ابعاد مهم توافق سوچی میان روسیه و ترکیه 

 

مک‌ گورک نماینده پیشین اوباما و ترامپ در ایتلاف مبارزه با داعش گفت: پوتین، خیلی بهتر از ترامپ، توانست اردوغان را کنترول کند.

 

 

دیدار و گفت ‌و گوی روسای جمهور ترکیه و روسیه منجر به نوشتن توافق‌ نامه فراگیر و مهمی شد که یکی از دستاورد های آن، اقناع اولیه ترکیه برای بازگشت به توافق آدانا با دولت دمشق است.

امضای توافق‌ نامه سوچی بین اردوغان و پوتین، از مهم ‌ترین اتفاقات دیپلوماتیک دیروز بود. در حالی که آخرین ساعات مهلت عقب ‌نشینی نیروهای ی.پ.گ از شرق فرات پایان می ‌یافت و بشار اسد رییس جمهور سوریه پس از ۸ سال به ادلیب رفته بود، در سوچی، گفت ‌و گوی مهمی در جریان بود که می ‌تواند بر روند تحولات آینده سوریه تاثیر قابل توجهی بگذارد.

بیش از ۶ ساعت چانه‌ زنی

 شاید خود ترک‌ ها هم انتظار نداشتند که دیدار بین اردوغان و همراهانش با پوتین و هیات همراه او در سوچی، بیش از ۶ ساعت طول بکشد.

خبرنگاران منتظر پایان نشست بودند اما اعضای دو هیات، در حال آخرین رایزنی ‌ها و چانه ‌زنی ها بودند و  اردوغان تلاش می ‌کرد در دیدار با پوتین، تا جایی که می ‌تواند امتیاز بگیرد.

اما رییس جمهور روسیه هم نشان داد که حاضر نیست خواسته ‌های عجیب و زیاده‌ خواهانه همتای ترک خود را قبول کند. به عنوان مثال، اردوغان قبل از آن که به سوچی برود، تصمیم گرفته بود که مجوز ورود به کوبانی یا عین العرب و همچنین ورود به قامیشلی منبج را دریافت کند اما این خواسته‌ های او مورد پذیرش قرار نگرفت. اما در پایان، نتیجه‌ ای حاصل شد که در برخی حوزه‌ها، منافع ترکیه را نیز تامین می‌ کند.

دیدار و گفت‌ و گوی روسای جمهور ترکیه و روسیه منجر به نوشتن توافق‌ نامه فراگیر و مهمی شد که یکی از دستاوردهای آن، اقناع اولیه ترکیه برای بازگشت به توافق آدانا با دولت دمشق است.

توافق‌ نامه ‌ای در ۱۰ بند

۱ـ طرفین بر ضرورت حفظ وحدت سیاسی سوریه و تمامیت ارضی این کشور و حفظ امنیت ملی ترکیه، تاکید می‌ کنند.

۲ـ طرفین در مبارزه با تمام اشکال و شواهد ترور تاکید کرده و تفکرات جدایی ‌طلبانه در خاک سوریه را نقش بر آب می ‌کنند.

۳ـ منطقه امن «عملیات چشمه صلح» در چارچوب تل ابیض و راس العین و به عمق ۳۲ کیلومتر، حفظ خواهد شد.

۴ ـ طرفین بر اهمیت توافق آدانا تاکید کرده و فدراسیون روسیه در شرایط فعلی، اجرای مفاد این توافق‌ نامه را هموار خواهد کرد.

۵ ـ از ساعت ۱۲ ظهر روز بیست و سوم اکتوبر، پولییس نظامی روسیه و محافظین مرزبانی سوریه، در منطقه خارج از حوزه اجرای عملیات چشمه صلح و در مرز ترکیه و سوریه، نیروهای ی.پ.گ را طی ۱۵۰ ساعت، به میزان ۳۰ کیلومتر از مرز ترکیه دور خواهند کرد. در همان حال در طرفین قلمرو عملیات صلح به عمق ۱۰ کیلومتر – به استثنای شهر قامیشلی- واحدهای گشتی ترکیه و روسیه، گشت ‌زنی خواهند کرد.

۶ ـ تمام عناصر ی.پ.گ همراه با سلاح‌هایشان از منبج و تل رفعت خارج خواهند شد.

۷ ـ طرفین برای جلوگیری از نفوذ تروریست ‌ها، تدابیر لازم را به کار خواهند بست.

۸ ـ طرفین همکاری خواهند کرد تا مسیر بازگشت امن و داوطلبانه و اسکان آواره گان هموار شود.

۹ ـ مکانیزم مشترکی برای نظارت و هدایت نیروهای مرتبط با اجرای این توافق نامه ایجاد می ‌شود.

۱۰ ـ طرفین به منظور رسیدن به یک راهکار سیاسی مانده گار، به همکاری در مذاکرات آستانه ادامه داده و از فعالیت کمیته قانون اساسی حمایت می ‌کنند.

اهمیت توافق آدانا

ولادیمیر پوتین توانست با اتخاذ تدابیر صحیح میانجی‌ گرانه، زمینه‌ های مقدماتی برای عادی ‌سازی روابط انقره ـ دمشق را فراهم کند. قطعاً این مسیر، بدون مانع نخواهد بود و خوشبینانه است اگر تصور شود که اردوغان به زودی برای دیدار با بشار اسد اقدام خواهد کرد. اما ایجاد مکانیزم‌ ها و مقدمات اولیه برای همکاری و هماهنگی بیشتر بین ترکیه و سوریه، رویداد کم‌ اهمیتی نیست.

تثبیت موقعیت روسیه و ترکیه

یکی از دستاورد های مهم توافق‌ نامه سوچی برای اردوغان، این است که او عملیات چشمه صلح را با چراغ سبز امریکا اجرا کرد و حالا رضایت پوتین را هم کسب کرده و در هیچ کجای متن، به ضرورت خروج نیروهای ترکیه و معارضین سوری تحت امر اردوغان از خاک سوریه اشاره نشده و از این لحاظ باید گفت که حضور ترکیه، دست کم در شرایط فعلی، تثبیت شده است. اما رویداد مهم تر، تثبیت جایگاه روسیه در شرق فرات است که پیش ‌تر به عنوان قلمرو نفوذ امریکا تعریف شده بود.

امریکا چه می ‌گوید؟

جیمز جفری نماینده ویژه دونالد ترامپ برای سوریه، پس از انتشار متن ۱۰ ماده‌ای سوچی گفت: اردوغان، امتیاز چندانی از روسیه نگرفت. امتیازی که از امریکا گرفته بود، خیلی بیشتر از این بود. ترکیه با این اقدام، به روند مبارزه با داعش لطمه زده و به شکل تاسف ‌باری، روسیه و رژیم اسد را وارد این معادله کرد.

در همین حال برت مک‌ گورک نماینده پیشین اوباما و ترامپ در ایتلاف مبارزه با داعش و از دیپلومات‌ های جدا شده از تیم ترامپ گفت: پوتین، خیلی بهتر از ترامپ، توانست اردوغان را کنترول کند.

واکنش اولیه جفری، حاکی از آن است که امریکا به خاطر برجسته ‌تر شدن نقش روسیه در پرونده سوریه، دچار نگرانی شده و در تحولات آتی در شرق فرات و همچنین در ابعاد کلان سوریه، میزان نقش و اثرگذاری امریکا، کم و کمتر خواهد شد./ مشرق

 

بامداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۱۹ـ ۲۳۱۰

یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .

Copyright ©bamdaad 2019