سیاست خارجی نوین بریتانیا
تی یری میسان
رسانه های غربی بی وقفه تکرار می کنند که بریتانیا با ترک اتحادیه اروپا از بقیه جهان منزوی شده و باید با نتایج اسفناک اقتصادی چنین تصمیمی مقابله کند. با وجود این، کاهش ارزش پوند می تواند در بطن کشورهای همسود یعنی اتحادیه ای گسترده تر از اتحادیه اروپا با حضوری پررنگ تر روی ۶ قاره داری مزیت بیشتری باشد. از دیدگاه عمل گرایی، سیتی می تواند به سرعت به مرکز جهانی یوان تبدیل شود و پول چینی را در بطن اتحادیه رایج کند.
الیزابت دوم، ملکه بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی، آنیتگوآ و بربودا، استرالیا، باهاما، باربادوس،
بلیز، کانادا، گرانادا، جزایر سالومون، جاماییکا، زلاند جدید، پاپوآ گینه نو، سنت کیتس و نویس،
سنت وینسنت گرنادین ها، سنت لوسیا، و تووالو.
ایالات متحده نگران است و مطمین نیست که بتواند اروپایی ها را در شرکت فعال در ناتو متقاعد کند، و به همین گونه نگران بریتانیا نیز هست که مبادا بخواهد از ادامه بجا آوردن تعهد به پیمان نظامی که به هدف تسلط بر جهان از سال ۱۹۴۱ ترسایی با یکدیگر منعقد کرده اند امتناع کند. زیرا، بر خلاف بیانات رهبران اروپایی، خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، نه فقط به انزوای این کشور نمی انجامد بلکه زمینه بازگشت به سوی کشورهای همسود Commonwealth و برقراری مناسبات تازه با چین و روسیه را نیز فراهم می کند.
بسیج اروپاییان در ناتو
ایالات متحده و بریتانیا پیشبینی کرده بودند که طی گردهمآیی ناتو در وارسا (۸ و ۹ جولای) اعضای اتحادیه اروپا را وادار کنند که بودجه نظامی شان را تا ۲% تولید ناخالص ملی افزایش دهند. علاوه بر این، طرح استقرار نیروها در مرز روسیه نیز در برنامه است، از جمله ایجاد قرارگاه لوژستیک مشترک ناتو و اتحادیه اروپا، که عبارت است از مجموعه ای از هلیکوپتر، کشتی جنگی، پهپاد و ماهواره.
بریتانیا تا کنون مهمترین شرکت کننده در زمینه دفاع در اتحادیه اروپا بود و ۱۵ در صد بودجه دفاعی را تامین می کرد. علاوه بر این، فرماندهی عملیات آتلانته برای امنیت ترابری دریایی در کناره شاخ افریقا را به عهده داشت و در مدیترانه نیز تعدادی ناو در اختیار گذاشته بود. علاوه بر همه این امور، پیشبینی کرده بود که برای تشکیل گروه های رزمیِ اتحادیه اروپا واحد هایی را تدارک ببیند. ولی با خروج از اتحادیه اروپا همه این تعهدات باطل خواهد شد.
برای واشنگتن، پرسش این است که آیا لندن، به مثابه دومین عضو این اتحادیه نظامی، برای جبران آنچه در بطن اتحادیه اروپا به عهده داشت، با افزایش سرمایه گذاری های مستتقیم اش در ناتو ، موافقت خواهد کرد یا نه؟ البته بی آن که در فکر بهره برداری خاصی از آن باشد. گرچه مایکل فالون Michael Fallon، وزیر دفاع کنونی بریتانیا قول داده است که فعالیت های مشترک ناتو و اتحادیه اروپا را قطع نکند، ولی هیچکس دلیلی نمی بیند که لندن باید برای یک فرماندهی خارجی قطعات جدیدی گسیل کند.
