درحاشیه سفرعمران خان به تهران :
نمایش دیپلوماسی بازنده اسلام آباد درتهران
گفته شده است که با حمایت ریاض ازاسلام آباد می کند، پاکستان به عنوان بهشت تروریست‌ها در جهان شناخته شده و احتمالا نقش این کشور درآینده از این حیث افزایش پیدا می کند.
عمران خان رهبر حزب تحریک انصاف و صدراعظم پاکستان به همراه هیاتی به تهران آمده است. در پی این سفر عمران خان، اسلام آباد اعلام کرد که او بدان جهت از ایران همسایه غربی خود دیدار می کند تا مناسبات دوجانبه میان اسلام آباد - تهران و راه های توسعه آن را بررسی کند. بنابراین بسیاری از تحلیلگران سفر عمران خان به تهران و دیدار رسمی او با بسیاری از مقامات کشوری را آغاز فصل نوینی در تعاملات اسلام‌آباد- تهران ارزیابی کرده و بر اهمیت آن تاکید کرده‌اند.
اما به رغم آنچه گفته شده است، این سفر به جهت نمایش ضعیف و بازنده‌ای که پاکستان در مناسبات دیپلوماتیک با همسایگان داشته، اگر چه ممکن است واجد اهمیت باشد، اما محققاً آغاز فصل نوینی در مناسبات دو کشور نیست. این ادعا ابتدا ناشی از شرایط و وضعیتی است که پاکستان در منطقه شرق آسیا در آن قرار دارد و سپس در ارتباط با نوع و سرشت روابط خارجی معطوف به تنشی است که اسلام‌آباد آن را تاکنون در قبال همسایگان به ویژه هند و ایران اعمال کرده است.
واقعیت آن است که پاکستان نه تنها نقش مهمی در معادلات بین‌المللی ندارد، بلکه به جهت مجموعه عواملی نظیر تهدیدهای دولت محوراز ناحیه ISI، شیعه ستیزی در قالب مسایل ایدیولوژیک، ناامنی مرزها، حمایت از طالبان درافغانستان و حمایت افراطی از عربستان سعودی، خوشنام واز سابقه خوبی برخوردار نیست، به ویژه آنکه فصل تازه‌ای از تنش بابت حادثه جدید قتل ۱۴ مسافر یک بس در مسیر کراچی، عملیات انتحاری جیش‌العدل به سرویس پرسنل سپاه پاسداران در جاده خاش به زاهدان و همچنین در گذشته نزدیک نیز حادثه ربوده‌شدن ۱۲ نفر از نیرو‌های طرح امنیت و واحد مرزی میرجاوه میان تهران- اسلام‌آباد شروع شده است.
ایران معتقد است که پاکستان مجرای نفوذ گروه‌هایی مسلح نظیر جندالله و جیش‌العدل است که تحت لوای دفاع از حقوق ملی و مذهبی قوم بلوچ و اهل سنت در ولایت سیستان و بلوچستان وارد خاک ایران می شوند، دست به عملیات تروریستی می زنند و سپس به پاکستان باز می گردند. البته اقدامات ایذایی جندالله و جیش العدل همه عوامل بروز بحران دیپلوماتیک در روابط تهران - اسلام‌آباد نیست. در این میان ظرفیت‌های تراتزیتی بنادر استراتیژیک چابهار و گوادر با توجه به مجموعه تحرکات راهبردی بازیگران این حوزه نظیر هند، چین، ایران می تواند سطح بحران تهران- اسلام آباد را باهم افزایی با سایر عوامل بحران، عمیق تر و گسترده تر کند.
اما در میان عواملی که منجر به تشدید بحران دیپلوماتیک پاکستان با همسایگان از جمله ایران شده است، حمایت اسلام آباد از ریاض یک عامل کلیدی است و با توجه به رقابتی که میان ریاض- تهران در منطقه غرب آسیا وجود دارد، محققا حمایت و نزدیکی اسلام آباد به ریاض می تواند به حجم تضادهای تهران- ریاض بیفزاید. آنگونه که پیداست، این تضادها جنبه ایدیولوژیک دارد که منجر به توسعه بحران در میان بازیگران این منطقه شده است. در این ارتباط قراین و شواهد نشان می دهند که ریاض بیشترین حمایت ایدیولوژیکی را مرهون همراهی اسلام‌آباد است. در مقابل ریاض نیز بیشترین سهم را در تجهیز، سازماندهی و تقویت گروه‌های تندرو پاکستانی داشته است. حتا گفته شده است که با حمایت ریاض ازاسلام آباد می کند، پاکستان به عنوان بهشت تروریست‌ها در جهان شناخته شده و احتمالا نقش این کشور درآینده از این حیث افزایش پیدا می کند. حال که اسلام آباد راهبردهای همکاری جویانه خود را با راهبردهای جدید ریاض از سرگرفته و حتا ریاض تن به سرمایه گذاری ۲۰ میلیارد دلاری در فبروری ۲۰۱۹ ترسایی در اسلام آباد داده و با توجه با سطح استقبالی که عمران خان در پذیرش محمد بن سلمان در اسلام آباد از خود نشان داده، آیا می توان امید داشت که مقاصد سفرعمران خان با اینگونه سوابق و نمایش نامنطبق با انتظارات تهران، همراه با پاسخ باشد؟ واقعیت آن است که عمران خان با نمایشی از این سوابق نادرخشان و بیشتر در هیاتی بازنده به تهران آمده است و غیرمنتظره نیست که نتواند آنچه را که او و هیات همراهش در تهران به دنبال آنند، به دست آورد./ همدلی
بامداد ـ سیاسی ـ ۴/ ۱۹ـ ۲۴۰۴
یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب آبادی افغانستان دراسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است.
Copyright ©bamdaad 2019