ترامپ : نامه تهدید به ناتو
برگزارکننده گان نشست امسال سران ناتو در بروکسل نگراناند که رییس جمهور ایالات متحده امریکا با رفتارهای غیردیپلوماتیک و اعتراض و اعلام موضع در توییتر، مشابه کاری که در نشست اخیر سران گروه ۷ در کانادا انجام داد، آنچه را رشته می کنند پنبه کند.
اینبار ترامپ زودتر دست به کار شده و دو هفته مانده به نشست مهم ناتو در حال شگفت زده کردن دیگر رهبران این ایتلاف نظامی است و به جای توییت کردن، نامه نگاریهایش را آغاز کرده است. رییس جمهور ایالات متحده امریکا در نامههایی با لحن تهدیدآمیز خطاب به تعدادی از رهبران این ایتلاف ۲۹عضوی که هنوز تعهدات خود مربوط به تامین هزینههای نظامی ناتو را انجام ندادهاند، نوشت:
« واشنگتن از تامین هزینه های دفاعی اروپا خسته شده و می خواهد دیگر اعضای ناتو هم تعهدات خود را مبنی بر اختصاص دودرصد سهم تولید ناخالص داخلی به بودجه سالانه دفاعی این ایتلاف عملی کنند. برای شهروندان امریکایی بسیار عجیب است که چرا برخی کشورها در تامین امنیت اعضای ناتو سهمی نمی پردازند. بنابراین انتظار دارم دیگر اعضا نیز تعهد جدی خود را در عمل نشان دهند».
جزییات این نامه را دیپلوماتها در اختیار فارن پالیسی قرار دادند و می گویند لحن نامه ای که به آنگلا میرکل صدراعظم المان ارسال شده، تندتر از دیگر نامه هاست. با اینکه اینگونه نامه نگاریها از طرف دولت ایالات متحده امریکابه متحدانش برای یادآوری و تاکید برانجام تعهدات شان امری غیرمعمول نیست؛ اما لحن و زمان ارسال این نامه ازسوی ترامپ بیش ازهرچیز نشان دهنده متزلزل بودن جایگاه توافقها و مذاکرات دوجانبه و چند جانبه در عصر ترامپ است.
در نشستهای ناتو معمولا چیزی جزچند عکس دسته جمعی و روابط سرد یا گرم برخی رهبران و مکالمات آنها نصیب رسانهها نمیشود اما اکنون ترامپ آنچه را در مذاکرات پشت پرده می گذرد عیان کرده است. به اینترتیب نشست ۱۱ جولای رهبران ۲۹ کشورعضو ناتو به لطف رفتارهای غیردیپلوماتیک و غیرقابل پیش بینی ترامپ، پر از جنجال و تنش خواهد بود.
یک دیپلومات اروپایی که به شرط ناشناس ماندن با رسانه ها صحبت می کرد، با اشاره به جنجالآفرینیهای اخیر ترامپ در آستانه نشست ناتو گفت: « از نظر ما دیپلوماتها، نشستی که هیچ خبری از آن به رسانهها درز نکند، نشستی موفق است اما اکنون ترامپ کاری کرده که همه ما نگران خروجی گردهمایی رهبران ناتو هستیم».
در نشست آتی ناتو قراراست توافقهایی نیز به طور رسمی از سوی رهبران اعلام شود، از جمله برنامه جدید ناتو درعراق برای آموزش نیروهای امنیتی این کشور، ابتکار مشترک با اتحادیه اروپا برای افزایش تحرکات نظامی نیروهای متحد در داخل اروپا، راه اندازی دو مرکز فرماندهی جدید که یکی از آنها در نورفولک ایالت ویرجینیا بر فعالیتهای دریایی متمرکز خواهد بود و دیگری در المان با موضوعات لوژیستیکی سروکار خواهد داشت و در نهایت آغاز مذاکره برای پیوستن مقدونیا به ناتو. درهفتههای اخیر رابطه ایالات متحده امریکا با متحدان اروپایی و کانادا بر سر افزایش تعرفههای واردات متشنج شده و پیش از آن هم خروج واشنگتن از توافق هسته ای با ایران، افزایش فشارهای امریکا بر المان و خروج ایالات متحده امریکا از معاهده تغییرات اقلیمی پاریس از مسایلی بود که انتقادهایی را میان متحدان غربی واشنگتن برانگیخت. دونالد ترامپ در جریان نشست رهبران گروه ۷ با توییتهای خود جاستین ترودو، صدراعظم کانادا را مورد انتقاد شدید قرار داد و حاضر نشد بیانیه پایانی این نشست را امضا کند. آدام تامسون نماینده سابق بریتانیا در ناتو می گوید: «آنچه باعث نگرانی می شود این است که حملات لفظی ترامپ تنها به جنگ لفظی محدود نشود و اقدامات عملی را نیز در پی داشته باشد. نکته نگران کننده دیگر این است که گرم شدن رابطه ترامپ با ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه می تواند شکاف میان اعضای ناتو را در پی داشته باشد. رییس جمهور ایالات متحده امریکادر جایگاه رهبری ناتو قراردارد و انتقادها و حملات علنی او علیه دیگر اعضا خشنودی پوتین را در پی خواهد داشت. او بدون اینکه کاری انجام دهد، در حال مشاهده بروز شکاف و تنش میان اعضای ناتو است ».
همان گونه که انتظار می رود بحث بر سرهزینه های دفاعی و امنیتی ناتو مهم ترین موضوع این نشست خواهد بود. در سال ۲۰۱۴ ترسایی و در پی حمله به اوکرایین، انضمام کریمه به خاک روسیه و تلاش مسکو برای افزایش نفوذ خود در خاورمیانه، اعضای ناتو متعهد شدند تا سال ۲۰۲۴ ترسایی، سالانه دو درصد تولید ناخالص داخلی خود را به هزینه های دفاعی ناتو اختصاص دهند اما اکثر اعضاي این ایتلاف هنوز به تعهد خود عمل نکردهاند. در ابتدای سال ۲۰۱۸ هشت کشور از ۲۹ کشور عضو ناتو شامل ایالات متحده امریکا، بریتانیا، پولند، استونیا، لیتویا، لتونیا، رومانیا و یونان، دو درصد یا رقمی نزدیک به آن را به هزینه های دفاعی ناتو اختصاص دادند. شش کشور بلغاریا، فرانسه، مجارستان، مونته نگرو، سلواکیا و ترکیه هم تا سال ۲۰۲۴ ترسایی به این حد نصاب می رسند. به اینترتیب اکثریت اعضای ناتو از جمله المان به عنوان قدرت اول سیاسی و اقتصادی اروپا تعهد خود را در قبال ناتو انجام نمی دهند. کاهش اقتدار و نفوذ جیمز متیس وزیر دفاع ایالات متحده امریکا و مداخلات ترامپ در تصمیم های پنتاگون دیگر موضوعی است که باعث کم رنگ شدن نقش تجربه و دیپلوماسی در دولت ترامپ و افزایش اقدامات شتاب زده از سوی کاخ سفید شده است. يکی از دیپلومات های اروپایی پیش بینی آنچه در نشست آتی رهبران رخ خواهد داد را «احمقانه» دانست و ابراز امیدواری کرد که نشست ناتو با آرامش به پایان برسد و ترامپ تا حد امکان کمترین جنجال را در گردهمایی رهبران ناتو رقم بزند./ ش
بامداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۱۸ـ ۰۵۰۷
یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان در اسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .
استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.