در نتیجه، و به ویژه، واشنگتن در خصوص خواست لندن برای تداوم اتحادیه نظامی که با مشارکت تاج و تخت انگلستان در سال ۱۹۴۱ ترسایی بنیانگذاری کرده است اظهار نگرانی می کند. البته، نباید این احتمال را ندیده گرفت که خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا به نوعی خاص صحنه پردازی بریتانیا برای گفت وگوی مجدد با « امریکایی ها» برای کسب امتیاز بیشتر در مناسبات ممتازشان باشد. با وجود این، به احتمال قوی لندن امیدوار است مناسباتش را با پکن و مسکو گسترش دهد ولی بی آن که هماهنگی و مناسباتش را با واشنگتن خدشه دار کند.
ماموران مخفی آنگلو ساکسون
طی جنگ دوم جهانی و پیش از آنکه ایالات متحده وارد جنگ شود، با بریتانیا منشوری را منعقد کردند به نام منشور آتلانتیک (۱). برای هر دو کشور هدف از اتحاد تضمین عبور و مرور آزاد دریایی و گسترش مبادله آزاد بود.
این اتحادیه با توافق « پنج چشم » (فایف آیز Five Eyes ) تحقق یافت. امروز این اتحادیه پایگاهی است برای همکاری ۱۷ آژانس اطلاعاتی در 5 کشور مختلف ( ایالات متحده و بریتانیا، و سه عضو دیگر در اتحادیه کشورهای همسود : استرالیا، کانادا و زیلاند جدید).
دوسیه های افشا شده توسط ادوارد اسنودن Edward Snowden نشان می دهد که شبکه «اشلون» Echelon در شکل کنونی آن « یک آژانس اطلاعاتی فراملی را تشکیل می دهد که حتا پاسخ گوی قوانین دولت های عضو این شبکه نیز نمی باشد». در نتیجه، « فایف آیز » توانستند هم زمان در امور شخصیت هایی مثل سرمنشی سازمان ملل متحد یا صدر اعظم المان جاسوسی کنند، و توده های شهروند خودشان را نیز تحت نظر بگیرند.
به همین گونه، در سال ۱۹۸۴ ترسایی ایالات متحده و بریتانیا دومین آژانس فراملی به نام بنگاه طرح های ویژه را ایجاد کردند (Office of Special Projects) که شبکه گلادیو Gladio را هدایت می کرد، و به سخن دیگر ستون پنجم ناتو بود.
پروفسور دانیل گانزر Daniele Ganser نشان داده است که این بنگاه تعدادی کودتا و عملیات تروریستی در اروپا سازماندهی کرده است. (۲) اگر در نخستین مرحله، پی بردیم که « استراتیژی تنش » هدفش پیشگیری از به قدرت رسیدن دولتهای کمونیست از طریق گزینش دموکراتیک در اروپا بود، ولی علاوه بر این، بعداً آشکار شد که هدف اصلی تحریک احساس ترس از کمونیسم و توجیه حفاظت نظامی آنگلو ساکسون است. پرونده های جدیدی که از حالت سری بیرون آمده نشان می دهد که این ساز و کار در خارج از اروپا برای جهان عرب نیز وجود داشته است . (۳)
در سال ۱۹۸۲ ترسایی ایالات متحده، بریتانیا و استرالیا سومین آژانس فراملی را ایجاد کردند که سازمان غیر دولتی، بنیاد ملی برای دموکراسی NED و چهار شبکه آن : ACILS، CIPE، NDI و IRI بخش علنی آن را تشکیل می دهد. (۴) این آژانس متخصص سازماندهی کودتای استتار شده در قالب «انقلاب» است.
گرچه ادبیات قابل توجهی درباره این سه برنامه وجود دارد، از آژانس های فراملی که آنها را پوشش می دهند هیچ نمی دانیم.
« رابطه ویژه »
ایالات متحده که با جدایی از تاج و تخت بریتانیا اعلام استقلال کردند فقط در پایان قرن نوردهم بود که به « نزدیکی بزرگ » دست یافتند و آشتی کردند. دو دولت علیه اسپانیایی ها در کوبا، و سپس برای استعمار چین با یکدیگر متحد شدند. یعنی وقتی که واشنگتن استعداد خود را برای ارتقا به قدرت امپریالیستی کشف کرد. در سال ۱۹۰۲ ترسایی برای تحکیم دوستی بازیافته باشگاه فرا آتلانتیک را به نام انجمن زایران (The Pilgrims Society) را ایجاد کردند. از دیدگاه سنتی ریاست این باشگاه به عهده تاج و تخت انگلستان است.
آشتی دو کشور در سال ۱۹۱۷ ترسایی با طرح ایجاد دولت یهودی در فلسطین تحکیم یافت .(۵) و ایالات متحده در کنار بریتانیا وارد جنگ شد. از آن دوران، دو دولت امکانات نظامی مشترکی ایجاد کردند، از جمله بمب اتمی. ولی در ایجاد اتحادیه کشورهای همسود (Commonwealth) واشنگتن از ورود به آن امتناع کرد زیرا خود را همپای لندن می دانست.
با وجود این طی درگیری های نظامی و حمله های بریتانیا به مصر ( آب راه سویز) یا علیه آرجنتین (جنگ فالکلند)، یا در حمله ایالات متحده به گراینادا، هر دو قدرت به شکل تنگاتنگ از یکدیگر پشتیبانی کردند.
تاج و تخت انگلستان از آغاز اردوی انتخاباتی بارک اوباما در سال ۲۰۰۸ ترسایی را سخاوتمندانه با میانجی گری تاجر اسحله عراقی- و- بریتانیایی نظمی اوجی Nadhmi Auchi تامین مالی کرد. طی نخستین دور ریاست جمهوری اش، بسیاری از همکاران مستقیم رییس جمهور جدید به شکل مخفیانه از اعضای انجمن زایران بودند که ریاست بخش ایالات متحده آن به عهده تیموتی گایتنر Timothy Geithner بود. ولی رییس جمهور اوباما به تدریج فاصله گرفت و به نظر نمی رسید که داد و دهش های تاج و تخت را پاسخ گو باشد، علاوه بر این انتقادات تلخ او علیه دیوید کامرون در مجله آتلانتیک The Atlantic مناسبات را وخیم تر کرد . (۶) و حتا دیدار اوباما و همسرش از ملکه الیزابت دوم به مناسبت جشن تولد او چیزی را تغییر نداد.
اتحادیه کشورهای همسود Le Commonwealth
بریتانیا با خروج از اتحادیه اروپا و دور شدن از ایالات متحده به هیچ عنوان منزوی نخواهد شد بلکه دوباره می تواند از کارت اصلی اش یعنی اتحادیه کشورهای همسود استفاده کند. و کاملاً فراموش کرده بودیم که چرچیل در سال 1936 ترسایی نظریه الحاق دولت های اروپایی را به اتحادیه کشورهای همسود مطرح کرده بود. پیشنهاد او به جنگ جهانی برخورد کرد. پس از پیروزی بود که چرچیل نظریه « ایالات متحده اروپا » را مطرح کرد( ۷) و گردهمآیی جنبش اروپایی به لاهه را فراخواند.(۸)
اتحادیه کشورهای همسود Commonwealth سازمانی است که با شرکت ۵۳ دولت تشکیل شده و در زمینه سیاسی اساساً به ارزش های انگلیسی تکیه دارد : برابری نژادی، حاکمیت قانون، حقوق بشر در مقابل « مصلحت دولت ». با وجود این، از اعضای خود می خواهد که مناسبات خود را از جمله فعالیت های ورزشی را سازماندهی کنند. علاوه بر این، در همه زمینه ها و کارشناسان خود را در خدمت همه اعضا قرار می دهد.
ملکه الیزابت دوم که ملکه شانزده دولت عضو است ریاست اتحادیه کشورهای همسود را به عهده دارد (مقام گزینشی غیر موروثی).
