فرانسه و جنبش اعتراضی « واسکت زردها »
روند اعتراضات گسترده در فرانسه در حال سرایت به سایر کشورهای اروپایی است و تا اکنون بلجیم وهالند شاهد بروز ناآرامی های موسوم به واسکت زردها بوده‌اند. در همین راستا روز گذشته معترضان در شهرهای مختلف هالند علیه دولت این کشور دست به راهپیمایی زده و از طریق رسانه‌های اجتماعی در شش شهر به خیابان ها آمده‌اند.
ستاری
حرکت اعتراضی به افزایش مالیات بر سوخت که ازسه هفته پیش در فرانسه شروع شده با خیزش مجددی که روز شنبه در پاریس داشت به نوعی انقلاب تبدیل شده است. فراخوان جدید اعتراضی واسکت زردها در پاریس روز شنبه در حالی شروع شد که به گفته منابع خبری خیابان‌های پاریس تا مدت‌ها صحنه درگیری میان مردم و ماموران امنیتی بود. در همین رابطه بسیاری از تحلی گران فرانسوی ضمن پوشش این حرکت گسترده اعتراضی، معتقدند که در حال حاضر جنبش واسکت زردها از مرحله کنترول خارج و بوی نوعی انقلاب به خود گرفته است*. به گزارش یورو نیوز، تازه ترین درگیری‌های پاریس در حالی شدت گرفت که پولیس مانع ورود تظاهرکننده گان به شانزه لیزه شد و پس از آن حرکت مردم به تدریج خیابان های اطراف و سایر محلات پاریس را در برگرفت. ...
واسکت زردها از کجا آمدند؟
جنبش اعتراضی موسوم به « واسکت زردها » در حالی سه هفته است که در فرانسه ادامه دارد که جرقه اول آن به واسطه افزایش مالیات برسوخت توسط دو راننده کامیون در فیس بوک زده شد. این دو راننده فراخوانی در صفحه شخصی خود در اعتراض به افزایش قیمت سوخت به اشتراک گذاشتند که کمی بعد با حمایت ۲۰۰ هزار نفر به تدریج باعث شکل گیری حرکت اعتراضی گسترده در کل فرانسه شد. پس از آن بسیاری از جناح‌های مختلف سیاسی در فرانسه نیز با این جنبش همراهی کردند و توضیحات دولت فرانسه مبنی بر علت افزایش قیمت سوخت و نیز طرح آن برای تسهیل در استفاده از خدمات کم آلاینده برای اقشار کم درآمد مورد قبول معترضین واقع نشد. دولت ماکرون هدف از افزایش قیمت سوخت را کاهش تولید گاز‌های گلخانه ای دانسته و اعلام کرده بود که هدف اصلی کسب درآمد برای سرمایه گذاری در پروژه‌های زیست محیطی و نیز اعطای تسهیلات به اقشار ضعیف جامعه برای خرید خودروهای کم آلاینده است.
با رد پیشنهاد دولت توسط معترضین، دامنه اعتراضات در پایتخت فرانسه به حدی گسترش یافت که امانویل ماکرون رییس جمهوری فرانسه با بیان این که از سیاست‌های اقتصادی خود کوتاه نمی آید، گفت: این اتفاقات هیچ ربطی به اعتراضات ندارد و عاملین آن نه خواهان بهبود اوضاع بلکه به دنبال آشوب و برهم زدن نظم هستند. وزیر داخله فرانسه نیز تصریح کرده خشونت‌های جاری نوعی اقدام مدیریت شده است که افراد خراب‌کار را با سواستفاده از این وضعیت برای غارت، دزدی و حتا قتل به میدان کشانده است.
زنگ خطر برای غرب
اما نکته مهم در باره شکل گیری اعتراضات واسکت زردها در فرانسه به دو جنبه باز می‌گردد.
نخست این که طبق برآوردهای کارشناسان این جنبش بسته گی به جریان خاصی نداشته و بیشتر شهروندان عادی در آن شرکت دارند. حتا وزیر داخله فرانسه نیز تایید کرده که اغلب افراد دستگیر شده دارای هیچگونه سابقه فعالیت نبوده و به جریان خاصی تعلق ندارند. به همین دلیل مقامات فرانسوی می گویند نگران هستند که این مساله باعث نفوذ جریان‌های افراطی به جنبش اعتراضی شده و آن را از مدار خارج کند؛ امری که بسیاری از ناظران فرانسوی نیز با اشاره به درگیری‌های روز شنبه بر آن صحه گذاشته اند.
از سوی دیگر روند اعتراضات گسترده در فرانسه در حال سرایت به سایر کشورهای اروپایی است و تاکنون بلجیم و هالند شاهد بروز ناآرامی های موسوم به واسکت زردها بوده‌اند. در همین راستا روز گذشته معترضان در شهرهای مختلف هالند علیه دولت این کشور دست به راهپیمایی زده و از طریق رسانه‌های اجتماعی در شش شهر به خیابان‌ها آمده‌اند.
این مساله با پیوند خوردن به قدرت گرفتن راست افراطی در اروپا و تضعیف دولت‌های قوی اروپایی مانند المان، انگلستان و فرانسه به شدت باعث نگرانی مقامات اتحادیه اروپا شده است. به گفته کارشناسان، اقبال عمومی در روی کار آمدن دولت‌های راست‌گرا در اتریش، ایتالیا، مجارستان و نیز ورود احزاب دست راستی در المان و سویدن به پارلمان، باعث شده تا روند همگرایی اروپایی به شدت متزلزل شود.
این امر زمانی شدت می یابد که انگلستان نیز قرار است تا پایان سال جاری از اتحادیه اروپا خارج شود. لذا دست به دست دادن این عوامل با یکدیگر و پیوند خوردن آن با موج استقلال خواهی در اروپا که نمونه های واضح آن در اسکاتلند و اسپانیا مشاهده می شود، بافتار اجتماعی اروپا را به موازات تضعیف سیاسی دولت‌ها به طور قابل ملاحظه ی دگرگون کرده است.
حتا به گفته ناظران ممکن است شرایط فعلی نوعی بازگشت به جنبش‌های اعتراضی سال ۲۰۰۸ ترسایی باشد که در آن زمان دولت‌های غربی را با چالش‌هایی جدی مواجه کرد. با این تفاوت که در آن زمان مساله بیشتر اقتصادی بود، اما اکنون علاوه بر خشم فروخورده، موضوع تضعیف دولت‌ها در فرانسه، انگلستان و المان و نیز تمایل به راست افراطی و مساله هویتی به آن اضافه شده است.
به همین دلیل است که متفکرین لیبرالیزم اکنون با نگرانی وضعیت آینده را دنبال می‌کنند.
هر چند لیبرالیزم در طول تجربه خود نشان داد که می تواند با شکاف‌های اقتصادی و اجتماعی همزیستی داشته باشد و حتا به این موضوع می بالید که این سیستم می‌تواند مانند اسفنج تنش‌ها را در خود جذب کند، اما در قرن ۲۱ ترسایی شاهد خلع سلاح دولت‌ها از قدرت رهبری شده و به موازات آن با انفجار خواستگاه های هویتی و اقتدارگرایی، طبقه گسترده‌ای را به وجود آورده که عملاً احساس عمیقی از فقدان ارزش‌های اقتصادی، سیاسی و یا حتا فردی می‌کنند.
این امر موجب شده تا فرانسیس فوکویاما نظریه پرداز پایان تاریخ که در کتاب خود به نام پایان تاریخ و انسان واپسین، پیروزی لیبرال دموکراسی را بر کمونیزم نقطه تکامل ایدیولوژی بشر دانسته بود، اکنون در کتاب جدید خود به نام هویت، جنبش‌های هویتی و تلاش برای بازتعریف آن توسط مردم را نقطه کانونی امر سیاسی در دوران جدید بداند.
* در آخرهفته روان باردیگر« واسکت زرد ها » با حمایت دانش آموزان ، دانشجویان و سایر اقشار اجتماعی به خیابان ها میریزند. با آنکه امانویل مکرون عقی نشینی ، و برنامه افزایش مالیات را برای یکسال پس انداخت، ولی در وضع ناهنجاراقتصادی و اجتماعی فرانسوی ها تغیر رونما نشده، مردم خواستار تطبیق سیاست های اقتصادی و اجتماعی به سود میلیون ها فقر و لایه های ناتوان جامعه هستند. ـ بامداد
بامداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۱۸ـ ۰۷۱۲
یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب ملی ترقی مردم افغانستان در اسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .
استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.