آیا طرح امریکا می تواند به صلح در منطقه منجر شود؟
سفر اخیر مقامات امریکایی به شرقمیانه با هدف ایجاد حمایت برای طرح صلح فلسطین- اسراییل بود که هنوز اعلام نشده و بیشتر بخش‌های آن محرمانه باقی مانده است. جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ و مشاور ارشد او که سال گذشته وظیفه احیای روند صلح متوقف شده به او محول شد و جیسون گرینبلات، فرستاده صلح امریکا در شرقمیانه روز سه شنبه در آغاز سفر منطقه ای که شامل سفر به مصر، عربستان سعودی، قطر و اسراییل هم می شود، وارد اردن شدند. با این حال، سکوت دولت ایالات متحده درباره طرح اش و ارایه ندادن هیچ گونه جزییاتی موجب طرح سوال هایی شده مبنی بر اینکه منظور ترامپ از معامله قرن چیست. معین ربانی، تحلیلگر مسایل شرقمیانه به الجزیره گفت: « برای من باور این مساله سخت است که طرح پیشنهادی آنها در بیش از یک سال گذشته در حال پیشرفت بوده در حالی که هیچ چیز قابل توجهی درباره آن افشا نشده است ». به گفته ربانی: « به بیان دیگر، اصلا طرحی در کار نیست».
سیاست اسراییل در قبال صلح
بیش از دو دهه مذاکره بین اسراییل و فلسطین در سال ۲۰۱۴ ترسایی ازهم پاشید. دولت‌های قبلی ایالات متحده امریکا بر طرح صلحی نظارت می کردند که مبنای آن راه حل دو دولتی بود و کشور فلسطین را بر پایه مرز چهارم جون ۱۹۶۷ و با پایتختی اورشلیم به رسمیت می شناخت. پس از تصمیم ایالات متحده برای به رسمیت‌شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسراییل که در تاریخ دسامبر ۲۰۱۷ ترسایی و با زیرپاگذاشتن آن دست توافق نامه های بین المللی رقم خورد که این شهر را سرزمینی اشغالی می خواندند، تشکیلات خودگردان فلسطینی اعلام کرد که واشنگتن فاقد صلاحیت میانجی گری است. در نتیجه فلسطینی ها مذاکرات خود با دولت ترامپ را کنار گذاشتند. علاوه بر این، ارتباطات شخصی و مالی کوشنر و گرینبلات با اسراییل ( از جمله ربط آنها با اهدای مبالغ هنگفتی برای شهرک سازی های غیرقانونی در مناطق اشغالی ) موجب شد تشکیلات خودگردان فلسطینی پیش دستانه طرح صلح را رد کنند. ربانی در این زمینه می گوید: « با نگاهی به کمپین کاهش بودجه آژانس امداد و اقدام سازمان ملل متحد برای آواره گان فلسطینی و به رسمیت شناختن حاکمیت اسراییل بر اورشلیم، متوجه می شویم که رویکرد کنونی ایالات متحده در واقع اجرا کردن سیاست اسراییل در قبال فلسطین است و شاید بعدها روزی طرحی ارائه دهد که به دنبال رسمی‌شدن این دستاوردها باشد».
نقش رهبران کشورهای عربی چیست؟
ملک عبد الله دوم، پادشاه اردن و عبدالفتاح السیسی، رییس جمهوری مصر در کنار محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، هر کدام در ملاقات های جداگانه خود با کوشنر و گرینبلات بر حمایت خود از پایان بن بست روند صلح و همکاری بیشتر با ایالات متحده تاکید کردند. همچنین آنها درباره نیاز به تسهیل کمک های بشردوستانه به نوار غزه که اقتصاد آن به خاطر محاصره اسراییل و مصر ویران شده، به توافقی جمعی رسیدند. هفته گذشته روزنامه اسراییلی هاآرتص گزارش داد که ایالات متحده امریکا می‌کوشد کشورهای حاشیه خلیج را متقاعد کند یک میلیارد دلار در نوار غزه با هدف آرام کردن اوضاع امنیتی این منطقه و نوسازی، سرمایه گذاری کنند. اما اورشلیم همچنان مهم ترین بحث در درگیری‌های چند دهه ای فلسطین و اسراییل است. ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن دردیدار با آنگلا میرکل صدراعظم المان گفته بود: « بدون ایجاد کشوری مستقل برای مردم فلسطین با پایتختی اورشلیم، رسیدن به صلح در منطقه ما غیرممکن است». این صحبت های پادشاه اردن چند روز بعد از دیدار او با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل مطرح شد که روز دوشنبه برای سفری کوتاه به عمان، پایتخت اردن، سفر کرده بود. با این حال در سایه انتقال سفارت ایالات متحده امریکا از تل‌آویو به اورشلیم و دست‌کشیدن ترامپ از تعهد دو دهه‌ای کشورش به تشکیل کشوری فلسطینی درکنار اسراییل ، به نظر نمی رسد راه حل دو کشوری مورد حمایت جامعه جهانی دیگر چارچوب مورد تمایل واشنگتن برای توافق صلحی دایمی باشد. هم زمان، گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر اینکه ایالات متحده امریکا پیشنهاد داده شهر ابودیس واقع در حومه کرانه باختری به عنوان پایتخت فلسطینی‌ها باشد، پیشنهادی که خشم بیشتر فلسطینی‌ها را به دنبال داشت.
اختلاف بر سر طرح
گرچه جزییات طرح به اصطلاح « معامله قرن » هنوز منتشر نشده اما تا اکنون این طور به نظر می آید که این طرح راه حلی عملی برای اشغال اسراییل ارایه نمی کند. مرون رپوپورت، خبرنگار مستقل اسراییل ، به الجزیره گفت: « در حالی که تقریبا این اطمینان وجود دارد که همه طیف‌های سیاسی فلسطینی این معامله را رد می کنند، این سوال وجود دارد که آیا اصلا اسراییل با آن موافقت می‌کند؟ ».
او می گوید: « گرچه به نظر می رسد معامله به شدت در حمایت از اسراییل است اما اکثریت اعضای کابینه اسراییل از جمله نفتالی بنت، وزیر آموزش کاملا مخالف تشکیل یک کشور فلسطینی هستند. شاید تنها راه قبولاندن این مساله، به رسمیت شناختن اسراییل از سوی عربستان سعودی و داشتن رابطه رسمی با این رژیم در عوض یک دولت موقت فلسطینی باشد»./ش
بامداد ـ سیاسی ـ ۳/ ۱۸ـ ۲۹۰۶
یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان در اسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .
استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.