات دوره گذشته شود و فورمول پنجاه پنجاه، شصت جمع صدارت و یا چهل جمع ریاست جمهوری را پیشنهاد کند . به باور من خوب ترین راه ، اگر دوکتورعبدالله حمایت مردمی را با خود دارد باید به یک اپوزیسیون قوی و منتقد تبدیل گردد و در آینده مشروعیت خود را در یک انتخابات شفاف در یک فضای دیگر و در یک نظام بدون فساد کسب نماید .

بامداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۲۰ـ ۱۱۰۳

یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .