در ایتالیا چه می گذرد ؟
درنگی بر اثرات انتخابات روز یکشنبه ، چهارم مارچ ۲۰۱۸
دومینیک مویسی ، نویسنده و پژوهشگر
در سال ١٨٤١ترسایی ، ژوزپه وردی ، اپرای درخشان و مشهور خود با عنوان « ناباکو» را به اتمام رساند. در این اپرا، آواز تک نفره ای وجود داشت که سرنوشت عبریان در صحرا را توصیف می کرد. این آواز سال ها بعد به شعارمیهن دوستان ایتالیایی در مبارزات شان برای آزادی این کشور از امپراتوری اتریش بدل شد. در سال ٢٠١١ ترسایی و در سالگرد ١٥٠سالگی اش، این اپرا از سوی ریکاردو موتی ، در روم و به عنوان ادای دینی به دموکراسی اجرا شد. سیلویو برلوسکونی، نخست وزیر وقت ایتالیا، در آن اجرا حاضر بود و روز بعد درحالی از خواب بیدار شد که روزنامه های ایتالیایی چنین تیترهایی زده بودند: « برلوسکونی به دست وردی سرنگون شد ». البته دقیق تر آن است که بگوییم برلوسکونی که اندکی بعد مجبور به استعفا شد، خودش، خودش را در نتیجه فساد اخلاقی و مالی سرنگون کرد.
با توجه به اینکه ایتالیا به یک انتخابات سرنوشت ساز در چهارم مارچ نزدیک می شود، چنین ارجاعات تاریخی بار دیگر در کانون توجه قرار می گیرند؛ ولی در جایی که ایتالیایی‌ها در سال ١٨٤١ ترسایی علیه اتریش قیام کرده بودند، امروز آنها به واسطه ایتلاف راست و راست افراطی به سمت « الگوی اتریشی » از حاکمیت حرکت می کنند. از دیگر سو، درحالی که برلوسکونی در سال ٢٠١١ ترسایی از عرش به فرش آمده بود، حالا به مهره‌ای تاثیرگذار بدل شده است. برخی رای دهنده گان به او باور دارند و برخی دیگر نیز از ترس یک گزینه بدتر، به او روی آورده‌اند.
درعین‌حال، نتیجه انتخابات را به هیچ عنوان نمی توان پیش‌بینی کرد؛ زیرا این فرایند آن قدر پیچیده شده است که حتا فرهیخته ترین رای دهنده گان از درک آن عاجزند. به لطف یک قانون انتخاباتی جدید، حدود ٤٠ درصد از کرسی‌های پارلمانی به کاندیداهایی می رسد که بیش ترین رای را کسب کنند و بقیه کرسی‌ها نیز به تناسب رای تقسیم می شوند. بااین حال، می توان دو وضعیت را برای انتخابات پیش رو متصور شد؛ نخست، تحریم انتخابات بالا خواهد بود، به ویژه در میان جوانان. شرایط با ماه می ٦٨ متفاوت است؛ یعنی زمانی که دانشجویان در سراسر ایتالیا به خیابان‌ها ریختند. امروز، جوانان ایتالیایی از صندوق‌های رای روی گردان‌اند؛ هرچند احتمال به خیابان‌آمدن شان نیز کاملا منتفی نیست.
دوم، این انتخابات ایتالیا را دچار انشقاق می کند؛ نه فقط از نظر سیاسی و اجتماعی، بلکه به لحاظ جغرافیایی. جنبش پوپولیستی پنج ستاره، به ویژه درجنوب ایتالیا، قدرت گرفته و محبوبیت حزب راست افراطی « لیگا نورد» نیز در شمال رو به افزایش است. در این میان، ونیزی‌ها نیز بیش از هر زمان دیگری رویای خودمختاری یا حتا استقلال را در سر می پرورانند. این ترس که ایتالیا می تواند به دورانی بازگردد که بیشتر روی کاغذ وجود داشت، بار دیگر قوت گرفته است. از دیگر سو، ایتالیا می تواند بار دیگر عنوان «مرد مریض اروپا » را در هفته های آتی به خود اختصاص دهد، به ویژه اگر این انتخابات به ایجاد اکثریتی پارلمانی نینجامد. روسیه به سهم خود از این وضعیت استقبال می کند و بدون تردید از هیچ اقدامی در این مسیر کوتاهی نخواهد کرد.
اتحاد میان « به پیش ایتالیا » برلوسکونی و «لیگانورد» ماتیو سالوینی نیز که نور‌علی‌نور خواهد شد؛ چون می تواند ایتالیا را در تضادی شدید با دیگر اعضای موسس اتحادیه اروپا قرار دهد. به همین نحو، یک پیروزی بزرگ برای حزب پنج ستاره نیز ناخوشایند خواهد بود. انگیزه برای تغییر وضع موجود آن قدر در میان رای دهنده گان ایتالیایی قوی است که حتا ناتوانی حزب پنج ستاره در اداره روم نیز نظر آنها را تغییر نداده است؛ روم همان شهری بود که این حزب در سال ٢٠١٦ ترسایی شورای شهر آن را به دست گرفت.
تنها سناریوی خوش بینانه که البته بسیار نامحتمل نیز به نظر می رسد، اتحاد میان حزب چپ معتدل ماتیو رنزی، نخست وزیر پیشین ایتالیا و «به پیش ایتالیا »ی برلوسکونی است. دولت تشکیل شده از ایتلاف این دو حزب، می تواند به ابقای پاوولو جنتیلونی، نخست وزیر فعلی، در قدرت منجر شود. این مساله موجبات خوشنودی المان، فرانسه و همچنین کمیسیون اروپا را نیز فراهم خواهد کرد. البته با وجود وضعیت نامساعد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایتالیا، بازارهای مالی نسبتا آرام بوده‌اند. سرمایه گذاران به نظر نه از پیروزی حزب پنج ستاره ترسی دارند و نه نگران نرخ بی کاری ٣٣ درصدی در میان جوانان این کشور هستند؛ اما آیا آنها خطری که سومین اقتصاد بزرگ قاره سبز را تهدید می کند، دست کم نمی‌گیرند؟
نتیجه انتخابات ایتالیا هرچه باشد، پیامد های آن نه فقط دامن ایتالیا و اتحادیه اروپا، بلکه دامن دموکراسی درسراسر جهان را خواهد گرفت. بعد از چهارم مارچ مشخص نیست با چه ایتالیایی مواجه خواهیم بود؟ آیا ایتالوی ها از این انتخابات سر در می آورد که به امانویل مکرون، رییس جمهور فرانسه، در پیشبرد پروژه اتحادیه اروپا کمک خواهد کرد؛ یا به آغوش پوپولیستی اقتدارگرا می‌غلتد که در حال درنوردیدن اروپای مرکزی است؟ چه رای‌دهنده گان ایتالیایی این مساله را درک کنند، چه درک نکنند، انتخاب آنها نه میان احزاب سیاسی، بلکه میان رژیم های سیاسی است.
بامداد ـ سیاسی ـ ۱/ ۱۸ـ ۰۲۰۳
یادداشت : دیدگاه های ارایه شده اندیشه و نظر نویسنده را بازتاب می دهـد. دیدگاه های حزب متحد ملی ترقی مردم افغانستان در اسناد و اعلامیه های رسمی آن انعکاس یافته است .
استفاده ازمطالب بامداد با ذکر ماخذ آزاد است.
Copyright ©bamdaad 2018