بریتانیایی چه می خواهند؟
از منظر لندن، ایالات متحده بوده که « مناسبات ویژه » را با بلند پروازی هایش برای ایجاد جهان تک قطبی خدشه دار کرده و به تنها سیاست خارجی و مالی را هدایت کرده است. چنین امری در وضعیتی به وقوع پیوسته است که ایالات متحده دیگر نه نخستین قدرت اقتصادی و نه نخستین قدرت نظامی کلاسیک (متعارف) جهان است.
از این پس، منافع بریتانیا حکم می کند که تمام تخم مرغ هایش را در یک سبد نگذارد؛ در نتیجه ابزارهای مشترکش را با واشنگتن حفظ می کند، و هم زمان مناسبات اش را به شکل مستقیم و یا از طریق سازمان همکاری شانگهای با پکن و مسکو گسترش خواهد داد.
بطور مشخص، روزی که بریتانیا از اتحادیه اروپا خارج شد، سازمان همکاری شانگهای دو عضو اتحادیه کشورهیا همسود را در خود پذیرفت، یعنی هند و پاکستان که تا کنون عضو این سازمان نبودند.(۹)
اگر تا اکنون از تماس های بریتانیا با روسیه هیچ اطلاعی در دست نداریم، می توانیم شاهد نزدیکی با چین باشیم.
در مارچ گذشته، بازار بورس لندن که بورس سیتی و میلان را مدیریت می کند، طرح ادغام با بورس المان را اعلام کرد که بورس فرانکفورت (la chambre de compensation Clearstream et l’Eurex) را اداره می کند. پیشبینی شده بود که دو شرکت پس از همه پرسی درباره خروج از اتحادیه اروپا برای انجام این طرح تصمیم بگیرند. اعلام این خبر به اندازه ای شگفت آور بود که موازین اروپایی رسماً این عملیات را ممنوع کرد زیرا معادل تشکیل « اپوزیسیون برتر » بود، و هر دو شرکت پیش از موعد خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا دست به عمل زده اند.
علاوه بر این، بورس لندن با بازار بورس خارجی چین (یا موسسه تنظیم امور بانکها در مبادلات خارجی (China Foreign Exchange Trade System به توافق رسیده است که در ماه جون به نخستین بورس جهان تبدیل می شود و از جمله صلاحیت ارزش گزاری روی اوراق بهادار چین را نیز دارا می باشد. همه عناصر گردآمد ه اند تا سیتی لندن را به اسب تروآی چینی در اتحادیه اروپا تبدیل کنند، البته با تسامح نسبت به برتری ایالات متحده. /حمید محوی
منایع :
[۱] “The Atlantic Charter”, by Franklin Delano Roosevelt, Winston Churchill, Voltaire Network, 14 August 1941.
[۲] Nato’s Secret Armies: Operation Gladio and Terrorism in Western Europe, Daniele Ganser, Cass, London, 2004.
[۳] America’s Great Game: The CIA’s Secret Arabists and the Shaping of the Modern Middle East, Hugh Wilford, Basic Books, 2013.
[۴] « La NED, nébuleuse de l’ingérence "démocratique" », et « La NED, vitrine légale de la CIA », par Thierry Meyssan, Réseau Voltaire, 22 janvier 2004 et 6 octobre 2010.
[۵] “دشمن کیست ؟”, بوسيله ى تی یری میسان, ترجمه حمید محوی, شبکه ولتر, 4 اوت 2014, www.voltairenet.org/article1...
[۶] “The Obama Doctrine”, by Jeffrey Goldberg, The Atlantic (USA) , Voltaire Network, 10 March 2016.
[۷] “Winston Churchill speaking in Zurich on the United States of Europe”, by Winston Churchill, Voltaire Network, 19 September 1946.
[۸] « Histoire secrète de l’Union européenne », par Thierry Meyssan, Réseau Voltaire, 28 juin 2004.
[۹] «La India y Pakistán entraron en la OCS el día del Brexit», por Alfredo Jalife-Rahme, La Jornada (México) , Red Voltaire , 1ro de julio de 2016.